Informatyzacja JST z zastosowaniem technologii przetwarzania w chmurze Centrum Projektów Informatycznych Warszawa, 22 kwietnia 2013 r. Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku Wprowadzenie do dyskusji warsztatowej

1.Obszar zagadnień organizacyjno-prawnych wprowadzenie do dyskusji 2.Obszar usług elektronicznych wprowadzenie do dyskusji 2.Obszar infrastruktury wprowadzenie do dyskusji Agenda Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku 2

4 Obecnie można wskazać na następujące obszary działania takich roboczych zespołów wspólnych: 1.Kwestie organizacyjno-prawne związane z funkcjonowaniem infrastruktury wspólnej i świadczonych prze nią usług. 2.Kwestie infrastruktury IT już funkcjonującej / powstającej w JST. 3.Kwestie usług elektronicznych jakie powinny być rozwijane we wspólnej infrastrukturze. 4.Inne …. Obecnie można wskazać na następujące obszary działania takich roboczych zespołów wspólnych: 1.Kwestie organizacyjno-prawne związane z funkcjonowaniem infrastruktury wspólnej i świadczonych prze nią usług. 2.Kwestie infrastruktury IT już funkcjonującej / powstającej w JST. 3.Kwestie usług elektronicznych jakie powinny być rozwijane we wspólnej infrastrukturze. 4.Inne …. Obszary współpracy z JST Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku Osią współpracy pomiędzy MAC /CPI JST w realizacji projektu będzie Linia Współpracy i utworzone w jej ramach grupy robocze (specjaliści z obydwu stron).

5 Obszar zagadnień organizacyjno-prawnych wprowadzenie do dyskusji

6 CPI / MAC:JST: Eksploatacja usług Udostępnianie swojej infrastruktury Ustalanie wymagań dla rozwijanych usług Udostępnianie usług Rozwój infrastruktury centralnej Centralny rozwój usług i infrastruktury Obszar strategiczny Obszar infrastruktury Obszar usług Role w przedsięwzięciu Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

integracji systemu z centralnymi rejestrami państwowymi i systemami ewidencyjnymi a także ogólnokrajowymi platformami usług elektronicznych jak e-PUAP, funkcjonowania ośrodków obliczeniowych oraz centrum monitoringu i zarządzania systemem (7/24), sprawnej i bezpiecznej łączności pomiędzy ośrodkami obliczeniowymi i centrum, spójności tworzonych usług z Krajowymi Ramami Interoperacyjności, rozwoju usług o zasięgu ogólnokrajowym. integracji systemu z centralnymi rejestrami państwowymi i systemami ewidencyjnymi a także ogólnokrajowymi platformami usług elektronicznych jak e-PUAP, funkcjonowania ośrodków obliczeniowych oraz centrum monitoringu i zarządzania systemem (7/24), sprawnej i bezpiecznej łączności pomiędzy ośrodkami obliczeniowymi i centrum, spójności tworzonych usług z Krajowymi Ramami Interoperacyjności, rozwoju usług o zasięgu ogólnokrajowym. 7 MAC / CPI odpowiadać będą za centralny aspekt rozwoju infrastruktury i e-usług administracji, w szczególności za zapewnienie: Założenia proponowanego modelu Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

Infrastruktura i usługi rozwijane będą w oparciu o zasoby : zasoby znajdujące się już we władaniu MAC / CPI, pozyskane na drodze zamówień publicznych, centrów przetwarzania danych, które stworzyły jednostki administracji zarówno samorządowej jak i centralnej. Infrastruktura i usługi rozwijane będą w oparciu o zasoby : zasoby znajdujące się już we władaniu MAC / CPI, pozyskane na drodze zamówień publicznych, centrów przetwarzania danych, które stworzyły jednostki administracji zarówno samorządowej jak i centralnej. 8 Nadzór nad procesem rozwoju usług, w tym wyznaczanie strategicznych kierunków rozwoju systemu, sprawować będzie Rada Użytkowników złożona z przedstawicieli JST. Założenia proponowanego modelu Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

tworzenie nowych i rozwój istniejących usług w ustalonym zakresie (Rada Użytkowników), wsparcie użytkowników z JST w zakresie wykorzystania udostępnionej infrastruktury, środowiska i usług do realizacji zadań własnych, zapewnienie świadczenia usług na ustalonym poziomie (SLA / OLA), zapewnienie funkcjonowania ośrodków obliczeniowych i łączącej je infrastruktury sieciowej na ustalonym poziomie (SLA / OLA). tworzenie nowych i rozwój istniejących usług w ustalonym zakresie (Rada Użytkowników), wsparcie użytkowników z JST w zakresie wykorzystania udostępnionej infrastruktury, środowiska i usług do realizacji zadań własnych, zapewnienie świadczenia usług na ustalonym poziomie (SLA / OLA), zapewnienie funkcjonowania ośrodków obliczeniowych i łączącej je infrastruktury sieciowej na ustalonym poziomie (SLA / OLA). 9 Na podstawie doświadczeń z dotychczasowej realizacji projektów przez MSWiA / MAC jednostką odpowiedzialną za utrzymanie systemu w działaniu i zapewnieniu jego rozwoju (przynajmniej w okresie trwałości) projektu byłoby CPI, odpowiadające za: Założenia proponowanego modelu Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku Przyjęty model nie wyklucza: zamawiania określonych usług na drodze zamówień publicznych, budowania partnerstwa publiczno-prywatnego w obszarach nie objętych trwałością projektu, rozbudowy systemu z wykorzystaniem środków nowej perspektywy finansowej. Przyjęty model nie wyklucza: zamawiania określonych usług na drodze zamówień publicznych, budowania partnerstwa publiczno-prywatnego w obszarach nie objętych trwałością projektu, rozbudowy systemu z wykorzystaniem środków nowej perspektywy finansowej.

10 Formalną podstawą do współpracy pomiędzy MAC i JST będą zapisy tzw. Linii Współpracy, która będzie porozumieniem pomiędzy MAC a JST porządkującym współpracę pomiędzy wspomnianymi podmiotami w kwestii budowy otwartego państwa i nowoczesnej e-administracji. Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku Założenia proponowanego modelu Zakłada się, że Jednostka Samorządu Terytorialnego korzystająca z usług oraz Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji podpiszą każdorazowo Umowę, która sformalizuje obowiązki leżące: po stronie MAC oraz CPI jako operatora (zapewniającego świadczenie usług), po stronie JST jako usługobiorcy (korzystającego z usług) w tym finansowej partycypacji w utrzymaniu systemu. Zakłada się, że Jednostka Samorządu Terytorialnego korzystająca z usług oraz Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji podpiszą każdorazowo Umowę, która sformalizuje obowiązki leżące: po stronie MAC oraz CPI jako operatora (zapewniającego świadczenie usług), po stronie JST jako usługobiorcy (korzystającego z usług) w tym finansowej partycypacji w utrzymaniu systemu. W przypadku wykorzystania zasobów JST we wspólnej infrastrukturze podpisywana byłaby pomiędzy JST a MAC odrębna Umowa określająca zasady finansowej rekompensaty przez MAC wykorzystania zasobów.

Beneficjent (MAC) Realizacja projektu i zapewnienie jego działania (trwałość) Wytyczanie ogólnych kierunków rozwoju systemu Integracja z centralnymi rejestrami i systemami ewidencyjnymi Operator Świadczenie usług IaaS, PaaS, SaaS Zapewnienie dostępności i rozbudowa infrastruktury (w szczególności o zasoby własne JST) Rozwój usług zgodnie z wytycznymi Beneficjenta i Klienta Klient (JST) Eksploatacja usług IaaS, PaaS, SaaS Zamawianie i zlecanie wykonania usług Wytyczanie szczegółowych kierunków rozwoju usług z punktu widzenia klientów 11 Założenia proponowanego modelu Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

Struktura kosztów operatora Budowa i rozbudowa infrastruktury IT (sprzęt i ośrodki przetwarzania) Zapewnienie dostępu do infrastruktury sieciowej Infrastruktura Oprogramowanie (licencje) Budowa, rozbudowa platformy która wykorzystują klienci do budowy swoich usług Platforma Budowa i rozbudowa usług elektronicznych świadczonych dla klientów Usługi Koszty osobowe Koszty serwisu i rozbudowy systemów IT Koszty energii, dostępu do sieci, wynajmu pomieszczeń itd... Inne koszty Struktura wydatków klienta Dostęp do zdalnej infrastruktury teleinformatycznej Wsparcie w zakresie wynajmowanej infrastruktury (serwery, magazyny danych) IaaS (Infrastructure as a Service) Dostęp do platformy na której funkcjonują aplikacje klienta Wsparcie w zakresie wykorzystania środowiska pracy PaaS (Platform as a Service) Dostęp do usług elektronicznych przez operatora Wsparcie w zakresie eksploatacji aplikacji wykorzystywanych przez klienta SaaS organizacja Koszty dostępu do chmury Koszty rozwoju aplikacji w chmurze (biznesowe) Inne wydatki: Poza umową operator klient Struktura kosztów operatora i klienta

13 Możliwe modele operatora: warianty administracyjne Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

14 Możliwe modele operatora: warianty komercyjne Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

15 Pytania - Rada Użytkowników Rada Użytkowników byłaby ciałem o charakterze strategicznym, które: opiniuje propozycje rozwiązań i produktów Projektu, zgłasza propozycje rozwiązań, które powinny być uwzględnione w projekcie, wskazuje na istotne elementy realizacyjne projektu z punktu widzenia użytkowników. Rada Użytkowników byłaby ciałem o charakterze strategicznym, które: opiniuje propozycje rozwiązań i produktów Projektu, zgłasza propozycje rozwiązań, które powinny być uwzględnione w projekcie, wskazuje na istotne elementy realizacyjne projektu z punktu widzenia użytkowników. Czy taki zakres odpowiedzialności Rady jest adekwatny do zakresu prac Projektu a potem do etapu prac w okresie trwałości? Jak formalnie powinna być usytuowana Rada? Jak zapewnić, aby Rada była ciałem: sprawnym i niefasadowym, realnie i skutecznie reprezentującym interesy użytkowników. Jak zapewnić, aby Rada była ciałem: sprawnym i niefasadowym, realnie i skutecznie reprezentującym interesy użytkowników. Jaki klucz zastosować do wyboru jej członków? Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

16 Pytania - model eksploatacji Na obecnym etapie projektu zakładamy że CPI pełnić będzie rolę inicjalnego operatora systemu czyli: zrealizuje projekt i doprowadzi do uruchomienia systemu, wypracuje wspólnie z JST plany rozwoju usług elektronicznych i infrastruktury, doprowadzi do podpisania porozumień z JST. Na obecnym etapie projektu zakładamy że CPI pełnić będzie rolę inicjalnego operatora systemu czyli: zrealizuje projekt i doprowadzi do uruchomienia systemu, wypracuje wspólnie z JST plany rozwoju usług elektronicznych i infrastruktury, doprowadzi do podpisania porozumień z JST. Pytanie jaki model współpracy MAC <> JST docelowo powinien obowiązywać w kontekście utrzymania i rozwoju systemu: na etapie trwałości projektu, po zakończeniu trwałości projektu: o utrzymanie dotychczasowego modelu, o zmiana, o a może komercjalizacja … Pytanie jaki model współpracy MAC <> JST docelowo powinien obowiązywać w kontekście utrzymania i rozwoju systemu: na etapie trwałości projektu, po zakończeniu trwałości projektu: o utrzymanie dotychczasowego modelu, o zmiana, o a może komercjalizacja … Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

17 Pytania - porozumienia Jak powinno wyglądać porozumienie pomiędzy MAC <> JST dotyczące eksploatacji usług: umowa SLA czy OLA, niezależnie ze umawiające strony są jednostkami administracji jak zapewnić zgodnie z ITIL zapłatę za dobrze świadczoną usługę, prawa i obowiązki Operatora, prawa i obowiązki JST. Jak powinno wyglądać porozumienie pomiędzy MAC <> JST dotyczące eksploatacji usług: umowa SLA czy OLA, niezależnie ze umawiające strony są jednostkami administracji jak zapewnić zgodnie z ITIL zapłatę za dobrze świadczoną usługę, prawa i obowiązki Operatora, prawa i obowiązki JST. Jak powinno wyglądać porozumienie pomiędzy MAC <> JST dotyczące udostępnienia infrastruktury przez JST: to nie będzie proste odwrócenie umowy o eksploatacji usług! Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

18 Obszar zagadnień usług elektronicznych wprowadzenie do dyskusji

19 Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku SaaS (Software as a Service): dostęp do określonych gotowych funkcjonalności: mogą to być i proste aplikacje (edytor, poczta) i zaawansowane rozwiązania CRM, workflow, księgowości, pracy grupowej itp. PaaS (Platform as a Service): dostęp do platformy (standardowego środowiska pracy), na której można tworzyć, instalować i uruchamiać własne aplikacje IaaS (Infrastructure as a Service): dostęp do funkcjonalności sprzętowych, takich jak moc obliczeniowa procesorów, przestrzeń na dysku, serwer pozwalający zdalne posadowienie własnego systemu operacyjnego i aplikacji Modele usług

20 Podział kontroli w poszczególnych modelach Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

ObszarUsługi Przykładowe usługi dla JST oferowane w ramach projektu użyczanie mocy obliczeniowej podmiotom publicznym, hosting stron internetowych administracji publicznej, internetowy backup, usługi telefonii IP i komunikacji natychmiastowej wraz z centralną książką teleadresową administracji. Możliwe pola integracji z systemami JST Włączenie zasobów centrów obliczeniowych JST do wspólnej jednolicie zarządzanej infrastruktury teleinformatycznej całej administracji (tzw. grid obliczeniowy administracji). Pola możliwej integracji z systemami centralnymi Włączenie zasobów centrów obliczeniowych administracji centralnej do wspólnej infrastruktury teleinformatycznej całej administracji. 21 Usługi w modelu IaaS Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

22 Usługi w modelu PaaS Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

23 Usługi w modelu SaaS Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

24 Plan przedstawiałby zaakceptowany przez MAC / CPI i JST sposób dojścia do stanu docelowego: Jakie usługi dla JST powinny być rozwijane centralnie w modelu SaaS względnie PaaS (ePUAP)? Jakie usługi powinny być rozwijane samodzielnie przez JST, ale z wykorzystaniem modelu IaaS, PaaS? Jakie usługi eksploatowane indywidualnie w JST powinny być migrowane do modelu IaaS, PaaS czy SaaS? Jaki powinien być sposób dojścia do stanu docelowego: o zobowiązania obydwu stron, o terminy, o środki. Plan przedstawiałby zaakceptowany przez MAC / CPI i JST sposób dojścia do stanu docelowego: Jakie usługi dla JST powinny być rozwijane centralnie w modelu SaaS względnie PaaS (ePUAP)? Jakie usługi powinny być rozwijane samodzielnie przez JST, ale z wykorzystaniem modelu IaaS, PaaS? Jakie usługi eksploatowane indywidualnie w JST powinny być migrowane do modelu IaaS, PaaS czy SaaS? Jaki powinien być sposób dojścia do stanu docelowego: o zobowiązania obydwu stron, o terminy, o środki. Wynikiem prac tej grupy winno być opracowanie dokumentu pod roboczą nazwą: Plan Rozwoju i Integracji Usług Obszar pracy grupy Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

Optymalny model współpracy JST / MAC w rozwoju i standaryzacji konkretnych usług – a może różne modele współpracy dla różnych obszarów? Chmura jako zastępczy zamawiający dla systemów F-K, K-P itp. Możliwość przeniesienia do Chmury systemów realizowanych oddzielnie przez poszczególne jednostki. Ocena możliwości integracji Chmury z usługami już realizowanym przez samorządy – np. integracja platform regionalnych na bazie IaaS. O jakich usługach elektronicznych myślimy kiedy mówimy o poszczególnych modelach (modele IaaS, PaaS i SaaS): od strony JST od strony MAC / CPI. O jakich usługach elektronicznych myślimy kiedy mówimy o poszczególnych modelach (modele IaaS, PaaS i SaaS): od strony JST od strony MAC / CPI. 25 Priorytety ze strony JST w rozwoju e-Usług w modelu Chmury obliczeniowej (różne usługi wskazywali w różnych badaniach respondenci z JST). Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku Obszar pracy grupy - wstępne tematy ???

26 Obszar infrastruktury wprowadzenie do dyskusji

27 Infrastruktura Chmury Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku Zasoby teleinformaty czne JST Zasoby teleinformaty czne administracji centralnej

28 Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku Zalety: ogromna elastyczność i skalowalność rozwiązania, ogromna niezawodność w tym odporność na uszkodzenia i awarie, możliwość prostej rozbudowy o kolejne zasoby, obniżenie kosztów rozbudowy i eksploatacji administracji. Zalety: ogromna elastyczność i skalowalność rozwiązania, ogromna niezawodność w tym odporność na uszkodzenia i awarie, możliwość prostej rozbudowy o kolejne zasoby, obniżenie kosztów rozbudowy i eksploatacji administracji. Wady: kłopotliwa administracja (nie wszystko załatwi się na szczeblu centralnym), zależność od sprawnych i niezawodnych połączeń sieciowych, konieczna reintegracja dołączanych zasobów. Wady: kłopotliwa administracja (nie wszystko załatwi się na szczeblu centralnym), zależność od sprawnych i niezawodnych połączeń sieciowych, konieczna reintegracja dołączanych zasobów. Docelowa infrastruktura chmury obliczeniowej będzie stanowiła tzw. grid obliczeniowy - wiele ośrodków przetwarzania spiętych szybką siecią. Infrastruktura Chmury Budowa infrastruktury będzie etapowa: Etap I (projekt): ośrodki przetwarzania i Centrum Monitoringu i Zarządzania. Etap II (dalszy rozwój): dołączanie zasobów JST i innych jednostek administracji.

Beneficjent (MAC) Finansowanie funkcjonowania infrastruktury Wytyczanie ogólnych kierunków rozwoju infrastruktury Integracja infrastruktury z zasobami centralnymi Operator Zapewnienie dostępności całości infrastruktury Rozbudowa infrastruktury (w szczególności o zasoby własne JST) Administrowanie centralne infrastrukturą Klient (JST) Udostępnianie infrastruktury Zapewnienie rozwoju infrastruktury (na poziomie lokalnym) Administrowanie lokalne infrastrukturą 29 Role w przedsięwzięciu - infrastruktura Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku

30 Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku Obszar pracy grupy Plan przedstawiałby zaakceptowany przez MAC / CPI i JST plan dojścia do stanu docelowego: zasoby infrastruktury wspólnej od strony administracji centralnej, zasoby infrastruktury od strony JST, obszary odpowiedzialności obydwu stron, sposób finansowania utrzymania i rozwoju infrastruktury wspólnej, jaki powinien być sposób dojścia do stanu docelowego: o zobowiązania obydwu stron, o terminy, o środki. Plan przedstawiałby zaakceptowany przez MAC / CPI i JST plan dojścia do stanu docelowego: zasoby infrastruktury wspólnej od strony administracji centralnej, zasoby infrastruktury od strony JST, obszary odpowiedzialności obydwu stron, sposób finansowania utrzymania i rozwoju infrastruktury wspólnej, jaki powinien być sposób dojścia do stanu docelowego: o zobowiązania obydwu stron, o terminy, o środki. Wynikiem prac tej grupy winno być opracowanie dokumentu pod roboczą nazwą: Plan Budowy Infrastruktury Wspólnej

Czy należy pomóc małym jednostkom przejść barierę wejścia (zasoby niezbędne do przyłączenia do Chmury)? Jeśli włączamy do infrastruktury wspólnej zasoby z JST to gdzie powinna przebiegać linia podziału odpowiedzialności? Jak zweryfikować stan i jakość wspomnianych wyżej zasobów? Czy a jeśli tak to na jakich zasadach można włączyć do zasobów wspólnych zasoby już posiadane / budowane przez administrację w tym JST? Infrastruktura wspólna – co rozumiemy pod tym pojęciem? infrastruktura wspólna to też wspólne zarzadzanie, wspólny rozwój, wspólne administrowanie, jakie szanse i zagrożenia niesie włączenie tak wielu zasobów do infrastruktury wspólnej. Infrastruktura wspólna – co rozumiemy pod tym pojęciem? infrastruktura wspólna to też wspólne zarzadzanie, wspólny rozwój, wspólne administrowanie, jakie szanse i zagrożenia niesie włączenie tak wielu zasobów do infrastruktury wspólnej. 31 Linia Współpracy, 22 kwietnia 2013 roku Obszar pracy grupy - wstępne tematy ???

Dziękuję za uwagę!