Polacy powracający z zagranicy Praktyczne rozwiązania wynikające z nowych ramowych planów nauczania i uregulowań prawnych na przykładzie Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich w Gliwicach

W naszej szkole uczą się: młodzi Polacy powracający z zagranicy, m.in. z : Hiszpanii, Niemiec, Stanów Zjednoczonych, Węgier, Wielkiej Brytanii.

Do naszej szkoły uczęszczają uczniowie, których jedno lub oboje rodziców pochodzą z zagranicy, m. in. z: Afganistanu, Chin, Niemiec, Nigerii, Rosji, Wietnamu, Włoch, a więc z: Europy Wschodniej i Zachodniej, Azji, Afryki.

Uczniami naszej szkoły są Romowie, a około 5% naszych podopiecznych nosi wyraźnie niepolskie nazwiska świadczące o korzeniach m. in.: angielskich, francuskich, niemieckich, rosyjskich, serbskich, węgierskich, włoskich.

Uczniowie powracający z zagranicy mogą napotykać w nowej, polskiej szkole na różnorodne problemy. By je minimalizować, konieczne jest prowadzenie w szkole dialogu -polilogu międzykulturowego opartego na zaplanowanej działalności edukacyjnej.

Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 Wprowadzenie drugiego języka obcego we wszystkich klasach w ramach godzin dyrektorskich, Opracowanie i wdrożenie innowacji organizacyjnej w latach 2008-2011- Klasy kultury i języków z językiem czeskim, słowackim, włoskim, warsztatami teatralnymi i dodat-kowymi zajęciami z historii w ramach kół pozalekcyjnych, Prowadzenie klas ze zwiększonym wymiarem godzin języka obcego, Wyjazdy edukacyjne uczniów do bawarskich szkół głównie podczas ferii zimowych i letnich – uczestniczenie w lekcjach na różnych przedmiotach. Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 dydaktyka

Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 Realizacja projektu Comenius „Nawyki żywieniowe” 2007 Realizacja projektu Comenius „Let’s Entertain You” 2008- 2010, partnerzy ze szkół w Holandii, Turcji, Niemiec i Słowacji, Wymiana uczniów wspierana przez Polsko-Niemiecką Współ-pracę Młodzieży w Warszawie 2008, 2009, e-twinning – współpraca ze szkołami we Włoszech i Rumunii, Wizyta dzieci z Białorusi 2009. Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 Współpraca międzynarodowa

Trójkowe spotkania ze sztuką, Kocham Kraków. Z Gliwic do Krakowa, Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 Realizacja szkolnych projektów Podejmowana tematyka Trójkowe spotkania ze sztuką, Kocham Kraków. Z Gliwic do Krakowa, Ruch i spokój, Bryły w architekturze. Historia i kultura Żydów, Wielokulturowość Gliwic, Śladami secesji, Architektura naszego miasta.

Zwiedzanie niezliczonych muzeów i galerii sztuki. Udział w kilkudziesięciu spektaklach teatralnych opartych na dziełach europejskich dramatopisarzy, a także warsztatach teatralnych, koncertach symfonicznych, operach, Zwiedzanie niezliczonych muzeów i galerii sztuki. Zwiedzanie Polski i Europy (Gliwice, Bielsko – Biała, Kraków, Wrocław, Zakopane, Warszawa, Praga, Wiedeń, Berlin, Paryż, Lwów, Ateny), Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 Realizacja szkolnych projektów

Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 W stronę wielojęzyczności Powstanie w szkole teatru wielojęzycznego, Wielojęzyczny repertuar szkolnego chóru, Prowadzenie szkolnej strony internetowej w trzech językach, Uczniowie – widzami na spektaklu teatralnym w języku angielskim oraz niemieckich filmach w oryginalnej wersji. Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 W stronę wielojęzyczności

Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 Wolontariat uczniów w ramach utworzonego przez naszą nauczycielkę oddziału młodzieżowego w Gliwicach międzynarodowej organizacji charytatywnej People To People Internationale, Systematycznie prowadzone przez naszą nauczycielkę warsztaty dla szkolnych mediatorów, Akcja: Adopcja serca-opłacenie edukacji małej Afrykanki. Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 Postawy Wartości Etyka

Dzień Eggenfelden w Gliwicach, Rodzinne festyny 2 razy w roku, Dzień Europy, Dzień Języków, Dzień Noblowski, Dzień Eggenfelden w Gliwicach, Rodzinne festyny 2 razy w roku, Zawody sportowe, Konkursy przedmiotowe, Prezentacje talentów i wiele innych. Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 Organizacja imprez i uroczystości

Uczniowie powracający z zagranicy oprócz akceptacji środowiska i odnalezienia w nim swego miejsca potrzebują: wsparcia w pokonaniu bariery językowej, pomocy w wyrównaniu różnic programowych, wskazówek dotyczących zasad organizacji pracy szkoły.

Procedura postępowania Działanie Odpowiedzialny 1. Zdiagnozowanie potrzeb ucznia. Wychowawca we współpracy z nauczycielami poszczególnych przedmiotów, pedagogiem, psychologiem oraz rodzicami ucznia. 2. Opracowanie planu pomocy dotyczącego wyrównywania różnic programowych. Wychowawca we współpracy z zespołem uczącym w klasie ucznia powracającego z zagranicy. 3. Spotkanie z rodzicami i uczniem w celu uzgodnienia wspólnych działań – podpisanie kontraktu. Dyrektor oraz wychowawca, pedagog, psycholog. 4. Objęcie ucznia szczególną opieką pedagogiczno- psychologiczną. Pedagog we współpracy z wychowawcą i psychologiem.

Procedura postępowania –c.d. Działanie Odpowiedzialny 5. Uczestniczenie ucznia w konsultacjach, zespołach dydaktyczno-wyrównawczych (w miarę potrzeb) oraz we wszelkich formach działań pozalekcyjnych zgodnych z zainteresowaniami dziecka. Wychowawca, rodzice 6. Bieżąca współpraca z rodzicami, monitorowanie postępów ucznia. Wychowawca. 7. Ewaluacja pracy. Wychowawca we współpracy z nauczycielami poszczególnych przedmiotów, pedagogiem, psychologiem oraz rodzicami ucznia.

Uczeń powracający z zagranicy -nowe rozwiązania w nowym roku szkolnym W świetle obowiązujących przepisów Nowa podstawa programowa, nowe uregulowania prawne Korzyści Drugi język nowożytny jako przedmiot dodatkowy (z godzin do dyspozycji dyrektora). 1. Drugi język nowożytny jako przedmiot obowiąz-kowy w ramowym planie nauczania. 1. Wzmocnienie rangi przedmiotu → skuteczniejsze budowanie dialogu międzykulturowego. 2. Opracowanie i wdrożenie innowacji „Klasa kultury i języków”- na 3 lata, bez możliwości multiplikacji. 2. Możliwość opracowania własnego programu -Rozporządzenie MEN z dnia 6 stycznia 2009r. W sprawie dopuszczania do użytku szkolnego programów… 2. Wprowadzenie nowych przepisów → motywacja nauczycieli do tworzenia własnych programów, spójnych z potrzebami konkretnej placówki.

Uczeń powracający z zagranicy -nowe rozwiązania w nowym roku szkolnym W świetle obowiązujących przepisów Nowa podstawa programowa, nowe uregulowania prawne Korzyści 3. Za kształcenie umiejętności posługiwania się językiem polskim odpowiedzialny nauczyciel języka polskiego. 3. Cele kształcenia nowej podstawy pro-gramowej:” Jednym z najważniejszych zadań szkoły jest kształcenie umiejętności posłu-giwania się językiem polskim, w tym dba-łość o wzbogacenie zasobu słownictwa uczniów. Wypełnianie tego zadania należy do obowiązków każ-dego nauczyciela.” 3. Współdziałanie i współodpowiedzial-ność wszystkich nauczycieli w zakresie kształcenia umiejętności posługiwania się językiem polskim→ zwiększenie szans edukacyjnych uczniów powracających z zagranicy, możliwość ich pełnego uczest-nictwa w życiu szkoły.

Uczeń powracający z zagranicy -nowe rozwiązania w nowym roku szkolnym W świetle obowiązujących przepisów Nowa podstawa programowa, nowe uregulowania prawne Korzyści 4. Udział uczniów w wymianie, w programie Comenius, projektach szkolnych i zewnętrznych często powiązany z koniecznością uzupełniania zaległości w lekcjach. 4. Liczba godzin lekcyjnych określona w ramowym planie nauczania konieczna do zrealizowania mniejsza od liczby tygodni szkolnych. 4. Możliwość zaplano-wania innej organizacji działań w trakcie roku szkolnego niż realizacja tygodniowe-go planu lekcji→ zwiększony dostęp uczniów do realizowa-nych w szkole progra-mów, konsolidacja szkolnej społeczności usprawnienie pracy metodą projektów, zwiększenie motywacji uczniów, przejrzystość pracy szkoły.

Uczeń powracający z zagranicy -nowe rozwiązania w nowym roku szkolnym W świetle obowiązujących przepisów Nowa podstawa programowa, nowe uregulowania prawne Korzyści 5. Konsultacje indywidualne i koła zainteresowań często „aktem dobrej woli” nauczycieli. 5. Stworzenie podstaw prawnych ( artykuł 42. Karty Nauczyciela) obligujących nauczycieli do prowadzenia dodatkowych zajęć 5. Usystematyzowanie, planowanie i monitorowanie zajęć dla uczniów→zwiększenie efektywności indywidualnych zajęć dla uczniów powracających z zagranicy, głównie z zakresu języka polskiego, historii Polski, geografii Polski itd.

Uczeń powracający z zagranicy -nowe rozwiązania w nowym roku szkolnym W świetle obowiązujących przepisów Nowa podstawa programowa, nowe uregulowania prawne Korzyści 6. Dość ogólnikowe zapisy służące dialogowi międzykultu-rowemu 6. Bardziej przejrzyste, skonkretyzowa-ne, wzbogacone zapisy dotyczące dialogu międzykulturowego, np. jęz. obcy: „uczeń posługuje się (…) za-sobem środków językowych (…)w za-kresie nast. tematów: człowiek, dom, szkoła, życie rodzinne i towarzyskie, podróżowanie i turystyka, elementy wiedzy o krajach obszaru nauczane-go języka(…)z uwzględnieniem konte-kstu międzykulturowego; w.o s.- wy-brane treści: życie społeczne, współ-czesne społeczeństwo polskie, naród i mniejszości narodowe (także grupy migrantów, Polonia itd.), patriotyzm dzisiaj (stereotypy i uprzedzenia utru-dniające relacje między narodami). 6. Zmiana podstawy programowej →szersze uwzględnienie tematyki międzykulturo-wości służące intensyfikacji i skuteczności działań

Uczeń powracający z zagranicy -nowe rozwiązania w nowym roku szkolnym W świetle obowiązujących przepisów Nowa podstawa programowa, nowe uregulowania prawne Korzyści 7. Obszerny kanon lektur , przewaga utworów odległych kontekstowo, np. Żeromski „Syzyfowe prace”, Kossak – Szczucka „Bursztyny” 7. „Odchudzenie” kanonu lektur, włącze-nie pozycji z kręgu autentycznych zainte-resowań młodzieży, np. powieści fantasy 7. Nacisk na kształcenie umiejętności, teksty kultury jako punkt wyj-ścia do rozważań→ zwiększenie szans edu-kacyjnych uczniów wracających z zagranicy

Uczeń powracający z zagranicy Propozycje zajęć w oparciu o nową podstawę programową Reforma programowa daje możliwość innego niż system klasowo-lekcyjny realizowania podstawy programowej. Mając na uwadze dialog międzykulturowy, można zaplanować np. Tydzień Międzynarodowy i tydzień pod hasłem: Szlakiem Dziedzictwa Kulturowego. Tydzień Międzynarodowy w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich Podsumowanie projektów uczniowskich realizowanych od IX do XII Forma prezentacji Podstawa programowa Wystawa prac plastycznych i foto-grafii pod hasłem,, Polak- Europejczyk- Obywatel Świata” w.o s.- pkt 9. Patriotyzm dzisiaj pkt 23. Problemy współ-czesnego świata

Uczeń powracający z zagranicy Propozycje zajęć w oparciu o nową podstawę programową Tydzień Międzynarodowy w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich Podsumowanie projektów uczniowskich realizowanych od IX do XII Forma prezentacji Podstawa programowa plastyka-zadania: stworzenie możliwości publicznej prezentacji umiejętności plastycznych uczniów. Gry edukacyjne „Wędrowiec” geografia- pkt 8. Sąsiedzi Polski pkt 9. Europa pkt 10. Wybrane regiony świata informatyka-pkt 4. Opracowywanie za pomocą komputera rysunków itd. pkt 7. Wykorzystanie komputera(…) do rozwijania zainteresowań język obcy-pkt 1./13 Świat przyrody pkt 1./14 Elementy wiedzy o krajach obszaru nauczanego języka…

Tydzień Międzynarodowy w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich Uczeń powracający z zagranicy Propozycje zajęć w oparciu o nową podstawę programową Tydzień Międzynarodowy w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich Podsumowanie projektów uczniowskich realizowanych od IX do XII Forma prezentacji Podstawa programowa „Tańce świata”- pokaz wychowanie fizyczne – pkt6. Taniec-opracowanie i wykonanie dowolnego układu tańca muzyka – pkt.1/2 Rozróżnianie podstawowych gatunków muzyki (…) etnicznej pkt. 1/5 Charakteryzowanie wybranych tańców różnych narodów. Konkurs „Języki Europy” język obcy-całość podstawy Wielojęzyczna gazetka nadrzędne zadanie szkoły i obowiązek każdego nauczyciela- Kształcenie umiejętności posługiwania się językiem polskim

Tydzień Międzynarodowy w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich Uczeń powracający z zagranicy Propozycje zajęć w oparciu o nową podstawę programową Tydzień Międzynarodowy w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich Podsumowanie projektów uczniowskich realizowanych od IX do XII Forma prezentacji Podstawa programowa język obcy- cele kształcenia: III Tworzenie wypowiedzi Zadania: „Znajomość języków obcych jest warunkiem pełnego, aktywnego uczestnictwa młodych Polaków w życiu społeczności europejskiej i globalnej.” geografia- pkt 6./6 znajomość walorów turystycznych Polski w tym obiektów dziedzictwa kulturowego, pkt7./5 planowanie podróży we własnym regionie z uwzględnieniem walorów przyrodniczych i kulturowych,

Szlakiem Dziedzictwa Kulturowego Uczeń powracający z zagranicy Propozycje zajęć w oparciu o nową podstawę programową Szlakiem Dziedzictwa Kulturowego Podsumowanie projektów uczniowskich realizowanych od I do VI Forma realizacji Podstawa programowa Wycieczki klasowe, wymiany uczniowskie, wyjazdy edukacyjne- w jednym tygodniu czerwca biologia- obserwacje pkt2./4 dokonywanie obserwacji przedstawicieli pospolitych gatunków roślin i zwierząt, język polski –pkt 3.d Rozpoznawanie cech kultury i języka regionu, pkt 3. Tworzenie wypowiedzi, pkt 2./4)c Dostrzeganie zróżnicowania postaw społecznych, narodowych (…) kulturowych i w ich kontekście kształtowanie własnej tożsamości pkt 3/1)k Operowanie słownictwem z określo-nych kręgów tematycznych (… kultura, region, Polska),

Szlakiem Dziedzictwa Kulturowego Uczeń powracający z zagranicy Propozycje zajęć w oparciu o nową podstawę programową Szlakiem Dziedzictwa Kulturowego Podsumowanie projektów uczniowskich realizowanych od I do VI Forma realizacji Podstawa programowa plastyka- pkt 3/2) rozpoznawanie wybranych dzieł architektury i sztuk plastycznych należących do polskiego i europejskiego dziedzictwa kultury geografia- pkt 6./6 znajomość walorów turystycznych Polski w tym obiektów dziedzictwa kulturowego, pkt7./5 planowanie podróży we własnym regionie z uwzględnieniem walorów przyrodniczych i kulturo-wych wychowanie fizyczne- cele kształcenia: II gotowość do uczestnictwa w rekreacyjnych (…) formach aktywności i oraz ich organizacji historia- zadania: zajęcia służące poszukiwaniu dziedzictwa epok

Uczeń powracający z zagranicy Nowa podstawa programowa mówi: ”W rozwoju społecznym bardzo ważne jest kształtowanie postawy obywatelskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu , a także postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji.” „Szkoła ma obowiązek zadbać o wszechstronny rozwój każdego ucznia…”

Uczeń powracający z zagranicy Tak prowadzony dialog międzykulturowy służy i pomaga nie tylko uczniom powracającym z zagranicy, ale wzbogaca oraz rozwija całą uczniowską społeczność. Poprzez uczestnictwo w nim także nauczyciele w naturalny i niewymuszony sposób rozwijają swoje kompetencje - są wspomagani w tym zakresie m. in. zagranicznymi wizytami studyjnymi, kursami językowymi oraz udziałem w wyjazdach edukacyjno-turystycznych. Wszystkie wymienione w tej prezentacji działania skutkują także systematycznym rozwojem organizacyjnym szkoły.

Uczeń powracający z zagranicy „Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywamy, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obowiązku solidarności z innymi…” Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej „Dialog międzykulturowy to nieodzowny sposób budowania świata wewnętrznie pojednanego.” Jan Paweł II „Żadna kultura nie może przeżyć, jeśli stara się być jedyną i wykluczającą inne.” Mahatma Ghandi

www.gim3-gliwice.oswiata.org.pl gim3-gliwice@oswiata.org.pl