Kuratorium Oświaty w Rzeszowie Nadzór pedagogiczny - Wydział Kontroli Rzeszów, sierpień 2012 r.

Zagadnienia związane z przeprowadzaniem kontroli Wydział Kontroli Kuratorium Oświaty w Rzeszowie realizował swoje główne działania w zakresie nadzoru tj. kontroli, zgodnie z założeniami § 11-16 oraz § 18 ust. 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 roku w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. Nr 168, poz. 1324).

Zagadnienia związane z przeprowadzaniem kontroli Swoją działalność opierał na obiektywnym pozyskiwaniu informacji i oceny stanu przestrzegania przepisów prawa w działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkoły/placówki oraz tworzeniu dobrych relacji współpracy z dyrektorami, nauczycielami i organami prowadzącymi szkoły i placówki oświatowe. Wydział realizował nadzór pedagogiczny poprzez: Kontrole planowe, Kontrole doraźne.

I. Kontrole planowe W roku szkolnym 2011/2012 wizytatorzy – kontrolerzy Kuratorium Oświaty w Rzeszowie, przeprowadzili 1103 kontroli planowych w zakresie nadzoru pedagogicznego, kontrolując 1492 szkoły/placówki. Wyboru szkół i placówek objętych kontrolą planową dokonywano w drodze losowania przeprowadzonego w Kuratorium Oświaty w Rzeszowie. Szkoły i placówki do kontroli przydzielano wizytatorom losowo.

Kontrole planowe Kontrole przestrzegania przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkół i placówek , przeprowadzano z wykorzystaniem arkuszy kontroli zatwierdzonych przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania zgodnie z § 11 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 roku w sprawie nadzoru pedagogicznego ( Dz.U. Nr 168, poz. 1324 ).

Kontrole planowe Dyrektorzy szkół i placówek oraz organ prowadzący szkoły i placówki otrzymywali informację o zamiarze przeprowadzenia kontroli, na 7 dni przed planowym jej rozpoczęciem; Wizytator-kontroler przeprowadzał kontrolę na podstawie imiennego upoważnienia; Kontrola nie trwała dłużej niż 2 dni robocze ( wszystkie kontrole planowe odbywały się w ciągu 1 dnia);

Kontrole planowe Kontrolujący , w terminie 7 dni od dnia zakończenia kontroli, sporządzał protokół kontroli; Wszyscy dyrektorzy, kontrolowanych szkół i placówek podpisali protokoły i nie wnosili uwag do zapisów zawartych w protokole.

Tematyka i liczba przeprowadzonych kontroli planowych 1) Wybór podręczników szkolnych – 224; 2) Zgodność przeprowadzania egzaminów poprawkowych – 82; 3) Zgodność organizacji zajęć wychowania fizycznego realizowanych w formie zajęć klasowo – lekcyjnych z ramowymi planami w zakresie: liczby uczniów w grupach - 173 podziału na grupy dla dziewcząt i chłopców - 93

Tematyka i liczba przeprowadzonych kontroli planowych 4) Prawidłowość nadzorowania przez dyrektora publicznej szkoły podstawowej spełniania przez dzieci pięcioletnie i sześcioletnie rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego – 112 5) Zgodność organizacji i sposobu działania innej formy wychowania przedszkolnego z przepisami prawa – 22 6) Prawidłowość klasyfikowania i promowania w zakresie dopuszczania słuchaczy do egzaminów semestralnych w publicznej i niepublicznej szkole ponadgimnazjalnej dla dorosłych - 52

Tematyka i liczba przeprowadzonych kontroli planowych 7) Prawidłowość wykonywania przez dyrektorów publicznych szkół i placówek planowych zadań w zakresie nadzoru pedagogicznego –191 8) Prawidłowość organizacji praktyk zawodowych przez publiczne technika dla młodzieży w zawodzie technik ekonomista – 20 9) Zgodność organizacji kształcenia uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym w szkołach podstawowych i gimnazjach ogólnodostępnych, integracyjnych oraz ogólnodostępnych z oddziałami integracyjnymi z przepisami prawa - 134

Najczęściej wydawane zalecenia: 1) Dyrektor szkoły powinien do 15 czerwca każdego roku podać do publicznej wiadomości, zestaw podręczników, które będą obowiązywały w następnym roku szkolnym zgodnie z art. 22a ust. 2e ustawy z 7 września 1991r.( Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz.2572, z późn. zm.); 2) Termin egzaminu poprawkowego należy wyznaczyć do dnia zakończenia rocznych zajęć dydaktycznych zgodnie z § 21 ust. 4 rozporządzenia MEN z dn. 30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobu oceniania…( Dz.U. Nr 83, poz.562 z późn. zm.); 3) W protokole z przeprowadzonego egzaminu poprawkowego należy zamieszczać wszystkie wymagane prawem oświatowym informacje w szczególności : skład komisji, termin egzaminu poprawkowego, pytania egzaminacyjne, wynik egzaminu poprawkowego, uzyskaną ocenę.

Najczęściej wydawane zalecenia: cd pkt.3 …do protokołu dołączyć pisemne prace ucznia oraz zwięzłą informację o ustnych odpowiedziach ucznia zgodnie § 21 ust. 7 rozporządzenia MEN z dnia 30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobu oceniania…. ( Dz.U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.); 4) Zajęcia wychowania fizycznego należy organizować w grupach liczących od 12 do 26 uczniów, zgodnie § 6 ust. 5 rozporządzenia MENiS z dn. 12 lutego 2002r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach podstawowych ( Dz.U. Nr 15, poz.142 z późn. zm.);

Najczęściej wydawane zalecenia: 5) Zajęcia wychowania fizycznego należy organizować oddzielnie dla dziewcząt i chłopców zgodnie z § 6 ust. 5a rozporządzenia MENiS z dn. 12 lutego 2002r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych ( Dz.U. Nr 15, poz. 142 z późn. zm.) 6) Zaleca się zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( Dz.U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) przeprowadzać kontrolę spełniania rocznego obowiązku przedszkolnego dzieci 5-cio i 6- cio letnich oraz podejmować działania określone w art. 20 cytowanej wyżej ustawy.

Najczęściej wydawane zalecenia: 7) Księgę ewidencji dzieci należy uzupełnić o elementy wskazane w § 3a ust 2, rozporządzenia MEN z dnia 16 lipca 2009r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji ( Dz.U. Nr 116,poz. 977 ).

Najczęściej wydawane zalecenia: 8) Zaleca się planować i prowadzić nadzór pedagogiczny zgodnie z przepisami prawa: § 20 ust.1 pkt 1 i 3 rozporządzenia MEN z dnia 7 października 2009r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. ( Dz.U. Nr 168, poz.1324); 9) Ustalić konkretne terminy ewaluacji wewnętrznej, unikać zapisów „ cały rok” zgodnie z § 21 ust.1 rozporządzenia MEN z dnia 7 października 2009r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. ( Dz.U. Nr 168, poz. 1324); 10) Zaleca się przeprowadzać kontrolę sprawowaną przez dyrektora zgodnie z § 20 ust. 1 pkt. 2 rozporządzenia MEN z dnia 7 października 2009r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. ( Dz.U. Nr 168, poz. 1324);

Najczęściej wydawane zalecenia: 11) Zaleca się przydzielenie uczniom upośledzonym w stopniu umiarkowanym lub znacznym godzin indywidualnych zajęć rewalidacyjnych, zgodnie z § 2 ust. 10 rozporządzenia MEN z dn. 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych ( Dz.U. Nr 15, poz. 142 z późn. zm.); 12) Zaleca się opracowanie dla uczniów upośledzonych w stopniu umiarkowanym lub znacznym, uczęszczających do gimnazjum, opracowanie indywidualnego programu edukacyjnego zgodnie z § 8 ust.2 rozporządzenia MEN z dn. 17 listopada 2010r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki ….. ( Dz.U. Nr 228, poz. 1490 );

Najczęściej wydawane zalecenia: 13) Zaleca się prowadzenie dokumentacji zajęć rewalidacyjnych w formie dziennika zajęć zgodnie z § 10 rozporządzenia MENiS z dn. 19 lutego 2002r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzaju tej dokumentacji ( Dz.U. Nr 23, poz. 225, z późn. zm.); 14) Zaleca się wpisywanie w dzienniku zajęć tematów zajęć edukacyjnych przeprowadzonych z uczniem upośledzonym w stopniu umiarkowanym lub znacznym, zgodnie z § 10 ust.2 rozporządzenia MENiS z dn. 19 lutego 2002r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzaju tej dokumentacji ( Dz.U. Nr 23, poz. 225, z późn. zm.);

Najczęściej wydawane zalecenia: 15) Zaleca się określenie w indywidualnym programie edukacyjno-terapeutycznym zajęć rewalidacyjnych, zgodnie z § 5 ust.2 pkt 6 rozporządzenia MEN z dn. 17 listopada 2010r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki …..( Dz.U. Nr 228, poz. 1490 ) 16) Zaleca się: wystawianie ocen bieżących z zajęć edukacyjnych, ustalanie śródrocznych ocen klasyfikacyjnych, ustalanie śródrocznych ocen zachowania Dla uczniów z upośledzeniem w stopniu umiarkowanym lub znacznym, zgodnie z § 11 ust. 2 i z §13 ust.4 rozporządzenia MEN z dn.30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania……. (Dz.U. Nr 83, poz.562 z późn. zm.)

Najczęściej wydawane zalecenia: 17) Zaleca się zapewnienie uczniom z upośledzeniem w stopniu umiarkowanym lub znacznym realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego. 18) Zaleca się określić: rodzaj zintegrowanych działań nauczycieli prowadzących zajęcia edukacyjne z uczniem; zakres zintegrowanych działań nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia edukacyjne z uczniem, w tym o charakterze rewalidacyjnym; metody pracy, formy i sposoby udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej ustalone przez dyrektora szkoły; wsparcia rodziców ucznia, zgodnie z § 5 ust. 2 rozporządzenia MEN z dn. 17 listopada 2010r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki… …..( Dz.U. Nr 228, poz. 1490 )

Wnioski z przeprowadzonych kontroli W wyniku przeprowadzonych 1103 kontroli planowych, z których większość miała dla kontrolowanych szkół wynik pozytywny, wizytatorzy Wydziału Kontroli KO wydali zalecenia dotyczące poważnego naruszenia przepisów prawa oświatowego przez dyrektorów szkół. Zalecenia te dotyczyły m. in.:

Wnioski z przeprowadzonych kontroli a) sprzeczne z prawem wyznaczanie uczniom terminów egzaminów poprawkowych, brak w protokołach egzaminów poprawkowych dat ich przeprowadzenia, składów komisji, treści pytań egzaminacyjnych, wyników przeprowadzonych egzaminów poprawkowych (uzyskanych ocen), zwięzłych informacji o ustnych odpowiedziach uczniów. Uwaga! Nieprawidłowości wymienione w pkt. „b)” są poważnymi błędami formalnymi i mogą być powodem kwestionowania przez uczniów i ich rodziców wyników egzaminów poprawkowych.

Wnioski z przeprowadzonych kontroli 2. a) prowadzenie zajęć wychowania fizycznego w grupach większych niż 26 osób, b) prowadzenie, w szkołach ponadgimnazjalnych, zajęć wychowania fizycznego we wspólnych grupach dla dziewcząt i chłopców. Uwaga! Dyrektorzy szkół tłumaczą powyższe nieprawidłowości decyzjami organów prowadzących narzucającymi im sposób organizacji zajęć wychowania fizycznego. Jednakże zgodnie z ustawą o systemie oświaty organy prowadzące są odpowiedzialne za zapewnienie uczniom i nauczycielom bezpiecznych warunków do nauki i pracy i nie mogą w tym względzie naruszać obowiązujących przepisów prawa.

Wnioski z przeprowadzonych kontroli 3. Brak kontroli dyrektorów szkół podstawowych nad spełnianiem obowiązku przedszkolnego przez dzieci 5-cio i 6-cio- letnie. Brak tej kontroli (a także błędnie dokumentowanie tego obowiązku) pociągnąć może za sobą odpowiedzialność dyscyplinarną dyrektora szkoły. 4. Nieprawidłowo opracowane szkolne plany nadzoru pedagogicznego, zwłaszcza w zakresie działań dotyczących ewaluacji wewnętrznej i kontroli – brak określania terminów (nie do przyjęcia są zapisy „hasłowe”, np.: „cały rok”).

Wnioski z przeprowadzonych kontroli 5. Najwięcej zaleceń dotyczyło kontroli planowych w zakresie zgodnej z przepisami prawa pomocy psychologiczno-pedagogicznej niesionej przez szkoły uczniom upośledzonym w stopniu umiarkowanym i znacznym. Zalecenia te dotyczyły m. in.: braku indywidualnych programów edukacyjnych, niedokumentowania prowadzonych zajęć rewalidacyjnych (brak prowadzonych przez nauczycieli dzienników tych zajęć), brak określania w indywidualnych programach edukacyjno-terapeutycznych rodzajów zajęć rewalidacyjnych i innych prowadzonych z uczniami upośledzonymi w stopniu umiarkowanym i znacznym, d) całkowity brak dokumentów świadczących o niesionej przez szkołę pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom, o których mowa w pkt.c.

Wnioski z przeprowadzonych kontroli Uwaga! Stwierdzone braki w dokumentowaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej (lub ich całkowity brak) świadczą o nieznajomości dyrektora szkoły i nauczycieli obowiązujących w tej sprawie rozporządzeń. Powinno to skutkować wprowadzeniem do szkolnego planu nadzoru pedagogicznego szkolenia dotyczącego wspomnianej problematyki. Ponadto braki w dokumentacji (lub jej brak całkowity) stawiają szkołę na przegranej pozycji w ewentualnym sporze z rodzicami zarzucającymi szkole brak zorganizowania (lub niewłaściwe organizowanie) pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla ich dziecka.  

II. Kontrole doraźne 1) Kontrole doraźne, podobnie jak kontrole planowe były przeprowadzone zgodnie z procedurami opisanymi w § 12-14 rozporządzenia MEN z dnia 7 października 2009r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. ( Dz.U. Nr 168, poz.1324); 2) Kontrola doraźna była zarządzana wtedy, gdy zaistniała potrzeba podjęcia działań nieujętych w planie nadzoru pedagogicznego, wyjaśnienia zarzutów dotyczących funkcjonowania szkoły lub placówki, rozpatrzenia skargi od beneficjentów szkoły. 3) Podczas kontroli doraźnej kontrolujący rzetelnie i obiektywnie ustalał stan faktyczny, zbierał niezbędne dowody stanowiące podstawę ustaleń kontroli, zapewniał dyrektorowi szkoły czynny udział w kontroli, dokumentował czynności kontrolne oraz sporządzał protokół po przeprowadzonej kontroli.

Tematyka i liczba przeprowadzonych kontroli doraźnych 1) Zgodność z przepisami prawa organizowania i realizacji przez dyrektorów publicznych szkół i placówek planowych zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych w stopniu głębokim – 82; 2) Zgodność z przepisami prawa organizacji planowych zajęć rewalidacyjnych przez dyrektorów publicznych szkół i placówek dla dzieci i młodzieży z uwagi na niepełnosprawność – 61; 3) Organizacja i nadzorowanie wypoczynku dzieci i młodzieży w czasie ferii zimowych lub letnich zgodnie z przepisami prawa – 95; 4) Spełnianie warunków określonych w art.7 ust.3 ustawy z dn. 7 września 1991r. o systemie oświaty przez szkołę niepubliczną, która uzyskała uprawnienia szkoły publicznej z dniem rozpoczęcia działalności zgodnie z art. 85 ust.2 cytowanej wyżej ustawy – 32;

Tematyka i liczba przeprowadzonych kontroli doraźnych 5) Realizacja przez dyrektora publicznego przedszkola zapisu wynikającego z § 5 ust. 2 ( Załącznik Nr 1 ramowego statutu publicznego przedszkola) rozporządzenia z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół – 15; 6) Organizacja zajęć i sprawowanie opieki w świetlicach szkolnych zgodnie z przepisami prawa; 7) Warunki i organizacja zajęć z edukacji dla bezpieczeństwa zgodnie z przepisami prawa ; 8) Zgodność z przepisami prawa przestrzegania praw dziecka w szkole publicznej;

Tematyka przeprowadzonych kontroli doraźnych 9) Sprawowanie nadzoru pedagogicznego w zakresie wspomagania i kontroli pracy nauczycieli, zgodnie z przepisami prawa przez dyrektora szkoły; 10) Badanie zasadności zarzutów dotyczących zapewnienia uczniom bezpiecznego przebywania w szkole; 11) Prawidłowy przebieg uzyskania awansu zawodowego przez nauczyciela kontraktowego, zgodny z przepisami prawa; 12)Przestrzeganie zasad oceniania i klasyfikowania uczniów zgodnie z prawem oświatowym; 13) Organizacja imprez i uroczystości szkolnych w kontekście realizacji zajęć dydaktycznych;

Tematyka przeprowadzonych kontroli doraźnych 14) Zasady organizowania zajęć „wychowania do życia w rodzinie” zgodnie z przepisami prawa oświatowego; 15) Realizacja zadań statutowych gimnazjum w zakresie przestrzegania wewnątrzszkolnych zasad oceniania zachowania uczniów; 16) Realizacja zadań statutowych w zakresie zapewnienia uczniom pomocy psychologiczno- pedagogicznej; 17) Przestrzeganie przez dyrektora szkoły przepisów dotyczących obowiązku szkolnego.

Najczęściej wydawane zalecenia: 1) Zaleca się powierzenie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych jednemu nauczycielowi zgodnie z § 6 ust. 1 i § 8 ust. 2 rozporządzenia MEN z dn. 30 stycznia 1997 r. w sprawie organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonym… (Dz.U. Nr 14, poz.76 ); 2) Zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze należy organizować w wymiarze 2 godzin dziennie dla każdego uczestnika zajęć, zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia MEN z dn. 30 stycznia 1997 r. w sprawie organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych …. (Dz.U. Nr 14, poz.76 ); 3) Na podstawie § 8 ust.2 w/w rozporządzenia, zaleca się aby indywidualny program zajęć rewalidacyjno-wychowawczych został opracowany we współpracy z psychologiem;

Najczęściej wydawane zalecenia: 4) Zaleca się prowadzić odrębny zeszyt obserwacji dla każdego uczestnika zajęć zgodnie z § 10 ust. 2 rozporządzenia MEN z dnia 30 stycznia 1997 r. w sprawie zasad organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych w stopniu głębokim ( Dz.U. Nr 14, poz.76 ); 5) Zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze należy organizować w zespołach od 2 do 4 osób zgodnie z § 9 ust. 2 rozporządzenia z dnia 30 stycznia 1997 r. w sprawie zasad organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych w stopniu głębokim ( Dz.U. Nr 14, poz.76 );

Najczęściej wydawane zalecenia: 6) Zaleca się zorganizowanie zajęć rewalidacyjnych dla ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawność zgodnie z § 4 ust.1 pkt 4 rozporządzenia MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych i integracyjnych ( Dz.U. Nr 228, poz. 1490) oraz § 2 ust.10 rozporządzenia MENiS z dnia 12 lutego 2002r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych ( Dz.U. Nr 15, poz. 142 , z późn. zm.) Zajęcia w/w należy organizować zgodnie z zaleceniami Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej;

Najczęściej wydawane zalecenia: 7) Uzupełnić dokumentację: kadry kierowniczej, karty kwalifikacyjne uczestników wypoczynku, plany pracy wychowawczej i dzienniki zajęć wynikającą z § 12 ust. 4 pkt 1- 6 i § 12a rozporządzenia MEN z dnia 9 grudnia 2009r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży …( Dz.U. Nr 218, poz.1696 ); 8) Dostosować szkolne zasady oceniania zachowania uczniów do wymagań określonych w § 3 ust. 3 rozporządzania MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu ocenia , klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy ……….( Dz.U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.; 9) Przy ustalaniu śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych zachowania zasięgać opinii nauczycieli, uczniów danej klasy oraz ocenianego ucznia zgodnie z § 2 ust. 3 w/w rozporządzania;

Najczęściej wydawane zalecenia: 10 ) Dostosować wyjazdy i wycieczki uczniów do wymagań określonych w § 9 - 12 rozporządzenia MENiS dnia 8 listopada 2001r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki ( Dz.U. Nr 135 poz.1516 z późn. zm.); 11) Wyposażyć pracownie do zajęć praktycznych w szkołach niepublicznych w niezbędne pomoce dydaktyczne zgodnie z rozporządzeniem MEN z dn. 24 października 2007r. w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach: fototechnik ( Dz.U. Nr 213 poz. 1569 zał. 1 z dn. 16 listopada 2007r.); 12) Zaleca się podjęcie działań organizacyjnych, które zapewnią odpowiednią liczbę dzieci w grupach w przedszkolu – zgodnie z § 5 ust. 2 ( Załącznik Nr 1, Ramowy statut publicznego przedszkola) MEN z dnia 21 maja 2001r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół ( Dz.U. z dn. 19 czerwca 2001r. z późn. zm.);

Wnioski z przeprowadzonych kontroli doraźnych Wizytatorzy Wydziału Kontroli KO w Rzeszowie przeprowadzili 317 kontroli doraźnych. Wydane przez nich zalecenia dotyczyły m.in. następujących nieprawidłowości stwierdzonych w zakresie: I. 1. Nieprawidłowa organizacja zajęć rewalidacyjnych i rewalidacyjno-wychowawczych uczniów w szkołach ogólnodostępnych:

Wnioski z przeprowadzonych kontroli doraźnych dyrektorzy zajęcia rewalidacyjno- wychowawcze powierzali nauczycielom niezgodnie ze stosownym rozporządzeniem (np. dwoje nauczycieli prowadziło zajęcia z jednym uczniem), wymiar godzin zajęć rewalidacyjno-wychowawczych był niższy od wymaganego przepisami prawa, indywidualne programy zajęć rewalidacyjno-wychowawczych nie były opracowywane we współpracy z psychologiem, nie były prowadzone zeszyty obserwacji dla poszczególnych uczestników zajęć rewalidacyjnych i rewalidacyjno-wychowawczych, prowadzone zajęcia nie były zajęciami orzeczonymi przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne.

Wnioski z przeprowadzonych kontroli doraźnych Uwaga: Niewłaściwe zaplanowanie zajęć rewalidacyjno- wychowawczych i rewalidacyjnych, brak nadzoru nad ich przebiegiem (np. brak dokumentacji) może spowodować konsekwencje finansowe w stosunku do dyrektora szkoły (zwrot kosztów poniesionych w związku z nieprawidłowym lub nieudokumentowanym prowadzeniem zajęć).

Wnioski z przeprowadzonych kontroli doraźnych II.1. Nieprawidłowości w prowadzeniu dokumentacji letniego i zimowego wypoczynku dzieci i młodzieży braki w prowadzonej dokumentacji wypoczynku, przede wszystkim braki w kartach zgłoszeń uczestników tego wypoczynku (np. brak podpisów rodziców lub opiekunów prawnych), ponadto nie zaznajamianie uczestników z regulaminami bezpieczeństwa lub wręcz brak tych regulaminów w placówce wypoczynku, brak dzienników zajęć kadry wychowawców itp.

Wnioski z przeprowadzonych kontroli doraźnych Uwaga: Lekkomyślne lekceważenie zasad bhp wypoczynku dla dzieci i młodzieży skutkuje bezwzględnie postępowaniem prokuratorskim w stosunku do organizatorów wypoczynku, zwłaszcza w sytuacji nieszczęśliwego wypadku z udziałem uczestnika kolonii, obozu sportowego czy też innej formy wypoczynku.

Wnioski z przeprowadzonych kontroli doraźnych III. Zalecenia wydawane dyrektorom szkół w wyniku kontroli doraźnych związanych ze skargami składanymi przez rodziców a także pełnoletnich uczniów szkół dotyczyły: zapewnienie uczniom odpowiednich warunków bezpieczeństwa; nieprzestrzeganie statutowych zasad wewnątrzszkolnego oceniania i klasyfikowania; nieprzestrzeganie przepisów dotyczących obowiązku szkolnego;

Wnioski z przeprowadzonych kontroli doraźnych d) nieprawidłowe przydzielanie przez dyrektora zadań poszczególnym nauczycielom (w tym niezgodnie z kwalifikacjami); e) naruszanie praw ucznia; f) brak pomocy psychologiczno-pedagogicznej niesionej uczniom, którzy tej pomocy potrzebowali (a zwłaszcza nie stosowanie się szkoły do opinii poradni psychologiczno-pedagogicznych o dostosowaniu wymagań edukacyjnych do możliwości uczniów).

Wnioski z przeprowadzonych kontroli doraźnych Uwaga: Sprawy wymienione w pkt. „e” i „f” są głównym źródłem sporów na linii szkoła-rodzice. Problemy te wynikają z braku nadzoru pedagogicznego dyrektora, z nieznajomości statutów szkół jak i Międzynarodowej Konwencji o Prawach Dziecka zarówno przez dyrektorów i nauczycieli, jak też rodziców. Konfliktom sprzyja złe dokumentowanie (lub nie dokumentowanie) pomocy psychologiczno-pedagogicznej. W sytuacji braku dokumentów rację mają zawsze rodzice pomimo tego, że często racji tej w rzeczywistości nie mają.

Wnioski z przeprowadzonych kontroli doraźnych Zaleca się podjęcie działań organizacyjnych, które zapewnią odpowiednią liczbę dzieci w grupach w przedszkolu. Uwaga! Dyrektorzy przedszkoli tłumaczą powyższe nieprawidłowości decyzjami organów prowadzących, narzucającymi zwiększenie liczby dzieci w grupach, ponad określone przepisami limity. Jednakże zgodnie z ustawą o systemie oświaty organy prowadzące są odpowiedzialne za zapewnienie dzieciom bezpiecznych warunków pobytu w przedszkolu i bezpiecznej pracy nauczycielom, nie mogą w tym względzie naruszać obowiązujących przepisów prawa.

Podsumowanie Dyrektorzy kontrolowanych szkół i placówek byli starannie przygotowani pod względem merytorycznym i rzeczowym do kontroli przeprowadzanych przez wizytatorów Wydziału Kontroli. W razie potrzeby udzielali kontrolującym wizytatorom informacji i wyjaśnień. Kontrole przebiegały w życzliwej i przyjemnej atmosferze.

Podsumowanie Wielorakość zadań jakie wykonywał Wydział Kontroli, prowadząc: kontrole planowe, doraźne, rozpatrując skargi, oceny pracy dyrektora, postępowania kwalifikacyjne na stopnie nauczyciela mianowanego i dyplomowanego, nadzorując przebieg egzaminów zewnętrznych, prowadząc akredytację pozaszkolnych form kształcenia ustawicznego i wiele innych działań służyły szkole, jej efektywnemu funkcjonowaniu i rozwojowi. A rozwój ten powinien przebiegać w myśl idei - „zrozumieć świat i umieć kierować sobą oraz uczyć się przez całe życie, po to, aby przygotować się szybko do zmieniającej się rzeczywistości i trudno przyswajalnej przyszłości.”

Kierunki realizacji zadań z zakresu nadzoru pedagogicznego w zakresie kontroli w roku szkolnym 20012/2013 1) Spełnianie warunków określonych w art. 7 ust.3 z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty przez niepubliczną szkołę podstawową o uprawnieniach szkoły publicznej; 2) Przestrzeganie przez dyrektora szkoły przepisów dotyczących obowiązku szkolnego przez publiczne szkoły podstawowe i gimnazja; 3) Zgodność z przepisami prawa organizacji pracy świetlicy szkolnej zorganizowanej w publicznej szkole podstawowej;

Kierunki realizacji zadań z zakresu nadzoru pedagogicznego w zakresie kontroli w roku szkolnym 20012/2013 4) Zgodność organizacji zajęć edukacyjnych z informatyki z ramowymi planami nauczania w publicznych liceach ogólnokształcących i technikach; 5) Zgodność organizacji zajęć edukacyjnych z języków obcych nowożytnych z ramowymi planami nauczania w publicznych gimnazjach; 6) Prawidłowość organizacji oddziału przedszkolnego w publicznych przedszkolach i szkołach podstawowych;

Kierunki realizacji zadań z zakresu nadzoru pedagogicznego w zakresie kontroli w roku szkolnym 20012/2013 7) Prawidłowość organizacji działania publicznej biblioteki pedagogicznej i realizacji jej zadań oraz zgodność zatrudnienia nauczycieli z wymaganymi kwalifikacjami; 8) Organizacja zajęć rewalidacyjnych, w tym liczba godzin i rodzaj tych zajęć oraz ich zgodność z zaleceniami zawartymi w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego z uwagi na niepełnosprawność w ogólnodostępnych publicznych szkołach podstawowych, gimnazjach, liceach ogólnokształcących i zasadniczych szkołach zawodowych;

Kierunki realizacji zadań z zakresu nadzoru pedagogicznego w zakresie kontroli w roku szkolnym 20012/2013 9) Organizacja i realizacja zajęć rewalidacyjno-wychowawczych w publicznych przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach oraz w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych i ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych; 10) Prawidłowość nadzorowania przez dyrektora publicznej szkoły podstawowej spełniania przez dzieci pięcioletnie i sześcioletnie rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkonego.

Podsumowanie Dziękuję za uwagę Opracowała: Zofia Igras – Dyrektor Wydziału Kontroli Kuratorium Oświaty w Rzeszowie