JAK SIĘ (NIE)KSZTAŁCIMY PRZEZ CAŁE ŻYCIE Bilans Kapitału Ludzkiego JAK SIĘ (NIE)KSZTAŁCIMY PRZEZ CAŁE ŻYCIE Panel: „Stan i perspektywy uczenia się dorosłych w Polsce” Jarosław Górniak Uniwersytet Jagielloński Study of Human Capital is huge and complexed labur market research. Konferencja Ministerstwa Edukacji Narodowej „Agenda na rzecz uczenia się dorosłych” Warszawa, 18 grudnia 2012

Podnoszenie kompetencji Podnoszenie kompetencji wśród osób w wieku produkcyjnym w ostatnich 12 miesiącach (w %). * w edycji BKL 2012 zmianie uległy formy pytania o uczestnictwo w kursach i szkoleniach oraz o samokształcenie.

Kto nie uczestniczy w kursach i szkoleniach? Kiedy ostatnio Polacy brali udział w jakimś kursie, szkoleniu, warsztatach, praktykach, czy innych formach dokształcania (nie licząc szkoleń regulaminowych takich jak BHP czy ppoż.) 37% Polaków nigdy nie uczestniczyło w kursach, szkoleniach, warsztatach, praktykach lub innych formach dokształcania. Źródło: BKL – Badanie Ludności 2012

DLACZEGO POLACY NIE UCZESTNICZĄ W KURSACH I SZKOLENIACH? Główne przyczyny braku uczestnictwa w kursach i szkoleniach w ciągu ostatnich 12 miesięcy (w %). Pracujący Bezrobotni Nieaktywni Ogółem Nie potrzebował w pracy 68 28 25 49 Nie miał czasu z powodów osobistych 6 9 15 Nie miał motywacji do dokształcania się 4 11 8 W moim wieku nie ma sensu się dokształcać 2 12 5 Nie było w pobliżu interesujących kursów Nie miał czasu z powodów zawod. 7 Kursy/szkolenia były zbyt drogie 3 Stan zdrowia nie pozwalał 1 Nie spełniał wymogów formalnych Nie miał poparcia/zachęty ze strony pracodawcy Dotychczasowe niewiele mi dały Inne powody 14 Trudno powiedzieć 20 17 N 7745 1817 4582 14143

Ocena szkoleń Ocena przydatności szkolenia, w którym ostatnio uczestniczył respondent, ze względu na tematykę tego szkolenia (w%).   Nieprzyd atne Raczej przydatne Bardzo przydatne N BHP, Ppoż. 8 49 43 967 Tematyka medyczna, praca socjalna, psychologia, pierwsza pomoc 4 25 72 324 Budownictwo i przemysł 34 62 300 Szkolnictwo, edukacja, pedagogika 2 38 60 180 Informatyka, komputery 6 36 59 179 Handel, sprzedaż i obsługa klienta 47 155 Tematyka prawna 3 29 68 153 Inne specjalistyczne zawodowe 7 64 149 Usługi osobiste, fryzjer, kosmetyka, opieka 137 Rozwój osobisty, kompetencje ogólne 10 39 51 117 Prawo jazdy inne niż A i B, uprawnienia dla kierowców, transport 63 115 Języki obce 1 32 66 85 Ogółem 37 57 3340 Respondenci byli w ogromnej większości zadowoleni z odbytych ostatnio szkoleń. Niemal 57% badanych oceniało je jako bardzo przydatne, 37% zaś jako raczej przydatne.

Inwestycje pracodawców w rozwój pracowników W 2011 roku 71% pracodawców stosowało przynajmniej jedną formę wspierania rozwoju kwalifikacji i umiejętności swojej kadry. Szacunkowo to ~1200 tyś. pracodawców. W stosunku do 2010 roku jest to o ok. 350 tyś. więcej, jednak różnica w dużej mierze może być pochodną zmiany formuły wskaźnika, który obecnie lepiej oddaje rzeczywisty poziom aktywności kształceniowej pracodawców. wśród mikro co czwarty zadeklarował korzystanie wyłącznie z jednej formy wspierania kształcenia - najczęściej– oprócz szkoleń i kursów (40%) – dofinansowanie samokształcenia pracowników ponad 27%.

Konstrukcja wskaźnika – wyjaśnienie zmiany Czy w 2010 roku podejmowano w Państwa firmie jakiekolwiek działania mające na celu rozwój kwalifikacji i umiejętności obecnych pracowników? 1. dofinansowywanie nauki w szkołach zawodowych i średnich (zasadniczych szkołach zawodowych, technikach, liceach) 2. dofinansowywanie nauki w szkołach wyższych (studia podyplomowe i inne) 3. kursy i szkolenia  4. stosowanie systemu oceny kompetencji pracowników 5. opracowywanie indywidualnych planów rozwoju pracowników 6. udział w konferencjach, seminariach lub warsztatach  7. samokształcenie (zakup książek, prenumerata czasopism, umożliwienie dokształcania w czasie godzin pracy itp.) Jeśli odp. =>TAK Edycja 2011 54% Edycja 2012 71%

Aktywność szkoleniowa pracodawców w ujęciu branżowym i regionalnym Branże tradycyjne charakteryzują się wyraźnie niższą aktywnością w zakresie kształcenia pracowników, natomiast branże związane z tzw. nową gospodarką cechuje wysoki udział pracodawców inwestujących w kadry. W województwach aktywność szkoleniowa pracodawców rozkłada się stosunkowo równomiernie, nie powodując w tym obszarze przepaści między regionami

Rozwój stymuluje inwestycje w kadry czy kształcenie pracowników sprzyja rozwojowi? Wskaźnik rozwoju przedsiębiorstw: 1) wprowadzenie nowych produkt, usług lub sposobów produkcji 2) wykazanie się dodatnim saldem zatrudnienia 3) wzrost zysku Potwierdzenie tendencji z 2010 roku: im silniejszy rozwój, tym częściej przędsiębiorstwa zaangażowane w kształcenie

Wskaźnik dostępności szkoleń

Pracodawcy - ocena efektów kursów i szkoleń Najpopularniejszą formą podnoszenia umiejętności kadry są kursy i szkolenia, niezależnie od wielkości podmiotu. W przypadku najmniejszych firm korzystało z nich 64% podmiotów , w średnich 75% a w dużych 85%; Pracodawcy oceniając efekty swoich inwestycji w kursy i szkolenia w ogromnej większości byli z nich zadowoleni

Powody braku inwestycji w kompetencje – idealne dopasowanie? wysoki poziom zadowolenia z dopasowania umiejętności pracowników do potrzeb stanowisk pracy, wysoki odsetek wskazujących na priorytet innych rodzajów inwestycji powstrzymujących inwestycje w kapitał ludzki, odwoływanie się do zbyt wysokich kosztów szkoleń, ale jednocześnie przejawianie niskiej aktywności w obszarze umożliwiającym ich obniżenie (środki unijne) a także niska pozycja kategorii odwołującej się do trudności z określeniem potrzeb szkoleniowych

Tematyka szkoleń wybieranych przez pracodawców Pomimo modyfikacji pytania, wybory pracodawców dotyczące tematyki szkoleń dla pracowników pozostają podobne 2012 Wskazanie tematyki trzech kursów, w której przeszkolono największą liczbę pracowników Zaznaczano prośbę o nieuwzględnianie szkoleń obowiązkowych 2011 Wskazanie trzech ostatnich szkoleń Nie precyzowano rodzaju szkoleń

Dziękuję za uwagę. bkl.parp.gov.pl Zespół: Szymon Czarnik Jarosław Górniak jaroslaw.gorniak@uj.edu.pl Zespół: Szymon Czarnik Monika Dawid-Sawicka Maja Dobrzyńska Jarosław Górniak (k) Marcin Kocór Anna Strzebońska Anna Szczucka Dariusz Szklarczyk Anna Świebocka-Nerkowska (k) Konrad Turek Barbara Worek