Opłacalność inwestycji w mikroźródła OZE EC BREC Instytut Energetyki Odnawialnej Konrad Rosołek Piotr Dziamski krosolek@ieo.pl pdziamski@ieo.pl (+48 22) 825-46-52 wew. 118 (+48 22) 825-46-52 wew. 120 www.ieo.pl (C) IEO 2012 Poznań | 22 listopada 2012

ŹRÓDŁACH ENERGII Projekt nowej ustawy o ODNAWIALNYCH (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl Poznań | 22 listopada 2012

Nowa ustawa OZE Projekt nowej ustawy o odnawialnych źródłach energii Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE Projekt nowej ustawy o odnawialnych źródłach energii Wytwarzanie energii elektrycznej: mikroźródła – jednostki do 40 [kW], małe źródła – jednostki do 200 [kW]. Mikroźródła – znacznie uproszczone procedury formalno prawne - działalność gospodarcza - przyłączenie do sieci EE - koncesja na wytwarzanie energii (URE) Instalacje OZE – wykonane przez certyfikowanych instalatorów Zaproponowanie nowych mechanizmów wsparcia dla wytwarzania energii z odnawialnych źródeł energii: - system stałych dopłat gwarantowanych FiT (1-100/200 kW) - zmodyfikowany system świadectw pochodzenia (100/200 kW-10MW) - obowiązuje dla: PV, MEW, BG, MEWo, Biomasy, geotermii. Do tej pory nie była uregulowana sprawa podziału między źródłami mikro i małymi. Projekt nowej ustawy zakłada, że mikro są do 40 kW a małe do 100 Uproszczenie związane z pozwoleniem na budowę, umową przyłączeniową, koncesją na wytwarzanie energii Uproszczona umowa przyłączeniowa dla <40kW oznacza, że jeśli wpinamy się do nn zakład energetyczny nie może odmówić przyłączenia do wielkości obecnie zamówionej mocy przyłączeniowej. Certyfikacja: gwarancja jakości ale mało firm na polskim rynku certyfikat dostanie szczególnie w pierwszym okresie po wejściu ustawy więc daje to możliwość do wejścia form zagranicznych (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Ekonomika instalacji PV i MEW Systemy wsparcia dla OZE – Świadectwa pochodzenia i FiT Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE ŚWIADECTWA POCHODZENIA Produkcja energii [MWh] Operator Systemu Dystrybucyjnego Cena sprzedaży energii [PLN/MWh] Zysk ze sprzedaży Z.C [PLN/MWh] TGE (1 MWh = 1 zielony certyfikat) SYSTEM STAŁEGO WSPARCIA GWARANTOWANEGO - FiT ZIELONE CERTYFIKATY: System sprawia, że promowane są jedynie duże instalacje OZE Długi okres zwrotu Niepewna cena sprzedaży Zielonych Certyfikatów na TGE Cena sprzedaży energii: 199 PLN/MWh, Opłata zastępcza: 286 PLN/MWh – maksymalna cena za Zielony Certyfikat. Cena zwykle mniejsza. FIT Stałe Taryfy FiT tylko dla instalacji do 100 [kWp] Czas wsparcia: do 15 lat Szansa na rozwój fotowoltaiki w Polsce. Produkcja energii [MWh] Sprzedawca z urzędu Cena sprzedaży energii wg FiT [PLN/MWh] (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Nowa ustawa OZE Które OZE będzie najbardziej opłacalne? Systemy wsparcia dla OZE – FiT (proponowane stawki) Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE Duża kwota wsparcia (w porównaniu z certyfikatami: około 50gr/kWh) dla małej wiatrowej oraz PV. Biogazownie – kwota FiT zblizona do obecnych świadectw pochodzenia W niektórych technologiach: PV, MEW, Biogaz będą bardziej promowane mikroinstalacje Które opłacalne? Wielu zapewne zastanawia się nad zarabianiem na OZE stając się prosumentem (zużywa na własne potrzeby a nadwyżkę sprzedaje). Tu najopdowiedniejsze wydają się być PV i MEW. O opłacalności tych instalacji w następnej części prezentacji. © IEO Które OZE będzie najbardziej opłacalne? (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

MIKROINSTALACJI OZE Koszty zakupu (C) IEO 2012 Przed zainwestowaniem pada pytanie: ile będę musiał na taką elektrownię PV lub MEW wydać? (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl Poznań | 22 listopada 2012

Koszty zakupu mikroinstalacji OZE Przykładowe koszty mikroinstalacji OZE Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE FOTOWOLTAIKA ZAKU PRZĄDZEŃ I MATERIAŁÓW: Panele PV, Osprzęt elektryczny (w tym:, inwerter, zabezpieczenia nadprądowe, ochronniki, rozdzielnie, okablowanie i inne akcesoria), Akcesoria montażowe (grunt lub dach), Transport urządzeń i materiałów, MONTAŻ: usługa montażu, inna cena gruntowej inna dachowej. Przy gruncie – płytki fundament ROCZNE KOSZTY EKSPLOATACYJNE: Przeglądy przez właściciela, ewentualnie wymiana całego panelu w przypadku uszkodzenia + PODATKI + UBEZPIECZENIE Im elektrownia mniejszej mocy, tym jednostkowy koszt większy. Maleje szybko ze wzrostem mocy UWAGA: Ceny w euro, zmiana wraz z kursem!!! MEW Duży udział kosztów zakupu urządzeń ZAKU PRZĄDZEŃ I MATERIAŁÓW: Turbina wiatrowa i generator, Osprzęt elektryczny (w tym: regulator napięcia, inwerter, zabezpieczenia nadprądowe, ochronniki, rozdzielnie, okablowanie i inne akcesoria),Maszt (w zależności od skali inwestycji wyróżniono: maszt wolnostojący na ławie fundamentowej oraz maszt nie związany trwale z gruntem na linach odciągowych), Fundament betonowy wraz z uzbrojeniem, Transport urządzeń i materiałów, MONTAŻ: Wykonanie fundamentu (usługa wykonywana przez firmę budowlaną, dotyczy elektrowni wolnostojących trwale związanych z gruntem – powyżej 10kW) Posadowienie masztu i montaż elektrowni (usługi wykonywane przez instalatora lub firmę budowlaną) Przyłączenie elektrowni do sieci elektroenergetycznej ROCZNE KOSZTY EKSPLOATACYJNE: Przeglądy okresowe wykonywane standardowo, co 6 miesięcy lub raz do roku przez wykwalifikowanego przedstawiciela dostawcy elektrowni wiatrowej Wymiana części eksploatacyjnych (obliczono zryczałtowany średni roczny koszt wymiany części i materiałów eksploatacyjnych w przeliczeniu na jednostkę mocy elektrowni) + PODATKI + UBEZPIECZENIE PV: EURO za WAT = zmiana w zależności od kursu Mikro elektrownie PV – niższy koszt jednostkowy niż małe MEW. Małe MEW trochę tańsze niż małe PV. (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Koszt zakupu elektrowni PV i MEW Łączny koszt jednostkowy dla elektrowni PV o mocach 1 – 100 [kWp] Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE Zielony – koszt jednostkowy na podstawie realnych kosztów Fioletowy – aproksymacja Oczekuje się, że z czasem (wraz z postępem rozwoju rynku) krzywa rzeczywistych kosztów będzie stopniowo ulegać wygładzeniu (na rysunku pokazano aproksymację logarytmiczną aktualnych kosztów rzeczywistych, ostatecznie użytą do analiz ekonomicznych). (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Koszt zakupu elektrowni PV i MEW Łączny koszt jednostkowy dla elektrowni MEW o mocach 1 – 100 [kWp] Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

PV i MEW Ekonomika instalacji (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl Poznań | 22 listopada 2012

- + Σ $ Ekonomika instalacji PV i MEW Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE Nakłady inwestycyjne, roczna amortyzacja Przychody ze sprzedaży energii do sieci Oszczędność na zakupie energii z sieci Roczne koszty eksploatacyjne Ekonomiczne aspekty instalacji fotowoltaicznych i MEW Z jednej strony nakłady i koszty. Z drugiej zysk z instalacji. PV: Małe roczne koszty eksploatacyjne. Nie jest konieczny serwis (bezobsługowość), jedynie praca własna przy utrzymaniu czystości paneli. Obecnie chcąc sprzedawać trzeba uwzględnić koszty prowadzenia działalności gospodarczej. W nowej ustawie – zniesione dla <40 KW MEW: zauważalne roczne koszty eksploatacyjne, serwis, wymiana części. Ponadto małe instalacje są droższe niż PV o tej samej mocy. Jak na tym zarobić? Zyskujemy poprzez: sprzedaż energii do sieci (zarabiamy) lub zużywamy na potrzeby własne i kupujemy mniej (oszczędzamy). Jaki wariant jest lepszy? Wszystko zależy od ceny sprzedaży energii i ceny zakupu energii. Cena energii < cena FiT / Ś.P – sprzedaż do sieci. -> na tym modelu się skupimy teraz! Cena energii > cena FiT / S.P – potrzeby własne. Σ $ - + (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Ekonomika instalacji PV i MEW Do oceny aspektów ekonomicznych elektrowni PV użyto wskaźnika LCOE. LCOE – Levelised Oost Of Electricity czyli koszt wyprodukowania jednostki energii z elektrowni PV / MEW. Pozwala na obliczenie rozłożonych w ciągu całego okresu eksploatacji średniego kosztu produkcji 1 [kWh]. Metoda uwzględnia wszystkie wcześniej wymienione koszty. IEO posłużyło się tą metodą przy tworzeniu opracowania dla Ministerstwa Gospodarki odnośnie projektu wprowadzenia taryf FiT. Znajomość rzeczywistych kosztów pomogła Ministerstwu w opracowaniu projektu stałych taryf gwarantowanych. Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Ekonomika instalacji PV i MEW Założenia i model inwestora – analiza LCOE Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE Czas eksploatacji instalacji PV/MEW – 15 lat Czas wsparcia systemu FiT – 15 lat Podatek VAT – 23 % Amortyzacja urządzeń – 10 % Amortyzacja konstrukcji gruntowej – 4,5% Koszt pracy własnej – 35 PLN/h Udział wkładu własnego – 20% Udział kredytu inwestycyjnego – 80% Koszt kapitału własnego – 8%, Oprocentowanie kredytu bankowego – 8,5% Okres spłaty kredytu – 9 lat Stopa inflacji – 2,5 % Koszt przyłączenia do sieci – 0 PLN Założenia dla analizy LCOE Założono wyższy VAT ale może być sytuacja, że na cele mieszkaniowe będzie 8% Stawki amortyzacyjne – zgodnie z informacją Ministerstwa Finansów Koszt kapitału własnego - mówi o poziomie ryzyka związanego z przedsięwzięciem. Osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej, Sposób opodatkowania przychodów – ryczałt 5,5% Zwolnienie z wymogu uzyskania koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej, Zwolnienie z udziału w kosztach przyłączenia elektrowni do sieci, Zwolnienie z obowiązku zakupu układu pomiarowo-rozliczeniowego. (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Ekonomika instalacji PV i MEW Koszty wytwarzania energii z elektrowni PV w systemie FiT i Świadectw Pochodzenia. Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE PV (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Ekonomika instalacji PV i MEW Koszty wytwarzania energii z elektrowni MEW w systemie FiT i Świadectw Pochodzenia. Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE MEW Znaczny koszt wytwarzania energii elektryczne ze źródeł MEW o małej mocy Wynika to z drogiego serwisu i niewielkiej produktywności Produktywność bardzo wpływa na LCOE. Zależy ściśle od wysokości wieży i od usytuowania. Ekonomicznie opłacalne są elektrownie MEW powyżej 20 kW MEW o wiele bardziej konkurencyjne przy dużych mocach powyżej 40 kW! (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Ekonomika instalacji PV i MEW Projekt systemu FiT dla PV i MEW w Polsce. Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE Znacznie większe wsparcie dla PV niż dla MEW. Mikro instalacje MEW – nieopłacalne przy zaproponowanym wsparciu. Małe instalacje – pomimo większych nakładów inwestycyjnych PV niż MEW, fotowoltaika bardziej opłacalna ze względu na wyższe wsparcie. Dynamiczny i szybki rozwój nowych instalacji PV. Znaczne zredukowanie wsparcia dla mikro- i małych elektrowni wiatrowych. Mikroinstalacje MEW – droższe jednostkowo niż PV to jeszcze niewielkie wsparcie w projekcie FiT. CAŁKOWICIE NIEOPŁACALNE. Mikroinstalacje PV najbardziej opłacalne w okolicy 10 kW. Małe instalacje: PV – przerost wsparcia nad koszty wytwarzania niemalże w całym zakresie. Dla MEW będzie na granicy opłacalności jedynie przy elektrowniach powyżej 100 kW Obcięcie wsparcie dla MEW wyhamuje rozwój. (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Ekonomika instalacji PV i MEW Czynniki wpływające na koszt wytwarzania energii z elektrowni PV. Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE Dokonano analizy wrażliwości parametru LCOE czyli co wpływa na koszy wytwarzania energii i w jakim stopniu. SILNY WPŁYW: Współczynnik wyk. Mocy (Im dłużej elektrownia PV pracuje w ciągu roku, tym koszt produkcji jednostki energii maleje. Istotne więc znaczenie ma dobry wybór lokalizacji pod kątem nasłonecznienia i stopień niezawodności technicznej instalacji i odbioru energii. ) Czas życia instalacji (trwała, dobrze zrobiona instalacja może działać nawet 20-25 lat – więcej niż planowany FiT) Koszty zakupu urządzeń i koszty usług zewnętrznych (WRAZ Z ROZWOJEM RYNKU I SPADKIEM CEN obniżenie każdej z nich o 10% daje obniżkę LCOE o 5-10%) SŁABSZY WYŁYW Oprocentowanie kredytu VAT: 8 lub 23% - zasymulowano zmianę podatku. Powoduje to około 8% spadkiem LCOE PV (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Ekonomika instalacji PV i MEW Czynniki wpływające na koszt wytwarzania energii z elektrowni MEW. Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE Dokonano analizy wrażliwości parametru LCOE czyli co wpływa na koszy wytwarzania energii i w jakim stopniu. SILNY WPŁYW: Współczynnik wyk. Mocy (Im dłużej elektrownia MEW pracuje w ciągu roku, tym koszt produkcji jednostki energii maleje. Istotne więc znaczenie ma dobry wybór lokalizacji pod kątem wietrzności. Czas życia instalacji (trwała, dobrze zrobiona instalacja może działać nawet kilkanaście lat. UWAGA: wiele inwestycji kończy swoje życie w okolicy 9 roku. Wynika to z zaprzestania działań serwisowych. Jak się zepsuje tak stoi) Koszty zakupu urządzeń i koszty usług zewnętrznych (obniżenie każdej z nich o 10% daje obniżkę LCOE o 10%) (Droższe MEW cechują się niższymi kosztami usług zewnętrznych – napraw) SŁABSZY WYŁYW Oprocentowanie kredytu VAT: 8 lub 23% - zasymulowano zmianę podatku. Powoduje to około 8% spadkiem LCOE MEW (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Ekonomika instalacji PV i MEW Przykładowe dochody z instalacji PV i MEW Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE CENY NETTO!!! Większe wsparcie FiT dla PV = znacznie większe zyski Zielone certyfikaty: NIEOPŁACALNA sprzedaż przy mikro- natomiast przy małych bardziej opłacalna MEW niż PV Najbardziej opłacalne w FiT: porównując obydwie technologie wytwarzania, inwestując w elektrownię PV najkorzystniejsze są PV o mocy około 10 kW i 40-100 ponieważ dopłata zauważalnie przekracza koszty wytwarzania. Dla MEW najbardziej opłacalne są duże instalacje – dopłata w okolicy kosztów produkcji. Zablokowane moce przyłączeniowe: jeśli budować to coś na niskim napięciu I DO OBECNEJ MOCY PRZYŁĄCZENIOWEJ (pewność że będzie wpięta) czyli mikroinstalacje. Pośród instalacji do 40 kW najbardziej opłacalne będą PV Świadectwa Pochodzenia: koszt energii elektrycznej 198 PLN + Zielony Certyfikat (opłata zastępcza 280 PLN ale obecnie na giełdzie około 230 PLN) (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Instytutu Energetyki Odnawialnej Raporty Instytutu Energetyki Odnawialnej (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl Poznań | 22 listopada 2012

Raporty IEO WPŁYW ENERGETYKI FOTOWOLTAICZNEJ NA ŚRODOWISKO RYNEK FOTOWOLTAICZNY W POLSCE Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE Wkrótce! 1 kwartał 2013 (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Raporty IEO Rynek Małej Energetyki Wiatrowej w Polsce Instytut Energetyki Odnawialnej (EC BREC IEO) ADRES: ul. Mokotowska 4/6 00-641 Warszawa TELEFON: (22) 825 46 52 (22) 875 86 78 Nowa ustawa OZE Koszty zakupu mikro- instalacji OZE Ekonomika mikro- instalacji OZE Wkrótce! (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl

Dziękuję za uwagę... EC BREC Instytut Energetyki Odnawialnej Konrad Rosołek krosolek@ieo.pl (+48 22) 825-46-52 wew. 118 www.ieo.pl (C) IEO 2012 © 2012 IEO | www.ieo.pl Poznań | 22 listopada 2012