Walka z bezrobociem w ramach Europejskiej Strategii Zatrudnienia Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Andrzej Borowski
Średnia stopa bezrobocia z lat 1996-2006 (dane wg. eurostat)
Podejmowane działania Rok 1977 zalecenie Komisji Europejskiej - postulat wprowadzenia programów szkoleniowych dla młodych osób bezrobotnych lub zagrożonych bezrobociem. Rok 1993 - Biała Księga Wspólnot Europejskich “Wzrost, konkurencyjność, zatrudnienie” - ustalenie kierunków działań zwalczających problem bezrobocia. Grudzień 1993 akceptacja przez Radę Europejską propozycji Komisji Europejskiej - współpraca między państwami członkowskimi w dziedzinach edukacji, szkoleń zawodowych, wypracowanie wspólnych standardów w dziedzinie prawa pracy, zwiększenie mobilności pracowników oraz zapewnienie równych szans kobietom i mężczyznom w dostępie do rynku pracy.
Europejska strategia zatrudnienia opiera się na czterech filarach: Rok 1996 inicjatywa Komisji Wspólnot Europejskich tzw. pakt zaufania (Action for Emloyment in Europe: a Confidence Pact) - zmobilizowanie, do działań na rzecz wzrostu zatrudnienia, wszystkich stron (Wspólnoty, podmiotów krajowych, lokalnych, partnerów społecznych) mających wpływ na jego poziom. Rok 1997 (po podpisaniu Traktatu amsterdamskiego, ale przed jego wejściem w życie) - szczyt Rady Europejskiej w Luksemburgu - początek tzw. “procesu luksemburskiego”, czyli realizacji kompleksowej strategii Wspólnoty w dziedzinie zatrudnienia (European Employment Strategy – EES). Europejska strategia zatrudnienia opiera się na czterech filarach: Zdolność do uzyskania zatrudnienia. Przedsiębiorczość Zdolność adaptacyjna Równość szans
Pierwszy filar - Zdolność do uzyskania zatrudnienia dotyczy bezrobocia długoterminowego, strukturalnego oraz bezrobocia występującego wśród młodzieży, “nowy start” dla wszystkich osób poszukującym pracy, przejście z “pasywnych” na “aktywne” formy zwalczania bezrobocia - większe zaangażowanie w poszukiwanie pracy partnerów społecznych, instytucji rządowymi poprawa jakości systemów kształcenia - ułatwienie wejścia na rynek pracy oraz dostosowanie edukacji do zmieniających się potrzeb rynku. Drugi filar – Przedsiębiorczość przedsiębiorczość jako najlepsza metoda zwalczania bezrobocia stworzenie odpowiednich warunków rozwoju - ulgi podatkowe, kredyty na rozwój firm, upraszczanie procedur administracyjnych itp.
Trzeci filar – Zdolność adaptacyjna przystosowanie do nowych warunków występujących na rynku pracy dostosowanie posiadanych umiejętności do aktualnych potrzeb rynku pracy “poziom równowagi” pomiędzy potrzebą uelastycznienia przepisów prawa pracy a poczuciem bezpieczeństwa i stabilności wśród pracowników. Czwarty filar – Równość szans przejaw zasady niedyskryminacji na rynku pracy ze względu na płeć potencjalnego pracownika, wyrównanie szans kobiet i mężczyzn na znalezienie zatrudnienia - wspieranie rozwoju sektora usług opieki nad dziećmi, rozwoju szkoleń ułatwiających aktywizację zawodową kobiet, organizowanie programów ułatwiających kobietom powrót do pracy po dłuższej przerwie w zatrudnieniu, integracja społeczna i zwiększenie szans na zatrudnienie dla osób niepełnosprawnych.
Filary Europejskiej Strategii Zatrudnienia EUROPEJSKA STRATEGIA ZATRUDNIENIA Zdolność do uzyskania zatrudnienia Przedsiębiorczość Zdolność adaptacyjna Równość szans
Pozostałe działania Szczyt Unii Europejskiej w Cardiff (w czerwcu 1998 r.) oraz w Kolonii (w czerwcu 1999 r.) rozwinięcie i skonsolidowanie wspólnej strategii zatrudnienia, połączenie strategii z reformami makroekonomicznymi europejski pakt na rzecz zatrudnienia (European Emloyment Pact). Szczyt Unii Europejskiej w Lizbonie (marzec 2000) analiza szans i zagrożeń postępu technologiczny, informatyczny i telekomunikacyjny, ich wpływ na poziom zatrudnienia, cel strategiczny – wykorzystanie zachodzących zmian technologicznych na rzecz uzyskania przez gospodarkę europejską maksymalnej konkurencyjności i szybkiego tempa wzrostu w celu stworzenia dogodnych warunków do pełnego zatrudnienia i zwiększenia stopnia regionalnej spójności w Unii Europejskiej, Spotkanie w Barcelonie (marzec 2002) Rada Europejska uznaje słuszność założeń Europejskiej Strategii Zatrudnienia, postulat wzmocnienia strategii, poprawy koordynacji, uwzględnienie wniosków z Lizbony.
Komunikat Komisji z dnia 14 stycznia 2003 r. założenia strategii na następne lata kładące nacisk na realizację trzech podstawowych celów: 1. pełnego zatrudnienia, 2. wysokiej jakości i wydajności pracy, 3.spójnego i otwartego rynku pracy. postulat poprawy koordynacji działań oraz monitorowania procesu realizacji Europejskiej Strategii Zatrudnienia.
Wnioski i spostrzeżenia spadek bezrobocia na przestrzeni 10 lat, zmiana modelu wzrostu gospodarczego na prozatrudnieniowy rynek pracy bardziej elastyczny, szybciej dostosowujący się do zmian technologicznych, ekonomicznych i społecznych, modyfikacja polityk zatrudnienia przez państwa członkowskie, bardziej aktywne i zapobiegawcze służby zwalczające bezrobocie, pozytywne zmiany w systemie edukacji.