Finanse przedsiębiorstwa (12) dr Wanda Pełka wanda.pelka@wp.pl

FUNDUSZE UNII EUROPEJSKIEJ DLA PRZEDSIĘBIORSTW czyli FUNDUSZE STRUKTURALNE I FUNDUSZ SPÓJNOŚCI jako instrumenty finansowe polityki regionalnej Unii Europejskiej

Tempo wzrostu PKB w Polsce i w UE-27 (w %)

Luka w poziomie rozwoju społeczno – gospodarczego Polski na tle krajów UE

Dysproporcje rozwoju w układzie regionalnym

Liczba firm sektora MSP na 1 tys. mieszkańców

Wybrane wskaźniki dotyczące wyników finansowych przedsiębiorstw (w%) Wyszczególnienie 2003 2004 2005 2006 2007 Wskaźnik rentowności ze sprzedaży 4,4 6,0 5,3 5,5 5,6 Wskaźnik poziomu kosztów 97,2 94,3 95,1 94,2 93,9 Wskaźnik rentowności obrotu brutto 2,8 4,9 5,8 6,1 Wskaźnik rentowności obrotu netto 1,7 4,8 3,9 4,7 5,0 Udział liczby przedsiębiorstw wykazujących zysk netto w ogólnej liczbie przedsiębiorstw 70,6 77,4 76,0 79,7 82,6

Wydajność pracy mierzona jako PKB według parytetu siły nabywczej (PPS) na jednego pracującego w roku 2003 i 2007 (w % średniej UE-27)

Podatki CIT w UE-27

Podatki PIT w UE-27

Warunki rozwoju przedsiębiorczości Liczba procedur regulujących założenie firmy w państwach członkowskich UE wg Banku Światowego

Konkurencyjność gospodarki Polski w rankingach światowych Kraj Światowe Forum Gospodarcze (WEF) Instytut Rozwoju Zarządzania w Lozannie (IMD) Bank Światowy (Doing Business) Global Competitiveness Index Business Competitiveness Index 2007 2003 2008 Dania 3 4 5 6 Niemcy 13 2 16 20 Finlandia 1 15 17 14 Irlandia 22 30 24 21 12 8 Estonia 27 26 28 23 18 Hiszpania 29 25 33 38 Republika Czeska 39 32 35 56 61 Litwa 40 36 31 Słowenia 55 53 Słowacja 41 43 44 34 Łotwa 45 37 54 - Węgry 47 51 Polska 52 74 68 Grecja 65 42 100 95 Rumunia 75 73 76 48 Bułgaria 79 64 83 77 46

Przeznaczenie środków z budżetu Unii Europejskiej

Struktura dotacji z budżetu UE   2004-2006 2007-2013 Twoja dotacja (100%) środki unijne (75%) środki unijne (85%) środki krajowe (25%) środki krajowe (15%)

Narodowa Strategia Spójności Narodowa Strategia Spójności (NSS)- Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (NSRO) to dokument strategiczny określający priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdrażania funduszy unijnych: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności w ramach budżetu Wspólnoty na lata 2007–13.

Fundusze strukturalne Europejski Fundusz Społeczny EFS Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego EFRR Fundusz Spójności Nie należy do funduszy strukturalnych, finansuje budowę wielkich sieci transportowych oraz obiektów infrastruktury ochrony środowiska Finansuje działania na rzecz: rozwoju infrastruktury,inwestycje sprzyjające tworzeniu nowych miejsc pracy, projekty rozwoju lokalnego, środki pomocowe dla małych i średnich przedsiębiorstw . Finansuje działania na rzecz integracji zawodowej osób bezrobotnych i osób o niskich szansach na rynku pracy, szkolenia oraz projekty sprzyjające podnoszeniu kwalifikacji zawodowych i tworzeniu

Środki finansowe Łączna suma środków zaangażowanych w realizację NSS w latach 2007-2013 wynosić będzie około 85,56 mld euro - Z tytułu realizacji NSS średniorocznie wydatkowanych będzie około 9,5 mld euro, co odpowiada około 5% PKB 67,3 mld euro pochodzi z budżetu UE 11,85 mld euro pochodzi z krajowych środków publicznych 6,4 mld euro pochodzi od podmiotów prywatnych

Realizacja Cele NSRO będą realizowane za pomocą: Programów Operacyjnych, zarządzanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Regionalnych Programów Operacyjnych, zarządzanych przez Zarządy poszczególnych Województw, projektów współfinansowanych ze strony instrumentów strukturalnych. Łączna suma środków zaangażowanych w realizację NSRO w latach 2007-2013 wyniesie około 85,56 mld euro.

Programy Operacyjne 2007-2013 Programy krajowe Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program operacyjny Kapitał Ludzki Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej Program Operacyjny Pomoc Techniczna 16 Regionalnych Programów Operacyjnych

Program Operacyjny Kapitał Ludzki Cel główny PO Kapitał Ludzki wynikający z Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia 2007 - 2013: Wzrost poziomu zatrudnienia i spójności społecznej Cele szczegółowe PO KL: 1. Dopasowanie zasobów pracy do zmieniającej się sytuacji na rynku pracy 2. Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego 3. Podniesienie poziomu i jakości wykształcenia społeczeństwa 4. Wsparcie dla budowy sprawnego i partnerskiego państwa 5. Wzrost spójności terytorialnej

Priorytety PO KL Priorytet I Zatrudnienie i integracja społeczna Priorytet II Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw oraz poprawa stanu zdrowia osób pracujących Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty Priorytet IV Szkolnictwo wyższe i nauka Priorytet V Dobre rządzenie Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich Priorytet VII Promocja integracji społecznej Priorytet VIII Regionalne Kadry gospodarki Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach Priorytet X Pomoc Techniczna

Regionalny Program Operacyjny Cel główny Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007 - 2013: stymulowanie dynamicznego rozwoju, przy wzmocnieniu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej regionu.

Priorytety RPO Priorytet I Badania i rozwój technologiczny, innowacje i przedsiębiorczość Priorytet II Społeczeństwo informacyjne Priorytet III Turystyka Priorytet IV Kultura Priorytet V Środowisko Priorytet VI Zrównoważony rozwój miast Priorytet VII Transport Priorytet VII Infrastruktura edukacyjna Priorytet IX Zdrowie i rekreacja Priorytet X Pomoc Techniczna

Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG) Cel główny Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka: Rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa Cele szczegółowe PO IG 1.Zwiększenie innowacyjności przedsiębiorstw 2. Wzrost konkurencyjności polskiej nauki 3. Zwiększenie roli nauki w rozwoju gospodarczym 4. Zwiększenie udziału innowacyjnych produktów polskiej gospodarki w rynku międzynarodowym 5. Tworzenie trwałych i lepszych miejsc pracy 6. Wzrost wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych w gospodarce

Priorytety PO IG Priorytet I Badania i rozwój nowoczesnych technologii Priorytet II Infrastruktura sfery B+R Priorytet III Kapitał dla innowacji Priorytet IV Inwestycje w innowacyjne przedsięwzięcia Priorytet V Dyfuzja innowacji Priorytet VI Polska gospodarka na rynku międzynarodowym Oś priorytetowa VII Społeczeństwo informacyjne – budowa elektronicznej administracji Oś priorytetowa VIII Społeczeństwo informacyjne – zwiększanie innowacyjności gospodarki Priorytet IX Pomoc Techniczna

Syntetyczny indeks innowacyjności (SII) dla krajów Unii Europejskiej w 2007 r.

Wybrane wskaźniki sfery B+R w Polsce i w UE w latach 2003-2006 Wyszczególnienie 2003 2004 2005 2006 Nakłady na B+R jako % PKB - UE-27 - Polska - dystans Polski do UE 1,87 0,54 1,33 1,83 0,56 1,27 1,84 0,57 1,28 Udział sektora przedsiębiorstw w finansowaniu nakładów na B+R (w %) - dystans Polski do UE-27 54,2 30,3 23,9 54,7 30,5 24,2 54,6 33,4 21,2 - 33,1 Udział wyrobów wysokiej techniki w eksporcie (w %) 18,6 2,7 15,9 18,5 15,8 18,8 3,2 15,6 16,7 3,1 13,6

Wybrane wskaźniki sfery społeczeństwa informacyjnego w Polsce i w UE w latach 2003-2007 Wyszczególnienie 2003 2004 2005 2006 2007 Udział gospodarstw domowych z dostępem do internetu (w %) - UE-15 - Polska - dystans Polski do UE-15 43 14 29 45 25 20 53 30 23 54 36 18 59 41 Łącza szerokopasmowe na 100 mieszkańców 4,5 . 7,6 0,5 7,1 12,0 1,9 10,1 16,5 3,9 12,6 20,8 6,8 14,0 Wskaźnik rozwoju e-administracji 47 49 10 39 56 34 W ostatnich latach następuje istotny postęp w zakresie dostępu gospodarstw domowych do Internetu (z 14% w 2003 r. do 41% w 2007 r.). Notuje się także pewien postęp w zakresie rozwoju e-administracji, jednak w odniesieniu do dostępu do internetu szerokopasmowego dystans się powiększa.

WYKORZYSTANIE FUNDUSZY 2004-2006 Do końca listopada 2008 r WYKORZYSTANIE FUNDUSZY 2004-2006 Do końca listopada 2008 r. w ramach wszystkich programów zawarto umowy o dofinansowanie, dla których łączna wartość wkładu Unii Europejskiej wynosi ok. 32,95 mld zł, co stanowi ok. 102,8 proc. alokacji na lata 2004-2006. Kwota łącznych płatności na rzecz beneficjentów, od początku uruchomienia programów, osiągnęła poziom ponad 29,1 mld zł, co stanowi blisko 91 proc. dostępnych funduszy. W celu zminimalizowania ewentualnych skutków kryzysu w gospodarce światowej, Komisja Europejska wypracowała rozwiązania liberalizujące korzystanie ze środków UE, w tym dopuściła możliwość przedłużenia okresu kwalifikowalnści wydatków poza koniec 2008 r. W związku z powyższym strona polska wystąpiła o wydłużenie okresu kwalifikowalności do połowy 2009 r.

REALIZACJA NARODOWEJ STRATEGII SPÓJNOŚCI 2007-2013 Od początku uruchomienia programów do 14 grudnia 2008 r. złożono 36,8 tys. wniosków (poprawnych pod względem formalnym) na całkowitą kwotę dofinansowania (zarówno środki unijne jak i środki krajowe) 64,2 mld zł. W tym samym okresie podpisano z beneficjentami 5 768 umów o dofinansowanie na kwotę dofinansowania w części UE 7,12 mld zł. Wartość wydatków beneficjentów uznanych za kwalifikowalne wynikająca ze złożonych wniosków o płatność wyniosła 959,3 mln zł, a w części dofinansowania UE 802,9 mln zł.