Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl Centrum Aktywności Lokalnej jako metoda integracji i rozwoju społecznego Zbigniew Mieruński Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

Świat lokalny – przestrzeń edukacji i rozwoju miejsce gdzie świat globalny spotyka się z tym co osobiste gdzie zdobywamy doświadczenia gdzie weryfikuje się nasz sposób widzenia świata gdzie spotykamy innych ludzi gdzie tradycja łączy się ze współczesnością Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

CZYM JEST SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA? Główne wyróżniki: Przestrzeń terytorialna Zamieszkała tam ludność System powiązań i zależności ludzi i instytucji, społeczne interakcje Kulturowe i psychospołeczne więzi łączące część lub całość mieszkańców z daną strukturą społeczno-przestrzenną B. Lewenstein, Wspólnota społeczna a uczestnictwo lokalne ,Warszawa 1999, s.23-26 Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

CO TO JEST ROZWÓJ LOKALNY? Rozwój społeczności lokalnej to: PROCES SŁUŻĄCY ROZWIĄZYWANIU PROBLEMÓW LOKALNYCH I STWARZANIU WARUNKÓW DO ZASPOKAJANIA POTRZEB MIESZKAŃCÓW poprzez zaangażowanie mieszkańców, instytucji i wszelkich grup interesu oraz władz Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

CELE I ZAŁOŻENIA ROZWOJU SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ Wypracowanie wspólnych działań (zakładanie i wspieranie grup obywatelskich) Poprawa dostępu mieszkańców do informacji i umiejętności Zdobywanie lub tworzenie owych zasobów materiałowych, rzeczowych i finansowych) w obrębie społeczności lokalnej Zwiększenie demokratycznego uczestnictwa mieszkańców w procesach podejmowania decyzji Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

CO TO JEST KAPITAŁ SPOŁECZNY? . Zespół nieformalnych wartości i norm (np. zaufanie, solidarność, wzajemność), uznawanych przez członków danej społeczności, który umożliwia współpracę i współdziałanie na rzecz rozwiązywania problemów, indywidualnych i zbiorowych Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl DLACZEGO CAL? mała identyfikacja mieszkańców ze swoją społecznością lokalną małe poczucie odpowiedzialności za lokalne sprawy niechęć do angażowania się w rozwiązywanie lokalnych problemów brak instytucji odpowiedzialnej za animowanie społeczności lokalnej brak poparcia społecznego dla samorządów brak współpracy i wzajemnego zaufania brak wsparcia dla organizacji pozarzadowych Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

„Pomóżmy ludziom, żeby pomogli sami sobie” Idea/model Centrum Aktywności Lokalnej - CAL Centrum Aktywności Lokalnej nie jest nową instytucją – jest sposobem działania lokalnych instytucji publicznych CAL służy: aktywizowaniu społeczności lokalnych tworzeniu poczucia tożsamości z określonym miejscem i grupą ludzi Motto CAL-a brzmi: „Pomóżmy ludziom, żeby pomogli sami sobie” Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

Jakie instytucje mogą pracować w oparciu o model CAL? Domy Kultury Kluby Osiedlowe Ośrodki Pomocy Społecznej Szkoły Organizacje pozarządowe Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

PROBLEMY INSTYTUCJI LOKALNYCH Niedoinwestowanie (braki w wyposażeniu, środkach finansowych) Wąska specjalizacja (instytucji i pracowników) Mało dobrze przygotowanych pracowników Rywalizacja z innymi instytucjami lokalnymi Słabe rozeznanie w rzeczywistych potrzebach mieszkańców Branżowość Brak rzeczywistego uspołecznienia (szerokiego zaangażowanie mieszkańców) Wąskie rozumienie misji swojej instytucji Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

KIERUNKI ZMIAN W SPOSOBIE DZIAŁANIA Kultura: popularyzacja sztuki – animacja kultury Praca socjalna: dystrybucja zasiłków – praca środowiskowa Oświata: edukacja lekcyjna – otwarta szkoła Ekologia: ochrona przyrody – zrównoważony rozwój Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

MISJA ANIMATORA SPOŁECZNEGO Pomaganie ludziom w rozwijaniu ich społeczności lokalnych poprzez definiowanie potrzeb i określenie problemów, w celu wspólnego ich rozwiązywania. Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl Animacja społeczna Poziom instytucjonalny Skupia się wówczas na wzroście funkcjonalności instytucji, uelastycznienia jej struktur i kreacji ich nowych zadań, roli, a co za tym idzie pozycji i znaczenia w środowisku lokalnym Poziom relacji społecznych jest metodą edukacji środowiskowej której celem jest aktywizacja całej społeczności tak by dokonać znaczących jej przeobrażeń. Zorientowana jest zwłaszcza na kształtowanie postaw, wzorów i wartości sprzyjających rozwojowi. W ujęciu grupowym stwarza warunki do zdobywania umiejętności życia społecznego ucząc solidarności i współpracy. Wykorzystując proces i dynamikę procesu grupowego przybliża mechanizmy funkcjonowania świata społecznego. Na poziomie jednostkowym wyzwala twórczość i wiarę we własne siły B. Jedlewska, Animator kultury zawód przyszłości, Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

Animator społeczny to ROLA animatorem społecznym może być pracownik wielu dziedzin życia, zarówno instruktor kulturalno-oświatowy, nauczyciel, pracownik socjalny, lider organizacji pozarządowej, jak i burmistrz, dziennikarz lub biznesmen. Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

Lider a animator społeczny Liderzy – osoby przewodzące grupom, koalicjom, ruchom społecznym realizującym określone cele.   Animatorzy społeczni – osoby, które zainicjowały, wspierały działalność wielu grup, koalicji, ruchów społecznych. Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

Społeczność zdezintegrowana Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl Tworzenie więzi ANIMATOR Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

Społeczność współpracująca ANIMATOR Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

METODY PRACY ANIMATORA SPOŁECZNEGO ANIMATOR SPOŁECZNY Robi to w oparciu o zasady poszanowania odmienności, partnerstwa i tolerancji. Edukuje Motywuje Inspiruje Tworzy związki i sieci Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

ZMIANA POSTAW UCZESTNIKÓW PROGRAMU CAL lepsze umiejętności rozwiązywania problemów umiejętność tworzenia dobrej atmosfery pracy otwartość na ludzi pewność siebie i świadomość swoich cech jako członka zespołu entuzjazm i wiara w sukces lepsza znajomość samego siebie odpowiedzialność, opanowanie, spokój, determinacja Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

Podstawowe wskaźniki zmiany w instytucji Praca skupiona wokół problemów – partnerstwo lokalne, projekty Zaangażowanie mieszkańców – wolontariat Tworzenie się grup obywatelskich i samopomocowych – organizacje pozarządowe Łączenie zasobów i środków – koalicje instytucji, grup i osób Współpraca i współdziałanie mieszkańców, organizacji społecznych (pozarządowych) i samorządu Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl

Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL ul. Mazowiecka 11/14 Warszawa tel. +22 828 77 12 cal@cal.org.pl www.cal.org.pl Stowarzyszenie CAL www.cal.org.pl