Izabela Gatz ,KPCEN, Bydgoszcz Beata Tomaszewska,TODMiDN,Toruń Interpretacja ilościowa i jakościowa wyników egzaminu gimnazjalnego z języka obcego (na przykładzie wyników egzaminu gimnazjalnego z języka angielskiego w wybranej szkole) Izabela Gatz ,KPCEN, Bydgoszcz Beata Tomaszewska,TODMiDN,Toruń

Cel: efektywniejszego planowania procesu nauczania Umiejętność analizowania wyników egzaminów zewnętrznych ( próbnych i rzeczywistych) w celu efektywniejszego planowania procesu nauczania skuteczniejszego przygotowania uczniów do egzaminu

Etapy analizy 1. Analizowanie zadań egzaminacyjnych. 2. Zapoznanie się z wynikami poszczególnych uczniów ( tabela „0-1” ). 3. Opracowanie tabeli zbiorczej wyników (szkoła, klasy). 4. Wyciąganie wniosków. 5. Tworzenie programu naprawczego.

Egzamin z języka angielskiego w III klasie gimnazjum Analiza wyników Kwiecień 2009 Gimnazjum w X

Etap 1 Analiza egzaminu: przypisanie standardów egzaminacyjnych sprawdzanych poprzez poszczególne zadania egzaminacyjne

II. Odbiór tekstu czytanego Określanie głównej myśli tekstu. Określanie myśl poszczególnych części tekstu. Stwierdzanie, czy tekst zawiera określone informacje; wyszukiwanie selekcjonowanie informacji. Określanie intencji nadawcy tekstu. Określanie kontekstu sytuacyjnego. Rozpoznanie związków pomiędzy poszczególnymi częściami tekstu.

Odbiór tekstu słuchanego Określanie głównej myśli. Określanie kontekstu sytuacyjnego. Stwierdzanie czy, tekst zawiera informacje; wyszukiwanie lub selekcjonowanie informacji.

III.REAGOWANIE JĘZYKOWE Właściwe reagowanie językowe w określonych kontekstach sytuacyjnych: uzyskiwanie, udzielanie, przekazywanie lub odmowa udzielenia informacji, rozpoczęcie, podtrzymanie i kończenie rozmowy. Rozpoznawanie i stosowanie struktur leksykalno - gramatycznych niezbędnych do skutecznej komunikacji. Przetwarzanie treści tekstu przeczytanego w języku polskim lub treści tekstu przedstawionego w materiale ikonograficznym i wyrażanie jej w języku obcym.

Zakres struktur leksykalno-gramatycznych I. INFORMACJA 1. Identyfikacja i lokalizacja osoby lub przedmiotu. 2. Pytanie i prośba o informację. 3. Opis: a) postaci, b) stanu emocjonalnego, c) miejsca i przedmiotu, d) czynności zwyczajowych i odbywających się w momencie mówienia, e) planów i zamierzeń. 4. Określenie czasu, odległości, miary, wagi, ceny. 5. Porównanie cech osób, przedmiotów, miejsc, sytuacji, czynności. 6. Informacja o czynnościach i sytuacjach w przeszłości. 7. Przekazanie informacji podanej przez osobę trzecią. 8. Wyrażenie przyczyny, skutku, warunku, celu; powiązanie informacji. II. OPINIA 1. Wyrażenie własnej opinii, np. na temat osoby, przedmiotu, sytuacji. 2. Prośba o opinię, np. na temat osoby, przedmiotu, sytuacji. 3. Wyrażenie zgody lub sprzeciwu. 4. Potwierdzenie i zaprzeczenie zasłyszanej opinii. 5. Przedstawienie odmiennego punktu widzenia. 6. Przekazanie opinii osób trzecich.

III. ZNAJOMOŚĆ PRZEDMIOTU I STOPIEŃ PEWNOŚCI 1. Zapytanie o znajomość osoby, przedmiotu, faktu, tematu. 2. Potwierdzenie znajomości lub nieznajomości osoby, przedmiotu, faktu, tematu. 3. Wyrażenie: a) pewności lub niepewności; prośba o potwierdzenie, b) prawdopodobieństwa, przypuszczenia. IV. UCZUCIA, ŻYCZENIA, PREFERENCJE 1. Zapytanie : a) o uczucia, upodobania, chęci, pragnienia, b) o stan fizyczny i emocjonalny rozmówcy i osób trzecich. 2. Wyrażenie: a) uczuć, upodobań, chęci, pragnień, b) stanu fizycznego i emocjonalnego. 3. Prośba o wybaczenie i reakcja na taką prośbę. 4. Wyrażenie a) zainteresowania, zdziwienia, radości, żalu, rozczarowania, zmartwienia, b) braku zainteresowania, obojętności, znudzenia. 5. Dodanie otuchy, pocieszenie, uspokojenie. V. OBOWIĄZEK, PRZYZWOLENIE, SUGESTIA, PROŚBA, ROZKAZ 1. Zapytanie o możliwość lub konieczność zrobienia czegoś; prośba o przyzwolenie. 2. Zezwolenie i negacja przyzwolenia. 3. Udzielenie zezwolenia pod określonym warunkiem. 4. Propozycja, sugestia. 5. Akceptacja i odrzucenie. 6. Prośba o zrobienie czegoś; polecenie, rada, zakaz; instrukcja, oficjalny komunikat. 7. Prośba o przekazanie wiadomości lub polecenia. 8. Zaoferowanie pomocy i prośba o pomoc; przyjęcie jej i odrzucenie.

VI. ZACHOWANIA SPOŁECZNE; INTERAKCJA 1. Sposoby zwracania się do rozmówcy. 2. Powitanie i pożegnanie; życzenia przy pożegnaniu. 3. Przedstawianie się, reakcja na przedstawianie się, przedstawianie kogoś komuś, formy zwracania się do kogoś. 4. Podziękowanie i reakcja na podziękowanie. 5. Złożenie gratulacji i życzeń. 6. Zasygnalizowanie braku zrozumienia, prośba o powtórzenie, mówienie wolniej, głośniej itp. 7. Przeliterowanie i prośba o przeliterowanie (nazwiska, nazwy własnej itp.). 8. Pytanie o znaczenie wyrazu lub wyrażenia, prośba o jego wyjaśnienie. ( Źródło: Klasa 3 –Informator o egzaminie gimnazjalnym) Klasa 1,2- Podstawa programowa)  

TEMATYKA TEKSTÓW STANOWIĄCYCH PODSTAWĘ ZADAŃ EGZAMINACYJNYCH 1. Człowiek – np. dane personalne, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, uczucia i emocje, zainteresowania. 2. Dom – np. jego położenie, pomieszczenia i ich wyposażenie. 3. Życie rodzinne i towarzyskie – np. członkowie rodziny, koledzy, przyjaciele, znajomi, czynności życia codziennego, formy spędzania czasu wolnego, święta. 4. Szkoła – np. przedmioty nauczania, życie szkoły. 5. Praca – np. popularne zawody i czynności z nimi związane, miejsce pracy. 6. Żywienie – np. artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowywanie, lokale gastronomiczne. 7. Zakupy i usługi – np. rodzaje sklepów, towary, sprzedawanie, kupowanie, reklama, korzystanie z usług, reklamacja. 8. Podróżowanie i turystyka – np. wycieczki, zwiedzanie, środki transportu, informacja turystyczna, orientacja w terenie. 9. Kultura – np. dziedziny kultury, twórcy i ich dzieła, uczestniczenie w kulturze. 10. Środki masowego przekazu. 11. Sport – np. dyscypliny sportu, obiekty i sprzęt sportowy, imprezy sportowe. 12. Zdrowie – np. higieniczny tryb życia, samopoczucie, dolegliwości, choroby i ich leczenie. 13. Nauka i technika – np. wynalazki, podstawowe urządzenia techniczne i korzystanie z nich. 14. Świat przyrody – np. pogoda, rośliny, zwierzęta, krajobraz, ochrona środowiska naturalnego. 15. Elementy wiedzy o świecie i krajach danego obszaru językowego.

Odbiór tekstu słuchanego 1.1 Uczeń określa główną myśl tekstu

1.2 Uczeń określa kontekst sytuacyjny 1.3. Uczeń stwierdza czy tekst zawiera określone informacje; wyszukuje lub selekcjonuje informacje

Odbiór tekstu czytanego 2.2 Uczeń określa główną myśl poszczególnych części tekstu

2.3. Uczeń stwierdza, czy tekst zawiera określone informacje, wyszukuje lub selekcjonuje informacje 2.5. Uczeń określa kontekst sytuacyjny

2.4 Uczeń określa intencje nadawcy tekstu

2.6 Uczeń rozpoznaje związki między poszczególnymi częściami tekstu

Reagowanie językowe 3.1 Uczeń właściwie reaguje językowo w określonych kontekstach sytuacyjnych, w szczególności w celu uzyskania, udzielenia, przekazania lub odmowy udzielenia informacji, rozpoczęcia, podtrzymania i zakończenia rozmowy

3.2 Uczeń rozpoznaje i poprawnie stosuje struktury leksykalno-gramatyczne niezbędne do skutecznej komunikacji

3.3 Uczeń przetwarza treści tekstu przeczytanego w języku polskim lub treści przedstawione w materiale ikonograficznym i wyraża je w języku obcym

Zapoznanie się z wynikami poszczególnych uczniów : tabela „0-1” Etap 2 Zapoznanie się z wynikami poszczególnych uczniów : tabela „0-1”

Etap 3 Opracowanie tabeli wyników zbiorczych: Obszary standardów Poszczególne umiejętności Szkoła/klasy

Klasa 3 A (A1-A28)

Klasa 3 B (B1-B29)

Klasa 3 C (C1-B28)

Klasa 3 D (D1-D27)

ODBIÓR TEKSTU SŁUCHANEGO

ODBIÓR TEKSTU CZYTANEGO

REAGOWANIE JĘZYKOWE REAGOWANIE JĘZYKOWE

Etap 4 Interpretacja jakościowa wyników: zdiagnozowanie dobrych i słabych stron uczniów szukanie przyczyn wyciągnięcie wniosków

Najlepsze wyniki 1.3. wyszukiwanie i selekcjonowanie informacji 2.6. rozpoznawanie związków między poszczególnymi częściami tekstu 3.1. reagowanie językowe w konkretnych sytuacjach

Najgorsze wyniki 1.1. Określanie głównej myśli 2.2.Określanie głównej myśli poszczególnych części tekstu 3.2.Rozpoznawanie i stosowanie struktur leksykalno-gramatycznych

Słabe strony uczniów Określanie głównej myśli tekstu lub jego fragmentu. Rozumienie sensu dłuższych tekstów pisanych. Rozpoznawanie związków między poszczególnymi częściami tekstu Rozumienie sensu krótkich tekstów słuchanych pozbawionych szerszego kontekstu sytuacyjnego. Określanie kontekstu sytuacyjnego. Określanie nadawcy i odbiorcy tekstu, jego intencji. Przetwarzanie więcej niż dwóch informacji.

Zrozumienie celu użycia konkretnych struktur leksykalno-gramatycznych Stosowanie słownictwa z zakresu zachowań społecznych (rozróżnianie stopnia formalności ) Posiadanie i stosowanie wiedzy ogólnej. Rozumienie i stosowanie phrasal verbs. Słaba technika rozwiązywania zadań (znajomość strategii egzaminacyjnych: nieuważne czytanie poleceń, brak kontroli czasu, brak umiejętności koncentracji, tendencje do skupiania się na szczegółach zamiast odczytywania całości czytanego lub słuchanego tekstu) Logiczne myślenie

Etap 5 Opracowanie programu naprawczego określenie umiejętności (i treści), które wymagają intensywniejszego ćwiczenia dobranie skuteczniejszych metod nauczania ( typy ćwiczeń, materiały dydaktyczne, strategie egzaminacyjne) zweryfikowanie sposobów kontrolowania postępów uczniów

PRZYKŁADOWE ĆWICZENIA Główna myśl tekstu, akapitu , intencje autora, kontekst sytuacyjny Ćwiczenie stosowania pytań typu where, how, when…. oraz pomocniczych typu : kto z kim rozmawia..o czym …gdzie …w jakim celu… Słuchanie krótkich i czytanie długich tekstów. Sprawdziany ze słuchania i czytania. Dzielenie tekstu z podręcznika na fragmenty i określanie myśli przewodniej. Pisanie tekstów ze wskazaniem konkretnego celu. Usuwanie zdań z dowolnego tekstu i ćwiczenie logicznego wstawiania brakujących fragmentów.

Ćwiczenie grup słów o podobnym znaczeniu wraz z kontekstem, w którym są używane, np. lend – borrow, do – make, speak – say – talk – tell; Stosowanie ćwiczeń leksykalnych z użyciem antonimów i synonimów, np. uzupełnianie lub wyszukiwanie związków synonimicznych. Wprowadzenie ćwiczeń opartych na tworzeniu własnego tekstu będącego opisem ilustracji, pocztówką z wakacji, kartką z życzeniami – zawierającego funkcje językowe , komentarz. Skłanianie uczniów do wyrażania własnych opinii, wymaganie logicznej, przekonującej argumentacji. ( ustnie i/lub pisemnie)

Rozumienie i stosowanie struktur leksykalno- gramatycznych Ćwiczenie techniki uzupełniania luk w tekście przeczytać całość bez luk przeczytać zdania/wyrażenia do wstawienia przeczytać zdania przed luką i po luce poszukać logicznego związku - uzasadnić wybór uzupełnić tekst - sprawdzić poprawność Ćwiczenie konstrukcji typowych, stosowanych w sytuacjach codziennych (informator) Uświadomienie uczniom celu ćwiczenia konkretnych form gramatycznych, np. funkcja czasowników modalnych w kontekscie Utrwalanie phrasal verbs , przyimków czasu , miejsca

Reagowanie językowe Ćwiczenia na rozumienie samych pytajników Utrwalanie stałych konstrukcji typu: nice to meet you, well done, nice to hear from you, I haven’t seen you for ages, how do you like it?, what is she like?, what does she like? What does she look like?,etc… Prowadzenie rozgrzewki językowej mającej na celu ćwiczenie danej funkcji językowej ,np. gratulacji Organizowanie pracy w parach, np. jednen uczeń opisuje obrazek, drugi go rysuje. Dopasowywanie odpowiedzi do pytań/ reakcji do wypowiedzi ( np. A: Thank you. B: You are welcome. Ćwiczenie rozróżniania stopnia formalności(funkcje językowe)

Przeanalizowanie podręcznika pod kątem ćwiczenia umiejętności określonych w standardach (podstawie programowej). Stosowanie materiałów autentycznych. Ćwiczenie wyrażeń dotyczących poszczególnych zakresów tematycznych. Wdrażanie do uważnego czytania poleceń. Ćwiczenie strategii egzaminacyjnych. Przeanalizowanie systemu oceniania ( typy sprawdzianów, ocenianie, przekazywanie informacji zwrotnej).

POWODZENIA !