PROCES PRZYGOTOWANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO - ZINTEGROWANY SYSTEM ZARZĄDZANIA ROZWOJEM
PODSTAWY ZINTEGROWANEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA ROZWOJEM Wizja i cele społeczności zidentyfikowane Proces planowania rozwoju kierowany potrzebami i preferencjami partnerów społecznych i odbiorców usług System zarządzania oparty na przełożeniu wizji i celów strategii w priorytety i rezultaty projektów realizacyjnych Kompetencje precyzyjnie rozłożone pomiędzy polityków, profesjonalistów i partnerów społecznych Rozwój instytucjonalny oparty na kroczącym procesie, plany realizacyjne aktualizowane corocznie
PODSTAWY ZINTEGROWANEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA ROZWOJEM Wskaźniki realizacji zamierzeń oparte na celach strategicznych i oczekiwaniach społecznych Efektywny system monitorowania i aktualizacji oparty na powtarzalnym procesie Integracja przygotowania budżetu rocznego i planu realizacji strategii Wdrożenie systemu zarządzania projektami i pracy zespołów międzywydziałowych Odpowiedzialność personalna i system szkoleniowy pracowników.
STRUKTURA ZINTEGROWANEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA POZIOM STRATEGICZNY POZIOM TAKTYCZNY POZIOM OPERACYJNY STRATEGIA ROZWOJU MIASTA PLAN ROZWOJU LOKALNEGO ROCZNE PLANY DZIAŁALNOSCI WYDZIAŁÓW STRATEGIE SEKTOROWE WPI 4-6 LAT BUDŻET PLAN FINANSOWY 6-8 LAT PLANY SZKOLEŃ
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO - ROLA Kontekst ZPORR: obowiązkowy załącznik do wniosku o dofinansowanie projektu rozwoju lokalnego pośrednio > „procedura bezpieczeństwa”, instrument sprawdzający trafność wyboru projektu
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO - ROLA Kontekst lokalny - zarządzanie: plan = narzędzie wspomagające efektywne i skoordynowane, a nie przypadkowe, wydatkowanie środków gminy na rozwój lokalny Kontekst lokalny – konsensus społeczny: proces planowania = proces budowania konsensusu wokół celów rozwojowych i kierunków wydatkowania środków publicznych Kontekst lokalny – ciągłość: plan = narzędzie pomagające zachować ciągłość podstawowych kierunków rozwoju lokalnego w kolejnych kadencjach
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO - ROLA Musi być przyjęty uchwałą Rady Gminy powinien być tworzony w procedurze partycypacyjnej, z szerokim udziałem nie tylko urzędników, ale i innych lokalnych liderów i tzw. interesariuszy, reprezentujących różne opcje (w przeciwnym razie jego tworzenie nie ma sensu) powinien wykorzystywać dorobek dotychczasowych opracowań, strategii lokalnych, planów i programów (strategia rozwoju, studium uwarunkowań, programy gminne i powiatowe itp.)
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO – PROCEDURA WG. ZPORR Możliwe 2 ścieżki: 1. Z szerszym udziałem radnych >>> dłuższy proces, wymaga większego wysiłku na etapie wypracowania planu, zmniejsza ryzyko nie przyjęcia planu przez Radę 2. Z udziałem radnych dopiero na ostatnim etapie prac >>> krótszy proces, wymaga mniejszego wysiłku organizacyjnego na etapie wypracowania planu, zwiększa ryzyko nie przyjęcia planu lub wprowadzenia przez Radę istotnych zmian
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO – PROCEDURA WG. ZPORR Czy angażować radnych w prace zespołu zadaniowego np. na etapie analizy stanu wyjściowego? Czy zespół zadaniowy powinien skończyć pracę po uchwaleniu Planu – czy ją kontynuować? Czy Plan Rozwoju Lokalnego powinien obejmować tylko projekty, które będą się starać o finansowanie z funduszy strukturalnych – czy mieć szerszy wymiar?
Plan Rozwoju Lokalnego powinien zawierać: horyzont czasowy 4-6 letni mechanizm corocznej aktualizacji aktualizację priorytetów w opaciu o ustalone wskaźniki składać się z programów zawierających od 8 - 15 projektów przypisanych do osiągnięcia określonego celu w strategii rozwoju odpowiedzialnych za realizację programów kierowników programów.
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO – NARZĘDZIE ZINTEGROWANEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA ELEMENTY PROCESU ORGANIZACJA DIAGNOZA PROGRAM SYSTEM WDROŻENIA
PLAN ROZWOJU LOKALNEGO – INFORMACJE PODSTAWOWE Plan Rozwoju Lokalnego jest planem kroczącym Plan Rozwoju Lokalnego stanowi podstawę opracowania programów inwestycyjnych Plan Rozwoju Lokalnego jest corocznie aktualizowany. Aktualizacja obejmuje wprowadzenie do planu nowych projektów oraz uaktualnienie danych dotyczących projektów już ujętych w Planie. Horyzont czasowy Planu ulega przesunięciu o rok do przodu w trakcie przygotowywania kolejnych edycji Planu Opracowywanie Planu Rozwoju Lokalnego zawsze poprzedzone jest ustaleniem priorytetów rozwoju. Do kolejnych edycji Planu przygotowuje się listę najważniejszych projektów Dobór projektów do Planu odbywa się w oparciu o uchwalone kryteria oceny w procesie decyzyjnym
Fazy procesu przygotowania Planu Faza pierwsza – Organizacja zespołów i uzgadnianie procedury: powołanie Zespołu Roboczego Planu, powołanie Międzysektorowego Zespołu Planu, powołanie Rady Rozwoju Miasta, powołanie zespołu konsultantów, przyjęcie procedury przygotowania Planu, uzgodnienie wykorzystywanych technik i narzędzi prowadzenia prac, przyjęcie szczegółowego harmonogramu przygotowania Planu.
Fazy procesu przygotowania Planu Faza druga – Ocena stanu rozwoju i konkurencyjności Miasta analiza dokumentów strategicznych zgromadzenie i analiza informacji określających stan i perspektywy lokalnego rozwoju, w tym przeprowadzenie badań ankietowych: sytuacja demograficzna, źródła i wielkość dochodów mieszkańców, struktura lokalnej gospodarki i konkurencyjność lokalnych firm analiza zakresu i poziomu kształcenia w mieście oraz stanu siły roboczej ocena sytuacji finansowej i zdolności finansowania świadczonych usług oraz programów rozwoju
Fazy procesu przygotowania Planu Faza druga – Ocena stanu rozwoju i konkurencyjności Miasta Identyfikacja obszarów wymagających działań naprawczych lub poprawiających sytuację finansową, w tym analiza przyczyn ich wystąpienia Identyfikacja kluczowych problemów warunkujących zdolność do rozwoju miasta Identyfikacja produktów miasta, ocena ich pozycji konkurencyjnej i zdefiniowanie kluczowych dla rozwoju miasta klasterów
BAZA DANYCH STRUKTURA A B C D E DEMOGRAFIA GOSPODARKA LUDNOŚĆ POZIOM ŻYCIA RYNEK PRACY STATYSTYKA INWESTYCJE PODATKI I OPŁ. LOKALNE LOKALNE ORG. GOSPODARCZE DZIAŁANIA SAMORZĄDÓW DOSTAWY MEDIÓW SIECI INFRASTR. TRANSPORT ŁĄCZNOŚĆ INSTYT. RZĄDOWE I SAMORZĄDOWE GOSPODARKA LOKALNA NA TLE REGIONU PROGRAMY EDUKACJA 1 2 3 4 A DEMOGRAFIA GOSPODARKA OTOCZENIE GOSPODARCZE INFRASTRUKTURA TECHN. I ZASOBY NATURALNE POWIĄZANIA REGIONALNE B C D E USŁUGI DLA BIZNESU NIERUCHOMOŚCI DOSTĘP DO FINANSOWANIA 5 ZASOBY NATURALNE KONDYCJA
SPOSOBY WYKORZYSTANIA BAZY DANYCH PODEJMOWANIE BIEŻĄCYCH DECYZJI PRZEZ SAMORZADY ORAZ LOKALNE PODMIOTY GOSPODARCZE MONITOROWANIE ZMIAN I ZJAWISK ZACHODZĄCYCH W GOSPODARCE PRZEPROWADZANIE ANALIZ I POSZUKIWANIE ROZWIĄZAŃ POWSTAŁYCH PROBLEMÓW OPRACOWANIE PROGRAMÓW STRATEGICZNYCH WYBRANYCH DZIEDZIN GOSPODARCZYCH PEŁNIEJSZA OBSŁUGA LOKALNYCH I ZEWNETRZNYCH PODMIOTÓW OPRACOWYWANIE OFERT INWESTYCYJNYCH PRZYGOTOWYWANIE RAPORTÓW, PROGRAMÓW, WNIOSKÓW I INNYCH DLA POTRZEB PLANISTYCZNYCH, POZYSKIWANIA ŚRODKÓW FINANSOWYCH ITP. PROWADZENIE PERMANENTNEJ DZIAŁALNOSCI MARKETINGOWEJ GMINY, POWIATU, LOKALNEJ GOSPODARKI.
ŹRÓDŁA DANYCH ZASOBY INFORMACYJNE JST URZĄD STATYSTYCZNY URZĄD SKARBOWY WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY POWIATOWY URZĄD PRACY OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ OKE TERENOWY BANK DANYCH ZAKŁĄD UBEZPIECZEN SPOŁECZNYCH KASA ROLNICZEGO UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO BADANIA ANKIETOWE
ZAKRES INFORMACJI Z URZĘDÓW SKARBOWYCH PODATEK OD CZYNNOŚCI CYWILNO PRAWNYCH (PCC) PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB FIZYCZNYCH (PIT) PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB PRAWNYCH (CIT) PODATEK OD TOWARÓW I USŁUG (VAT) ŁĄCZNA KWOTA NALEŻNEGO PODATKU ŁĄCZNA KWOTA PRZEDMIOTU OPODATKOWANIA LICZBA CZYNNOŚCI PCC ŁĄCZNE PRZYCHODY ZE ŹRÓDEŁ PRZYCHODÓW ŁĄCZNY DOCHÓD DO OPODAT. ŁĄCZNY OBLICZONY POD. LICZBA PODATNIKÓW ŁĄCZNY POD. PO ODLICZENIACH ŁĄCZNA LICZBA ZATRUDNIONYCH ŁĄCZNA LICZBA PODATNIKÓW ŁĄCZNA LICZBA ZATRUDNIONYCH ŁĄCZNE PRZYCHODY ZE ŹRÓDEŁ PRZYCHODÓW ŁĄCZNA KWOTA WYDATKÓW INWEST. DO ODLICZ. ŁĄCZNY DOCHÓD DO OPODAT. ŁĄCZNA KWOTA STRAT LICZBA PODAT. ZE STRATA ŁĄCZNY PODAT. NALEŻNY PO ODLICZ. ŁĄCZNA WARTOŚĆ SPRZEDAŻY TRAKTOWANA JAKO EKSPORT OPODAT. STWKA 0%
ANALIZA DEMOGRAFICZNA Zmiany historyczne ilości mieszkańców, struktury wieku, migracji Prognoza na kolejne 25 lat z analizą trendów migracyjnych
ANALIZA ZASOBNOŚCI SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ Ocena zmian w ostatnich pięciu latach następujących parametrów: Ilości osób osiągających dochody Źródła dochodów z rozbiciem na progi podatkowe Wielkość dochodów z uwzględnieniem źródeł ich pochodzenia Struktura terytorialna
ANALIZA KONKURENCYJNOŚCI LOKALNEJ GOSPODARKI Zmiany w ostatnich pięciu latach: Wielkości przychodów Wielkości przychodów z uwzględnieniem form prowadzenia działalności gospodarczej Dochodów netto, brutto i odprowadzonych zaliczek na podatek Wielkości zatrudnienia Wydatków inwestycyjnych Ilości firm wykazujących stratę na działalności Wielkości eksportu Struktura terytorialna i branżowa
OCENA SYTUACJI FINANSOWEJ Analiza zadłużenia Analiza wydatków bieżących Analiza wydatków inwestycyjnych Analiza dochodów podatkowych Analiza dochodów z majątku
OCENA SYTUACJI FINANSOWEJ Założenia do prognozy finansowej: Prognoza liczby mieszkańców Prognozowana struktura wieku Wielkośc i struktura dochodów mieszkańców Dochody firm Dochody z majatku Prognozy wzrostu zatrudnienia i tworzenia nowych firm Koszty prowadzenia usług i wydatki na rozwój Inflacja, PKB, stopy procentowe
OCENA SYTUACJI FINANSOWEJ Projekcja finansowa w oparciu o główne kategorie finansowe: Prognoza budżetu w podziale na najważniejsze kategorie dochodów i wydatków Kalkulacja harmonogramów obsługi zaciągniętego zadłużenia Ocena zdolności inwestycyjnej i kredytowej budżetu Ocena potencjału majątkowego gminy Analiza wskaźnikowa
OCENA SYTUACJI FINANSOWEJ
BADANIA ANKIETOWE Badanie szans i aspiracji zawodowych młodzieży Badanie klimatu przedsiębiorczości oraz zdolności firm do podnoszenia konkurencyjności i innowacji
BADANIE SZANS ROZWOJOWYCH I ASPIRACJI MŁODZIEŻY Cel: Poznanie postaw młodzieży wobec szans na lokalnym rynku pracy. Poznanie planów młodzieży ostatnich klas szkół średnich w co do kierunków dalszej edukacji zawodowej oraz planów dotyczących gotowości do migracji poza granice powiatu w celach edukacyjnych lub poszukiwaniu zatrudnienia.
BADANIE KLIMATU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI ORAZ ZDOLNOŚCI FIRM DO PODNOSZENIA KONKURENCYJNOŚCI I INNOWACJI Cel: Ocena potencjału i konkurencyjnosci lokalnych firm oraz uzyskanie informacji na temat planów rozwojowych
Fazy procesu przygotowania Planu Faza trzecia – Przygotowanie Planu: wybór priorytetów Planu Rozwoju Lokalnego, określenie wskaźników realizacji Planu (wkładu, produktu, rezultatu i oddziaływania) jako podstawy selekcji i monitorowania realizacji planu rozwoju miasta, Zdefiniowanie programów Planu i listy projektów strategicznych.
SPOŁECZNO - GOSPODARCZA STRATEGIA CELE CEL 1 CEL 2 CEL 3 CEL 4 CEL 5 AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO - GOSPODARCZA PROBLEMY PRIORYTETY X Projekty PROGRAM 1 PROGRAM 3 PROGRAM n PROGRAM 2 Programy
PLAN ROZWOJU MIASTA POZNANIA NOWE MIEJSCA PRACY WYSOKIEJ JAKOŚCI W I Z J A POZNAN - NOWOCZESNE MIASTO LUDZI AMBITNYCH P R I O R Y T E TY NOWE MIEJSCA PRACY WYSOKIEJ JAKOŚCI INWESTY-CJE W KAPITAŁ LUDZKI TRANSPORT I DROGI NOWE TECHNIKI INFORMA- CYJNO- KOMUNIKA- CYJNE WYSOKA JAKOŚĆ ZAMIESZ- KANIA CZAS WOLNY NOWA JAKOŚĆ CENTRUM MIASTA SPOŁE- CZEŃSTWO OBYWATELSKIE P R O G R A M Y INNOWACYJNA GOSPODARKA AKTYWIZACJA ZAWODOWA MŁODYCH LUDZI WYSOKA JAKOŚĆ KSZTAŁCENIA AKADEMICKI POZNAŃ EDUKACJA PRZEZ CAŁE ŻYCIE POZNAŃ BLISKO POZNAŃ BEZ KORKÓW e-POZNAŃ MIESZKAJMY W POZNANIU BEZPIECZNY POZNAŃ CZYSTY I ZIELONY POZNAŃ KULTURA W POZNANIU CZYNNIE I ATRAKCYJNIE WYPOCZYWAMY POZNAŃ BOGATY W SUKCESY SPORTOWE REWITALIZACJA GŁÓWNYCH CIĄGÓW HANDLOWYCH STARÓWKA SERCEM MIASTA WIZYTÓWKI MIASTA POMAGAJMY SOBIE ŚWIADOMI POZNANIACY P R O J E K T Y
WSKAŹNIKI MONITOROWANIA Mechanizm monitorowania i aktualizacji oparty o: monitorowanie stanu otoczenia monitorowanie stopnia realizacji strategii WSKAŹNIKI PRODUKTU PROJEKTY WSKAŹNIKI REZULTATU PROGRAMY WSKAŹNIKI ODDZIAŁYWANIA PRIORYTETY
PRIORYTETY PLANU ROZWOJU LOKALNEGO ( Kryteria ) Waga 1. Dostępność komunikacyjna ( zewnętrzna i wewnętrzna) 4,61 2. Wzrost innowacyjności i konkurencyjności gospodarki miasta 4,39 3. Nauka i edukacja czynnikiem jakościowego rozwoju społeczeństwa 4,32 4. Poprawa atrakcyjności zamieszkania 4,29 5. Rozwój obszaru metropolitalnego 3,90
Fazy procesu przygotowania Planu Faza czwarta – Przygotowanie dokumentu Planu, konsultacje i zatwierdzenie: zebranie projektów, ocena, selekcja, przygotowanie planu finansowego PRL przygotowanie projektu dokumentu Planu, prezentacja, konsultacje i modyfikacje przygotowanego opracowania, przyjęcie uchwały przez Radę Miasta.
KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW DO PLANU Dwa etapy oceny merytorycznej: I etap – ustalenie wag dla priorytetów II etap – ocena projektów pod kątem realizacji priorytetów Skala oceny projektów 0 – projekt nie ma związku z priorytetem 1 – istnieje słabe powiązanie projektu z priorytetem 2 - projekt zasadniczo poprawi w skali mikro ( lokalnie, czasowo, stosunku do określonej grupy beneficjantów) stan obecny w obszarze priorytetu 3 – projekt silnie wpłynie na poprawę sytuacji w skali miasta w obszarze priorytetu
PLAN FINANSOWY Analiza kosztów Planu Źródła finansowania Ocena możliwości finansowania Planu w oparciu o środki własne i zdolność kredytową
Plan Rozwoju Lokalnego Miasta Bydgoszczy Źródła finansowania 2006-2009 w tyś zł Plan Rozwoju Lokalnego Miasta Bydgoszczy ogółem, w tym: 2 558 539 Budżet miasta 488 557 Fundusze europejskie 1 192 814 Inne 877 168
AKTUALIZACJA I MONITORING Uwarunkowania prawne: Zarządzenie Prezydenta/Burmistrza w sprawie wdrożenia i aktualizacji Planu Rozwoju Lokalnego
STRUKTURA ZARZĄDZENIA Wyjaśnienie pojęć Organizacja zespołów Fazy procesu aktualizacji Kalendarz działań Rozdział kompetencji w procesie Harmonogram procesu aktualizacji Kryteria wyboru projektów do Planu Formularze kart programów i projektów Zasady monitorowania
PRZYGOTOWANIE PROJEKTÓW BUDŻET PLAN INWESTYCYJNY OPŁATY I PODATKI LOKALNE POLITYKA FINANSOWA KREDYTY, OBLIGACJE PRIORYTETY PRL ZA TWIER DZENIE PRL PREZYDENT I RADA MIASTA PRZYGOTOWANIE PROJEKTÓW PARTENRZY SPOŁECZNI WSKAZÓWKI DLA PRL KONSULTACJE PROJEKTU PRL K 1 K 2 K 3 K 4 PRO JEKT PRL ZESPÓŁ MIĘDZY SEKTOROWY OCENA RAPORTÓW I IDENTYFIKACJA KLUCZOWYCH PROBLEMÓW MIASTA NOWY RAPORT NT. REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO ZEBRANIE I PRZEGLĄD APLIKACJI ZESPÓŁ ROBOCZY