Umowy o dofinansowanie projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013 oś priorytetowa I Konkurencyjna i innowacyjna gospodarka Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego Departament Wspierania Przedsiębiorczości Rzeszów, dnia 4, 5 czerwca 2009 r. 1

Plan szkolenia Podpisanie umowy o dofinansowanie projektu: wzór umowy o dofinansowanie projektu wraz z załącznikami, dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy (zagadnienia w zakresie oceny oddziaływania na środkowisko zostaną przedstawione przez prelegenta z Departamentu Rolnictwa i Środkowiska). Zabezpieczenie należytego wykonania zobowiązań wynikających z umowy: rodzaje zabezpieczeń, forma prawna Beneficjenta a rodzaj składanego zabezpieczenia. Aneksowanie umowy. Rozwiązanie umowy. 2

Podpisanie umowy o dofinansowanie projektu 3

Wzór umowy o dofinansowanie Końcowym etapem procesu oceny i wyboru projektów do dofinansowania przez Zarząd Województwa Podkarpackiego jest podpisanie z Beneficjentami umowy o dofinansowanie projektu. IZ RPO WP dla zapewnienia przejrzystości procesu podpisywania umowy określiła wzory dokumentów (wzór umowy o dofinansowanie wraz z listą załączników – wersja refundacja, dostępny na stronie internetowej www.wrota.podkarpackie.pl/pl/rpo/vademecum/rpo_os1 oraz minimalny zakres informacji niezbędnych do ich podpisania. ZWP podpisuje umowę o dofinansowanie w terminie do 52 dni roboczych od dnia podjęcia Uchwały w sprawie wyboru projektów do dofinansowania. Właściwą jednostką organizacyjną w DWP przygotowującą projekt umowy o dofinansowanie jest Oddział Umów i Sprawozdawczości. 4

Załączniki do umowy o dofinansowanie Integralną część umowy stanowią załączniki: Załącznik nr 1 - Wniosek o dofinansowanie realizacji projektu, Załącznik nr 2 - Kwartalne zapotrzebowanie na środki, Załącznik nr 3 - Oświadczenie w sprawie zachowania trwałości projektu, generowania dochodu i kwalifikowalności podatku VAT, Załącznik nr 4 - Deklaracja odnośnie stworzenia nowych miejsc pracy, Załącznik nr 5 - Wytyczne MRR obowiązujące na dzień podpisania umowy, Załącznik nr 6 - Wytyczne IZ RPO WP, obowiązujące na dzień podpisania umowy, Załącznik nr… - Pełnomocnictwo dla podmiotu podpisującego umowę w imieniu Beneficjenta. Załącznik nr… - Kopia umowy spółki cywilnej. 5

Dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy Uzupełnienie w 2 egz. dokumentacji wniosku o dofinansowanie (jeśli dotyczy): raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. pozwolenie na budowę zawierające klauzulę ostateczności lub zgłoszenie budowy (od 15.11.2008 r. dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko wymagane jest pozwolenie na budowę). Przedstawiona dokumentacja zostanie przeanalizowana pod względem zgodności z wymogami prawa krajowego i wspólnotowego, w tym z punktu widzenia Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ooś (Dz. U. z 2008 r. nr 199 poz.1227 ze zm.). 6

Przedsięwzięcia wymagające DŚU Decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (DŚU) wymagają przedsięwzięcia: mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko (tzw. I grupa); mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (tzw. II grupa). Rodzaje przedsięwzięć określa rozporządzenie RM (rozporządzenie OOŚ) na podstawie art. 60 Uooś (dotychczasowe przepisy obowiązują nie dłużej niż 24 miesiące) DŚU jest wymagana przed wydaniem decyzji określonych w art. 72 Uooś i jest wiążąca dla tych decyzji.

Organy właściwe do wydania DŚU [1] regionalny dyrektor ochrony środowiska – w odniesieniu do: a) będących przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko: dróg, linii kolejowych, napowietrznych linii elektroenergetycznych, instalacji do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych, substancji chemicznych lub gazu, sztucznych zbiorników wodnych, b) przedsięwzięć realizowanych na terenach zamkniętych, c) przedsięwzięć realizowanych na obszarach morskich, d) zmiany lasu, niestanowiącego własności Skarbu Państwa, na użytek rolny;

Organy właściwe do wydania DŚU [2] 2) starosta – w przypadku scalania, wymiany lub podziału gruntów; 3) dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych – w przypadku zmiany lasu, stanowiącego własność Skarbu Państwa, na użytek rolny; 4) wójt, burmistrz, prezydent miasta – w przypadku pozostałych przedsięwzięć

Wniosek o wydanie DŚU (załączniki) [1] W 3 egzemplarzach oraz w formie elektronicznej: dla I grupy przedsięwzięć: raport, lub karta informacyjna przedsięwzięcia (gdy wnioskodawca występuje o ustalenie zakresu raportu)‏ dla II grupy przedsięwzięć: karta informacyjna przedsięwzięcia

Wniosek o wydanie DŚU (załączniki)-[2] poświadczona mapa ewidencyjna obejmująca przewidywany teren, na którym realizowane będzie przedsięwzięcie oraz obszar oddziaływania przedsięwzięcia; dla przedsięwzięć wymagających koncesji prowadzonych w granicach przestrzeni niestanowiących części składowej nieruchomości - zamiast ww. mapy - mapa sytuacyjno- wysokościowa w skali umożliwiającej szczegółowe przedstawienie granic terenu, na który przedsięwzięcie będzie oddziaływać;

Wniosek o wydanie DŚU (załączniki) - [3] gdy decyzję wydaje regionalny dyrektor ochrony środowiska dołączyć należy wypis i wyrys z planu miejscowego, lub informację o jego braku, z wyjątkiem przypadków gdy decyzja dotyczy: drogi publicznej linii kolejowej o znaczeniu państwowym przedsięwzięć Euro 2012 przedsięwzięć wymagających koncesji; wypis z ewidencji gruntów obejmujący przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie oraz obejmujący obszar, na który będzie ono oddziaływać.

Odmowa wydania decyzji środowiskowej Możliwe przesłanki odmowy: niezgodność z mpzp – gdy zgodność wymagana jeżeli z OOŚ wynika zasadność realizacji przedsięwzięcia w wariancie innym niż wnioskowany, organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, za zgodą wnioskodawcy, wskazuje w decyzji wariant dopuszczony do realizacji lub, w razie braku zgody wnioskodawcy, odmawia zgody na realizację przedsięwzięcia. jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach odmawia zgody na realizację przedsięwzięcia, o ile nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.

Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz na obszar Natura 2000 Przedsięwzięcia wymagające ooś „właściwej”: mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko (I grupa); mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, jeżeli obowiązek przeprowadzenia ooś został stwierdzony w drodze screeningu (II grupa). Przedsięwzięcia z grupy I i II wymagają DŚU. Przedsięwzięcia wymagające oceny na obszar Natura 2000: przedsięwzięcia inne niż określone wyżej, jeżeli mogą znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, a nie są bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynikają z tej ochrony – gdy stwierdzono obowiązek oceny (III grupa); ta grupa przedsięwzięć nie wymaga DŚU.

Wymogi prawa wspólnotowego w zakresie OOŚ W związku z finansowaniem przedsięwzięć ze środków UE, w zakresie realizacji projektów, należy zapewnić przeprowadzenie kwalifikacji do oceny oddziaływania uwzględniając zasadę pierwszeństwa prawa wspólnotowego oraz prowspólnotowej wykładni przepisów prawa krajowego. W szczególności należy udowodnić, że zostały uwzględnione wszystkie elementy OOŚ wymagane przez dyrektywę OOŚ, dyrektywę Siedliskową i dyrektywę Ptasią. Bardzo istotna jest procedura kwalifikacji przedsięwzięć do oceny oddziaływania na środowisko (screening), który winien być przeprowadzony w oparciu o dyrektywę OOŚ.

„Dzielenie przedsięwzięć” W świetle Uooś niedopuszczalne jest „dzielenie przedsięwzięć”. Art. 3 ust. 1 pkt 13 Uooś - „przedsięwzięcia powiązane technologicznie kwalifikuje się jako jedno przedsięwzięcie, także jeżeli są one realizowane przez różne podmioty”. Art. 33 ust. 1 ustawy Prawo budowlane - „Pozwolenie na budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego. W przypadku zamierzenia budowlanego obejmującego więcej niż jeden obiekt, pozwolenie na budowę może, na wniosek inwestora, dotyczyć wybranych obiektów lub zespołu obiektów, mogących samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem. Jeżeli pozwolenie na budowę dotyczy wybranych obiektów lub zespołu obiektów, inwestor jest obowiązany przedstawić projekt zagospodarowania działki lub terenu, o którym mowa w art. 34 ust. 3 pkt 1, dla całego zamierzenia budowlanego.”.

Kwalifikacja przedsięwzięć do tzw. przeds. inwest Kwalifikacja przedsięwzięć do tzw. przeds. inwest. na obszarach miejskich, włączając budownictwo centrów handl. i parkingów (zał. II dyrektywy OOŚ, pkt 10 lit. b)-[1] Przesądzające znaczenie ma „miejski charakter” danego przedsięwzięcia, a nie jego lokalizacja, co skutkuje zakwalifikowaniem do tej kategorii również tego typu obiektów leżących formalnie poza obszarami miejskimi. W tym pojęciu mieszczą się przedsięwzięcia literalnie wymienione w rozporządzeniu OOŚ, np. garaże lub parkingi czy zespoły parkingów dla nie mniej niż 100 samochodów ciężarowych lub 300 samochodów osobowych i wiele innych. Określone w rozporządzeniu OOŚ progi należy traktować jako pomocnicze a nie przesądzające o konieczności rozpoczęcia screeningu bądź o możliwości odstąpienia od niego.

Kwalifikacja przedsięwzięć do tzw. przeds. inwest Kwalifikacja przedsięwzięć do tzw. przeds. inwest. na obszarach miejskich, włączając budownictwo centrów handl. i parkingów (zał. II dyrektywy OOŚ, pkt 10 lit. b)-[2] Dokonując wykładni celowościowej pkt 10 lit. b zał. II dyrektywy OOŚ, należy stwierdzić, że procedurze screeningu powinien być poddany każdy projekt z tej kategorii, który spełnia łącznie 3 przesłanki: 1) ma charakter infrastrukturalny, co oznacza, że jest zamierzeniem budowlanym lub inną ingerencją w środowisko polegającą na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu i wymagającą uzyskania jednej z decyzji określonych w art. 72 ust. 1 Uooś, a przed 15.11.2008 r. jednej z decyzji wymienionych w art.46 ust. 4 Prawa ochrony środowiska; 2) ma charakter miejski, co oznacza, że determinujące znaczenie ma miejska natura przedsięwzięcia, a nie jego lokalizacja w granicach administracyjnych miasta; 3) może potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko – na co wskazuje rodzaj i charakterystyka przedsięwzięcia, jego usytuowanie oraz rodzaj i skala jego możliwego oddziaływania.

Schemat postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach prowadzonego przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta dla przedsięwzięć z grupy II

Schematy postępowania w sprawie ponownej procedury ooś na etapie wydawania pozwolenia na budowę, zatwierdzenia projektu budowlanego, wznowienie robót budowlanych oraz zezwolenia na realizację inwestycji drogowej

O ocenie przesądza - organ właściwy do wydania pozwolenia, zezwolenia (art.72 ust. 1 pkt 1) 10) 14) wobec zmian w przedsięwzięciu (art. 88 ust. 1 pkt 2)‏ Organ właściwy do wydania decyzji wydaje postanowienie o obowiązku raportu określając jego zakres. Na postanowienie służy zażalenie (art. 88 ust 3)‏ Organ występuje do RDOŚ o uzgodnienie (art. 89. ust. 1) przedkładając, wniosek raport i DUŚ. RDOŚ występuje do organu budowlanego o zapewnienie udziału społeczeństwa (art. 90 ust. 2 pkt 1) i o opinię do „inspekcji sanitarnej” (art. 90 ust. 2 pkt 2), która winna być wydana w 30 dni (art. 90 ust. 6), stosowanie art. 106 nie jest wyłączone. Organ wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania do czasu zakończenia OOŚ (art. 88 ust. 4). RDOŚ uzgadnia przedsięwzięcie po OOŚ (art.90 ust.1). Postanowienie w tej sprawie wydaje w 45 dni od wystąpienie organu – nie służy odwołanie, nie podlega odpowiedzialności pracownik, który zawinił (art. 90 ust. 7, 8). Organ budowlany przekazuje RDOŚ zgłoszone przez społeczeństwo uwagi i wnioski oraz protokół z rozprawy administracyjnej otwartej dla społeczeństwa art. 90 ust. 3. Organ budowlany wydaje pozwolenie lub zezwolenie, w którym może w szczególności zmienić warunki dotyczące projektu budowlanego (musi jednak uwzględniać inne warunki z DUŚ) – art. 93 .

Podmiot planujący przedsięwzięcie może złożyć wniosek o przeprowadzenie OOŚ dostarczając równocześnie raport (art. 88 ust. 1, pkt 1) lub wobec obowiązku z DUŚ art. 82 ust. 1 pkt 4). Przepis art. 69 i 70 stosuje się odpowiednio. Organ występuje do RDOŚ o uzgodnienie (art. 89. ust. 1) przedkładając, wniosek raport i DUŚ. Organ wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania do czasu zakończenia OOŚ (art. 88 ust. 4). RDOŚ występuje do organu budowlanego o zapewnienie udziału społeczeństwa (art. 90 ust. 2 pkt 1) i o opinię do „inspekcji sanitarnej” (art. 90 ust. 2 pkt 2), która winna być wydana w 30 dni (art. 90 ust. 6), stosowanie art. 106 nie jest wyłączone. RDOŚ uzgadnia przedsięwzięcie po OOŚ (art.90 ust.1). Postanowienie w tej sprawie wydaje w 45 dni od wystąpienie organu – nie służy odwołanie, nie podlega odpowiedzialności pracownik, który zawinił (art. 90 ust. 7, 8). Organ budowlany przekazuje RDOŚ zgłoszone przez społeczeństwo uwagi i wnioski oraz protokół z rozprawy administracyjnej otwartej dla społeczeństwa art. 90 ust. 3. Organ budowlany wydaje pozwolenie lub zezwolenie, w którym może w szczególności zmienić warunki dotyczące projektu budowlanego (musi jednak uwzględniać inne warunki z DUŚ) – art. 93 .

Schematy postępowania w sprawie procedury ooś dla przedsięwzięć mogących negatywnie oddziaływać na obszary NATURA 2000

Jeżeli organ, właściwy do zezwolenia na realizację przedsięwzięcia, uzna, że przedsięwzięcie, inne niż przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko, które nie jest bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub nie wynika z tej ochrony, może potencjalnie znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, wydaje postanowienie w sprawie nałożenia obowiązku przedłożenia właściwemu miejscowo regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska dokumentów określonych w art. 96 ust. 3 Po otrzymaniu dokumentów, o których mowa w art. 96 ust. 3, RDOŚ stwierdza (w ciągu 14 dni art. 97 ust. 1, pkt 6), w drodze postanowienia, obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 zakres raportu ograniczony (art. 97 ust.4). Na postanowienie służy zażalenie (art. 97 ust. 7)‏ RDOŚ występuje do organu głównego o zapewnienie udziału społeczeństwa (art. 98 ust. 4)‏ RDOŚ uzgadnia przedsięwzięcie po OOŚ (art.98 ust.1), 2) uwzględniając okoliczności określone w art. 98 ust. 2. Postanowienie w tej sprawie wydaje w 45 dni od wystąpienie organu – nie służy odwołanie, nie podlega odpowiedzialności pracownik, który zawinił (art. 98 ust. 7, 8). Organ budowlany przekazuje RDOŚ zgłoszone przez społeczeństwo uwagi i wnioski oraz protokół z rozprawy administracyjnej otwartej dla społeczeństwa art. 98 ust. 5. Właściwy organ wydaje decyzję, o której mowa w art. 96 ust. 1, uwzględniając warunki realizacji przedsięwzięcia określone w postanowieniu, o którym mowa w art. 98 ust. 1. Po otrzymaniu dokumentów, o których mowa w art. 96 ust. 3, RDOŚ stwierdza, w drodze postanowienia (art. 97 ust. 5), (w ciągu 14 dni art. 97 ust. 6) brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 – na postanowienie nie służy zażalenie, nie podlega odpowiedzialności pracownik, który zawinił opóźnieniu (art. 97 ust. 9) Jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na ten obszar, i jeżeli nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 34 ustawy o ochronie przyrody, RDOŚ odmawia uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia (art.98 ust. 1) i 3)‏ Jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika, że przedsięwzięcie może znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, organ właściwy do wydania decyzji, o której mowa w art. 96 ust. 1, odmawia zgody na realizację przedsięwzięcia, o ile nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 34 ustawy o ochronie przyrody (art. 101 ust. 4).

Dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy Dane osób uprawnionych (imię i nazwisko, pełniona funkcja w instytucji, nr i seria dowodu osobistego/paszportu) do reprezentacji Beneficjenta, składania oświadczeń oraz zawierania umów, zgodnie z przepisami właściwych ustaw oraz dokumentów statutowych W przypadku, gdy beneficjentem jest spółka cywilna należy podać dane wszystkich wspólników oraz dołączyć w 2 egz. kopię umowy spółki. Umowę może również podpisać pełnomocnik. W takim przypadku należy dołączyć pełnomocnictwo potwierdzone notarialnie dla osoby upoważnionej do podpisania umowy w imieniu Beneficjenta, zgodnie z wzorem dostępnym na stronie internetowej j.w. Osoby uprawnione lub upoważnione do podpisania umowy proszone są o osobiste stawienie się w DWP (Rzeszów, ul. Hanasiewicza 17) niezwłocznie po otrzymania pisma, z dowodem tożsamości zawierającym fotografię, celem złożenia wzorów podpisów. 26

Dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy Deklaracja o rodzaju wybranego sposobu zabezpieczenia należytego wykonania zobowiązań wynikających z Umowy, zgodnie z wzorem dostępnym na stronie internetowej j.w. Należy pamiętać, iż wybór zabezpieczenia powinien zostać dokonany spośród form wskazanych w § 10 ust. 1 wzoru umowy o dofinansowanie. Kwartalne zapotrzebowanie na środki (2 egz.), zgodnie z wzorem dostępnym na stronie internetowej j.w. Jest to kluczowy dokument służący planowaniu środków finansowych, które będą przekazywane Beneficjentom na podstawie umowy. Odpowiednie wypełnienie tego dokumentu będzie podstawą zapewnienia Państwu środków w budżecie województwa podkarpackiego. Proszę więc o rozważne i realne szacowanie kwoty zapotrzebowania ! 27

Dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy Złożenie w 2 egz. zmodyfikowanego wniosku o dofinansowanie w części C1 (Harmonogram realizacji projektu) oraz części D (Część finansowa), W związku z wprowadzeniem przez IZ RPO WP nowego wzoru umowy o dofinansowanie projektu zostały zmienione definicje związane z realizacją projektu (cześć C1). Poprzez: „rozpoczęcie realizacji projektu” – należy rozumieć datę poniesienia pierwszego wydatku kwalifikowanego w projekcie, tj. datę dokonania przez beneficjenta zapłaty na podstawie faktury/innego dokumentu księgowego o równoważnej wartości dowodowej dotyczącego wydatków poniesionych w ramach projektu, „zakończenie rzeczowe realizacji projektu” – należy rozumieć datę podpisania przez Beneficjenta ostatniego protokołu odbioru lub innego dokumentu równoważnego w ramach projektu. 28

Dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy Złożenie w 2 egz. zmodyfikowanego wniosku o dofinansowanie w części C1 (Harmonogram realizacji projektu) oraz części D (Część finansowa), Natomiast w przypadku, gdy zostały rozstrzygnięte wszystkie lub część postępowań o udzielenie zamówienia, część D należy zmodyfikować w oparciu o nowe kwoty wynikające z przeprowadzonych postępowań, tj: jeżeli w wyniku przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia suma wartości zadań / kategorii wydatków objętych postępowaniem ulegnie zmniejszeniu w stosunku do sumy wartości tych zadań / kategorii wydatków określonych we wniosku o dofinansowanie, który podlegał ocenie, wysokość dofinansowania dotyczącego tych zadań/kategorii wydatków ulega odpowiedniemu zmniejszeniu z zachowaniem udziału procentowego EFRR i dofinansowania ze środków budżetu państwa w wydatkach kwalifikowanych objętych pomocą publiczną (§ 15 ust. 9 umowy), 29

Dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy Złożenie w 2 egz. zmodyfikowanego wniosku o dofinansowanie w części C1 (Harmonogram realizacji projektu) oraz części D (Część finansowa), jeżeli w wyniku przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia suma wartości zadań / kategorii wydatków objętych postępowaniem ulegnie zwiększeniu w stosunku do sumy wartości tych zadań / kategorii wydatków określonych we wniosku o dofinansowanie, który podlegał ocenie, wysokość dofinansowania dotyczącego tych zadań/kategorii wydatków nie ulega zmianie (§ 15 ust. 10 umowy). W sytuacji rozstrzygnięcia postępowań o udzielenie zamówienia wraz ze zmodyfikowanym wnioskiem Beneficjent zobowiązany jest dostarczyć kopię umowy podpisanej z Wykonawcą. 30

Dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy Złożenie w 2 egz. zmodyfikowanego wniosku o dofinansowanie w części C1 (Harmonogram realizacji projektu) oraz części D (Część finansowa), W sytuacji, gdy zmiana wartości w części D spowoduje zmiany wskaźnika produktu P.7.4.3 Wartość zakupionych środków trwałych/wartości niematerialnych i prawnych służących wdrożeniu projektu w PLN (część C2 – Wskaźniki produktu projektu) lub wskaźnika rezultatu RR.8.2.4 Wartość zaangażowanego kapitału prywatnego w PLN (część C3 – wskaźniki rezultatu projektu), Beneficjent jest dodatkowo zobowiązany przedstawić w 2 egz. zmodyfikowaną część C2 i C3 wniosku o dofinansowanie projektu. Należy podkreślić, że niedopuszczalne są żadne inne zmiany we wniosku o dofinansowanie. 31

Dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy Podanie daty zakończenia finansowego realizacji projektu, tj. planowanej daty poniesienia ostatniego wydatku w projekcie, tj. datę dokonania przez Beneficjenta zapłaty na podstawie ostatniej faktury/innego dokumentu księgowego o równoważnej wartości dowodowej dotyczącego wydatków poniesionych w ramach projektu. Podanie numeru wyodrębnionego konta bankowego oraz nazwy banku (wraz z potwierdzoną za zgodność z oryginałem kopią zaświadczenia z banku), na które przekazywane będą poniesione wydatki objęte umową oraz z którego ponoszone są wydatki w ramach projektu. 32

Dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy Deklaracja Beneficjenta odnośnie stworzonych nowych miejsc pracy (w 2 egz.), zgodnie z wzorem dostępnym na stronie internetowej j.w. Wykaz realizowanych lub zrealizowanych projektów współfinansowanych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, Funduszu Spójności lub innych funduszy i programów Unii Europejskiej, zgodnie z wzorem dostępnym na stronie internetowej j.w. (nie dotyczy projektów, których zakończenie finansowe nastąpiło przed dniem 1 stycznia 2007 r.). 33

Dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy Oświadczenie w sprawie zachowania trwałości projektu, generowania dochodu i kwalifikowalności podatku VAT (w 2 egz.), zgodnie z wzorem dostępnym na stronie internetowej j.w. Pierwsze oświadczenie (§ 15 ust.18 umowy) składane jest do dnia 15 stycznia roku następującego po roku, w którym zakończono realizację projektu. W związku z powyższym należy przedłożyć niewypełnione oświadczenie uzupełnione o zapis „Zapoznałem/am się z treścią oświadczenia” oraz podpis. 34

Dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy Zaświadczenie o niezaleganiu w opłacaniu składek ZUS (w 2 egz., wydane nie wcześniej niż 3 m-ce przed datą spodziewanego podpisania umowy o dofinansowanie). W przypadku, gdy Beneficjentem jest spółka cywilna należy dołączyć zaświadczenia wszystkich wspólników. Zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o niezaleganiu w podatkach (w 2 egz., wydane nie wcześniej niż 3 m-ce przed datą spodziewanego podpisania umowy o dofinansowanie). 35

Dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy Dokument na podstawie, którego Beneficjent prowadzi działalność gospodarczą (w 2 egz., wydany nie wcześniej niż 3 m-ce przed datą spodziewanego podpisania umowy o dofinansowanie). Jest to: Wyciąg z KRS (dla Beneficjentów podlegających wpisowi do KRS), Zaświadczenie o wpisie do Ewidencji Działalności Gospodarczej (dla Beneficjentów, którzy nie mają obowiązku wpisu do KRS). W przypadku, gdy Beneficjentem jest spółka cywilna należy dołączyć dokumenty rejestrowe wszystkich wspólników. 36

Dokumenty i oświadczenia niezbędne do podpisania umowy Oświadczenia Beneficjenta będące częścią wniosku o dofinansowanie projektu (w 2 egz.), zgodnie z wzorami dostępnymi na stronie internetowej j.w., tj: oświadczenie o braku zmian danych rejestrowych, oświadczenie dotyczące możliwości ubiegania się o dofinansowanie na podst. art. 211 ustawy o finansach publicznych, oświadczenie dotyczące sytuacji ekonomicznej Beneficjenta, oświadczenie o spełnieniu kryteriów podmiotowych przez mikro, małego lub średniego przedsiębiorcę. 37

Zabezpieczenie należytego wykonania zobowiązań wynikających z umowy 38

Zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie (§10 Zabezpieczenie należytego wykonania zobowiązań wynikających z umowy) Beneficjent wnosi do IZ RPO WP poprawnie ustanowione zabezpieczenie nie później niż w terminie 30 dni od dnia zawarcia umowy, na kwotę nie mniejszą niż kwota całkowitego dofinansowania projektu. W szczególnie uzasadnionych przypadkach (np. ze względu na wybraną formę zabezpieczenia wymagającą podjęcia czynności sądowych) IZ RPO WP może na pisemnie uzasadniony wniosek Beneficjenta wydłużyć termin wniesienia zabezpieczenia do 80 dni. W tym przypadku Beneficjent nie może składać wniosku o płatność. Zabezpieczenie ustanawiane jest na okres do upływu 3 lat (w przypadku MŚP) od dnia zakończenia finansowego realizacji projektu. W przypadku, gdy Beneficjentem jest spółka cywilna, złożone zabezpieczenie musi być skuteczne wobec każdego wspólnika spółki cywilnej. 39

Obowiązujące formy zabezpieczeń: weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową, poręczenie wekslowe, notarialne oświadczenie o poddaniu się egzekucji, zastaw rejestrowy lub przewłaszczenie na zabezpieczenie, hipoteka, ubezpieczenie umowy, gwarancja bankowa, gwarancja ubezpieczeniowa, poręczenie według prawa cywilnego, poręczenie według prawa bankowego. 40

Ustanowione przez Beneficjenta zabezpieczenie podlega weryfikacji merytoryczno – rachunkowej i formalno - prawnej przez IZ RPO WP. Weryfikacja ma na celu sprawdzenie m.in. prawidłowości rodzaju zabezpieczenia z uwzględnieniem formy prawnej Beneficjenta, przyznanej kwoty dofinansowania oraz efektywności zaproponowanego zabezpieczenia. W przypadku stwierdzenia, że zabezpieczenie w sposób niewystarczający gwarantuje należyte wykonanie umowy o dofinansowanie lub w zabezpieczeniu znajdują się uchybienia/braki (w tym braki formalne) Beneficjent zobowiązany jest do złożenia prawidłowo ustanowionego zabezpieczenia w terminie określonym przez IZ RPO WP. 41

Rodzaj zabezpieczenia Forma prawna Beneficjenta Proponowane rodzaje zabezpieczenia w zależności od formy prawnej Beneficjenta: zastaw rejestrowy, poręczenie według prawa cywilnego, poręczenie według prawa bankowego, weksel In blanco wraz z deklaracją wekslową. Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej - hipoteka, zastaw rejestrowy, weksel In blanco wraz z deklaracją wekslową, poręczenie według prawa bankowego, - gwarancja bankowa, hipoteka, zastaw rejestrowy, umowa ubezpieczenia, poręczenie według prawa bankowego, weksel In blanco wraz z deklaracją wekslową. Spółki prawa handlowego: osobowe (spółka jawna, spółka partnerska, komandytowa, komandytowo- akcyjna), kapitałowe (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna) hipoteka, zastaw rejestrowy, weksel In blanco wraz z deklaracją wekslową, poręczenie według prawa bankowego. Spółki cywilne hipoteka, zastaw rejestrowy, weksel In blanco wraz z deklaracją wekslową, poręczenie wekslowe, poręczenie według prawa cywilnego, poręczenie według prawa bankowego. Osoby fizyczne Rodzaj zabezpieczenia Forma prawna Beneficjenta 42

W szczególnych przypadkach Beneficjent może zostać zobligowany przez IZ RPO WP do przedstawienia alternatywnej formy zabezpieczenia przyszłych wierzytelności z tytułu podpisanej z Beneficjentem umowy o dofinansowanie. Każdorazowa zmiana rodzaju zabezpieczenia podlega ponownej procedurze weryfikacji. W przypadku zmian do umowy o dofinansowanie, które dotyczą zmian okresu jego realizacji, Beneficjent zobowiązany jest do dokonania zmiany zabezpieczenia, związanego z wydłużeniem okresu obowiązującego w umowie o dofinansowanie. Każdorazowa zmiana rodzaju zabezpieczenia podlega ponownej procedurze weryfikacji W sytuacji prawidłowego wypełnienia przez Beneficjenta wszelkich zobowiązań określonych w umowie o dofinansowanie IZ RPO WP zwróci Beneficjentowi dokument ustanawiający zabezpieczenie lub złoży wymagane prawem oświadczenie w celu zniesienia zabezpieczenia po upływie terminu 3 lat (w przypadku MŚP) od daty finansowego zakończenia. 43

Aneksowanie umowy o dofinansowanie 44

zmiany w umowie wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności, Zgodnie ze wzorem umowy o dofinansowanie dopuszczalne jest dokonanie zmian w umowie, w przypadkach i na zasadach w niej określonych. Zasady wprowadzania zmian do umowy zawarte są m.in. §15 Zmiany w projekcie i umowie: zmiany w umowie wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności, zmiany w treści umowy oraz załączników do umowy wymagają zachowania formy aneksu do umowy, o ile zapisy umowy nie stanowią inaczej, w przypadku zmian do umowy wymagających zawarcia kolejno w okresie jednego miesiąca kilku aneksów, za obopólną zgodą stron umowy może zostać zawarty jeden aneks uwzględniający te zmiany, Beneficjent zgłasza w formie pisemnej IZ RPO WP zmiany dotyczące realizacji projektu przed ich wprowadzeniem i nie później niż na 35 dni przed planowanym zakończeniem finansowym realizacji projektu, IZ RPO WP może odmówić zgody na wprowadzenie zmian do projektu, . 45

zmiany numeru rachunku bankowego wskazanego do obsługi projektu , Typowe przyczyny wymagające sporządzenia aneksu do umowy o dofinansowanie to m.in.: rozstrzygnięcie wyniku postępowania o udzielenie zamówienia, którego następstwem jest zmiana wartości lub terminów realizacji projektu (w takim przypadku Beneficjent zobowiązany jest w terminie 10 dni roboczych od podpisania umowy z wykonawcą przekazać do IZ RPO WP: zmodyfikowany wniosek o dofinansowanie w 2 egz. zawierający zmienione wartości, kopię podpisanej umowy z wykonawcą wraz z kopią oferty, kopię kosztorysu inwestorskiego), zmiany osób reprezentujących Beneficjenta, siedziby lub innych danych formalno – prawnych, zmiany numeru rachunku bankowego wskazanego do obsługi projektu , zmiana Kwartalnego zapotrzebowania na środki w kolejnych latach realizacji projektu (§5 Planowanie płatności), 46

Typowe przyczyny wymagające sporządzenia aneksu do umowy o dofinansowanie to m.in.: zdarzenia, których nie można było przewidzieć w trakcie opracowywania dokumentacji aplikacyjnej (np. kolizje z niezaznaczonymi elementami infrastruktury podziemnej), okoliczności o charakterze siły wyższej (§18 Ustalenia dotyczące siły wyższej), awarie urządzeń lub instalacji budowy, których wystąpienie jest niezależne od człowieka, błędy oraz niedopatrzenia powstałe w wyniku działalności człowieka, których skutki mogą doprowadzić do znacznej modyfikacji pierwotnych założeń projektu, inne zdarzenia losowe mające wpływ na czas realizacji projektu (np. niezdolność do pracy z powodu wypadku). 47

Zmiany zakładanych wskaźników produktów realizacji Projektu, w szczególności powodujące zmniejszenie wartości docelowych, są co do zasady niedopuszczalne. zmiany nieprzekraczające 25% ich wartości, wynikające z przyczyn innych niż rozstrzygnięcie postępowań o udzielenie zamówienia mogą być dokonane po uzyskaniu pisemnej zgody IZ RPO WP i wymagają dokonania aneksu do umowy, zmiany przekraczające 25% ich wartości, wymagają ponownej weryfikacji odpowiednio zmienionego wniosku o dofinansowanie przez IZ RPO WP, począwszy od oceny merytorycznej, w szczególności pod kątem sprawdzenia zachowania celów zmodyfikowanego projektu. W przypadku pozytywnego wyniku weryfikacji, zmiany te wymagają dokonania aneksu do umowy. zmiany zakładanych wskaźników realizacji, w szczególności zmiany powodujące zmniejszenie wartości docelowych będących podstawą uzyskania punktów w trakcie oceny merytorycznej projektu, powodować mogą w zależności od faktycznych rezultatów, zwrot części bądź całości dofinansowania, 48

Rozwiązanie umowy o dofinansowanie 49

zaprzestał realizacji projektu, W przypadku zaistnienia okoliczności określonych w § 16 Rozwiązanie umowy) IZ RPO WP może rozwiązać umowę z zachowaniem jednomiesięcznego terminu wypowiedzenia, jeżeli Beneficjent: nie rozpoczął realizacji projektu i nastąpiło opóźnienie w stosunku do daty określonej w umowie przekraczające 3 miesiące z przyczyn zawinionych przez Beneficjenta, zaprzestał realizacji projektu, utrudniał przeprowadzenie kontroli przez IZ RPO WP lub inne uprawnione podmioty, w określonym terminie nie usunął stwierdzonych nieprawidłowości, nie przestrzegał procedur udzielania zamówień (w przypadku, gdy Beneficjent nie jest zobowiązany do stosowania przepisów Prawo zamówień publicznych zobowiązany jest do dokonywania wydatków zgodnie z regulacjami zawartymi w Wytycznych IZ RPO WP w sprawie udzielania zamówień współfinansowanych ze środków EFRR, w stosunku do których nie stosuje się ustawy prawo zamówień publicznych), . 50

W przypadku zaistnienia okoliczności określonych w § 16 Rozwiązanie umowy) IZ RPO WP może rozwiązać umowę z zachowaniem jednomiesięcznego terminu wypowiedzenia, jeżeli Beneficjent: nie przedłożył w określonym terminie, mimo pisemnego wezwania przez IZ RPO WP wniosku o płatność, poprawek, uzupełnień lub wyjaśnień do wniosku o płatność, nie wywiązuje się z obowiązków nałożonych na niego w umowie o dofinansowanie (§ 4 Odpowiedzialność Beneficjenta), realizuje projekt niezgodnie z umową, przepisami prawa lub procedurami właściwymi dla Programu, § 4 ust. 3 – „Zmiana formy prawnej Beneficjenta, przekształcenia własnościowe lub konieczność wprowadzenia innych zmian, w wyniku wystąpienia okoliczności nieprzewidzianych w momencie składania wniosku o dofinansowanie, a mogących skutkować przeniesieniem praw i obowiązków, możliwe są wyłącznie po poinformowaniu IZ RPO WP o konieczności ich wprowadzenia i zaakceptowaniu przez IZ RPO WP pod rygorem rozwiązania umowy na zasadach w niej przewidzianych”. 51

nie wniósł zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy, IZ RPO WP może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia, jeżeli Beneficjent m.in: wykorzystał przekazane środki na cel inny niż określony w projekcie lub niezgodnie z umową oraz przepisami prawa lub procedurami programu, odmówił poddania się kontroli IZ RPO WP bądź innych uprawnionych podmiotów, nie wniósł zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy, złożył lub przedstawił IZ RPO WP nieprawdziwe, sfałszowane, podrobione lub poświadczające nieprawdę dokumenty lub inne informacje w celu uzyskania (wyłudzenia) dofinansowania, został złożony wniosek o ogłoszenie upadłości lub Beneficjent pozostaje w stanie likwidacji, zawiesił działalność lub jest przedmiotem postępowań o podobnym charakterze. 52

W przypadku rozwiązania umowy Beneficjent jest zobowiązany do zwrotu otrzymanego dofinansowania wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych naliczanymi od dnia przekazania dofinansowania. Umowa może zostać rozwiązana w wyniku zgodnej woli stron umowy, bądź w wyniku wystąpienia okoliczności, które uniemożliwią dalsze wykonywanie obowiązków w niej zawartych. W takim przypadku beneficjent może otrzymać dofinansowanie wyłącznie tej części wydatków, która odpowiada prawidłowo zrealizowanej części projektu. Umowa może zostać rozwiązana na wniosek Beneficjenta, jeżeli zwróci on otrzymane dofinansowanie wraz z odsetkami. 53

Niezależnie od formy lub przyczyny rozwiązania umowy, Beneficjent zobowiązany jest do przedstawienia wniosku o płatność końcową z wypełnioną częścią sprawozdawczą z zakończenia realizacji projektu oraz do przechowywania, archiwizowania i udostępniania dokumentacji związanej z realizacja budowy W sytuacji wystąpienia przesłanek rozwiązania umowy pracownik DWP na stanowisku ds. umów sporządza w terminie do 5 dni roboczych projekt Uchwały ZWP zmieniającej Uchwałę o wyborze projektów do dofinansowania wraz z uzasadnieniem. W terminie do 2 dni roboczych od dnia otrzymania podpisanej Uchwały przez ZWP pracownik sporządza pismo informujące Beneficjenta o podjętej Uchwale ZPW, zawierające uzasadnienie decyzji o rozwiązaniu umowy. Do pisma ewentualnie dołącza się Decyzję o zwrocie środków. 54

Małgorzata Jarosińska Kierownik Oddziału Umów i Sprawozdawczości Dziękuję za uwagę Małgorzata Jarosińska Kierownik Oddziału Umów i Sprawozdawczości Departamentu Wspierania Przedsiębiorczości Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego ul. Hanasiewicza 17, Rzeszów Tel. 017 747 6405 m.jarosinska@podkarpackie.pl 55