PLAN PREZENTACJI Przyczyny podjęcia prac Etapy i harmonogram prac Badania i analizy przeprowadzone dla celów OSR – metodologia i wyniki Inne dane służące do przeprowadzenia OSR Struktura OSR Wstępne wyniki OSR

PRZYCZYNY PODJĘCIA PRAC Zmiana warunków i otoczenia gospodarczego od czasu wejścia w życie obowiązującej ustawy (1993 rok) Nowe uwarunkowania międzynarodowe – akcesja do UE oraz ratyfikacja Konwencji Wiedeńskiej o Kontroli i Cechowaniu Wyrobów z Metali Szlachetnych Wady obecnego systemu sygnalizowane przez przedsiębiorców, organizacje branżowe i administrację probierczą* : niewystarczająca ochrona rynku, duży zakres nielegalnego obrotu, niska jakość polskiego wytwórstwa i wzornictwa, upadek prestiżu i etosu zawodowego w jubilerstwie, wadliwe funkcjonowanie administracji probierczej *projekt ustawy przygotowany przez GUM w lipcu 2006

CELE INTERWENCJI W OBSZARZE ZŁOTNICTWA I JUBILERSTWA Stworzenie otoczenia instytucjonalnego i prawnego przyjaznego dla przedsiębiorców Ograniczenie nielegalnego obrotu i nieuczciwej konkurencji Zwiększenie konkurencyjności polskiego wytwórstwa Skuteczna ochrona konsumenta Dostosowanie do przepisów prawa międzynarodowego i zasad funkcjonowania wspólnego rynku UE

ETAPY I HARMONOGRAM PRAC PRACE ANALITYCZNO – BADAWCZE PRACE I KONSULTACJE OSR LEGISLACYJNE XII 2006 badanie społeczne (wywiady z przedsiębiorcami) I 2007 badanie konsumenckie II 2007 III 2007 badanie ankietowe przedsiębiorców IV 2007 V 2007 analiza problemów branży (wstępny OSR) Założenia do ustawy (projekt) VI 2007 konsultacje społeczne i międzyresortowe VII 2007 Założenia do ustawy (Rada Ministrów) Koniec 2007 ustawa Prawo Probiercze (przyjęcie przez RM)

BADANIA I ANALIZY PRZEPROWADZONE W RAMACH OSR Jakościowe badanie społeczne – problemy rynku Badanie konsumentów Badanie ankietowe na reprezentatywnej próbie Inne dane statystyczne (GUS, ZRP, UP)

BADANIE SPOŁECZNE – PROBLEMY RYNKU CELE: identyfikacja problemów branży złotniczej natury administracyjnej, prawnej i ekonomicznej diagnoza potrzeby zmian ustawy METODOLOGIA: 18 pogłębionych wywiadów indywidualnych (właściciele firm jubilerskich, przedstawiciele ZRP, pracownicy urzędów probierczych) WYNIKI: niski prestiż i etos zawodu złotnika, niska jakość wzornictwa, znaczny rozmiar szarej strefy i nieuczciwej konkurencji, długi czas oczekiwania na badanie i cechowanie, niewystarczająca ilość urzędów probierczych, niszczenie wyrobów w trakcie cechowania, niewielka wiedza o Konwencji Wiedeńskiej i obowiązkach z niej wynikających, niski poziom kwalifikacji rzeczoznawców kamieni szlachetnych

BADANIE KONSUMENCKIE CELE: analiza postaw konsumenckich w zakresie rynku jubilerskiego METODOLOGIA: badanie ilościowe - ankieta WYNIKI: niska popularność metali szlachetnych i biżuterii jako formy lokowania oszczędności, grupy społeczno-zawodowe najczęściej dokonujące zakupu wyrobów złotniczych: osoby pracujące na własny rachunek, studenci oraz kadra kierownicza, inteligencja, osoby w wieku 18-44 lata, miejsce zakupu wyrobu: sklep jubilerski (85%), najwyższe znaczenie dla konsumentów ma oznaczenie próby stopu metalu, następnie cecha, najmniejsze – znak wytwórcy

BADANIE ANKIETOWE PRZEDSIĘBIORCÓW CELE: rozpoznanie realnej sytuacji branży i opinii przedsiębiorców nt. problemów i utrudnień na jakie napotykają w prowadzeniu działalności METODOLOGIA: specjalistyczna i rozbudowana ankieta przesłana do 1500 przedsiębiorców (299 zwrotów) i udostępniona na stornie internetowej MG WYNIKI: Prawie 80% ankietowanych sprzedaje swe wyroby wyłącznie w Polsce, Ponad 60% ankietowanych prowadzi działalność od ponad 10 lat Prawie 90% ankietowanych to mikroprzedsiębiorcy Połowa ankietowanych korzysta z urzędów probierczych co najmniej kilka razy w miesiącu Ocena urzędów probierczych: najwyżej oceniane są uprzejmość pracowników i gotowość do udzielania informacji, najniżej – odległość od urzędów probierczych i czas oczekiwania na cechowanie

BADANIE ANKIETOWE PRZEDSIĘBIORCÓW cd. Ocena urzędów probierczych cd.: najlepiej oceniane są przez największych przedsiębiorców (pow. 50 zatrudnionych), najgorzej przez zatrudniających 10-49 osób, System fakultatywny ma nieco więcej zwolenników niż system obligatoryjny, Ponad połowa ankietowanych uważa, że znak imienny powinien być wystarczającą gwarancją jakości wyrobu, Wysoki prestiż egzaminów i tytułów czeladniczych i mistrzowskich Najczęstszymi przejawami nieuczciwej konkurencji są wprowadzanie do obrotu wyrobów niecechowanych i zaniżanie cen Największymi barierami dla rozwoju branży są: wysokie koszty pracy, podatki, bariery administracyjne i nieterminowe płatności

INNE DANE SŁUŻĄCE DO PRZYGOTOWANIA WSTĘPNEJ OSR Analiza wielkości i struktury rynku – dane GUS, urzędów probierczych, szacunki pism branżowych Obroty handlu zagranicznego metalami szlachetnymi Kształtowanie cen metali szlachetnych Funkcjonowanie administracji probierczej: ilości i wyniki kontroli probierczych ilość zbadanych i ocechowanych wyrobów (z uwzględnieniem rodzajów stopów, rodzaju cechy) analiza finansowa administracji probierczej – budżety urzędów probierczych (analiza możliwości inwestycyjnych, kadrowych) Rynek pracy w jubilerstwie (dane ZRP na temat egzaminów mistrzowskich i czeladniczych) Analiza porównawcza systemów prawa probierczego w krajach UE i EOG

PRZYKŁADOWE PROBLEMY I PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ Długi czas oczekiwania na badanie i cechowanie Częste przypadki fałszowania cech lub obrotu wyrobami niecechowanymi Niewystarczająca ilość urzędów probierczych Niszczenie wyrobów w trakcie cechowania Niewielka wiedza o Konwencji Wiedeńskiej i obowiązkach z niej wynikających Znacząca nadwyżka finansowa urzędów probierczych (przewaga wpływów nad wydatkami) ROZWIĄZANIA NIELEGISLACYJNE Powołanie nowych urzędów lub punktów probierczych Wydłużenie czasu pracy urzędów probierczych Zwiększenie zatrudnienia w urzędach probierczych Zwiększenie ilości kontroli probierczych Inwestycje w przyrządy do cechowania laserowego Akcja informacyjna dot. Konwencji Wiedeńskiej Wprowadzenie nowych prób metali szlachetnych Obniżenie opłat za cechowanie laserowe Zwiększenie funkcji kontrolnych urzędów probierczych i sankcji za nieprzestrzeganie przepisów Zwolnienie dyplomowanych złotników z obowiązku cechowania Objęcie zakresem przedmiotowym prawa probierczego rynku kamieni jubilerskich i bursztynu

PRZYKŁADOWE PROBLEMY I PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ Niedostosowanie ustawy do zmian technologicznych (nowe stopy) Przekonanie znacznej części przedsiębiorców, że znak imienny powinien być wystarczającą gwarancją jakości wyrobu, Mały odsetek przedsiębiorców z tytułami czeladniczymi i mistrzowskimi Niski poziom wzornictwa Częste przypadki uszkodzenia wyrobów podczas tradycyjnego cechowania Częste przypadki fałszowania cech lub obrotu wyrobami niecechowanymi Niewystarczająca ochrona konsumentów na rynku kamieni szlachetnych – brak jednolitych egzaminów dla rzeczoznawców Znacząca nadwyżka finansowa urzędów probierczych (przewaga wpływów nad wydatkami) ROZWIĄZANIA LEGISLACYJNE Wprowadzenie nowych prób metali szlachetnych Obniżenie opłat za cechowanie laserowe Zwiększenie funkcji kontrolnych urzędów probierczych i sankcji za nieprzestrzeganie przepisów Ograniczenie obligatoryjnego charakteru systemu probierczego (np. zwolnienie dyplomowanych złotników z obowiązku cechowania) Objęcie zakresem przedmiotowym prawa probierczego rynku kamieni jubilerskich i bursztynu