NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA A NAUCZANIE JĘZYKÓW OBCYCH nauczyciel-konsultant ds. języków obcych RODN „WOM” w Częstochowie - Marzena Pieńkowska

PLAN PREZENTACJI Podstawowe zmiany w nauczaniu języków obcych; Obowiązywanie nowej podstawy programowej; Specyfika wczesnoszkolnego nauczania języków obcych i wymóg korelacji treści wszystkich obszarów edukacyjnych;

PLAN PREZENTACJI Nauka języka obcego nowożytnego na etapach zakładających jego kontynuację Wykorzystanie ESOKJ Rozwijanie umiejętności pozajęzykowych uczniów Wybór podręcznika

PODSTAWOWE ZMIANY W NAUCZANIU JĘZYKÓW OBCYCH

PODSTAWOWE ZMIANY W NAUCZANIU JĘZYKÓW OBCYCH Objęcie wszystkich uczniów nauczaniem 2 języków obcych (od gimnazjum). Obniżenie wieku rozpoczynania nauki języków obcych: 1. język obcy w wieku 6 / 7 lat; 2. język obcy w wieku 12 lat.

PODSTAWOWE ZMIANY W NAUCZANIU JĘZYKÓW OBCYCH Wymóg nauki języka angielskiego. Wymóg kontynuacji jednego języka obcego: Wariant A: 12 lat 1job + 6 lat 2job; Wariant B: 9 lat 1job + 6 lat 2job + 3 lata 3job.

POZIOMY JĘZYKA Dla szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, podstawa programowa określa odrębne wymagania ogólne i szczegółowe dla poziomów: III.0 – dla początkujących III.1 – na podbudowie wymagań dla II etapu edukacyjnego IV.0 – dla początkujących IV.1 – dla kontynuujących naukę - zakres podstawowy ( na podbudowie wymagań poziomu III.0) - zakres rozszerzony ( na podbudowie wymagań poziomu III.1) IV.2 – dla oddziałów dwujęzycznych

PODSTAWOWE ZMIANY W NAUCZANIU JĘZYKÓW OBCYCH Korelacja wymagań podstawy programowej z poziomami 6-stopniowej skali biegłości językowej Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy A1 = IV-VI A2 = gimnazjum III.1 B1 = szkoła ponadgim. IV.1 (podstawowy) B2 = szkoła ponadgim. IV.1 (rozszerzony) C1 = szkoła ponadgim. z oddziałami dwujęzycznymi IV.2

PODSTAWOWE ZMIANY W NAUCZANIU JĘZYKÓW OBCYCH Propozycja wykorzystywania Europejskiego Portfolio Językowego (polskie wersje dokumentów powstałych z inicjatywy Rady Europy) w ramach samooceny wpisanej do wymagań szczegółowych od II etapu edukacyjnego

PODSTAWOWE ZMIANY W NAUCZANIU JĘZYKÓW OBCYCH ZALECANE WARUNKI I SPOSÓB REALIZACJI PODSTAWY PROGRAMOWEJ Od II etapu edukacyjnego następujący zapis: „Warunkiem skutecznego nauczania języka obcego nowożytnego i osiągnięcia wskazanych wymagań jest nauka w grupach językowych o zbliżonym poziomie zaawansowania językowego uczniów.”

PODSTAWOWE ZMIANY W NAUCZANIU JĘZYKÓW OBCYCH Rozporządzenie MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 23 marca 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych Proponuje się również, by podział na grupy oddziałowe, międzyoddziałowe i międzyklasowe na obowiązkowych zajęciach z języków obcych uzależniony był od stopnia znajomości języka obcego i by taka grupa liczyła od 10 do 24 uczniów.

PODSTAWOWE ZMIANY W NAUCZANIU JĘZYKÓW OBCYCH ZALECANE WARUNKI I SPOSÓB REALIZACJI PODSTAWY PROGRAMOWEJ Od II etapu edukacyjnego zapis dotyczący właściwego określenia i wykorzystania przez nauczycieli języka nowożytnego dotychczasowych umiejętności uczniów. Od III etapu edukacyjnego dodatkowo zapis: „W tym celu konieczne jest przeprowadzenie testów, które pozwolą na zakwalifikowanie uczniów do odpowiednich grup zaawansowania.”

OBOWIĄZYWANIE NOWEJ PODSTAWY PROGRAMOWEJ

OBOWIĄZYWANIE NOWEJ PODSTAWY PROGRAMOWEJ Z JĘZYKA OBCEGO NOWOŻYTNEGO Od roku szkolnego 2009/2010 w I klasie szkoły podstawowej; w I klasie gimnazjum; W pozostałych klasach szkoły podstawowej i gimnazjum oraz na innych etapach edukacyjnych „stosuje się dotychczasową podstawę programową”.

OBOWIĄZYWANIE NOWEJ PODSTAWY PROGRAMOWEJ Z JĘZYKA OBCEGO NOWOŻYTNEGO Od roku szkolnego 2009/2010 „W zależności od potrzeb i możliwości” danej szkoły „dyrektor szkoły, po uzyskaniu pozytywnej opinii rady pedagogicznej, może postanowić o stosowaniu” nowej podstawy programowej. Zapis ten dotyczy: klas IV-VI (2009/2010 – 2013/2014); klas II i III gimnazjum; wszystkich klas LO, LP i T; wszystkich klas ZSZ.

OBOWIĄZYWANIE NOWEJ PODSTAWY PROGRAMOWEJ Z JĘZYKA OBCEGO NOWOŻYTNEGO Od roku szkolnego 2012/2013 w IV klasie szkoły podstawowej; w I klasie szkół LO, LP i T; w I klasie ZSZ. Od roku szkolnego 2015/2016 - w I klasie UL i TU.

SPECYFIKA WCZESNOSZKOLNEGO NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO http://www.fusionpcs.net/images/kids_playing.jpg

SPECYFIKA WCZESNOSZKOLNEGO NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO Cel: „stopniowo i możliwie łagodnie przeprowadzić dziecko z kształcenia zintegrowanego do nauczania przedmiotowego w klasach IV-VI”. Wyodrębnienie klasy I dla podkreślenia „ciągłości procesu edukacji rozpoczętego w przedszkolu i kontynuowanego w szkole podstawowej” Treści nauczania: klasa I SP koniec klasy III

SPECYFIKA WCZESNOSZKOLNEGO NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO ZALECANE WARUNKI I SPOSÓB REALIZACJI „Dla zapewnienia ciągłości wychowania i kształcenia, nauczyciele uczący w klasie I szkoły podstawowej powinni znać podstawę programową wychowania przedszkolnego.”

SPECYFIKA WCZESNOSZKOLNEGO NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO ZALECANE WARUNKI I SPOSÓB REALIZACJI „Sale lekcyjne powinny składać się z dwóch części: edukacyjnej (wyposażonej w tablicę, stoliki itp.) i rekreacyjnej (odpowiednio do tego przystosowanej).” http://www.capturedtimeproductions.com/media/hamden-kids-classroom2.jpg

SPECYFIKA WCZESNOSZKOLNEGO NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO UWZGLĘDNIENIE FIZYCZNEGO I PSYCHICZNEGO ROZWOJU DZIECI Zdolność do krótkotrwałej koncentracji; Słaba trwałość pamięci; Początek kształcenia umiejętności czytania i pisania; Brak wprawy w uczeniu się; Nadwrażliwość na krytykę; Nadpobudliwość ruchowa itp. (J.Iluk)

SPECYFIKA WCZESNOSZKOLNEGO NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO UWZGLĘDNIENIE FIZYCZNEGO I PSYCHICZNEGO ROZWOJU DZIECI Multisensoryczna prezentacja treści nauczania; Kształcenie umiejętności spostrzegania; Nauka języka poprzez sensowne działanie; Nauka poprzez zabawę; Stymulujący klimat lekcji; Niezbędność powtórzeń Częsta zmiana aktywności i form pracy (J.Iluk)

SPECYFIKA WCZESNOSZKOLNEGO NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO TECHNIKI PRACY Wiersze, rymy, wyliczanki dziecięce; Opowiadanie, bajki i opowieści fantastyczne; Piosenki, muzyka, rytm; Pantomima, teatrzyk; Ruch i taniec; Gry i zabawy (słowne, literowe, liczbowe, zgadywanki); Zabawy techniczne i plastyczne; Dyktanda słowne i obrazkowe; Puzzle, rebusy, szarady; Opisywanie, odnajdywanie różnic, odgadywanie ról; Wykonywanie poleceń, wskazywanie przedmiotów itp

SPECYFIKA WCZESNOSZKOLNEGO NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO KORELACJA TREŚCI WSZYSTKICH OBSZARÓW EDUKACYJNYCH Edukacja matematyczna Edukacja plastyczna Edukacja muzyczna Edukacja przyrodnicza Edukacja społeczna Edukacja polonistyczna Zajęcia komputerowe JĘZYK OBCY Zajęcia fizyczne Zajęcia techniczne Etyka

SPECYFIKA WCZESNOSZKOLNEGO NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO ZALECANE WARUNKI I SPOSÓB REALIZACJI Zalecane jest organizowanie dzieciom również pozalekcyjnych form nauki języka obcego nowożytnego, np. zajęć w szkolnym klubie, spotkań czytelniczych w bibliotece, seansów filmowych w świetlicy szkolnej itp. http://www.bugzplaypark.co.za/images/education/large/kids-learning.jpg

SPECYFIKA WCZESNOSZKOLNEGO NAUCZANIA JĘZYKA OBCEGO Pozalekcyjne formy nauki - Materiały dodatkowe dla nauczyciela; CD z piosenkami i wierszykami; Historyjki (książeczki + CD); CD-Romy z ćwiczeniami interaktywnymi; Plakaty i gry; Teatrzyk. http://www.jazzybaby.pl/miniaturki/1348.jpg

NAUKA JĘZYKA OBCEGO NOWOŻYTNEGO NA ETAPACH ZAKŁADAJĄCYCH JEGO KONTYNUACJĘ

KONTYNUACJA NAUKI JĘZYKA OBCEGO NOWOŻYTNEGO A PRZYROST WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI http://ii.uwb.edu.pl/akk/nowosci/spirala1.jpg

ROZUMIENIE WYPOWIEDZI ZE SŁUCHU KONTYNUACJA NAUKI JĘZYKA OBCEGO NOWOŻYTNEGO A PRZYROST WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI ROZUMIENIE WYPOWIEDZI ZE SŁUCHU http://www.kaushik.net/avinash/wp-content/uploads/2007/07/listening.jpg

ROZUMIENIE WYPOWIEDZI ZE SŁUCHU I etap edukacyjny (koniec III klasy): a) rozróżnianie znaczenia wyrazów o podobnym brzmieniu; b) rozpoznawanie zwrotów stosowanych na co dzień; c) rozumienie ogólnego sensu krótkich opowiadań i baśni przedstawionych także za pomocą obrazów, gestów; d) rozumienie sensu prostych dialogów w historyjkach obrazkowych (także w nagraniach audio i video).

ROZUMIENIE WYPOWIEDZI ZE SŁUCHU II etap edukacyjny : reagowanie na polecenia; rozumienie znaczenia zwrotów dnia codziennego adresowanych do ucznia; rozumienie ogólnego sensu prostego tekstu; wyszukiwanie prostych informacji szczegółowych; rozumienie intencji rozmówców (np. podawanie informacji, wyrażenie prośby, zgody lub braku zgody, żartowanie); rozpoznawanie rodzaju sytuacji komunikacyjnych (np. u lekarza, w sklepie, na dworcu, w szkole).

ROZUMIENIE WYPOWIEDZI ZE SŁUCHU Zmienia się: długość wypowiedzi, sposób artykulacji, tematyka, forma (rozmowy, komunikaty, instrukcje), odmiana języka. http://oneyearbibleimages.com/listening2.jpg

ROZUMIENIE WYPOWIEDZI ZE SŁUCHU Uczeń rozumie: bardzo proste i krótkie wypowiedzi artykułowane wyraźnie i powoli, w standardowej odmianie języka proste, krótkie wypowiedzi artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka proste, typowe wypowiedzi (np. instrukcje, komunikaty, ogłoszenia, rozmowy) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka teksty o różnorodnej formie i długości (np. rozmowy, dyskusje, wywiady, wykłady, komunikaty, instrukcje, wiadomości, audycje radiowe i telewizyjne) w różnych warunkach odbioru teksty o różnorodnej tematyce, formie i długości (np. rozmowy, dyskusje, wywiady, wykłady, debaty, komunikaty, instrukcje, wiadomości, audycje radiowe i telewizyjne, filmy), w różnych warunkach odbioru III.0 i VI.0 III.1 IV.1 podst. VI.1 roz. VI.2

ROZUMIENIE WYPOWIEDZI ZE SŁUCHU III etap edukacyjny : III.0 (dla początkujących) III.1 (po II) reagowanie na polecenia; określanie głównej myśli tekstu; określanie intencji nadawcy; znajdowanie w tekście określonych informacji; określanie kontekstu wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuacja, uczestnicy). + 6) rozróżnianie formalnego i nieformalnego stylu wypowiedzi.

ROZUMIENIE WYPOWIEDZI ZE SŁUCHU IV etap edukacyjny : IV.0 (dla początkujących) reagowanie na polecenia; określanie głównej myśli tekstu; określanie głównej myśli poszczególnych części tekstu; znajdowanie w tekście określonych informacji; określanie intencji nadawcy / autora tekstu; określanie kontekstu wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuacja, uczestnicy); rozróżnianie formalnego i nieformalnego stylu wypowiedzi.

ROZUMIENIE WYPOWIEDZI ZE SŁUCHU IV etap edukacyjny : IV.1 zakres podstawowy (na podbudowie III.0) III.1 zakres rozsz. (na podbudowie III.1) określanie głównej myśli tekstu; określanie głównej myśli poszczególnych części tekstu znajdowanie w tekście określonych informacji; określanie intencji nadawcy; określanie kontekstu wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuacja, uczestnicy); rozróżnianie formalnego i nieformalnego stylu wypowiedzi. + 7) oddzielanie faktu od opinii.

ROZUMIENIE WYPOWIEDZI ZE SŁUCHU IV etap edukacyjny - IV.2 (oddziały dwujęzyczne) 1) określanie głównej myśl tekstu; 2) określanie głównej myśl poszczególnych części tekstu; 3) znajdowanie w tekście określonych informacji; 4) określanie postawy i intencji nadawcy/autora tekstu; 5) określanie kontekstu wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuacja, uczestnicy); 6) oddzielanie faktów od opinii; 7) określanie relacji i uczuć między rozmówcami; 8) rozpoznawanie związków pomiędzy poszczególnymi częściami tekstu; 9) rozróżnianie formalnego i nieformalnego stylu tekstu; 10) klasyfikowanie informacji i układanie ich w określonym porządku; 11) rozpoznawanie niejednoznaczności wypowiedzi i powodujących ją środków stylistycznych i zjawisk językowych (np. idiomy, homonimy, metafory); 12) rozpoznawanie odniesień do kontekstu cywilizacyjno-kulturowego i znaczenia symboli kulturowych; 13) rozpoznawanie znaczeń ukrytych, wyrażonych pośrednio, aluzji; 14) interpretowanie tekstów kultury.

KONTYNUACJA NAUKI JĘZYKA OBCEGO NOWOŻYTNEGO A ROZWIJANIE ZASOBU LEKSYKALNEGO I STRUKTUR GRAMATYCZNYCH http://www.observatoiredelafranchise.fr/V2/images/illustrations/articlesDeFond_20040601_fleurs2.jpg

ROZWIJANIE ZASOBU LEKSYKALNEGO I STRUKTUR GRAMATYCZNYCH I-III: czynności codzienne, otaczające obiekty, opowiadania, wiersze i piosenki; IV-VI: 12 zakresów tematycznych: człowiek, dom, szkoła, praca, życie rodzinne i towarzyskie, żywienie, zakupy i usługi, podróżowanie i turystyka, kultura, sport, zdrowie, świat przyrody; Gimnazjum: 15 (III.1) / 14 (III.0) zakresów tematycznych o poszerzonych treściach: kultura, nauka i technika, życie społeczne, elementy wiedzy o krajach obszaru nauczanego języka oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu międzykulturowego oraz tematyki integracji europejskiej. Szkoły ponadgimnazjalne: 15 zakresów tematycznych o poszerzonych treściach Oddziały dwujęzyczne: szeroki zakres tematów, z uwzględnieniem wiedzy o krajach obszaru nauczanego języka (np. elementów literatury, historii, geografii, historii sztuki, socjologii, ekonomii, polityki) oraz tematyki integracji europejskiej i problemów pojawiających się na styku różnych kultur i społeczności

ROZWIJANIE ZASOBU LEKSYKALNEGO I STRUKTUR GRAMATYCZNYCH IV-VI GIMNAZJUM SZKOŁY PONADGIMN CZŁOWIEK dane personalne, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, uczucia i emocje, zainteresowania, problemy etyczne; ŻYWIENIE artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowanie, lokale gastronomiczne, diety; SPORT (popularne) dyscypliny sportu, sprzęt sportowy, imprezy sportowe, sport wyczynowy; ŚWIAT PRZYRODY (pogoda), rośliny i zwierzęta, krajobraz, zagrożenie i ochrona środowiska naturalnego, klęski żywiołowe, katastrofy, przestrzeń kosmiczna.

PRZYROST WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI Europejski System Opisu Kształcenia Językowego Różnice terminologiczne np. Interakcja Reagowanie na wypowiedź Mediacja Przetwarzanie wypowiedzi Kompetencja pragmatyczna Kompetencja strategiczna

PRZYROST WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI Europejski System Opisu Kształcenia Językowego Np. WYPOWIEDZI USTNE: - zakres; - poprawność; - płynność; - interakcja; - spójność PŁYNNOŚĆ A1 – Potrafi wypowiadać bardzo krótkie, pojedyncze, częściowo wyuczone wcześniej zdania; potrzebuje przy tym czasu na dobieranie słownictwa, artykulację mniej znanych słów lub upewniania się co do właściwego zrozumienia

KOMPETENCJE POZAJĘZYKOWE OD II ETAPU EDUKACYJNEGO: 9. Uczeń dokonuje samooceny np. przy użyciu portfolio językowego i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, zapamiętywanie nowych wyrazów, prowadzenie notatek (III i IV), korzystanie z tekstów kultury w języku obcym (III i IV).

KOMPETENCJE POZAJĘZYKOWE - SAMOOCENA Europejskie Portfolio Językowe Pomoc dydaktyczna dla uczniów: - dokumentowanie umiejętności językowych; - prowadzenie do różnojęzyczności; - służenie motywowaniu do nauki; - narzędzie autorefleksji.

KOMPETENCJE POZAJĘZYKOWE - SAMOOCENA Portfolio skorelowane z danym podręcznikiem (odrębne lub zawarte na końcu książki ucznia / ćwiczeń). Portfolio „przemycone” w treściach podręcznika.

KOMPETENCJE POZAJĘZYKOWE OD II ETAPU EDUKACYJNEGO: 10. Uczeń współdziała w grupie, np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych.

KOMPETENCJE POZAJĘZYKOWE OD II ETAPU EDUKACYJNEGO: 11. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi) również za pomocą technologii informacyjno-komunikacyjnych.

KOMPETENCJE POZAJĘZYKOWE OD II ETAPU EDUKACYJNEGO: 12. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, rozumienie tekstu zawierającego nieznane słowa i zwroty) i strategie kompensacyjne (np. opis, zastąpienie innym wyrazem, parafraza, definicja) w przypadku, gdy nie zna lub nie pamięta jakiegoś wyrazu.

KOMPETENCJE POZAJĘZYKOWE OD II ETAPU EDUKACYJNEGO: 13. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami). Metajęzyk Świadomość funkcjonowania własnego języka Schematy derywacyjne języka obcego Fałszywi przyjaciele

KOMPETENCJE POZAJĘZYKOWE STRATEGIE UCZENIA SIĘ np. JĘZYK ANGIELSKI I KLASA GIMNAZJUM – III.1 Tworzenie map leksykalnych Zapisywanie użytecznych zwrotów Tworzenie słownika obrazkowego Zapożyczenia z języka angielskiego Internet w nauce języka – środki ostrożności Korzystanie ze słownika dwujęzycznego Tabela jako sposób na przejrzyste przedstawianie informacji Utrwalanie nabytych umiejętności – nagrywanie się, uczenie się na pamięć, powtarzanie Terminarz powtórek

EUROPEJSKIE PORTFOLIO JĘZYKOWE Samoocena Strategie uczenia się Konteksty nauki Udział w projektach

PRZYGOTOWANIE DO EGZAMINU Od początku danego etapu edukacyjnego Zapoznanie ze strukturą Formy egzaminacyjne Zakresy tematyczne

WYBÓR PODRĘCZNIKA

http://www.reformaprogramowa.men.gov.pl/pytania-i-odpowiedzi

http://www. reformaprogramowa. men. gov http://www.reformaprogramowa.men.gov.pl/ nowepodreczniki/dopuszczone_lista1.php

http://www. reformaprogramowa. men. gov http://www.reformaprogramowa.men.gov.pl/ nowepodreczniki/dopuszczone_lista1.php

http://www. reformaprogramowa. men. gov http://www.reformaprogramowa.men.gov.pl/ nowepodreczniki/dopuszczone_lista1.php

http://www. reformaprogramowa. men. gov http://www.reformaprogramowa.men.gov.pl/ nowepodreczniki/dopuszczone_lista1.php

http://www. reformaprogramowa. men. gov http://www.reformaprogramowa.men.gov.pl/ nowepodreczniki/dopuszczone_lista1.php

WYBÓR PODRĘCZNIKA Czy seria podręcznikowa pozwala zrealizować PODSTAWĘ PROGRAMOWĄ? - równoczesne rozwijanie wszystkich sprawności (językowych, kulturowej, strategicznej itp.); różnorodne zadania, odpowiadające indywidualnym potrzebom uczniów; formy pracy, materiały i szata graficzna atrakcyjne dla uczniów; instrukcje i objaśnienia zrozumiałe dla uczniów; odwołania do wcześniej zdobytej wiedzy i umiejętności; często stwarza możliwość do budowania wypowiedzi w języku obcym; zawiera systematyczne powtórzenie materiału

WYBÓR PODRĘCZNIKA NA ETAPIE WCZESNOSZKOLNYM 6-LATKOWIE (lub klasy z przewagą 6-latków): - słuchowe opanowywanie języka, - pisanie „po śladzie”. Broszura dla rodziców – PRZYDATNE !

WYBÓR PODRĘCZNIKA GIMNAZJUM - omówienie struktury egzaminu; - zadania zbliżone do egzaminacyjnych od początku nauki; - strategie kompensacyjne przydatne na egzaminie; - kompleksowe testy na koniec cyklu nauczania.

Dziękuję za uwagę