Swoszowice wczoraj

Pierwsze wzmianki Pierwsze wzmianki o Swoszowicach pochodzą z Kodeksu Tynieckiego z 12 marca 1362 r. Pierwszym właścicielem był Wojciech de Swoszow (pochodzący ze stanu rycerskiego).

Położenie Swoszowice leżą na południowo-wschodnich obrzeżach Krakowa przy trakcie solnym z Wieliczki na Śląsk (7 kilometrów od Wawelu). Granicę północno-zachodnią wyznacza prawobrzeżny dopływ Wisły-Wilga. To dawna wieś podkrakowska

Swoszowice w legendach Swoszowice nie są wspomniane w żadnej legendzie, ale według wierzeń siarka, którą Skuba wypchał owcę pochodziła właśnie z kopalni siarki w Swoszowicach. Więc Swoszowice też przyczyniły się do zguby smoka.

Siarka W 1422 r. we wschodniej części Swoszowic odkryto znaczne pokłady siarki (największe w Europie). Aktualnie wykorzystuje się wody lecznicze, w których zawartość siarki jest duża (5 miejsce na świecie, a 4 w Europie). O istnieniu najstarszej i największej niegdyś w Polsce, kopalni siarki w Swoszowicach świadczą dziś liczne hałdy (halnie), nazwy ulic: Siarczki, Szybisko, Topiarnia, Stawisko, Podhalnie, Siarczanogórska, figurka górnicza (ul. Merkuriusza Polskiego), tzw. Kamienica- dawny budynek zarządu kopalni (ul. Merkuriusza Polskiego 2), czy ołtarz św. Barbary (patronki górników) w kościele wróblowickim- niegdyś parafialnym dla Swoszowic.

Uzdrowisko Powstało w 1811 roku. Zakład Leczniczy wybudował dr Feliks Radwański. Na terenie uzdrowiska znajdują się dwa źródła wody leczniczej Zdrój Główny i Napoleon, które dostarczają wód bogatych w siarczany, węgiel, wodór, wapń i magnez. W uzdrowisku wykorzystuje się wody siarczane i borowiny do leczenia chorób reumatycznych. W uzdrowisku leczyli się m.in. Julian Ursyn Niemcewicz i Hugo Kołłątaj.

Wojciech Oczko Doktor medycyny i filozofii, nadworny lekarz królów polskich Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy (także sekretarz tego pierwszego). Jeden z twórców medycyny polskiej. Propagował uprawnienie kultury fizycznej, widząc w niej korzyści zarówno dla ciała, jak i dla ducha. W swoim dziele pt. „Cieplice” pisał o wykorzystaniu wody siarczanej ze Swoszowic.

Józef Dietl Lekarz i działacz społeczny, prof. UJ, 1861-65 rektor (usunięty przez rząd austriacki za żądanie wprowadzienia języka polskiego jako wykładowego) od 1861 poseł na sejm galicyjski, w latach1866-74 prezydent Krakowa, zabiegał o autonomię Galicji oraz polskość systemu kształcenia, przygotował program reformy szkolnictwa. Dietl w swoich „Uwagach nad zdrojowiskami” opisał swoszowicki Dom Łazienny.

Park zdrojowy Jeden z pierwszych kuracjuszy - Julian Ursyn Niemcewicz narzekał w uzdrowisku na brak cienia W trosce o klientów uzdrowiska około 1820 Feliks Radwański i jego syn zlecili sadzenie młodych lip, wiązów, grabów (dziś drzew prawie 200 letnich). W latach 60 i 80 tych XIX wieku wprowadzono sosny , świerki i modrzewie , a w 1900 roku posadzono kasztanowce, brzozy i sosny wejmutki. Dużo zniszczeń w parku dokonała I i II wojna światowa, a ostatnio potężna wichura w 1995 roku

Fort Swoszowice W czasie przebudowy Twierdzy Kraków w latach 1896-98 i w roku 1902 znacznie wzmocniony został m.in. VII sektor obronny Twierdzy Kraków. Fort Swoszowice posiada półkolisty narys, piętrowy blok koszar szyjowych, spłaszczony stok. Fort jest dobrze zachowany i zabezpieczony przed wpływem warunków atmosferycznych.

Dom Ludowy Przy ulicy Chałubińskiego od roku 1925 do lat powojennych stał drewniany dom - Dom Ludowy, zwany świetlicą. Tam odbywały się wszystkie imprezy, uroczystości.

Szkoła 1882 roku w Swoszowicach uroczyście otwarto jednoklasową szkołę ludową,  zorganizowaną z inicjatywy i staraniem zarządcy miejscowej kopalni siarki Stanisława Mrowec. Nakłonił on górników likwidowanej kopalni do przekazania oszczędności na potrzeby szkoły (w sumie 3 000 zł reńskich). Poświęcenia szkoły dokonał proboszcz wróblowicki ks. Maciej Wieczorek 2 października 1882 roku.

Kapliczki U zbiegu ulic: Sawiczewskich, Lwa Landaua, Podgórki i Drogi Rokadowej znajdują się kapliczki.

Kapliczka Przy ulicy Wróblowickej znajduje się kapliczka, która została przeniesiona ze Swoszowic.

Kapliczka na ulicy Podgórki.

Kapliczka Na ulicy Siarczanogórskiej znajduje się kapliczka przy dworze.

Kapliczka Przy ulicy Merkuriusza Polskiego, znajduje się kapliczka upamiętniająca ofiary wypadków w kopalni.

Źródła Informacje: zaczerpnięte od Pani Cecylii Dudek i jej nieżyjącej już mamy Pani Marii Łabuś oraz z http://pl.wikipedia.org/wiki/Swoszowice Zdjęcia: wszystkie zdjęcia ze zbioru Pani Ewy Dudek.

Koniec Prezentację przygotowały: Aleksandra Taran, Julia Miczek, Julia Dudek i Patrycja Plizga z klasy 5b.