Planowanie rozwoju placówki oświatowej Planowanie rozwoju placówki oświatowej

Czym jest planowanie rozwoju placówki? Planowanie rozwoju jest wyjściem ponad bieżące postrzeganie problemów placówki, a więc tym, co robimy na co dzień, a ponadto projektowaniem działań ukierunkowanych na realizację przedsięwzięć długofalowych o odległym, kilkuletnim horyzoncie czasu. Jest aktywnym podejściem do przyszłości.

Co zyskujemy planując rozwój?  przyspieszenie rozwoju placówki  lepsze wykorzystanie posiadanych zasobów  bardziej konsekwentne reagowanie na wyzwania płynące z otoczenia [ dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb lokalnej społeczności ]  poczucie kierunku działania [wizja, misja, priorytety, cele]  dystans do spraw bieżących

 budowanie zespołu  możliwość zespołowego uczenia się  przyjazny klimat dla wprowadzania zmian  pomysły na pokonanie konkurencji coraz liczniej pojawiającej się na rynku usług edukacyjnych  „nakręcenie” spirali sukcesu  uzyskanie spójnego programu placówki oświatowej

Jakie podejścia stosować przy planowaniu rozwoju placówki? EKSTRAPOLACJA To przewidywanie trendów rozwoju na podstawie zjawisk, procesów czy zdarzeń zachodzących w przeszłości oraz teraźniejszości i przyjęcie założenia, że przyszłość jest kontynuacją dnia dzisiejszego.

ANTYCYPACJA To uznanie braku ciągłości pomiędzy tym, co dzieje się obecnie a przyszłością; założenie, że przyszłe zjawiska, procesy i zdarzenia będą zasadniczo różne od tych, których obecnie doświadczamy.

Kilka metod i technik przydatnych przy planowaniu rozwoju placówki.  metoda 4 kroków  metoda planowania z przyszłości  metoda planowania kroczącego  technika gwiazdy pytań  technika listy pytań

Metoda czterech kroków Wersja A [ ekstrapolacja]Wersja B [ antycypacja] 1. Gdzie jesteśmy?1. Dokąd zmierzamy? 2. Dokąd zmierzamy?2. Gdzie jesteśmy? 3. Jak tam dojdziemy? 4. W jaki sposób sprawdzimy, że tam doszliśmy? 4. W jaki sposób sprawdzimy, że tam doszliśmy?

Metoda planowania z przyszłości  przeniesienie się w przyszłość i stworzenie realistycznej wizji tego, co chcemy osiągnąć  określamy cele oraz określamy terminy ich osiągnięcia  opracowujemy szczegółowe plany do osiągnięcia poszczególnych celów  określamy zasoby oraz warunki, jakie potrzebne są do wykonania planów

Planowanie kroczące Polega na systematycznym „dopisywaniu” do już istniejącego planu wieloletniego [np. 3 letniego] treści dotyczącej dowolnego przedziału czasu [na przykład roku szkolnego]. Dzięki temu plan nie „urywa się” po wyczerpaniu trzyletniego okresu. Zapewnia to płynność planowania i nie pozwala traktować go jako działania okazjonalnego.

Gwiazda pytań  pytanie „po co?”- dotyczy celu który zamierzamy osiągnąć  pytanie „co?”- dotyczy zadań które chcemy podjąć  pytanie „kto?”- dotyczy jego wykonawców  pytanie „jak?”- określa metody działania  pytanie „kiedy?”- precyzuje daty  pytanie „gdzie?”- określa miejsce akcji  pytanie „za ile?” - …………………

SZCZEGÓŁOWY PLAN ZADAŃ Pytania / Zadania Co?Kto?Jak?Kiedy?Gdzie?

ZAPRASZAM PAŃSTWA NA PRZERWĘ !

Technika listy pytań 1. Jaki jest cel? 2. Po czym poznamy, że go zrealizowaliśmy? 3. Jak to ocenimy? 4. Jakie zadania należy wykonać aby osiągnąć cel? 5. Kto i co wykona? 6. Kto będzie tym kierować? 7. Kiedy nastąpi start a kiedy zakończenie zaplanowanych działań? 8. W jaki sposób zadania będą wykonywane? 9. Ile czasu przeznaczamy na wykonanie zadań? [dziennie,tygodniowo] 10. Jakie zasoby rzeczowe są potrzebne do wykonania zadań? 11. Jak je pozyskać? 12. Co ułatwi oraz co utrudni realizację planu? 13. Jak monitorować postępy i korygować nieprawidłowości? 14. Jak zorganizować świętowanie sukcesu? 15. Jak nagrodzić osoby zaangażowane w realizację postawionego celu?

Jaką procedurę przyjąć dla planowania rozwoju placówki oświatowej? 1. Rozpoznanie istniejącej sytuacji- wewnętrznej i zewnętrznej [czyli określenie mocnych i słabych stron placówki] 2. Stworzenie wizji tego, co chcemy osiągnąć

3. Sformułowanie misji, czyli ogólnego celu działania. 4. Określenie celów dla urzeczywistnienia wizji i misji, czyli kierunków rozwoju. 5. Opracowanie planów zadań służących realizacji poszczególnych celów. 6. Ustalenie sposobów monitoringu i ewaluacji wdrożenia programu. Przytoczona procedura odnosi się zarówno do podejścia ekstrapolacyjnego jak i antycypacyjnego

Jakie informacje dla planujących rozwój placówki oświatowej płyną z otoczenia na temat wyzwań przyszłości?

 prognozy oświatowe [lokalne, regionalne, krajowe i międzynarodowe, zwłaszcza europejskie]  dokumenty MEN na temat wdrażanej obecnie reformy programowej  dane GUS dotyczące sytuacji demograficznej i wskaźników skolaryzacji  założenia gminnej, powiatowej, regionalnej polityki oświatowej, polityki zatrudnienia, a także inne ważne dla szkół miejscowe prognozy rozwoju [ np. analiza rynku pracy, analiza struktury bezrobocia, założenia polityki gospodarczej względem małych i średnich firm] [ np. analiza rynku pracy, analiza struktury bezrobocia, założenia polityki gospodarczej względem małych i średnich firm]

Kiedy i jak stosować analizę SWOT? akronim, pochodzi od pierwszych liter angielskich terminów: mocne strony – S trenghts słabe strony – W eaknesses szanse – O pportunities zagrożenia - T hreats

Mocne i słabe strony:  oferty edukacyjnej  kadry [ zasobów ludzkich]  bazy [zasobów rzeczowych]  specyficznych „zasobów” np: programów autorskich, wymiany młodzieży, fundacji wspierającej placówkę, certyfikatu ISO, itp.  rodziców- stopnia ich zaangażowania w rozwiązywanie problemów placówki, np. współdziałania w sprawach wychowawczych.

Szanse i zagrożenia w stosunku do:  instytucji edukacyjnych  sytuacji demograficznej  lokalnych władz samorządowych czy rządowych i kreowania przez nie polityki oświatowej  rynku pracy czyli zapotrzebowania na absolwentów  reformy systemu edukacji

Kilka uwag co do analizy SWOT:  nie ma obiektywnych mocnych i słabych stron, jak również szans i zagrożeń  dostrzeżenie mocnych i słabych stron często nie jest łatwe  dojście do konsensusu w sprawie mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń wymaga zwykle czasu i negocjacji  określanie mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń należy powtarzać co pewien czas  Stosowanie precyzyjnych określeń SWOT  Należy zachować równowagę między ocenianymi stronami

MOCNE STRONY SŁABE STRONY MOCNE STRONY SŁABE STRONY   Jakie są mocne strony naszych pracowników?  W czym tkwi siła kadry kierowniczej?  Czym pozytywnym charakteryzują się dzieci i młodzież naszej placówki?  Czym dodatnim wyróżnia się nasza oferta edukacyjna?  Jakie pozytywne przesłania kierujemy do uczniów w programie wychowawczym?  Czym pozytywnym wyróżnia się baza naszej placówki?  W czym rodzice wspierają placówkę?  Jakie pozytywne przesłania wysyła placówka do otoczenia?  Jakie są słabe strony naszych pracowników?  Co jest słabością kadry kierowniczej?  Czym negatywnym charakteryzują się dzieci i młodzież naszej placówki?  Jakie są słabe strony naszej oferty edukacyjnej?  Jakie przejawy patologii utrudniają pracę wychowawczą?  Czym negatywnym wyróżnia się baza naszej placówki?  Czego placówka może się obawia ze strony rodziców?  Jakie negatywne przesłania wysyła placówka do otoczenia?

SZANSE ZAGROŻENIA  Jakie zjawiska i procesy zachodzące w lokalnym środowisku mają korzystny wpływ na działalność placówki?  Jakie zjawiska i procesy zachodzące w dalszym otoczeniu mają pozytywny wpływ na działalność placówki?  W czym inne placówki mogą wesprzeć naszą?  W czym samorząd lokalny może wspomóc placówkę?  W czym mogą nas wesprzeć instytucje społeczne, gospodarcze (lokalne środowisko)?  Co pozytywnego do działań placówki mogą wnieść absolwenci?  Jakie zjawiska i procesy zachodzące w lokalnym środowisku mają niekorzystny wpływ na działalność placówki?  Jakie zjawiska i procesy zachodzące w dalszym otoczeniu mają negatywny wpływ na działalność placówki?  Czego może się nasza placówka obawiać ze strony innych placówek?  Czego może się nasza placówka obawiać ze strony samorządu lokalnego?  Czego może się nasza placówka obawiać ze strony instytucji społecznych, gospodarczych (lokalne środowisko)?  Jakich zagrożeń placówka może się obawiać ze strony absolwentów?

Przy analizie SWOT należy rozważyć, czy planując rozwój placówki: 1. stawiać na mocne strony; 2. minimalizować słabe; 3. zmieniać słabe w mocne 4. wykorzystywać szanse 4. wykorzystywać szanse 5. przeciwdziałać zagrożeniom 5. przeciwdziałać zagrożeniom 6. zmieniać zagrożenia w szanse 6. zmieniać zagrożenia w szanse

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ