Rolnictwo i Rozwój Obszarów Wiejskich Reforma Wspólnej Polityki Rolnej z uwzględnieniem przetwórstwa rolno- spożywczego w perspektywie 2014 DG ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Komisja Europejska
Wyzwania dla rolnictwa 2 Wyzwania gospodarcze Bezpieczeństwo żywnościowe Spadek tempa wzrostu produktywności Wahania cen/dochodów Kryzys gospodarczy Wyzwania związane z ochroną środowiska Emisje gazów cieplarnianych Pogorszenie warunków glebowych Jakość wody/powietrza Siedliska i różnorodność biologiczna Wyzwania terytorialne Witalność obszarów wiejskich Zróżnicowanie rolnictwa w UE Wyzwania Związane z ochroną środowiska Gospodarcze Terytorialne
3 Źródło: Bank Światowy. Uwaga: dane za 2012 r. od września 2012 r. stanowią prognozy Najnowsze tendencje cenowe na rynku towarowym
Zmiany klimatyczne - potencjalne skutki dla unijnego rolnictwa 4 Źródło: DG ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich w oparciu o sprawozdania EAŚ, JRC, badania akademickie. ▲ Zagrożenie powodziowe ▲ Bardziej upalne i suche lata ▲ Poziom mórz ▲ Szkodniki, choroby upraw ▲ Plony ▼ Zdrowie, dobrostan zwierząt ▼ Dostępność wody ▲ Susze, okresy upałów ▲ Zagrożenie erozją gleby ▼ Okres wegetacyjny, plony ▼ Optymalne grunty upraw ▼ Letnie opady deszczu ▲ Burze, powodzie zimą ▲ okresu wegetacyjny, plony ▲ Odpowiedni grunt rolny ▲ Szkodniki, choroby ▲ Opady, powodzie zimą ▼ Letnie opady deszczu ▲ Susza, deficyt wody ▲ Zagrożenie erozją gleby ▲ Plony, różnorodność upraw
Znaczenie sektora podstawowego w kontekście zatrudnienia 5
6 aby zapewnić efektywną i skuteczną realizację celów polityki oraz ciągłość procesu reform? Cele polityki Zrównoważone gospodarowanie zasobami naturalnymi oraz działania na rzecz klimatu Zrównoważony rozwój terytorialny Opłacalna produkcja żywności Cele reformy Poprawa zrównoważoności Podniesienie konkurencyjności Większa skuteczność Jakie działania można podjąć w przyszłości w ramach WPR,
7 Główne zasady przewodnie nowej WPR Zmiana w paradygmacie polityki Uznanie wspólnego zapewniania dóbr publicznych i prywatnych Zapewnianie dóbr publicznych będzie wspierane przez oba filary (w szczególności poprzez wprowadzenie proekologicznych płatności bezpośrednich) Bardziej efektywna i zintegrowana struktura wsparcia Utrzymanie istniejącej struktury instrumentów polityki, z drobnymi zmianami Wdrożenie bieżących instrumentów polityki F1 i F2 w bardziej celowy, zintegrowany, komplementarny i efektywny sposób Zwiększenie elastyczności w realizacji celów WPR Zwrócenie uwagi na bogatą różnorodność i na warunki produkcji w UE poprzez większą elastyczność w zakresie zasad realizacji instrumentów polityki W ramach wyraźnie określonych ram regulacyjnych i budżetowych, aby zapewnić równe warunki działania i realizować wspólne cele poprzez wspólne instrumenty
Podniesienie konkurencyjności 8 Poprawa funkcjonowania łańcucha dostaw żywności Zwiększenie orientacji prorynkowej Wyeliminowanie rozbieżności między wiedzą a praktyką Stopniowe wycofanie istniejących ograniczeń w zakresie produkcji Usprawnienie środków rynkowych i poprawa zabezpieczeń Wzmocnienie mechanizmów zarządzania kryzysowego Wzmocnione ramy dla organizacji producentów (OP), stowarzyszeń organizacji producentów (SOP) i organizacji międzybranżowych (OM) Wsparcie finansowe na tworzenie OP Zwiększone wsparcie dla krótkiego łańcucha dostaw Europejskie partnerstwo innowacyjne („Wydajne i zrównoważone rolnictwo”) Impuls dla badań naukowych i transferu wiedzy w dziedzinie rolnictwa Usługi doradcze w zakresie rolnictwa
Poprawa zrównoważoności 9 Bardziej proekologiczny rozwój obszarów wiejskich Proekologiczne płatności bezpośrednie Zwiększenie nacisku na badania naukowe i innowacje Obowiązkowe praktyki korzystne dla środowiska i klimatu 30 % budżetu na płatności bezpośrednie Wzmocniona zasada wzajemnej zgodnośc i Priorytety w dziedzinie „oszczędnego gospodarowania zasobami” oraz „ekosystemów” Podwyższony poziom ambicji w zakresie środków dotyczących środowiska i zmiany klimatu Obowiązkowy minimalny pułap wydatków wynoszący 30 % w zakresie działań środowiskowych Priorytety w dziedzinie „oszczędnego gospodarowania zasobami” oraz „ekosystemów” Podwyższony poziom ambicji w zakresie środków dotyczących środowiska i zmiany klimatu Obowiązkowy minimalny pułap wydatków wynoszący 30 % w zakresie działań środowiskowych
Większa skuteczność 10 Równiejsza dystrybucja Skuteczniejsze ukierunkowanie na cele Strategiczne podejście do wydatków Rolnik czynny zawodowo Młodzi rolnicy Płatności proekologiczne Szczególne wsparcie dla określonych terytoriów, sektorów oraz wielkości Ujednolicenie płatności wśród PC Ujednolicenie płatności wśród rolników Zwiększenie integracji z innymi politykami i strategiami UE w zakresie programów rozwoju obszarów wiejskich Poprawa w zakresie monitorowania i oceny instrumentów polityki
Przyszła WPR w skrócie 11 Większa równowaga Większa konkurencyjność Większa skuteczność Zwiększenie orientacji prorynkowej Proekologiczne płatności bezpośrednie Skuteczniejsze ukierunkowanie na cele Sprawniejsze funkcjonowanie łańcucha dostaw żywności Bardziej proekologiczny rozwój obszarów wiejskich Równiejsza dystrybucja Wyeliminowanie rozbieżności między wiedzą a praktyką Zwiększenie nacisku na badania naukowe i innowacje Strategiczne podejście do wydatków
12 Nowa proekologiczna architektura WPR Użytki rolne (kwalifikujące się do płatności bezpośrednich) Zasada wzajemnej zgodności Zazielenianie Rozwój obszarów wiejskich Łączne korzyści dla środowiska Regulacyjny (wymogi podstawowe w zakresie zarządzania oraz normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska) Obowiązkowy ze wsparciem finansowym (niezwiązane z wielkością produkcji, „proekologiczne” płatności na hektar) Dobrowolny z odszkodowaniami za poniesione koszty i utracone dochody Mechanizmy wdrożeniowe Badania naukowe w dziedzinie rolnictwa Europejskie partnerstwo innowacyjne System doradztwa rolniczego
Przydział środków w ramach rozwoju obszarów wiejskich na lata Źródło: Dyrekcja Generalna ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich
14 26 czerwca 2013 r. Styczeń/luty 2014 r. Listopad/Grudzień 2013 r. Pierwsze półrocze 2014 r. 1 stycznia 2015 r. Wstępny kalendarz nowej WPR na szczeblu UE
15 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 1305/2013 Inwestycje w środki trwałe (art. 17) 1.Wsparcie w ramach tego działania obejmuje materialne lub niematerialne inwestycje, które: a) poprawiają ogólną wydajność i zrównoważenie gospodarstwa rolnego; b) dotyczą przetwarzania, wprowadzania do obrotu lub rozwoju produktów rolnych c) dotyczą infrastruktury związanej z rozwojem, modernizacją lub dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa, w tym dostępu do gruntów rolnych i leśnych, scalania i poprawy gruntów oraz dostaw i oszczędzania energii i wody; lub d) są inwestycjami nieprodukcyjnymi związanymi z osiąganiem celów rolno-środowiskowo - klimatycznych realizowanych na mocy niniejszego rozporządzenia, w tym dotyczących stanu ochrony różnorodności biologicznej gatunków i siedlisk, a także podwyższającymi użyteczność publiczną obszaru Natura 2000 lub innych systemów o wysokiej wartości przyrodniczej, które zostaną określone w programie. RD measures
Dalsze działania 16 Finalizacja etapu legislacyjnego Zatwierdzenie aktów delegowanych i wykonawczych Płatności bezpośrednie Wdrożenie nowej architektury płatności bezpośrednich na szczeblu krajowym/regionalnym Rozwój obszarów wiejskich Zatwierdzenie umów o partnerstwie i programów rozwoju obszarów wiejskich
Dziękuję! 17