FUNKCJONOWANIE SZKOŁY W ŚRODOWISKU RODZICE SĄ PARTNERAMI SZKOŁY Raport ewaluacyjny   Opracowanie: Zespół ds. ewaluacji: koordynator: Ewa Żelechowska członkowie: Elżbieta Kalka Agnieszka Maciejewska Łucja Tyll  

Ewaluacja wewnętrzna w obszarze: Funkcjonowanie szkoły w środowisku lokalnym, wymaganie 3.4 - Rodzice są partnerami szkoły, została przeprowadzona na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z dnia 9 października 2009 r.) Szkoła współpracuje ze środowiskiem na rzecz własnego i lokalnego rozwoju. Zaangażowanie rodziców w proces dydaktyczno-wychowawczy to bardzo ważny aspekt aktywności szkoły. Przedmiotem ewaluacji była: Współpraca z rodzicami prowadzona przez szkołę. Celem badania była analiza i ocena stopnia spełnienia przez szkołę wymagań wynikających z jej zadań statutowych, z uwzględnieniem opinii rodziców, nauczycieli i uczniów. W przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej zastosowano procedury i narzędzia badawcze opracowane przez Zespół ds. ewaluacji. Obejmowały one ankiety skierowane do rodziców, nauczycieli i uczniów, metaplan oraz analizę wybranej dokumentacji.

Udział w badaniu wzięło: - 52 uczniów, - 29 rodziców, - 16 nauczycieli.

Cele: - analiza dotycząca angażowania się rodziców; - analiza efektów dotychczas prowadzonej współpracy szkoły z rodzicami; - analiza dotycząca oczekiwań i potrzeb szkoły. Kryteria ewaluacji : -skuteczność: motywowanie rodziców do współpracy ze szkołą -użyteczność współpracy z rodzicami miarą poziomu jakości pracy szkoły

Pytania kluczowe : 1. W jakich dziedzinach rodzice współpracują ze szkołą? 2. Jakie są efekty współpracy z rodzicami? 3. Jak rodzice oceniają pracę szkoły i organizację zebrań? 4. Na które obszary działań szkoły rodzice chcieliby mieć większy wpływ? 5. Jaka jest wzajemna ocena współpracy rodziców i nauczycieli?

ANALIZA PRZEPROWADZONYCH BADAŃ

Czy rodzice powinni uczestniczyć w życiu szkoły? Jak wynika z powyższych danych 100% nauczycieli uważa, że rodzice powinni uczestniczyć w życiu szkoły. Tak samo twierdzi 75,8% rodziców i 65,4 % uczniów

W jaki sposób rodzice powinni uczestniczyć w życiu szkoły? Zdaniem 87,5% badanych nauczycieli rodzice powinni angażować się w realizację imprez szkolnych , w wykonywanie prac na rzecz szkoły (56,3%) oraz aktywnie współtworzyć program wychowawczy. Jak wynika z analizy danych rodzice w umiarkowanym stopniu wyrażają opinię na temat swego udziału w życiu szkoły.

Jaki sposób kontaktu z rodzicami uczniów/nauczycielami najbardziej odpowiada badanym? Preferowaną formą kontaktu z rodzicami przez nauczycieli są wywiadówki (100%), a także indywidualne spotkania (93,8%). Podobnie uważają rodzice i uczniowie (zebrania – kolejno 65,5% i 63,4%; indywidualne spotkania – 55,2% i 21,1%). Pedagodzy i wychowankowie podają również wspólne imprezy, jako dobry sposób kontaktu szkoły z rodziną.

O czym rodzice powinni współdecydować? Jak wskazują powyższe dane badani nauczyciele uważają, że rodzice powinni współdecydować o wycieczkach i uroczystościach organizowanych przez szkołę (62,5%) oraz o systemie pomocy dzieciom w trudnej sytuacji losowej. Podobnego zdania jest 31% i 41,4% rodziców. Największy wskaźnik dotyczył jednak zajęć wyrównawczych (44,8%), na które rodzice chcieliby mieć wpływ.

Czy w szkole działają organy przedstawicielstwa rodziców? Na pytanie czy w szkole działają organy przedstawicielstwa rodziców odpowiedzi potwierdzającej udzieliło 100% nauczycieli, 62,1 % rodziców i 59,6% uczniów.

Czy liczba spotkań z rodzicami w ciągu roku szkolnego jest odpowiednia? Powyższe dane pozwalają stwierdzić, iż liczba spotkań z rodzicami w ciągu roku jest wystarczająca. Twierdzi tak 81,3% nauczycieli i 75,9 % rodziców.

Jak często rodzice kontaktują się ze szkołą z własnej inicjatywy? 56,3% badanych twierdzi, iż rodzice kontaktują się ze szkołą z własnej inicjatywy tylko czasami, 25%,że często, a 8,8%, że nie kontaktują się.

Jak układają się kontakty nauczycieli z rodzicami? Większość nauczycieli jest zadowolona z kontaktów z rodzicami uczniów (50%). 37,5% wyraża swoje niezadowolenie.

Jak układają się kontakty rodziców z nauczycielami? 89,6% badanych jest zadowolona z kontaktów z większością nauczycieli, ponieważ są oni obiektywni w ocenie ich dziecka.

Jak rodzice oceniają zebrania organizowane przez szkołę? Rodzice pozytywnie ocenili zebrania organizowane przez wychowawców. Twierdzą, że są one dobrze przygotowane (55,2%) i przebiegają w przyjaznej atmosferze (48,3%).

Jaką informację o dziecku otrzymują rodzice ze strony nauczycieli? 62,1% badanych rodziców stwierdza, iż pozyskuje rzetelne, wyczerpujące informacje na temat sytuacji szkolnej swojego dziecka. 34,5% uważa jednak, że nauczyciele koncentrują się tylko na niedociągnięciach w nauce i zachowaniu

Czy rodzice zapoznali się z podstawowymi dokumentami szkoły? Jak wskazała analiza wyników badań tylko część rodziców poznało podstawowe dokumenty szkoły ((24,1% - Program Wychowawczy, 27,6% - Statut). 34,5% w ogóle nie zna tych dokumentów.

W jaki sposób rodzice dowiedzieli się o istnieniu tych dokumentów? O istnieniu szkolnych dokumentów badani dowiedzieli się przede wszystkim od nauczycieli (58,7%).

Czy wzajemna współpraca szkoły i rodziców jest zadowalająca? Badania wykazały, że 72,41% rodziców jest zadowolonych ze współpracy z nauczycielami. Nieco gorzej sytuację tą oceniają nauczyciele (43,8%), a 25% wyraża niezadowolenie.

Czy zdaniem uczniów rodzice/opiekunowie są zainteresowani tym co dzieje się w szkole? Ankietowani uczniowie stwierdzili, że ich rodzice interesują się tym co dzieje się w szkole (42,3% - tak; 34,6% zdecydowanie tak).

Czy zdaniem uczniów rodzice/opiekunowie chętnie uczestniczą w spotkaniach z nauczycielami? Zdaniem respondentów rodzice/ prawni opiekunowie chętnie uczestniczą w spotkaniach z nauczycielami (65,4%).

Czy uczniowie chcieliby, aby ich rodzice/opiekunowie mieli większy wpływ na to co się dzieje w szkole? 40,4% badanych uczniów chciałoby, aby ich rodzice mieli większy wpływ na to co dzieje się w szkole.

ANALIZA METAPLANU (badani - nauczyciele) PROBLEM: WSPÓŁPRACA SZKOŁY Z RODZICAMI

JAK JEST? – oferta szkoły JAK BYĆ POWINNO? - ogólne zebrania; - indywidualne spotkania; - zebrania Rady Rodziców, - pisemne informacje o zachowaniu uczniów - rozmowy telefoniczne, - zeszyty kontaktów z rodzicami, - udział rodziców w wycieczkach szkolnych; -zajęcia otwarte; - strona internetowa - zebrania z udziałem uczniów, - ustalenie godzin dyżurów nauczycieli w celu spotkań z rodzicami - wykorzystanie sieci internetowej do kontaktu z rodzicami, - angażowanie rodziców w prace na rzecz szkoły,  

DLACZEGO NIE JEST TAK, JAK BYĆ POWINNO? - ograniczony czas rodziców ze względu na pracę, - małe zainteresowanie rodziców wykształceniem i sprawami dziecka, często szkoła jest dla nich narzędziem do uzyskiwania pomocy społecznej -małe zainteresowanie rodziców sprawami dziecka.   DLACZEGO NIE JEST TAK, JAK BYĆ POWINNO?  

WNIOSKI – CO MY MOŻEMY ZROBIĆ? - uważnie słuchać propozycji rodziców, - wdrożenie dziennika elektronicznego informującego rodziców o bieżącym zachowaniu i ocenach uczniów, - egzekwować wywiązywanie się z obowiązku szkolnego - zwiększyć liczbę spotkań wybranych trójek klasowych w celu wypracowania skuteczniejszych metod oddziaływania wychowawczego na uczniów - skoordynować pracę Rady Rodziców z wszystkimi trójkami klasowymi, ustalenie harmonogramu pod względem częstotliwości i tematyki - konsekwentnie wdrażać postulaty i postanowienia wspólnie wypracowane przez wszystkie podmioty działające w naszej placówce.

ANALIZA DOKUMENTÓW SZKOŁY

W Zespole Szkół Specjalnych im. J W Zespole Szkół Specjalnych im. J. Korczaka w Kcyni działa organ przedstawicielstwa rodziców jakim jest Rada Rodziców. Jej kompetencje określa Statut szkoły, który w szczególności wskazuje na: a)     możliwość występowania do dyrektora i innych organów szkoły, organu prowadzącego oraz organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskami i opiniami we wszystkich sprawach szkoły. b)     uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną: ·         programu wychowawczego szkoły, ·         programu profilaktyki. c)     opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania szkoły. d)     opiniowanie projektu planu finansowego składanego przez dyrektora szkoły. e)     opiniowanie szkolnego zestawu programów nauczania i szkolnego zestawu podręczników. f)       opiniowanie (programu i harmonogramu działań) działalności w szkole stowarzyszeń lub innych organizacji. g)     możliwość opiniowania oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu. h)     możliwość wnioskowania o dokonanie oceny pracy nauczyciela.  

PODSUMOWANIE Współpraca z rodzicami to dziedzina szkolnej rzeczywistości, która nie należy do najłatwiejszych. Ma na to wpływ duża liczba czynników zarówno ze strony nauczycieli jak i rodziców. Najczęściej spotykane kategorie zachowań rodziców, które utrudniają nauczycielom kontakt i efektywną współpracę to: - unikanie współpracy – brak zainteresowania rodziców do współpracą ze szkołą, ograniczanie swojej roli w szkole tylko do obowiązkowych spotkań. brak zaangażowania i zaniedbywanie spraw dziecka, bezradność i zdawanie się na nauczycieli w zakresie wychowania i nauki. Takie zachowania często są wynikiem trudnych warunków bytowych rodziny, specyfiki stylu życia, dysfunkcjonalności rodziny, jak również problemów osobistych rodziców. W obecnym czasie dostrzega się u wielu rodziców brak czasu, niechęć do szkoły, roszczeniową postawę wobec szkoły, domaganie się przez wielu rodziców respektowania praw dziecka, brak reakcji rodziców na zaniedbywanie przez ich dzieci obowiązków i zasad prawidłowego współżycia.

Między szkołą a rodzicami często zdarzają się różnice w poglądach na wychowanie dzieci, a czasami brakuje po prostu zaufania i chęci współpartnerstwa. Zdarza się, że rodzice oskarżają nauczycieli o trudności we wzajemnej komunikacji. Prawdopodobnie wiele uwag krytycznych pod adresem nauczycieli jest wygłaszanych okolicznościowo, pod wpływem emocji, co potwierdzają rozmowy prowadzone z uczniami. Wśród przeszkód utrudniających współpracę rodziców ze szkołą są te, które dotyczą błędów popełnianych przez nauczycieli. W opinii rodziców niektórzy nauczyciele rzadko starają się tworzyć warunki sprzyjające indywidualnym spotkaniom z nimi. Czasami do takich spotkań dochodzi tylko w sytuacjach nagannego zachowania ich dzieci. Proces edukacji oparty na współpracy domu rodzinnego i szkoły, mimo wielu trudności powinien stać się zintegrowanym systemem oddziaływań nauczycieli i rodziców, wspierających harmonijny i wszechstronny rozwój dziecka.

WNIOSKI 1. W dalszym ciągu aktywizować rodziców do współpracy w zakresie: - organizacji imprez szkolnych, - współtworzenia Programu Wychowawczego Szkoły, - wykonywania prac użytecznych na rzecz szkoły. 2. Ponownie wskazać niedoinformowanym rodzicom źródła informacji (stronę internetową szkoły, bibliotekę) o stosownej dokumentacji. 3. Zachęcić rodziców do zapoznania się z dokumentami szkoły w w/w źródłach. 4. Zobligować wychowawców i innych nauczycieli do przekazywania rzetelnej i wyczerpującej wiedzy o sukcesach i niepowodzeniach uczniów w nauce i zachowaniu (nie koncentrować się na negatywnych stronach). 5. Mobilizować rodziców do systematycznej kontroli nauki własnej uczniów w domu i wywiązywania się z zaleceń nauczycieli. 6. Zaktywizować rodziców do udziału w zebraniach.

7. Zorganizować w szkole spotkanie ze specjalistą w celu pedagogizacji dotyczącej radzenia sobie z wychowaniem współczesnej młodzieży w szkole i w domu. 8. Zadbać o poprawę relacji nauczyciele - rodzice i poprawę zaufania rodziców do szkoły. 9. Zapewnić rodzicom miejsce i terminy spotkań indywidualnych. 10.Mobilizować niezaangażowanych rodziców w życie szkoły poprzez ukazywanie jej dorobku uzyskanego poprzez partnerstwo z rodzicami. 11.Wyróżnić listem gratulacyjnym /lub inną formą/ rodziców najbardziej oddanych działalności w szkole. 12.Zachęcać rodziców do wykorzystywania nowoczesnych metod komunikacji w przypadku przeprowadzania sondażu o działalności edukacyjno-wychowawczej szkoły lub przepływu innych informacji.

W wyniku przeprowadzonej ewaluacji stwierdza się współpracę rodziców ze szkołą. Współpraca ta, choć nie jest łatwa, na co wskazują czynniki kontekstowe, przynosi wiele wymiernych efektów wpływających na jakość pracy szkoły, na wzrost jej rangi w środowisku lokalnym. Biorąc pod uwagę słabe strony współpracy, wypływające z wniosków, należy dążyć do poprawy tych relacji.

Dziękujemy za uwagę! Zespół ds. ewaluacji