C E L E Kielce r. XXIII Konferencja Szkoleniowa SDSiZ RP : SDSiZ RP K I
Świętokrzyska Wojewódzka Komenda OHP w Kielcach
Wykluczenie społeczne najczęściej kojarzy się ludziom z bezrobociem, biedą, niepełnosprawnością, patologią społeczną. Drugim skojarzeniem jest odizolowanie jednostki, wyłączenie jej ze społeczeństwa i brak akceptacji w środowisku.
Definicja przyjęta w Narodowej Strategii Integracji Społecznej dla Polski*: „Wykluczenie społeczne to brak lub ograniczenie możliwości uczestnictwa, wpływania i korzystania z podstawowych instytucji publicznych i rynków, które powinny być dostępne dla wszystkich”, czyli jest to ”sytuacja uniemożliwiająca lub znacznie utrudniająca jednostce lub grupie zgodne z prawem pełnienie ról społecznych, korzystanie z dóbr publicznych i infrastruktury społecznej, gromadzenie zasobów i zdobywanie dochodów w godny sposób” *Frąckiewicz L., Wykluczenie społeczne w skali makro i mikroregionalnej., [w:]red. Frąckiewicz L., Wykluczenie społeczne., Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach, Katowice 2005, s. 11
losowe – wywołane przez różnego typu losowe zdarzenia w życiu człowieka, np. wypadki, choroby, rozwody, klęski żywiołowe subiektywne – odnoszą się do małej zaradności i aktywności ludzi, niskich kwalifikacji i niskiego poziomu wykształcenia, niechęci do pracy, uzależnienia od zasiłków i pomocy społecznej, patologii społecznej strukturalne – wynikają z zewnętrznych przyczyn gospodarczych, np. z bezrobocia, niskich wynagrodzeń, wysokich cen
osoby niepełnosprawne, osoby chore psychicznie, uzależnieni, długotrwale bezrobotni, opuszczający zakłady karne i poprawcze, kobiety samotnie wychowujące dzieci, ofiary patologii życia rodzinnego, osoby o niskich kwalifikacjach zawodowych, starsze osoby samotne, bezdomni, dzieci i młodzież ze środowisk zaniedbanych oraz wychowujące się poza rodziną, osoby będące imigrantami oraz członkowie mniejszości narodowych
Pośród wielu instytucji zajmujących się niwelowaniem procesu wykluczenia i przeciwdziałaniem marginalizacji społecznej, ważną rolę odgrywają Ochotnicze Hufce Pracy
OHP realizują zadania z zakresu kształcenia i wychowania, a także doradztwa i pośrednictwa. Młodzież OHP objęta jest kompleksowym wsparciem doradców, liderów i pośredników, którzy w swojej pracy wykorzystują dostępne narzędzia rynku pracy, np. IPK, IPD, KZZ-M, KZZ-D.
Hufce Pracy Obecnie na terenie woj. świętokrzyskiego funkcjonują 4 Hufce Pracy i 1 Środowiskowy Hufiec Pracy, które zapewniają uczestnikom możliwość realizacji obowiązku szkolnego z jednoczesnym przygotowaniem zawodowym. Młodzież ( w wieku lat) kształci się w Zasadniczych Szkołach Zawodowych i Gimnazjach z klasami przysposabiającymi do pracy w zawodach: kucharz małej gastronomii, murarz, ślusarz, fryzjer, mechanik pojazdów samochodowych, cukiernik, piekarz, sprzedawca, krawiec, ogrodnik, lakiernik, technolog robót wykończeniowych, betoniarz-zbrojarz, rzeźnik-wędliniarz, monter instalacji sanitarnych, posadzkarz.
W roku szkolnym 2012/2013 liczba uczestników Hufców Pracy wynosiła: - Środowiskowy Hufiec Pracy w Jędrzejowie osób - Hufiec Pracy w Kielcach – 267 osób - Hufiec Pracy w Końskich – 140 osób - Hufiec Pracy w Pińczowie – 140 osób - Hufiec Pracy w Skarżysku-Kamiennej – 151 osób - Ośrodek Szkolenia i Wychowania w Starachowicach – 216 osób
Centrum Edukacji i Pracy Młodzieży Realizuje zadania z zakresu aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu oraz w zakresie świadczenia usług edukacyjnych na lokalnym rynku pracy - w szczególności dla młodzieży w wieku lat
Mobilne Centrum Informacji Zawodowej Mobilne Centrum Informacji Zawodowej Celem działania jest zwiększenie dostępu do usług informacji i poradnictwa zawodowego dla młodzieży mieszkającej z dala od większych miast, wyposażenie jej w informację, wiedzę i we wszechstronne umiejętności radzenia sobie w sytuacji dynamicznych zmian społecznych i gospodarczych.
Młodzieżowe Centra Kariery Młodzieżowe Centra Kariery MCK świadczą swoje usługi przede wszystkim w formie stacjonarnej i są ukierunkowane w głównej mierze na promocję postaw przedsiębiorczych w ramach wspierania młodych ludzi w procesie planowania kariery zawodowej. Od 2009 r. istnieją również 3 Młodzieżowe Centra Kariery utworzone w ramach projektu „OHP jako realizator usług rynku pracy” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Młodzieżowe Biuro Pracy Podstawowym zadaniem MBP jest prowadzenie pośrednictwa pracy oraz pomoc młodzieży poszukującej pracy w znalezieniu zatrudnienia odpowiadającego ich przygotowaniu zawodowemu, możliwościom i oczekiwaniom. Ponadto współpraca z wojewódzkimi i rejonowymi urzędami pracy, jak również pomoc pracodawcom w doborze wykwalifikowanych pracowników podczas organizowanych giełd i targów pracy.
Punkty Pośrednictwa Pracy Punkty Pośrednictwa Pracy 6 jednostek utworzonych w ramach projektu „OHP jako realizator usług rynku pracy” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. PPP wykonują zadania w szczególności w zakresie pozyskiwania ofert pracy od Pracodawców, ewidencjonowania osób poszukujących pracy i oferowanie zatrudnienia.
Ośrodki Szkolenia Zawodowego Ośrodki Szkolenia Zawodowego 3 jednostki utworzone w ramach projektu „OHP jako realizator usług rynku pracy” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego udzielające młodzieży wszechstronnego wsparcia w zakresie możliwości podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz przekwalifikowania się, doskonalenia zawodowego, podnoszenia i uzupełniania kwalifikacji zawodowych.
Kluby Pracy OHP Kluby Pracy OHP Realizują zadania z zakresu poradnictwa i doradztwa dla młodzieży bezrobotnej oraz uczącej się. Działania Klubów Pracy dokonywane są poprzez indywidualne poradnictwo zawodowe oraz grupowe zajęcia warsztatowe aktywnego poszukiwania pracy.
Grupa NEET ( ang. Not in employment, education or training): „bez nauki, pracy czy szkolenia”, w tym: *osadzeni w Areszcie Śledczym *uzależnieni od alkoholu oraz od substancji psychoaktywnych *niepełnosprawni intelektualnie
* osadzeni w Areszcie Śledczym i byli więźniowie - są dyskryminowani na rynku pracy z uwagi na sam fakt wejścia w przeszłości w konflikt z prawem* - po powrocie do życia na wolności często doświadczają braku wsparcia ze strony rodziny - niejednokrotnie są uzależnieni od nałogów - w wielu sytuacjach nie umieją radzić sobie z negatywnymi emocjami i agresją, co powoduje lub nasila konflikty z najbliższym otoczeniem ** - często nie posiadają ukształtowanego społecznie nawyku pracy (syndrom „wyuczonej bezradności”)
*Uzależnieni od alkoholu oraz substancji psychoaktywnych Dotykają ich problemy społeczne w postaci: - izolacji społecznej - zaburzeń życia rodzinnego - współuzależnienia bliskich - ubóstwo - bezdomność i włóczęgostwo - problemy zdrowotne - problemy na rynku pracy - problemy psychologiczne o charakterze emocjonalnym**
*niepełnosprawni ruchowo i intelektualnie Bariery stanowiące istotną przeszkodę dla właściwego funkcjonowania osób niepełnosprawnych: - nadmierna troska bliskich = uniemożliwienie pełnego usamodzielnienia się osoby niepełnosprawnej (efekt „życia pod kloszem”) - brak wiary we własne siły - obawa przed utratą świadczeń - znikoma ilość ofert pracy dla niepełnosprawnych - brak skutecznej pomocy instytucjonalnej ( np. brak należytego wsparcia finansowego )
- warsztaty aktywnego poszukiwania pracy w formie pełnej (40 godz.) prowadzone według podręcznika „Szukam pracy” - warsztaty aktywnego poszukiwania pracy w formie skróconej - zajęcia aktywizacyjne - grupowe spotkania informacyjne - konsultacje indywidualne
Kluby Pracy zorganizowały dla osadzonych: w 2012 r. – 6 warsztatów aktywnego poszukiwania pracy w formie pełnej dla 62 osadzonych w 2013 r. - 8 warsztatów dla 58 osadzonych Dla osób uzależnionych od alkoholu zorganizowano 2 warsztaty dla 20 osób (2013 r.) Dla osób z upośledzeniem intelektualnym prowadzone są cyklicznie spotkania grupowe.
W I półroczu 2013 r. Kluby Pracy objęły konsultacjami indywidualnymi: 400 osób uczących się 370 osób bezrobotnych i poszukujących pracy W zajęciach warsztatowych uczestniczyły: 762 osoby uczące się 435 osób bezrobotnych i poszukujących pracy W 2012 r. – 1795 osób uczących osób bezrobotnych i poszukujących pracy
Areszt Śledczy w Kielcach Świętokrzyski Klub Abstynentów „Raj” Kielecki Dom pod Fontanną Ośrodek Leczenia Uzależnień od Środków Psychoaktywnych „San Damiano” w Chęcinach Ośrodek dla Osób Uzależnionych od Substancji Psychoaktywnych w Pałęgach
Hostel dla Osób Uzależnionych od Alkoholu w Pałęgach Środowiskowy Dom Samopomocy w Mniowie Specjalny Ośrodek dla Niepełnosprawnych Ruchowo w Busku-Zdroju Schronisko dla Nieletnich w Gackach Leszczach III LO im. C.K.Norwida z Oddziałami Integracyjnymi w Kielcach
2012W tym NEETI półrocze 2013W tym NEET CEiPM W tym: Młodzieżowe Centra Kariery i Mobilne Centrum Informacji Zawodowej Młodzieżowe Biuro Pracy Punkty Pośrednictwa Pracy w ramach „OHP jako realizator usług rynku pracy” Młodzieżowe Centra Kariery w ramach „OHP jako realizator usług rynku pracy” Kluby Pracy
*D.Kukla, Ł.Bednarczyk „Poradnictwo zawodowe dla osób z grupy szczególnego ryzyka” Wybrane aspekty, 2010 r. **WUP w Łodzi „Poradnik dla osób poszukujących pracy. Problemy grup zagrożonych wykluczeniem społecznym”, 2012 r. Zasoby internetowe ŚWK OHP
Dziękuję za uwagę Agnieszka Serek