w aspekcie nadzoru sanitarnego Dostawy bezpośrednie środków spożywczych wyprodukowanych w oparciu o własne surowce w aspekcie nadzoru sanitarnego Marek Posobkiewicz Główny Inspektor Sanitarny Lublin, 3 lipca 2014 r. 1

Dostawy bezpośrednie – obecny stan prawny DLA PRZYPOMNIENIA Zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych: dostawy bezpośrednie to działalność dotycząca bezpośrednich dostaw, dokonywanych przez producenta, małych ilości surowców do konsumenta końcowego lub lokalnego zakładu detalicznego bezpośrednio zaopatrującego konsumenta końcowego. Państwa Członkowskie ustanawiają, na mocy prawa krajowego, przepisy regulujące ww. działalność.

Dostawy bezpośrednie – obecny stan prawny Szczegółowe wymagania w zakresie dostaw bezpośrednich produktów pochodzenia roślinnego są uregulowane w Polsce w: ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (art. 68 ust. 2); rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2007 r. w sprawie dostaw bezpośrednich środków spożywczych

Dostawy bezpośrednie – obecny stan prawny Dostawy bezpośrednie w zakresie produktów pochodzenia roślinnego dotyczą: - produktów produkcji pierwotnej pochodzenia roślinnego, takich jak: zboża, owoce, warzywa, zioła, grzyby - uprawne, pochodzących wyłącznie z własnych upraw lub hodowli producentów produkcji pierwotnej oraz pozostałych surowców z dokonywanych osobiście zbiorów ziół i runa leśnego. - ww. produktów w postaci kiszonej lub suszonej

Dostawy bezpośrednie – obecny stan prawny są realizowane bezpośrednio przez producentów produkcji pierwotnej, dotyczą małych ilości produktów (nie mogą przekraczać wielkości plonów poszczególnych surowców w skali roku z danego gospodarstwa), produkty są dostarczane bezpośrednio konsumentom finalnym lub do zakładów detalicznych zaopatrujących konsumentów finalnych, działalność może być prowadzona na terenie danego województwa lub na terenie województw przyległych. 

Dostawy bezpośrednie –obecny stan prawny Działalność w zakresie dostaw bezpośrednich podlega rejestracji przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej i jest zwolniona z obowiązku zatwierdzenia. Podmioty działające na rynku spożywczym prowadzące działalność w ramach dostaw bezpośrednich są obowiązane przestrzegać zasad dobrej praktyki higienicznej (GHP):  w tym stosować wymagania higieniczne z załącznika I rozporządzenia (WE) nr 852/2004 w zakresie dotyczącym surowców pochodzenia roślinnego.

Dostawy bezpośrednie –obecny stan prawny Podmioty prowadzące działalność w ramach dostaw bezpośrednich zobowiązane są również: - udostępniać organowi urzędowej kontroli żywności lub zakładom detalicznym, na ich żądanie, pisemnych oświadczeń o stosowanych środkach ochrony roślin, występowaniu szkodników lub chorób, które mogą zagrozić bezpieczeństwu produktów pochodzenia roślinnego, oraz innych informacji istotnych ze względu na zdrowie człowieka.

Dostawy bezpośrednie – obecny stan prawny Stosowane, w ramach dostaw bezpośrednich urządzenia, sprzęt, wyposażenie i narzędzia, które są lub mogą znaleźć się w bezpośrednim kontakcie z żywnością, powinny być: czyszczone i dezynfekowane, z częstotliwością niezbędną dla zapewnienia bezpieczeństwa żywności, w dobrym stanie technicznym i higienicznym niewpływającym negatywnie na jakość żywności.

Dostawy bezpośrednie – planowana zmiana przepisów Trwają prace nad nowym projektem rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie dostaw bezpośrednich środków spożywczych Planuje się, że nowe rozporządzenie zastąpi dotychczas obowiązujące rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2007 r. w sprawie dostaw bezpośrednich środków spożywczych (Dz. U. Nr 112, poz. 774). Projekt rozporządzenia uwzględni wymagania jakie obowiązują przy tzw. sprzedaży bezpośredniej w innych państwach członkowskich UE

Dostawy bezpośrednie – planowana zmiana przepisów Projekt rozszerza katalog produktów przeznaczonych do wprowadzania do obrotu w ramach dostaw bezpośrednich o produkty przetworzone, wytworzone przez rolników z surowców pochodzenia roślinnego wyprodukowanych we własnym gospodarstwie rolnym. Będzie to dotyczyło produktów przetworzonych w niewielkim zakresie oraz w sposób inny niż przemysłowy – czyli z wyłączeniem linii produkcyjnych i technologii charakterystycznych dla produkcji na dużą skalę.

Dostawy bezpośrednie – planowana zmiana przepisów Z założenia przetwarzanie ma dotyczyć środków spożywczych pochodzenia roślinnego wyprodukowanych we własnym gospodarstwie rolnym przy wykorzystaniu sprzętów i wyposażenia tego gospodarstwa, aby wykluczyć podmioty skoncentrowane na masowym przetwórstwie, a nie na małym przetwórstwie roślinnym. Produkty wytworzone przez rolników w warunkach domowych, z wykorzystaniem własnych, stosowanych często od wielu pokoleń receptur będą miały nieocenione walory smakowe i akceptację konsumentów.

Dostawy bezpośrednie – planowane zmiany przepisów Projekt rozporządzenia będzie podlegał procedurze notyfikacji do Komisji Europejskiej oraz pozostałych państw członkowskich Unii, które mogą zgłosić uwagi i zastrzeżenia. W związku z powyższym nie da się przewidzieć jaki będzie ostateczny kształt rozporządzenia. Analogiczne rozwiązania w ramach sprzedaży bezpośredniej produktów pochodzenia zwierzęcego zamierza wprowadzić Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (projekt również będzie podlegał notyfikacji)

Dostawy bezpośrednie – planowane zmiany przepisów Podkreślić trzeba, że poza uregulowaniami odnoszącymi się do wymagań higienicznych wprowadzanymi przez resorty zdrowia i rolnictwa, kwestia „działalności rolniczej” w zakresie sprzedaży / dostaw bezpośrednich środków spożywczych wytworzonych z surowców pochodzących z własnego gospodarstwa wymaga uregulowania pod względem podatkowym oraz dostosowania do przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Dziękuje za uwagę !