1 Jerzy Woźnicki Ocena możliwości wspierania innowacyjności przez uczelnie na gruncie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym Prof. Jerzy Woźnicki Konferencja „Komercjalizacja wyników prac badawczych – szansa rozwoju polskiej gospodarki” Poznań, 19 czerwca 2006 r.

2 Jerzy Woźnicki Plan wystąpienia 1.Wprowadzenie 2.Rola szkół wyższych w kreowaniu innowacyjności – kontekst ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym 3.Bariery w rozwoju innowacyjności 4.Podsumowanie i wnioski końcowe

3 Jerzy Woźnicki Zmiany wprowadzane przez ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym z punktu widzenia innowacyjności Stwarzając warunki do różnicowania się uczelni zwiększono rolę statutów uczelni jako źródła prawa w szkolnictwie wyższym (uczelnia bardziej odpowiedzialna, mniej „państwowa”, bardziej „publiczna” lepiej dostosowana do rynku, konkurencji i potrzeb społecznych, w tym regionalnych) Wprowadzono mechanizmy ułatwiające współdziałanie i konsolidację pośrednią uczelni (tworzenie związków uczelni, jednostek międzyuczelnianych i wspólnych oraz zamiejscowych i zagranicznych)

4 Jerzy Woźnicki Zmiany wprowadzane przez ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym z punktu widzenia innowacyjności Nowe rozwiązania proinnowacyjne: Centrum transferu technologii, Inkubator Przedsiębiorczości Uwaga: Wzmocnienie znaczenia pionu naukowego na uczelniach następuje także w wyniku utworzenia Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego

5 Jerzy Woźnicki Rola statutów Statuty stają się w większym stopniu niż do tej pory źródłem prawa i pozwalają kształtować uczelniom swoją tożsamość (w tym proinnowacyjną) i własną kulturę instytucjonalną w sposób znacznie bardziej zróżnicowany niż do tej pory. Po co to jest potrzebne? Mamy dwumilionową rzeszę studentów, która jest ogromnie zróżnicowaną grupą ludzi zainteresowanych ofertą dla siebie. Otoczenie uczelni i jego oczekiwania stają się coraz bardziej zróżnicowane. Misja i oferta uczelni musi być także bardzo zróżnicowana, gdyż odpowiada na zróżnicowane potrzeby, ograniczenia i oczekiwania. Podobnie zróżnicowany jest potencjał poszczególnych szkół wyższych i ich dorobek.

6 Jerzy Woźnicki Związki uczelni i inne instytucjonalne formy współdziałania z podmiotami zewnętrznymi Nowe możliwości współdziałania instytucji akademickich i naukowych, a także konsolidacji instytucjonalnej i agregacji zasobów w szkolnictwie wyższym, zarówno publicznym jak i niepublicznym. Wprowadzono mechanizmy ułatwiające współpracę oraz instytucjonalną konsolidację pośrednią uczelni, dookreślono możliwości działań uczelni podejmowanych wspólnie – m. in. Wprowadzono do ustawy posiadające osobowość prawną związki uczelni, które mogą być powoływane w ramach każdego z sektorów – publicznego oraz niepublicznego. Jednostki międzyuczelniane i jednostki wspólne oraz krajowe i zagraniczne jednostki wykonujące zadania inne niż dydaktyczne

7 Jerzy Woźnicki Uczelnia wobec swych interesariuszy - konwent Art W skład konwentu uczelni publicznej mogą wchodzić w szczególności przedstawiciele: 1) organów państwowych; 2) organów samorządu terytorialnego i zawodowego; 3) instytucji i stowarzyszeń naukowych, zawodowych oraz twórczych; 4) organizacji pracodawców oraz, jeżeli statut tak stanowi, organizacji samorządu gospodarczego; 5) przedsiębiorców i instytucji finansowych. 2. W skład konwentu publicznej uczelni zawodowej mogą wchodzić przedstawiciele uczelni akademickiej, z którą publiczna uczelnia zawodowa współdziała. 3. Szczegółowy skład konwentu oraz sposób powoływania jego członków, w tym przedstawicieli wymienionych w ust. 1, określa statut.

8 Jerzy Woźnicki Działalność gospodarcza w szkole wyższej Art. 7. Uczelnia może prowadzić działalność gospodarczą wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo od działalności, o której mowa w art. 13 i 14, w zakresie i formach określonych w statucie.

9 Jerzy Woźnicki Działalność gospodarcza w szkole wyższej Art Prowadzenie przez uczelnię działalności dydaktycznej, naukowej, badawczej, doświadczalnej, artystycznej, sportowej, diagnostycznej, rehabilitacyjnej lub leczniczej nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 173, poz i Nr 281, poz oraz z 2005 r. Nr 33, poz. 289).

10 Jerzy Woźnicki Uczelnia proinnowacyjna Art W celu lepszego wykorzystania potencjału intelektualnego i technicznego uczelni oraz transferu wyników prac naukowych do gospodarki, uczelnie mogą prowadzić akademickie inkubatory przedsiębiorczości oraz centra transferu technologii.

11 Jerzy Woźnicki Uczelnia proinnowacyjna – c.d. Art Akademicki inkubator przedsiębiorczości tworzy się w celu wsparcia działalności gospodarczej środowiska akademickiego lub pracowników uczelni i studentów będących przedsiębiorcami.

12 Jerzy Woźnicki Uczelnia proinnowacyjna – c.d. Art Akademicki inkubator przedsiębiorczości utworzony: 1) w formie jednostki ogólnouczelnianej działa na podstawie regulaminu zatwierdzonego przez senat uczelni; 2) w formie spółki handlowej lub fundacji działa w oparciu o odpowiednie dokumenty ustrojowe.

13 Jerzy Woźnicki Uczelnia proinnowacyjna – c.d. Art Centrum transferu technologii tworzy się w celu sprzedaży lub nieodpłatnego przekazywania wyników badań i prac rozwojowych do gospodarki.

14 Jerzy Woźnicki Uczelnia proinnowacyjna – c.d. Art Centrum transferu technologii utworzone: 1) w formie jednostki ogólnouczelnianej działa w oparciu o regulamin zatwierdzony przez senat uczelni; 2) w formie spółki handlowej lub fundacji działa w oparciu o odpowiednie dokumenty ustrojowe.

15 Jerzy Woźnicki Możliwości wkładu szkół wyższych w działania proinnowacyjne Uwzględniając dotychczasowe doświadczenia i oceniając rysujące się wyzwania, możemy stwierdzić, ze rola uczelni może być następująca: konwencjonalna, wypełniana w Polsce, jako partnera merytorycznego, realizatora zamówionego projektu badawczego; mniej konwencjonalna ale pożądana, dotąd nie dość rozwijana, jako: partnera uwiarygodniającego, partnera wspierającego przedsięwzięcie merytorycznie, organizacyjnie i materialnie, partnera w kreowaniu jednostek wspólnych, wspólnika w przedsięwzięciach gospodarczych, inne.

16 Jerzy Woźnicki Bariery w rozwoju innowacyjności: brak tradycji wynalazczych mający swe źródła w zaborach, wieloletnim zacofaniu, braku kapitału, zaściankowości wynikającej z wieloletniej izolacji naszego kraju brak z jednej strony wiary u samych wynalazców w możliwość osiągnięcia sukcesu ekonomicznego dzięki wynalazkowi, z drugiej zaś brak wiarygodności wynalazców w oczach ewentualnych inwestorów brak kapitału i tradycji jego pomnażania za sprawą inwestycji w przedsięwzięcia innowacyjne związane z dużym ryzykiem

17 Jerzy Woźnicki Bariery w rozwoju innowacyjności: brak doświadczeń i niedorozwój instytucjonalny w zakresie infrastruktury i logistyki związanej z transferem technologii i ich komercjalizacją brak doświadczeń w stosowaniu rozwiązań prawnych wspierających innowacyjność brak przykładów spektakularnych sukcesów biznesowych za sprawą wdrożenia nowych rozwiązań technologicznych brak rzeczywiście innowacyjnych nowych opracowań (szuflady są niewykorzystane, a może nie dość pełne, albo … prawie puste?).

18 Jerzy Woźnicki Kodeks Partnerstwa Nauki i Gospodarki Przygotowywany przez Instytut Społeczeństwa Wiedzy, wspierany przez Fundację Rektorów Polskich, przy udziale Krajowej Izby Gospodarczej i wsparciu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Projekt pt. Kodeks Partnerstwa Nauki i Gospodarki, rozpoczęty w lipcu 2005 r.

19 Jerzy Woźnicki Kodeks Partnerstwa Nauki i Gospodarki – c.d. W druku publikacja pt. „Regulacje prawne, dobre wzorce i praktyki dotyczące korzystania przez podmioty gospodarcze z wyników prac badawczych i innych osiągnięć intelektualnych instytucji akademickich i naukowych” – podsumowująca I etap projektu