Postanowili ś my, ż eby rz ą dził cały naród, ż eby cały naród mógł powiedzie ć, czego mu potrzeba. Ale zapomnieli ś my Panowie, ż e naród to nie tylko doro ś li, ale i dzieci. Mamy kilka milionów dzieci, wi ę c i one powinny rz ą dzi ć. Niech b ę d ą dwa parlamenty. Jeden dorosłych i tam b ę d ą posłowie i ministrowie dorosłych. A drugi b ę dzie sejmem dzieci i tam dzieci b ę d ą posłami i ministrami. Ja wiem, ż e to jest trudne, wszystkie reformy s ą trudne, ale trzeba zacz ąć. Je ś li mnie si ę nie uda zrobi ć tego jak trzeba, reform doko ń czy mój syn, b ą d ź wnuk. [Fragment ksi ąż ki „Król Maciu ś I”] Sejm Dzieci i Młodzieży
Czym jest SDiM? Sejm Dzieci i Młodzieży – akcja propagująca od 1994 r. parlamentaryzm wśród młodzieży, aktualnie gimnazjalnej i szkół ponadgimnazjalnych. Kadencja posłów trwa jeden rok, a jedyna sesja w roku odbywa się 1 czerwca w Dzień Dziecka.
Jak wygląda SDiM? SDiM składa się, tak jak Sejm RP, z 460 posłów. Każde z 16 województw otrzymuje proporcjonalną liczbę mandatów do liczby uczniów w gimnazjach i szkołach średnich w danym województwie. Obrady Sejmu DiM (tak jak Sejmu RP) odbywają się w sali plenarnej, poprzedzają je obrady komisji sejmowej, opracowującej projekt uchwały, konsultacje projektu oraz organizowane przez organizacje pozarządowe warsztaty tematyczne dla posłanek i posłów.
Posłowie wybierają spośród siebie sprawozdawcę komisji, który jest reprezentantem komisji na posiedzeniach Sejmu. Zobowiązany jest on do odczytania treści uchwały przygotowanej wcześniej przez członków Komisji Sejmowej, wyjaśnienia niejasności i wątpliwości oraz do odpowiadania na zapytania poselskie. Ma on możliwość ustosunkowywania się do wypowiedzi posłów i zgłoszonych przez nich poprawek.
Każdy poseł ma prawo zgłosić poprawkę, popartą podpisami 30 innych posłów. Wystąpienie poselskie nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś posła sprawozdawcy 5 min. W prowadzeniu obrad Sejmu Dzieci i Młodzieży pomagają marszałkowie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Posłowie mają również możliwość spotkania się z parlamentarzystami i ich klubami.
Sejm Dzieci i Młodzieży w Polsce to pierwsze tego typu przedsięwzięcie i inicjatywa w Europie. Obecnie tego rodzaju dziecięco-młodzieżowe parlamenty zostały zainicjowane także w Republice Francuskiej, Portugalii, Królestwie Wielkiej Brytanii, Finlandii i Republice Czech (stan na 2012 r.).
Jak zostać posłem? Do 2009 roku przyznanie mandatu odbywało się na podstawie konkursu literackiego. Kandydaci pisali pracę na jeden z tematów wyznaczonych przez Zespół Organizacyjny. Prace spływały do Kuratoriów Oświaty przy urzędzie wojewódzkim. Wojewódzka Komisja (wyznaczona przez Kuratora Oświaty) oceniała prace i najlepszym autorom przyznawała mandaty poselskie. Następnie prace posłów oceniał Zespół Organizacyjny. Z każdego tematu wybierał około 20 najlepszych prac – ich autorzy dodatkowo na kilkanaście dni przed obradami SDiM zasiadali w Komisji Sejmowej. Każda Komisja wybierała spośród siebie trzech równych sobie Marszałków SDiM oraz opracowywała projekt uchwał sejmowych.
Od roku 2010 kandydaci i kandydatki pracują w zespołach dwuosobowych. Aby móc otrzymać mandaty poselskie, zespół musi wykonać związane z tematyką sesji działanie społeczne, a relację z wykonanych działań zamieścić na ogólnodostępnym serwisie Mandaty poselskie otrzymują te zespoły, których relacje z działań lokalnych zostały najwyżej ocenione. Inicjatorem i organizatorem nowej formuły rekrutacji do SDiM jest Fundacja CEO.
W 2010 r. powołano jedną komisję składającą się z 80 posłów. Komisja została podzielona na podkomisje, a spośród siebie wybrała tylko dwóch, a nie jak wcześniej trzech marszałków. Komisja spotkała się dzień przed obradami plenarnymi czyli 31 maja. W 2011 r. do komisji zostały zakwalifikowane 64 osoby (po 4 z każdego województwa). Podczas spotkania 7-8 maja 2011 komisja opracuje propozycję uchwały, która będzie przez posłanki i posłów konsultowana w szkołach i poddana debacie podczas obrad 1 czerwca.
XX sesja SDiM Pierwszy dzień upłynął na warsztatach. 31go maja spotkaliśmy się w Zespole Szkół przy ulicy Wiśniowej 56. My uczestniczyłyśmy w warsztatach "Zaaranżuj zmianę!" Realizacja wydarzeń zaangażowanych społecznie na przykładzie działań związanych z prawami człowieka i ekologią Prawie 230 zespołów przyjechało z całej Polski. Niektórzy wstali bladym świtem, żeby zdążyć na godz. 13, kiedy to rozpoczęliśmy rejestrację.
Koło godziny 7 rano pojawiłyśmy się przed gmachem Sejmu. Przy wejściu wszystkich czekała osobista kontrola i przejście przez bramki. Przejście ponad 500 osób zajęło trochę czasu. W budynku przed godziną 9 swoje stoiska rozłożyły kluby poselskie, zachęcając do odwiedzania młodych posłów i posłanki różnymi gadżetami. Około 9:30 rozpoczęły się poszukiwania wejścia na sale posiedzeń.
Pierwsze chwile na sali posiedzeń, to czas robienia sobie selfie i zapoznawania się z przestrzenią znaną głównie z ekranów telewizorów. Na kilka minut przed godziną 10 młodzi posłowie i posłanki zajęli swoje miejsca, a 3 młodych marszałków w towarzystwie dorosłych pomocników weszło na salę i rozpoczęli XX posiedzenie SDiM.
Posiedzenie rozpoczęły przemówienia zaproszonych gości. Następnie nadszedł czas na sprawozdanie prac komisji problemowej, która obradowała 10 i 11 maja 2014 roku. Po wystąpieniu posła sprawozdawcy rozpoczęły się przemówienia. Niektóre z nich dotyczyły konkretnych propozycji poprawek do projektu uchwały, inne były komentarzami do całej uchwały. Były też takie, które odnosiły się do oceny Unii Europejskiej. Po przemówieniach młodzi posłowie i posłanki przystąpili do głosowania nad poprawkami do uchwały. Część poprawek została odrzucona, część przyjęta. Całość uchwały została przyjęta większością głosów. Po głosowaniu nastąpiły pytania do Ministra Edukacji Narodowej.
Dziękujemy za uwagę! Klaudia Rzewuska i Klaudia Kuźma posłanki na XX sesję SDiM.