Organizacja Sejmu i Senatu Status posła i senatora

Prezentacja na temat: "Organizacja Sejmu i Senatu Status posła i senatora"— Zapis prezentacji:

1 Organizacja Sejmu i Senatu Status posła i senatora
dr Ryszard Balicki

2 Sala obrad

3 Autonomia parlamentarna
Aspekt formalny Autonomia regulaminowa Aspekt materialny Konieczność zapewnienia izbom gwarancji swobodnego wykonywania zadań, a parlamentarzystom – swobodnego wykonywania ich mandatu

4 Regulamin izby Regulują: organizacji wewnętrznej; porządku prac;
trybu powoływania i działalności ich organów; sposobu wykonywania konstytucyjnych i ustawowych obowiązków organów państwowych wobec danej izby (art. 112 w zw. z art. 124 Konstytucji RP) Uchwalane są w formie uchwały danej izby!

5 Sesyjny Permanentny Tryb pracy
w ramach kadencji wyodrębnia się krótsze odcinki pracy (sesje) Permanentny w ramach kadencji parlament jest cały czas gotów do pracy

6 Posiedzenia Sejmu Art. 113 Konstytucji
Posiedzenia Sejmu są jawne, wyraża zasadę jawności prac parlamentarnych. Zasada ta ma charakter zupełny i obejmuje: Jawność i publiczność obrad, rozumianą jako stworzenie możliwości bezpośredniej obserwacji przebiegu obrad przez publiczność; Dostępność dokumentów i materiałów stanowiących przedmiot bieżących obrad Sejmu; Następczą dostępność dokumentów i materiałów rejestrujących przebieg obrad, zwłaszcza druków sejmowych i sprawozdań stenograficznych, które zawierają m.in. imienne wykazy głosowań.

7 Zasada dyskontynuacji
Wraz z końcem kadencji upadają wszelkie nie zakończone prace parlamentarne. Wyjątki muszą wynika z regulacji prawnej: projekt wniesiony jako inicjatywa obywatelska, sprawozdanie sejmowej komisji śledczej, którego nie rozpatrzono na posiedzeniu Sejmu, procedura odpowiedzialności konstytucyjnej, postepowanie w sejmowej Komisji ds. UE, wniosek o kontrolę konstytucyjności wniesiony przez posłów (konieczność ponownego poparcia).

8 Organy Sejmu Marszałek Sejmu, Prezydium Sejmu, Konwent Seniorów,
komisje sejmowe.

9 Marszałek Sejmu (art. 10 reg. sejm
reprezentuje Sejm, stoi na straży jego praw i godności, przewodniczy obradom Sejmu, kieruje pracami Prezydium Sejmu oraz Konwentu Seniorów. W razie opróżnienia urzędu Prezydenta Marszałek Sejmu sprawuje funkcje głowy państwa.

10 Wybór Marszałka na pierwszym posiedzeniu nowo wybranego Sejmu, po złożeniu ślubowania przez posłów, przeprowadza Marszałek Senior, kandydata może zgłosić grupa co najmniej 15 posłów, wybór bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, jeżeli wymagane są kolejne głosowania to w kolejnych turach skreśla się kandydata z najmniejszym poparciem.

11 Prezydium Sejmu W skład Prezydium Sejmu wchodzą: marszałek Sejmu i
wicemarszałkowie

12 Prezydium Sejmu - kompetencje
ustala plan prac Sejmu (po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów), ustala tak zwane tygodnie posiedzeń z wyprzedzeniem co najmniej 3-miesięcznym, dokonuje wykładni Regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, opiniuje sprawy wniesione przez Marszałka Sejmu, organizuje współpracę między komisjami sejmowymi i koordynuje ich działania, ustala zasady organizowania doradztwa naukowego na rzecz Sejmu i jego organów, powoływania doradców sejmowych oraz korzystania z opinii i ekspertyz, podejmuje inne czynności wynikające z Regulaminu Sejmu.

13 Konwent Seniorów W jego skład wchodzą:
Marszałek Sejmu i wicemarszałkowie (czyli Prezydium Sejmu), oraz: przewodniczący lub wiceprzewodniczący klubów przedstawiciele porozumień ustanawianych przez kluby i koła, klubów parlamentarnych, jeśli reprezentują co najmniej 15 posłów kół parlamentarnych reprezentujących w dniu rozpoczęcia kadencji Sejmu osobną listę wyborczą W posiedzeniach Konwentu Seniorów bierze udział z głosem doradczym Szef Kancelarii Sejmu. Marszałek Sejmu z własnej inicjatywy bądź na wniosek członków Konwentu Seniorów może zaprosić na posiedzenie Konwentu inne osoby. (art. 15 ust. 2 Regulamin Sejmu)

14 Komisje Sejmowe Sejm wyłania ze swego grona komisje, które rozpatrują i przygotowują sprawy przekazane pod ich obrady przez Sejm lub Prezydium Sejmu. Komisje sejmowe są również organami Sejmu w zakresie kontroli działalności organów państwowych, samorządu terytorialnego oraz innych organizacji w zakresie wprowadzania w życie i wykonywania ustaw i uchwał Sejmu.

15 Komisje Stałe Nadzwyczajne Śledcze Resortowe Nieresortowe

16 Liczba miejsc przysługująca klubom w trzech kategoriach komisji
Komisje duże Komisje średnie Komisje małe PiS 20 14 9 PO 12 8 5 Kukiz15 4 2 1 N PSL Liczba miejsc przysługująca klubom w Komisji do Spraw Unii Europejskiej PiS PO Kukiz15 N PSL 23 14 4 3 2

17 Wyszczególnienie Liczba posłów początek kadencji O g ó ł e m 460 Posłowie należący do komisji stałych w tym: - do 1 komisji - do 2 komisji - do 3 komisji 433 419 416 413 Posłowie nienależący do komisji stałych 27 41 44 47

18 Komisje powoływane wg. odrębnych zasad
Komisja do Spraw Służb Specjalnych (KSS) Komisja do Spraw Unii Europejskiej (SUE) Komisja Etyki Poselskiej (EPS)

19 Komisja do Spraw Służb Specjalnych
Do zakresu działania Komisji należy m.in. opiniowanie projektów aktów normatywnych, opiniowanie kierunków działań i rozpatrywanie corocznych sprawozdań szefów służb specjalnych, opiniowanie wniosków w sprawie powołania i odwołania szefów służb specjalnych i ich zastępców, zapoznawanie się z informacjami służb specjalnych o szczególnie istotnych wydarzeniach z ich działalności ocena współdziałania służb specjalnych z innymi organami i służbami

20 Komisja do Spraw Unii Europejskiej
Do zakresu działania Komisji należą sprawy związane z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, w szczególności: – zajmowanie stanowisk i wyrażanie opinii na temat projektów aktów prawnych Unii Europejskiej, projektów umów międzynarodowych, których stroną mają być Unia Europejska lub Europejska Wspólnota Energii Atomowej, planów pracy Rady i rocznych planów legislacyjnych Komisji Europejskiej, formułowanie zaleceń dla Rady Ministrów dotyczących stanowiska Rzeczypospolitej Polskiej, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektu w Radzie, rozpatrywanie informacji i innych dokumentów przedkładanych przez Radę Ministrów, opiniowanie kandydatur na niektóre stanowiska w Unii Europejskiej.

21 Komisja Etyki Poselskiej
Do zakresu działania Komisji należą sprawy opracowania ""Zasad Etyki Poselskiej"", ich uzupełniania i korygowania oraz upowszechnianie ich wśród posłów, rozpatrywanie spraw posłów, którzy zachowują się w sposób nie odpowiadający godności posła, rozpatrywanie spraw wynikających z Rejestru Korzyści i majątkowych oświadczeń poselskich.

22 Status prawny posła Art. 104 Konstytucji.
Posłowie są przedstawicielami Narodu. Nie wiążą ich instrukcje wyborców. Przed rozpoczęciem sprawowania mandatu, posłowie składają ślubowanie. Odmowa złożenia ślubowania oznacza zrzeczenie się mandatu. Uchylanie się od złożenia ślubowania w terminie trzech miesięcy od pierwszego posiedzenia Sejmu lub Senatu jest równoznaczne ze zrzeczeniem się mandatu posła lub senatora.

23 Mandat parlamentarny Imperatywny Wolny
Poseł reprezentuje swoich wyborców Instrukcje wyborcze Imperatywny Poseł reprezentuje cały Naród Brak instrukcji wyborczych Wolny

24 Mandat wolny Cechy: uniwersalność, niezależność i nieodwołalność.
Gwarancje niezależności Immunitet: Materialny Bezwzględny: nie może zostać uchylony, nie można się go zrzec, Częściowy: „zakres sprawowania mandatu”, Trwały: zarówno w czasie wykonywania mandaty jak i po nim Formalny Względny: może zostać uchylony, można się go zrzec, Zupełny: dotyczy wszystkich czynów karnych Nietrwały: tylko w czasie trwania mandatu. Nietykalność zakaz zatrzymywania lub aresztowania bez zgody izby (art. 105 ust 5)

25 Dziękuję i do zobaczenia