Organizacja – misja, budowa, struktura organizacyjna.
Organizacja (z grec. „Organizo”) – oznacza tworzenie uporządkowanych, harmonijnych całości, in. instytucji jako wyodrębnionych z otoczenia, wewnętrznie uporządkowanych i powiązanych między sobą zbiory elementów, ukierunkowanych na realizację celów.
Misja – jest generalnym uzasadnieniem racji istnienia i rozwoju organizacji. Określa główne wartości, dla których organizacja została powołana bądź, które realizuje przez swoją działalność. Pozwala odpowiedzieć na pytania: 1. Dlaczego robimy to, co robimy? 2. Dla kogo to robimy? 3. Dlaczego akurat tak to robimy? 4. Co chcemy po sobie pozostawić? 5. Z czego chcemy być znani?
„Jesteśmy dla pacjenta i jego rodziny” „Naszym przesłaniem jest profesjonalna, nowoczesna i skuteczna edukacja pacjenta” „Najważniejsze dla nas jest bezpieczeństwo naszych pacjentów” „Profesjonalizm kadry, bezpieczeństwo i zadowolenie pacjenta”
Organizacja jako społeczno-techniczny system Podsystem społeczny organizacji – grupy ludzi i jednostki, które w powiązaniu ze sobą realizują wspólnie określone cele i zadania. Podsystem techniczny organizacji – to struktura formalna, urządzenia i technologie.
Otoczenie zewnętrzne – to wszystko poza organizacją, co może na nią oddziaływać. Otoczenie ogólne – obejmuje niezbyt wyraźnie określone wymiary i siły. Otoczenie celowe – składa się z konkretnych organizacji lub grup, które mogą wpływać na organizację.
Rodzaje otoczenia zewnętrznego ogólnego: socjo-kulturowe polityczno-prawne ekonomiczno-gospodarcze międzynarodowe technologiczne
Rodzaje otoczenia zewnętrznego celowego: właściciele konkurenci klienci dostawcy kooperanci związki zawodowe
Otoczenie wewnętrzne (środowisko wewnętrzne) – to warunki i siły wewnątrz organizacji.
Otoczenie wewnętrzne organizacji: Zarząd (rada zarządzająca) – opracowuje strategię firmy i nadzoruje jej właściwe wykonywanie, podejmuje strategiczne decyzje. Pracownicy – członkowie organizacji, zasoby ludzkie realizujące zadania organizacji. Kultura – to zestaw wartości, które pomagają jej członkom zrozumieć, co jest dla organizacji ważne, za czym się opowiada.
Budowa wewnętrzna organizacji Zakład Pion organizacyjny Pion organizacyjny Jednostki organizacyjne Jednostki organizacyjne Komórki organizacyjne Komórki organizacyjne Stanowiska pracy Stanowiska pracy Stanowiska pracy Stanowiska pracy
Więzi organizacyjne – to relacje łączące poszczególne elementy organizacji decydujące o sprawności ich współdziałania Więź służbowa – in. hierarchiczna, odzwierciedla jednostronną zależność pracownika od przełożonego. Przełożony ma prawo decydować o zadaniach, czasie pracy, urlopie, wynagrodzeniu itp.
Dotąd I wykład PUZ
Więź służbowa w pionie organizacyjnym Naczelne kierownictwo: dyrektor, prezes itp. (z-ca ds. ..............) Kierownictwo szczebla pośredniego (taktycznego) Kierownictwo szczebla bezpośredniego (operacyjnego) P r a c o w n i c y
Więź funkcjonalna – in. fachowa, polega głównie na doradzaniu, konsultowaniu, specjalistycznym wsparciu w zakresie merytorycznych funkcji.
Więź techniczna – in. współpracy, to zależność między pracownikami wynikająca z procesu pracy. Każde następne działania uwarunkowane są prawidłowym wykonaniem czynności na poprzednich etapach procesu pracy.
Więź informacyjna – polega na obowiązku jednostronnego albo wzajemnego informowania się o stanie sytuacji zawodowej lub jej zmianach. Jakie informacje, komu, kiedy i za pomocą jakich środków powinien przekazywać, a jakie uzyskiwać.
Poziomy zarządzania instytucją: Poziom strategiczny Poziom taktyczny Poziom operacyjny
Zarządzanie strategiczne To proces zarządzania nastawiony na formułowanie i wdrażanie strategii, które sprzyjają wyższemu stopniowi zgodności organizacji z jej otoczeniem i osiągnięciem celów strategicznych (misji).
Zarządzanie działalnością operacyjną oznacza cały zestaw czynności kierowniczych wykorzystywanych przez organizację do przekształcania nakładów w produkty i usługi.
Struktura organizacyjna (formalna) To zestaw elementów organizacji, które są użyte do ukształtowania organizacji. To ich układ oraz wzajemne powiązania, które decydują o powodzeniu funkcjonowania instytucji. To ustalony i obowiązujący porządek, wg którego organizacja funkcjonuje sprawnie. To całokształt relacji formalnych zachodzących wewnątrz organizacji.
Elementy struktury organizacyjnej Specjalizacja czynności – podział pracy wg wyodrębnionych specjalizacji Normalizacja czynności – stosowanie norm (procedur, standardów, planów itd.) w celu ujednolicenia działań Koordynacja czynności – integrowanie funkcji działów i ludzi w organizacji Centralizacja i decentralizacja decyzji – lokalizacja uprawnień decyzyjnych Wielkość jednostki roboczej – liczba pracowników.
Wyznaczniki struktury organizacyjnej: Technologia procesów Ludzie (kierownicy, pracownicy, klienci) Wielkość organizacji(potrzeba formalizacji) Strategia (struktura podąża za strategią) Indywidualny i sytuacyjny dobór
Klasyfikacja klasycznych struktur organizacyjnych wg: Rozpiętości kierowania – struktury płaskie i smukłe. (Rozpiętość kierowania wyznaczona jest liczbą pracowników, którymi można sprawnie zarządzać).
Wg lokalizacji uprawnień decyzyjnych – struktury scentralizowane i zdecentralizowane.
Wg dominacji więzi organizacyjnych – struktury liniowe, funkcjonalne, techniczne.
Wg stopnia formalizacji – struktury nadmiernie sformalizowane lub niesformalizowane.
Klasyfikacja nowoczesnych struktur organizacyjnych: Wg klienta, rynku lub wyrobu Podwójnego podporządkowania (macierzowa) Struktury hybrydowe
Funkcje struktury organizacyjnej: Określa podział pracy i pokazuje przebieg procesu technologicznego (powiązania) Wskazuje na rodzaj specjalizacji pracy Opisuje układ hierarchii i władzy oraz przedstawia układ odpowiedzialności Zapewnia trwałość i ciągłość pomimo ruchu kadrowego Porządkuje organizację i czyni jej funkcjonowanie przewidywalnym
Schemat organizacyjny – to graficzna prezentacja niektórych elementów organizacji, które są użyte do ukształtowania organizacji oraz ich powiązań. Pokazujący m.in. specjalizację stanowisk oraz wielkość jednostki.