System szkolnictwa w Niemczech
Obowiązek szkolny obejmuje dzieci i młodzież w wieku od 6 do 18 roku życia. Kompetencje w dziedzinie oświaty podzielone są miedzy państwo (BUND) i Landy. Konstytucja Niemiec gwarantuje każdemu krajowi związkowemu (LAND) znaczną niezależność w dziedzinie kultury i edukacji. Każdy Land posiada własne Ministerstwo Oświaty (KULTUSMINISTERIUM). Władze oświatowe danego Landu odpowiadają za politykę edukacyjną na swoim terenie. Konsekwencją takiego podziału kompetencji są znaczne różnice w programach nauczania i celach kształcenia w poszczególnych Landach.
ETAPY KSZTAŁCENIA PRIMARSTUFE KINDERGARTEN (przedszkole) – nie jest obowiązkowe GRUNDSCHULE (szkoła podstawowa) – od 6 roku życia, trwa 4 lata, w Berlinie i w Brandenburgii 6 lat Celem szkoły podstawowej jest nauka umiejętności czytania i pisania oraz podstaw matematyki. Nauka obejmuje też obsługę komputerów, edukację estetyczną, kulturę fizyczną, międzyprzedmiotowe zajęcia z ochrony środowiska, przyrody, wiedzy obywatelskiej, język obcy i religię. Początkowo dzieci nie są oceniane za pomocą not, lecz w sposób opisowy (opinia).
SCHULTÜTE
ETAPY KSZTAŁCENIA SEKUNDARSTUFE I W następnym etapie kształcenia -3 typy szkół, w niektórych Landach 4, pierwsze dwa lata w każdej z tych szkół to tzw. Orientierungsstufe HAUPTSCHULE (szkoła główna) – trwa 5-6 lat, Hauptschulabschluss, nauka zawodu w rzemiośle, handlu, przemyśle REALSCHULE (szkoła realna) – trwa 6 lat, Realschulabschluss, nauka zawodu na średnim szczeblu w różnych dziedzinach gospodarki – handel, przemysł, służba publiczna, administracja, rzemiosło. GYMNASIUM (gimnazjum)- trwa 9 lat, matura (Abitur), studia GESAMTSCHULE (szkoła zespolona)–skupia w/w typy kształcenia
ETAPY KSZTAŁCENIA SEKUNDARSTUFE II GYMNASIUM (gimnazjum)- 11,12, 13 klasa przygotowujące do matury GESAMTSCHULE (szkoła zespolona) – od 11 klasy BERUFSSCHULE BERUFSFACHSCHULE
MATURA (ABITUR) Uczniowie zdają 3 -5 przedmiotów. Obowiązkowo język niemiecki, matematyka, język obcy Egzaminy mają formę pisemną i ustną w zależności od Landu 3 obowiązkowe przedmioty są wymagane, aby dostać się na studia Uczniowie kończący szkołę średnią o profilu zawodowym np. berufliches Gymnasium oprócz powyższych egzaminów zdają egzamin z jednego z przedmiotów zawodowych. W Niemczech można studiować bez matury – Fachhochschule.
DUALNY SYSTEM KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO Dualny system to połączenie teoretycznej nauki z praktyczną nauką zawodu (np. 3 dni w zakładzie pracy, 2 dni w szkole) Uczeń jest zobowiązany do zorganizowania sobie praktyk i znalezienie swojego pracodawcy. W ramach praktyk uczeń otrzymuje miesięczne wynagrodzenie za pracę. Praktyka trwa 2-3 lata i kończy się egzaminem Pracodawcy współpracują ze szkołami zawodowymi oraz izbami przemysłowo-handlowymi lub rzemieślniczymi.
SZKOLNICTWO ZAWODOWE Do szkół zawodowych zalicza się: - Berufsvorbereitende Schulform - Berufsgrundschule - Berufschule - Berufsfachschule - Fachschule - Fachoberschule - Berufliches Gymnasium
SCHEMAT SYSTEMU SZKOLNICTWA W NIEMCZECH
RÓŻNE NAZWY SZKÓŁ Szkoły główne i realne mogą mieć różne nazwy w poszczególnych Landach Erweiterte Realschule ( Saarland) Mittelschule ( Sachsen) Regelschule (Thüringen) Oberschule ( Brandenburg) Sekundarschule (Bremen, Sachsen-Anhalt) Regionale Schule (Rheinland-Pfalz, Mecklenburg-Vorpommern) Wirtschaftsschule (Bayern)
OCENY W NIEMCZECH I POLSCE POLSKA NIEMCY celujący sehr gut bardzo dobry 2 gut dobry befriedigend dostateczny ausreichend dopuszczający mangelhaft niedostateczny ungenügend
FERIE W NIEMCZECH W każdym Landzie jest inny termin zakończenia i rozpoczęcia roku szkolnego. Terminy i czas trwania ferii w poszczególnych Landach jest różny. wakacje (Sommerferien) – 6 tygodni, różne terminy ferie jesienne (Herbstferien) ferie świąteczne (Weihnachtsferien) ferie zimowe (Winterferien) ferie wielkanocne (Osterferien); ferie wiosenne (Pfingstferien); dodatkowe dni wolne (w zależności od Landu)
CIEKAWOSTKI Uczniowie nie kupują książek, szkoła wypożycza je uczniom. Przerwy w szkole są co 2 lub co 3 godziny. Trwają 20 i 30 minut. Jest też przerwa godzinna dla tych co zostają w szkole do 16. Jeżeli uczeń szkoły średniej otrzyma z dwóch lub więcej przedmiotów oceny 5 lub 6 może się okazać, że będzie musiał powtarzać klasę. Regulacje te są zależne od władz poszczególnych landów. W niemieckich szkołach nie ma studniówek, są bale maturalne (po maturze). Nie ma możliwości poprawy sprawdzianów. Nie ma mundurków.