Organizacja pracy świetlicy szkolnej zgodnie z przepisami prawa Urszula Mielczarek mielczarek@womczest.edu.pl

Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2013/2014 Wspieranie rozwoju dziecka młodszego w związku z obniżeniem wieku szkolnego Podniesienie jakości kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych Działania szkoły na rzecz zdrowia i bezpieczeństwa uczniów Kształcenie uczniów niepełnosprawnych Źródło;(Strona MEN –kształcenie i kadra-nadzór pedagogiczny)

W publicznych szkołach podstawowych – Kontrole planowe W publicznych szkołach podstawowych – 10% szkół (styczeń – luty 2014 r.): „Zgodność z przepisami prawa organizacji pracy świetlicy szkolnej zorganizowanej w publicznej szkole podstawowej „

Za zorganizowanie w szkole świetlicy odpowiada dyrektor szkoły. Środki finansowe oraz wyposażenie świetlicy , zapewnić musi organ prowadzący szkołę

Cel świetlicy; Celem głównym świetlicy jest zapewnienie uczniom zorganizowanej opieki wychowawczej zarówno przed obowiązkowymi zajęciami edukacyjnymi jak i po nich, tworzenie warunków do nauki własnej i pomocy w nauce, oraz rozwijanie zainteresowań i uzdolnień wychowanków.

Prawo o świetlicy:

Kwalifikacje: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 czerwca 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli Dz. U. z 2013, poz.1207

Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela-wychowawcy w świetlicach szkolnych posiada osoba, która ; Uzyskała tytuł magistra lub licencjata, po ukończeniu studiów wyższych na kierunku pedagogika w specjalności odpowiadającej prowadzonym zajęciom i posiada przygotowanie pedagogiczne albo: Ukończyła studia podyplomowe z zakresu prowadzonych zajęć i posiada przygotowanie pedagogiczne lub : ma kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym typie szkoły, w której prowadzi się świetlicę Kwalifikacje do pracy w świetlicy szkolnej mają wszyscy nauczyciele Nie z kompetencji dodatkowych –z prawa nowego, będziesz miał funkcję świetlicowego

Organizacja pracy w świetlicy Ustawa o systemie oświaty Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. Dz. U. z 2013 r.,poz.827

System oświaty zapewnia w szczególności; Art..67 Do realizacji zadań statutowych szkoła publiczna powinna zapewnić uczniom możliwość korzystania z; między innymi z świetlicy

Organizując pracę świetlicy szkolnej korzystamy z rządowego programu- Radosna Szkoła; www.reformaprogramowa.men.gov.pl

Rada Ministrów przyjęła program rządowy Radosna Szkoła który ma zapewnić wsparcie finansowe dla szkół na zakup pomocy dydaktycznych. Celem programu jest zapewnienie uczniom właściwego rozwoju psychofizycznego. W ramach programu organy prowadzące otrzymują wsparcie finansowe na; Pomoce dydaktyczne ,sprzęt usprawniający motorykę małą, urządzenie szkolnego placu zabaw.

Zalecenia pracy z uczniami Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Dz. U. z 2012 poz.977

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników Dz. U. z 2012 poz.752

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych . Dz. U. z 2012,poz.204

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz.624 z późn. zm. )

Ramowy statut szkoły ; § 7 ust.1. szkoła organizuje świetlicę dla uczniów, którzy muszą dłużej przebywać w szkole ze względu na czas pracy ich rodziców (prawnych opiekunów) , organizację dojazdu do szkoły lub inne okoliczności wymagające zapewnienia uczniowi opieki w szkole , szkoła organizuje świetlicę § 7 ust.2, W świetlicy prowadzone są zajęcia w grupach wychowawczych. Liczba w grupie nie powinna przekraczać 25 uczniów.

Rozporządzenie MENiS z dnia 31 grudnia 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. (Dz. U. nr 6 z 2002 r. poz. 69 ze zmianami (Dz. U 139 z 2009 r. poz. 1130)

Dyrektor zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pobytu w szkole lub placówce, a także bezpieczne i higieniczne warunki uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez szkołę lub placówkę

Czas pracy: Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela Tekst znowelizowany; (Dz. U. z 2006 r. nr 97,poz. 674, nr 170, z późn. zm.) – Art. 42 ust.2 pkt.2 lit. a realizacja godzin przez nauczyciela- tzw. godzin karcianych

Godziny tzw. karciane Godzin tych nie można przeznaczyć na zajęcia obowiązkowe, opiekę nad uczniami podczas ich dowozu do szkoły, doraźne zastępstwa oraz nauczanie indywidualne.

Liczbę godzin obowiązkowego wymiaru zajęć wychowawcy świetlicy określa Ustawa; Karta Nauczyciela. Dla wychowawcy zatrudnionego w pełnym wymiarze wynosi 26 godzin.

Art. 6 Karty Nauczyciela Nauczyciel obowiązany jest w szczególności do: rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą w tym zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę;

Dokumentacja pracy Rozporządzenie MENiS z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. Nr 23, poz. 225, z późn. zm.)

Sposób funkcjonowania świetlicy szkolnej określa Regulamin pracy świetlicy, który jest częścią składową statutu szkoły. Roczny plan działań świetlicy szkolnej przyjmowany jest uchwalą rady pedagogicznej na początku roku szkolnego

Planowanie pracy: Uchwała Nr 172/2008 Rady Ministrów z dnia 19 sierpnia 2008 r. w sprawie przyjęcia Rządowego Programu na lata 2008-2013 „Bezpieczna i przyjazna szkoła” źródło; www.men.gov.pl

Rządowy program „Bezpieczna i przyjazna szkoła ”na lata 2008-2013. Ukierunkowany został na budowanie szkoły wspierającej uczniów i jednocześnie wymagającej. Istotą programu jest kreowanie klimatu współpracy, porozumienia, wzajemnego szacunku i dialogu.

Konwencja o prawach dziecka Przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. , nr 120, poz.526: zmiana 1999r. 09.02; Dz. U. z 2000 r., nr 2, poz. 11)

Świetlica z pomysłem

„Krainą bezpieczeństwa, sprawności Świetlica z pomysłem podejmuje działania mające na celu zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego ucznia. „Krainą bezpieczeństwa, sprawności i zdolności”. Dobrym pomysłem jest tworzenie świetlic tematycznych np.:

„Świetlica krainą bezpieczeństwa” Zaspokajanie potrzeb psychicznych, dobra atmosfera, pełna akceptacja i zaufanie, troska o psychiczny i fizyczny rozwój zabawy i gry ruchowe i dydaktyczne spacery i zabawy na świeżym powietrzu, kształcenie cech psychomotorycznych , wyrabianie świadomej dyscypliny i współudziału w grupie, gry budujące bezpieczeństwo w grupie-kształcące zaufanie

„Świetlica cicha” odrabianie prac domowych, spotkania czytelnicze „Cała Polska czyta dzieciom,” gry dydaktyczne i edukacyjne, posługiwanie się językiem polskim, (edukacja polonistyczna, przyrodnicza, matematyczna, historyczna, język nowożytny, przyroda, etyka, historia i społeczeństwo…..).

„Świetlica kształtująca ekspresję ruchową” zabawy taneczne, zajęcia ruchowe ze śpiewem, techniki plastyczne, zabawy tematyczne, programy artystyczne, gry i zabawy zręcznościowo-sprawnościowe , ( edukacja plastyczna, zajęcia praktyczno-techniczne, wychowanie fizyczne, edukacja muzyczna… ).

„Świetlica relaksacyjno-integracyjna”- techniki i zabawy relaksacyjne ,ćwiczenia oddechowe, zabawy odprężające, wyciszające, techniki komunikacji interpersonalnej, kinezjologia edukacyjna. (edukacja społeczna, muzyczna, plastyczna, wychowawcy klas…)

„Świetlica umysłowa (lub poznawcza)” Łamigłówki matematyczne, zdobywanie wiedzy z różnych dziedzin życia, wychowanie uczniów do właściwego odbioru i wykorzystania mediów, zabawy konstrukcyjne i logiczne, ( zajęcia komputerowe, edukacja matematyczna, edukacja przyrodnicza, historia i społeczeństwo, edukacja polonistyczna, język obcy nowożytny, etyka, wychowawcy klas).

Zadania świetlicy szkolnej 1.Zapewnienie opieki wychowankom w godzinach wynikających z planu pracy szkoły ustalonych w porozumieniu z rodzicami . 2. Tworzenie optymalnych warunków rozwoju uczniów ich zainteresowań, uzdolnień, umiejętności w oparciu o treści programowe. 3. Organizowanie gier i zabaw ruchowych w sali i na świeżym powietrzu .

4.Kształtowanie nawyków kultury życia codziennego. 5. Pomoc w nauce oraz tworzenie warunków i przygotowywanie do samodzielnej nauki i pracy umysłowej. 6. Zapewnienie bezpieczeństwa podczas wymienionych wyżej zadań.

7.Prowadzenie systematycznej działalności wychowawczej, sprzyjającej pełnej realizacji zadań wychowawczych. 8. Rozwój samodzielności i społecznej aktywności. 9. Współpraca z rodzicami i wychowawcami klas.

„Świetlica krainą bezpieczeństwa, sprawności Aranżacja świetlicy szkolnej; „Świetlica krainą bezpieczeństwa, sprawności i zdrowia.” Aranżując przestrzeń musimy mieć na uwadze fakt, iż dziecko ma rozwijać swoje zainteresowania, umiejętności, uzdolnienia, aktywność ruchową, brać udział w zabawach grupowych.

Planowanie pracy: W planowaniu pracy świetlicy szkolnej nie ma gotowych recept, bo takich świetlica nie znosi. Inspiracją poczynań wychowawczo-opiekuńczych w świetlicy jest zespół wychowanków i ich indywidualne potrzeby.

Planowanie zajęć w świetlicy szkolnej może odbywać się w; Układzie poziomym- zajęcia związane z hasłem tygodnia –realizowane codziennie, różnymi formami, ze zmieniającymi się grupami dzieci.

Układzie pionowym- zajęcia powtarzające się systematycznie co tydzień, prowadzone tą samą formą, np.; koło teatralne lub związane z jedną problematyką, np.; zajęcia wychowania komunikacyjnego i skupiające tę samą grupę dzieci

1.Diagnozy środowiska szkolnego- PLANOWANIE PRACY ŚWIETLICY SZKOLNEJ powinno wynikać z ; 1.Diagnozy środowiska szkolnego- (z zainteresowań , potrzeb i indywidualnych możliwości uczniów) Charakterystyki składu wychowanków, możliwości materialnych, organizacyjnych, lokalowych i środowiskowych placówki w okresie objętym planowaniem.

2. Wniosków rady pedagogicznej wynikających z analizy ubiegłorocznej pracy placówki w zakresie opiekuńczym, zdrowotnym, dydaktycznym i organizacyjno- administracyjnym 3.Wniosków pohospitacyjnych, powizytacyjnych i kontrolnych 4. Z programu wychowawczego i profilaktyki szkoły 5. Okoliczności wynikających z potrzeb lub tradycji regionalnych i środowiskowych

uwzględniająca indywidualne zainteresowania wychowanków Proponowana tematyka zajęć dydaktyczno- opiekuńczo-wychowawczych pracy świetlicy szkolnej na rok 2012/2013 uwzględniająca indywidualne zainteresowania wychowanków Wrzesień; Bezpieczna droga do i ze szkoły- Bezpieczna świetlica. Wspomnienia z wakacji. Kodeks zachowania w świetlicy. Poznajmy się- Jestem w grupie.

Październik Dary jesieni- Świat tęczą malowany. Nauczyciele i uczniowie. Lubimy szkołę Świetlicowy chrzest . Zabawy na długie jesienne wieczory.

Przemijanie –Pamięć o tych , którzy odeszli. Listopad Przemijanie –Pamięć o tych , którzy odeszli. Moje hobby- Komputerowy świat dziecka. Szaruga jesienna- W co się bawić? Andrzejkowe wróżby. .

Grudzień Mikołajkowe propozycje- Pocztówka do św. Mikołaja. Choinkowe radości i życzenia. Z kulturą na ty- Zachowania przy stole i nie tylko. Świąteczne spotkania.

Styczeń Nowy Rok- Karnawał dawniej i dziś. Zimowe szaleństwa. Magiczne zakątki Częstochowy. Świetna instytucja- Babcia i Dziadek

Luty Zabawy dzieci w Europie. Moja mała i duża Ojczyzna. Radości zimy. Marzec Znane kobiety- Szanowane i podziwiane. Wiosna-Kolorowy świat. Wielkanocne inspiracje. Dbam o zdrowie

Kwiecień Witaj wiosno Dbam o swoje zdrowie i nie tylko. Moja wiedza o Europie i Polsce. Szanujmy ziemię –Tydzień ekologiczny.

Maj Całe życie z książką Uśmiech dla mamy. Zdrowy styl życia. Ojczyzna i Ja. Czerwiec Dziecka świat. Plany i marzenia wakacyjne. Wypoczywam bezpiecznie. Letni turniej sportowy.

Planowanie tygodniowe; Wrzesień- Temat tygodnia ; Bezpieczeństwo w drodze do i ze szkoły

Planowanie tygodniowe; Wrzesień- Temat tygodnia ; Bezpieczeństwo w drodze do i ze szkoły Lp. Zadania szczegółowe Liczba godzin Przewidywane osiągnięcia uczniów 1. Zapoznanie dzieci z zasadami bezpiecznego poruszania się po chodniku i jezdni 1 Zna i stara się stosować zasady bezpiecznego poruszania się po jezdni i chodniku. 2. Znaki drogowe; ostrzegawcze, nakazu , zakazu, informacyjne 2 Potrafi zakwalifikować znaki do odpowiedniej grupy, zna i stosuje znaki poruszając się po drodze. 3. Wykonywanie znaków drogowych metodą płaskorzeźby z zastosowaniem modeliny. Potrafi stosować technikę płaskorzeźby z plasteliny, umie ocenić swoją pracę, dba o estetykę pracy i pomieszczenia.

-przestrzega zasady gier, rozpoznaje znaki drogowe 4. Sygnały świetlne-zabawy ruchowe 2 Zna zasady przechodzenia przez jezdnię, stosuje je w praktyce, zna sygnalizację świetlną, sprawnie reaguje na sygnały dźwiękowe i barwne. 5. Planszowe gry świetlicowe; memory drogowe, rajd samochodowy. 1 -przestrzega zasady gier, rozpoznaje znaki drogowe 6. Odrabianie prac domowych Dokładnie i systematycznie odrabia prace domowe, chętnie pomaga innym , 7. Budowle z klocków, zabawy samochodowe Zgodnie współdziała w grupie, potrafi zorganizować sobie zabawę, wyraża swą ekspresję twórczą w czasie składania budowli przestrzennych 8. Rozwiązywanie zagadek i rebusów. Współpracuje w grupie, rozwijanie logicznego myślenia, skupienie i koncentrację uwagi,

PLAN PRACY OPIEKUŃCZO- DYDAKTYCZNO- WYCHOWAWCZEJ ŚWIETLICY SZKOLNEJ (fragment planu) „Kraina bezpieczeństwa, sprawności i zdolności”

Formy i środki realizacji Termin Odpowiedzialni i współodpowiedzialni Dział pracy Zadania szczegółowe Formy i środki realizacji Termin Odpowiedzialni i współodpowiedzialni Uwagi Organizacja pracy bieżącym roku szkolnym Przygotowanie kart kwalifikacyjnych i powołanie komisji. Przygotowanie pomieszczenia świetlicy do pracy Zaplanowanie pracy świetlicy -zorganizowanie zespołu wychowanków, -kwalifikacja uczniów, podział na grupy -przegląd pomieszczeń, -uzupełnienie pomieszczenia -dekoracja pomieszczenia świetlicy -projekt planu pracy , opracowanie planów indywidualnych, -dokonanie przydziału czynności, -opracowanie i zatwierdzenie harmonogramu uroczystości świetlicowych . wrzesień sierpień, wychowawcy świetlicy kierownik świetlicy nauczyciele poszczególnych edukacji Bezpieczeństwo, fizyczne i psychiczne uczniów Bezpieczne poruszanie się w drodze do i ze szkoły Bezpieczeństwo psychiczne i fizyczne w szkole i świetlicy Rozwijanie aktywności ruchowej i poznawczej ucznia Właściwe odżywianie i stan higieny, prawidłowa postawa ucznia -bezpieczna droga do szkoły-przejście przez ulicę, sygnalizacja świetlna, -poruszanie się po chodniku, znaki drogowe. -gry, zabawy, loteryjki, konkursy związane z omawianą tematyką, -zajęcia plastyczne, techniczne wrzesień, październik, cały rok wychowawcy , policjant , wychowawcy klas,

Urszula Mielczarek mielczarek@womczest.edu.pl Dziękuję za uwagę Urszula Mielczarek mielczarek@womczest.edu.pl