Uczeń i nauczyciel wobec zmian Nowa formuła egzaminu gimnazjalnego część humanistyczna
Plan prezentacji Nowa struktura egzaminu gimnazjalnego w części humanistycznej. Efektywne przygotowanie uczniów do egzaminów zewnętrznych. Przykłady zadań egzaminacyjnych z zakresu języka polskiego. Przykłady zadań egzaminacyjnych z zakresu historii i wiedzy o społeczeństwie. Kilka praktycznych wskazówek przed egzaminem.
Edukacja gimnazjalna jako część procesu kształcenia między szkołą podstawową a uczeniem się w szkole ponadgimnazjalnej
Świadomość gimnazjalisty Zadanie 29. Czy wybór przyszłej szkoły jest dla gimnazjalistów trudną decyzją? Uwzględnij cechy gimnazjalistów oraz możliwości i konsekwencje wyboru. Musimy pamiętać, że nasza przyszłość zależy tylko i wyłącznie od nas samych. Nie jest możliwe, aby czegoś nie było. Trzeba tylko się dobrze zastanowić i odpowiednio szukać. (…) świadomość konsekwencji swojego wyboru jest znakomitym sprawdzianem odpowiedzialności (…). (…) skorzystajmy z tego, że mamy wpływ na własne życie (…).
Nowa struktura egzaminu gimnazjalnego część humanistyczna
Zakres tematyczny i forma zadań zestawu egzaminacyjnego Język polski – zadania zamknięte lub zadania otwarte – w tym dłuższa wypowiedź pisemna. Historia i wiedza o społeczeństwie – wyłącznie zadania zamknięte.
Czas trwania egzaminu 150 minut 60 minut – możliwe przedłużenie
Komunikowanie wyników egzaminu Prace egzaminacyjne zostaną sprawdzone według jednolitych kryteriów. Wyniki zostaną ustalone w zakresie języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie. Zdający otrzyma zaświadczenie, które będzie zawierało informację o szczegółowych wynikach egzaminu. Zostaną podane dwie liczby: wynik procentowy i wynik centylowy.
Efektywne przygotowanie uczniów do egzaminu zewnętrznego
Znaczenie informacji
Podstawa programowa jako punkt odniesienia dla egzaminu gimnazjalnego Podstawa programowa kształcenia ogólnego napisana jest w języku wymagań. Oznacza to, że za swój główny cel stawia jednoznaczne wskazanie umiejętności, które uczeń ma posiąść i treści nauczania, jakie powinien opanować na zakończenie danego etapu kształcenia. Podstawa programowa z komentarzami, Tom 2.Język polski w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum.
Co sprawdza egzamin gimnazjalny? Opanowanie wiadomości i umiejętności określonych w wymaganiach ogólnych i szczegółowych zawartych w podstawie programowej dla III etapu edukacyjnego z zakresu języka polskiego, historii i wiedzy o społeczeństwie. Odnosi się także, w myśl zasady kumulatywności, do wymagań przypisanych do wcześniejszych etapów edukacyjnych (I i II).
Podstawa programowa przedmiotu język polski III etap edukacyjny – wymagania ogólne Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji – np. docieranie do informacji; rozumienie komunikatów; krytyczna ocena. Analiza i interpretacja tekstów kultury – np. poznawanie nowych gatunków; wartościowanie. Tworzenie wypowiedzi – np. wyraźniejsza świadomość funkcji środków językowych; tworzenie trudniejszych form wypowiedzi.
Podstawa programowa przedmiotu historia III etap edukacyjny – wymagania ogólne Chronologia historyczna – np. sytuowanie wydarzeń, zjawisk i procesów historycznych w czasie; porządkowanie; ustalanie związków. Analiza i interpretacja historyczna – np. wyjaśnianie związków przyczynowo- skutkowych; formułowanie wniosków. Tworzenie narracji historycznej – np. integrowanie informacji pozyskanych z różnych źródeł.
Podstawa programowa przedmiotu wiedza o społeczeństwie III etap edukacyjny – wymagania ogólne Wykorzystanie i tworzenie informacji. Rozpoznawanie i rozwiązywanie problemów. Znajomość zasad i procedur demokracji. Znajomość podstaw ustroju Rzeczpospolitej Polskiej. Znajomość zasad gospodarki rynkowej.
Informator to kolejne ważne źródło informacji Zawiera: podstawy prawne, zwięzły opis egzaminu, przykładowe zadania egzaminacyjne z obudową. Tylko realizacja wszystkich wymagań edukacyjnych zawartych w podstawie programowej jest gwarantem sukcesu na egzaminie gimnazjalnym.
Inne źródła informacji
Przykłady zadań egzaminacyjnych z zakresu języka polskiego
Wyimki z informatora przedmiot – język polski Zadania mogą odnosić się do tekstów literackich, popularnonaukowych lub publicystycznych. Sprawdzane będzie rozumienie zamieszczonego tekstu. Sprawdzana będzie znajomość utworów literackich lub dorobku autorów, których zgodnie z podstawą programową nie wolno pominąć w procesie kształcenia. Dłuższa wypowiedź pisemna w formie rozprawki, opowiadania, charakterystyki, opisu lub sprawozdania. Formy użytkowe, takie jak: podanie, życiorys, list motywacyjny, dedykacja, list oficjalny, ogłoszenie, zaproszenie.
Różnorodność tekstów
Fragmenty tekstów
Zadania egzaminacyjne z języka polskiego
Analiza podanego fragmentu i odwołanie się do znajomości całego utworu
Przykładowa rozprawka
Poziomy wykonania zadania Aspekty oceny: treść, segmentacja tekstu, styl, język, ortografia, interpunkcja. Treść Poziom 4: rozumowanie pełne (teza, argumentacja, wniosek*), argumentacja wyczerpuje wymagania tematu, wszystkie argumenty trafne Poziom 3: rozumowanie pełne (teza, argumentacja, wniosek*), ale argumentacja nie wyczerpuje wymagań tematu, lub argumentacja wyczerpuje wymagania tematu, ale niektóre argumenty są nietrafne Poziom 2: rozumowanie niepełne (nie jest jasne, za czym lub przeciw czemu zdający argumentuje), większość argumentów trafnych Poziom 1: próba rozumowania (nie da się stwierdzić, za czym lub przeciw czemu zdający argumentuje) Poziom 0: brak argumentacji lub praca nie na temat * Gdy zdający nie formułuje explicite tezy lub wniosku, egzaminator ustala je na podstawie argumentów.
Segmentacja tekstu Styl Język Ortografia Interpunkcja Poziom 1: segmentacja konsekwentna Poziom 0: segmentacja przypadkowa, brak segmentacji Styl Poziom 1: styl konsekwentny i dostosowany do przyjętej formy wypowiedzi Poziom 0: styl niekonsekwentny lub niedostosowany do przyjętej formy wypowiedzi Język Poziom 2: najwyżej 3 błędy składniowe lub leksykalne, lub frazeologiczne, lub fleksyjne Poziom 1: 4 błędy składniowe lub leksykalne, lub frazeologiczne, lub fleksyjne Poziom 0: ponad 4 błędy składniowe lub leksykalne, lub frazeologiczne, lub fleksyjne Ortografia Poziom 1: najwyżej 2 błędy Poziom 0: ponad 2 błędy Interpunkcja Poziom 1: najwyżej 3 błędy Poziom 0: ponad 3 błędy
Przykłady zadań egzaminacyjnych z zakresu historii i wiedzy o społeczeństwie
Wyimki z informatora przedmioty – historia i wiedza o społeczeństwie Zadania egzaminacyjne: mają formę zamkniętą, są zróżnicowane pod względem sprawdzanych wiadomości i umiejętności, charakteryzują się różnym poziomem trudności, odwołują się do różnych epok i różnorodnej tematyki, odnoszą się do zróżnicowanych materiałów źródłowych.
Źródła do zadań egzaminacyjnych
Źródła do zadań egzaminacyjnych
Przykładowe formy zadań z historii
Przykładowe formy zadań z wiedzy o społeczeństwie
Kilka praktycznych wskazówek przed egzaminem
Odwoływanie się do wiadomości i umiejętności umiejętność właściwego selekcjonowania informacji, umiejętność porządkowania wiadomości adekwatnie do wskazanego problemu, umiejętność rozpoznawania, formułowania problemu do rozwiązania, umiejętność wnioskowania na podstawie wybranych wiadomości, umiejętność wykorzystania wybranych wiadomości w określonej funkcji (np. argumentacyjnej), umiejętność opanowania i utrwalenia wiadomości.
Praca z tekstem – zrozumienie uważna (a nie pobieżna) lektura tekstu werbalnego i niewerbalnego, umiejętność wykorzystania tekstu lub jego fragmentu dla realizacji zadania, analiza tekstu lub treści zadania w celu realizacji warunków zawartych w temacie zadania, lektura tekstu na poziomach dosłownym i przenośnym.
Tworzenie tekstu – komunikatywność przekazu umiejętność dostosowania wypowiedzi do sytuacji komunikacyjnej, dobór środków językowych adekwatny do intencji autora wypowiedzi, ćwiczenia dotyczące poprawności językowej i precyzji wypowiedzi, utrwalanie ortograficznych i interpunkcyjnych zasad pisowni, ćwiczenia graficzne dotyczące rozplanowania wypowiedzi.
Rozwijanie krytycznego myślenia Umiejętność krytycznego myślenia w sytuacji egzaminacyjnej zapewni: samodzielne opanowanie nieznanego wcześniej kontekstu (lub modelu), zaprojektowanie strategii postępowania – odpowiedniego ciągu działań, poprowadzenie rozumowania polegającego na analizie, wyciąganie wniosków, formułowanie hipotez.
Dziękuję za uwagę. Maria Michlowicz maria.michlowicz@oke.krakow.pl