EUROPEJSKI KONGRES GOSPODARCZY Przetargi Międzynarodowe Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Departament Współpracy Ekonomicznej Katowice, 20 maja 2016 r. Departament Współpracy Ekonomicznej1

Nowoczesna dyplomacja ekonomiczna – INSTRUMENTY Dyplomacja ekonomiczna zadaniem wszystkich placówek dyplomatycznych Nowy system ewaluacji działań placówek dyplomatycznych w obszarze dyplomacji ekonomicznej Badanie satysfakcji przedsiębiorstw Premiowanie faktycznych działań – nagroda Amicus Economiae za wybitne osiągnięcia na rzecz wsparcia przedsiębiorstw Nowy system szkoleń z obszaru dyplomacji ekonomicznej w tym z zakresu procedur przetargowych organizacji międzynarodowych Departament Współpracy Ekonomicznej2

WSPÓŁPRACA INTYTUCJONALNA większa synergia 3 Departament Współpracy Ekonomicznej

Przetargi Międzynarodowe w Organizacjach Narodów Zjednoczonych  UNIDO - Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Przemysłowego (United Nations Industrial Development Organisation)  UNCTAD - Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (United Nations Conference on Trade and Development)  UNDP - Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (United Nations Development Programme, UNDP)  FAO - Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (Food and Agriculture Organization of the United Nations)  WFP - Światowy Program Żywnościowy (World Food Programme, WFP) Departament Współpracy Ekonomicznej4 Agencje wyspecjalizowane i organy pomocnicze

W 1985 r. przekształcona w wyspecjalizowaną agencję ONZ Dyrektor Generalny (executive director)- LI Yong (Chiny) - od r. (na 7 lat) 169 członków Powołana w 1966 r., rozpoczęła działalność rok później jako organ Zgr. Ogólne ONZ Siedziba – Wiedeń UNIDO - posiada sieć biur terenowych oraz 3 przedstawicielstwa: w Brukseli (UE), Genewie (ONZ) i Nowym Jorku (ONZ) UNIDO zatrudnia ok. 700 stałych pracowników w siedzibie wiedeńskiej i biurach terenowych; współpracuje z ok międzynarodowymi ekspertami przy realizacji swoich projektów (ok 60% ekspertów pochodzi z krajów rozwijających się) Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Przemysłowego United Nations Industrial Development Organisation - UNIDO Departament Współpracy Ekonomicznej5 CELE I OBSZARY DZIAŁANIA UNIDO - organizacja o zasięgu globalnym z uniwersalnym przesłaniem zrównoważonej industrializacji państw rozwijających się. ZADANIA:  Wspieranie rozwoju przemysłowego, jako ważnego narzędzia walki z ubóstwem  Przygotowywanie i wdrażanie projektów wpisujące się w: zmniejszanie ubóstwa przez działalność produkcyjną tworzenie zdolności handlowych energia i środowisko

Polska-jeden z liderów grupy wschodnioeuropejskiej (obok Rosji) oraz jeden z najbardziej rozpoznawalnych i aktywnych w ramach UNIDO p.cz. UE. Wraz z poprawą wskaźników makroekonomicznych, która pozwoliła Polsce na uzyskanie członkostwa w OECD (1996) a następnie w UE (2004), Polska zmieniła status na forum UNIDO z biorcy na tzw. początkującego dawcę pomocy rozwojowej (emerging donor); Współpraca Polski z UNIDO opiera się na zasadzie „pomoc za programy” – Polska dokonuje wpłat dobrowolnych z przeznaczeniem na konkretne projekty, mając jednocześnie możliwość zaangażowania w ich realizację polskich przedsiębiorców oraz ekspertów; Polska pomoc rozwojowa świadczona za pośrednictwem UNIDO koncentruje się na terenach Europy Śr-Wsch. oraz Azji Środk. (m.in. Na: Ukrainie, w Tadżykistanie, Kirgistanie, Mołdawii ) Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Przemysłowego UNIDO – WSPÓŁPRACA POLSKI Departament Współpracy Ekonomicznej6

Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju United Nations Conference on Trade and Development - UNCTAD CELE UNCTAD: promocja handlu międzynarodowego i światowych inwestycji w celu przyspieszenia rozwoju gospodarczego (zwłaszcza państw rozwijających się); formułowanie zasad i polityk związanych z handlem międzynarodowym i rozwojem gospodarczym oraz przedstawianie propozycji wprowadzenia ich w życie; dokonywanie przeglądu i ułatwianie koordynacji działań w dziedzinie handlu i rozwoju gospodarczego między organami i instytucjami ONZ; inicjowanie przyjęcia traktatów wielostronnych dotyczących handlu międzynar. centrum harmonizacji polityk handlowych i rozwojowych Departament Współpracy Ekonomicznej7 organ pomocniczy ONZ, utworzony w1964 r. w Genewie organem wykonawczym (między sesjami) jest Rada ds. Handlu i Rozwoju (ang. Trade and Development Board, TDB). Członkowie państwa, w tym Polska Sekretarz generalny - dr Mukhisa Kituyi z Kenii (od 1 września 2013 r.)

Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (United Nations Development Programme - UNDP) CELE UNDP wspiera pozytywne zmiany w krajach poprzez udostępnianie społeczeństwom wiedzy, doświadczenia oraz środków pieniężnych i intelektualnych Obszary działania: Globalna sieć UNDP łączy oraz koordynuje działania podejmowane w celu osiągnięcia Milenijnych Celów Rozwoju (MDGs, Millennium Development Goals), określonych w ramach Projektu Milenijnego ONZ. Działania UNDP skupiają się na wyzwaniach rozwojowych, w tym: wyeliminowanie skrajnego ubóstwa i głodu upowszechnienie demokratycznych form rządzenia zapobieganie kryzysom i odbudowa środowisko i trwały i zrównoważony wzrost Departament Współpracy Ekonomicznej8 agenda ONZ, powstała w 1965 r. - tworzy globalną sieć na rzecz rozwoju Siedziba - Nowy Jork Działa w 170 krajach, gdzie wspomaga rozwiązywanie globalnych i krajowych problemów rozwojowych Przewodnicząca UNDP /Administrator - Helen Clark (była premier Nowej Zelandii, od 2009) (ma rangę Podsekretarza Generalnego Narodów Zjednoczonych, jest również przewodniczącą Grupy Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDG, United Nations Development Group). Prezes Rady Wykonawczej UNDP - Hiroshi Minami (Japonia) Szczegółowe informacje :

Dyrekcja Zamówień ONZ United Nations Procurement Division - UNPD UNPD – organ odpowiedzialny za zapewnienie właściwych, efektywnych i spełniających kryteria jakości usług z zakresu zamówień oraz doradztwa biznesowego dla: -centrali ONZ -misji pokojowych -innych organizacji ONZ przy jednoczesnym zapewnieniu najlepszej ceny oraz konkurencyjnej, sprawiedliwej i transparentnej procedury wyłaniania wykonawców. Departament Współpracy Ekonomicznej9 Siedziba - Nowy Jork Dyrektor - Dmitri Dovgopoly Szczegółowe informacje :

UNPD jest gospodarzem United Nations Global Marketplace (UNGM) – serwisu internetowego z bazą dostawców zgłaszających chęć uczestnictwa w procedurach przetargowych ONZ UNPD współpracuje z dostawcami z całego świata i proaktywnie podchodzi do dostawców z krajów rozwijających i transformujących się. – Rejestracja firm w UMGM jest bezpłatna. Firmy prawnicze, które oferują płatne usługi polskim przedsiębiorstwom w zakresie kontaktu z ONZ w tej sprawie, postępują nieuczciwie. – UNPD zamawia usługi i produkty głównie dla misji pokojowych ONZ. United Nations Global Marketplace (UNGM) United Nations Procurement Division - UNPD Departament Współpracy Ekonomicznej10

Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa Food and Agriculture Organization of the United Nations - FAO Cele FAO:  polepszanie wytwarzania, wymiany i dystrybucji produktów rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa;  podnoszenie poziomu wyżywienia narodów;  polepszenie warunków życia ludności wiejskiej;  zapewnienie niezbędnego kredytu rolnego;  popieranie zawierania porozumień w sprawie międzynarodowego handlu produktami rolnymi  udzielanie pomocy technicznej.  Polska składka do FAO wynosi ok. 4 mln USD.  Polska jest 25-tym płatnikiem do FAO, jest także częścią UE, która wpłaca do budżetu FAO ok 100 mln USD (1/3 budżetu FAO) Departament Współpracy Ekonomicznej11 FAO - organizacja wyspecjalizowana ONZ utworzona z inicjatywy 44 państw koalicji antyhitlerowskiej w maju 1943 r. w Hot Springs Pierwsza sesja - 16 października 1945 r. w Quebec. Siedziba - Rzym Członkowie 194 (także UE oraz 2 członków stowarzyszonych: Wyspy Owcze i Tokelau) Przewodniczący: José Graziano da Silva (Brazylia) od 2012 r.

Światowy Program Żywnościowy World Food Programme, WFP CELE WFP: Pomoc w rejonach, gdzie zagrożone jest ludzkie życie, gdzie ludzie nie są w stanie samodzielnie wytwarzać żywności lub nie mogą zapewnić jej sobie i swojej rodzinie (w sytuacjach kryzysowych, podczas wojen i katastrof naturalnych, a także po ich ustąpieniu, by pomóc społeczności w odbudowie normalnego życia). Wg WFP bez żywności nie istnieje trwały pokój, demokracja i rozwój Departament Współpracy Ekonomicznej12 WFP- agencja ONZ - Powołana w 1961 r. największa organizacja humanitarna świata powołana do zwalczania globalnego głodu Zarządzana przez Radę Wykonawczą z 36 państw członkowskich Siedziba - Rzym Biura - w ponad 80 krajach, 13.5 tys. pracowników, obsługujących ponad 90 mln beneficjentów Dyrektor wykonawczy WFP - Ertharin Cousin (USA, od 2012 r.) Finansowanie z dobrowolnych wkładów finansowych - dary od rządów świata (ponad 60 rządów wspiera WFP), (3300 korporacji wspiera WFP) i prywatnych darczyńców.

Przetargi międzynarodowe Międzynarodowe Instytucje Finansowe - współpraca z MSZ  GBŚ – Grupa Banku Światowego (World Bank Group - WBG)  MFW-Międzynarodowy Fundusz Walutowy (International Monetary Fund - IMF)  EBOR - Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (European Bank for Reconstruction and Development, EBRD)  EBI - Europejski Bank Inwestycyjny (European Investment Bank - EIB) Departament Współpracy Ekonomicznej13

MKF - Międzynarodowa Korporacja Finansowa International Finance Corporation - IFC Działania MKF - w ponad 100 krajach poprzez 108 regionalnych biur (3400 zatrudnionych z czego 59% poza Waszyngtonem)  udzielanie długoterminowych kredytów,  organizowanie pożyczek konsorcjalnych,  nabywanie udziałów w przedsiębiorstwach,  udostępnianie pomocy technicznej,  działalność doradcza dotyczącą wyboru technologii, licencji, marketingu Cechą wyróżniającą kredyty udzielane przez IFC jest brak wymogu uzyskiwania gwarancji rządowych. Departament Współpracy Ekonomicznej14 MKF - wyspecjalizowana agencja GBŚ - ściśle współpracuje z BŚ i stanowi istotne uzupełnienie jego działalności. powstała w 1956 największa międzynarodowa organizacja finansowa udzielająca pomocy finansowej sektorowi prywatnemu i spółdzielczemu krajów rozwijających się do MKF należą 184 p.cz. Polska przystąpiła do MKF - 29 grudnia 1987 Zaangażowanie MKF w PL to ok. 220 mln USD Szkolenia MSZ/IFC dla firm – listopad Warszawa, marzec 2016 –Waszyngton

15 Inwestycje muszą być ulokowane w kraju rozwijającym się, który jest członkiem MKF. Inwestycje muszą dotyczyć sektora prywatnego, mieć dobre perspektywy dochodowe, nieść korzyści dla lokalnego rynku, być przyjazne dla środowiska naturalnego oraz socjalnego, spełniać standardy środowiskowe oraz socjalne MKF oraz kraju przyjmującego. MKF poszukuje również partnerów do wspólnych przedsięwzięć oraz pozyskuje fundusze od innych instytucji do zainwestowania w projekty MKF. Departament Współpracy Ekonomicznej MKF - Międzynarodowa Korporacja Finansowa FINANSOWANIE PROJEKTÓW PRZEZ MKF KRYTERIA

16 Sumy wahają się od 1 mln USD do ponad 100 mln USD Całkowite finansowanie MKF musi być poniżej 25% kapitalizacji spółki i MKF nie zarządza ani nie ma większościowego w niej udziału Inwestycje kapitałowe MKF zwykle nie mogą przekraczać 20% całości kapitału i pokrywać nie więcej jak 25% planowanych kosztów Departament Współpracy Ekonomicznej MKF - Międzynarodowa Korporacja Finansowa FINANSOWANIE PROJEKTÓW PRZEZ MKF

EBOR - Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju European Bank for Reconstruction and Development - EBRD CELE EBOR: Promocja rozwoju sektora prywatnego w państwach urzeczywistniających zasady demokracji wielopartyjnej, pluralizmu oraz gospodarki rynkowej celem przyspieszenia niezbędnych zmian strukturalnych w krajach przeprowadzających transformację. Popieranie rozwoju zapewniającego ochronę środowiska Dążenie do zapewnienia równowagi płci w miejscu pracy Departament Współpracy Ekonomicznej17 utworzony podczas obrad Rady Europejskiej w Strasburgu 8-9 grudnia 1989 r. swoją działalność rozpoczął 28 marca 1991 r. główna siedziba - Londyn, Wielka Brytania 67 członków (65 państw, EBI i UE) - Każdy członek jest kredytodawcą, a 34 państwa członkowskie są również kredytobiorcami. Główne państwa operacji EBOR: Turcja, Polska, Kazachstan, Mongolia. Najwięksi udziałowcy EBOR: USA (10,13% kapitału subskrybowanego), Francja, Japonia, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy (każde po 8,63%). Polska posiada 1,3%. Od pocz r. do poł r. Bank zainwestował ponad 102 mld euro w ramach ponad projektów.

18 EBOR inwestuje w przedsięwzięcia zmieniające ludziom życie i środowiska w ponad 30 krajach od Europy Śr. po Azję, od Bałkanów po Cypr i Grecję. EBOR kładzie nacisk na współpracę z prywatnym sektorem, inwestuje w projekty, angażuje się w dialog polityczny i dostarcza technicznego doradztwa w celu wzmocnienia innowacyjności i budowania trwałych gospodarek otwartych rynków Całościowa wartość przedsięwzięć mld EUR na koniec 2015 Na dzień 31 grudnia 2014 Departament Współpracy Ekonomicznej EBOR - Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju Co robi EBOR?

 Polska (po Rosji i Ukrainie) dla EBOR jest 3 krajem zaangażowania finansowego (pod względem skumulowanej wartości projektów).  EBOR zainwestował (do I 2016) w PL w 365 projektów o wartości 7,82mld euro.  88% udziałów inwestycyjnych EBOR w sektorze prywatnym  Obecna wartość projektów – 2,98 mld euro  Sektory inwestycyjne EBOR w PL: energia - 31%, instytucje finansowe 22%; przemysł, handel, rolnictwo 38%; Infrastruktura 8% Liczba ofert złożonych przez polskie firmy = 28 (w latach ) Liczba kontraktów wygranych przez polskie firmy = 11 Wartość kontraktów wygranych przez polskie firmy = mln EUR Polska jest 5. krajem pod względem wartości kontraktów pięciu lat (choć nie było żadnych kontraktów od 2014) Wyłączając projekty takie jak Energa, w których ok mniejszych kontraktów sfinansował EBOR. EBOR - Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju European Bank for Reconstruction and Development - EBRD Polska Departament Współpracy Ekonomicznej19 W ramach strategii dla PL ( ) EBOR wspiera priorytety, które wymagają dokończenia procesów transformacyjnych tj.: poprawa efektywności energetycznej i wprowadzenie standardów gospodarki niskoemisyjnej, podniesienie konkurencyjności (prywatyzacja sektora przemysłowego i infrastruktury, wzmacnianie innowacyjności, restrukturyzacja przedsiębiorstw, wspieranie polskiego eksportu), wsparcie na rzecz zrównoważonego rozwoju rynku finansowego i kapitałowego, w szczególności w odniesieniu do znoszenia barier w finansowaniu MSP

20 Departament Współpracy Ekonomicznej EBOR - Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju European Bank for Reconstruction and Development - EBRD Zaangażowanie EBOR w 2015 r. wg sektora i wartości kontraktów

EBI - Europejski Bank Inwestycyjny European Investment Bank - EIB ZADANIA i CELE: EBI udziela kredytów (lub je gwarantuje) publicznym i prywatnym podmiotom z państw-akcjonariuszy, przyczynianie się do harmonijnego rozwoju Wspólnoty EBI może uczestniczyć w realizacji polityki UE w zakresie pomocy państwom AKP (Afryka, Karaiby, region Pacyfiku) - na podstawie konwencji z Lome), 12 państwom obszaru Morza Śródziemnego (układy o współpracy), a także krajom Europy ŚW Departament Współpracy Ekonomicznej21 Instytucja finansowa UE Działa od 1 stycznia 1958 (na mocy Traktatu rzymskiego z 1957 o utworzeniu EWG) Akcjonariusze – państwa członkowskie UE Siedziba EBI – Luksemburg EBI posiada 59,15% udziałów EFI - Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego oraz 3% akcji EBOiR.

EBI - Europejski Bank Inwestycyjny W POLSCE W 2012 r. EBI zaangażowanie finansowe EBI W Polsce wyniosło 5.5 mld EUR Polska jest 6. krajem pod względem pożyczek EBI i 1. wśród p.cz. UE (p.cz. po 2004 r.) EBI skupia się na projektach infrastrukturalnych (1.8 mld EUR na drogi i 550 mln EUR na koleje), jak również projektach promujących rozwój miast (466 mln EUR), czy na wsparciu polskich przedsiębiorstw, zarówno dużych, jak i mniejszych (1.3 mld EUR na nowe inwestycje w MSP) EBI znaczącą część zainwestował w polską edukację, przemysł energetyczny oraz sektor telekomunikacyjny. Departament Współpracy Ekonomicznej22

EBI - Europejski Bank Inwestycyjny Jak napisać wniosek, który zostanie przyjęty? Przygotuj się do złożenia wniosku najwcześniej jak możesz Stwórz konsorcjum – może pomóc w znalezieniu się na tzw. shortlist Znajomość lokalnych warunków znacząco poprawia ofertę (oferta „na miarę”), choć zwiększa koszty zakupu Składanie ofert to „konkurs piękności” – potrafisz dostarczyć produkt, ale czy potrafisz przekonać, że jesteś najlepszy? Departament Współpracy Ekonomicznej23

ORGANIZACJE MIĘDZYNARODOWE wsparcie DWE MSZ udziału firm w projektach organizacji międzynarodowych Międzynarodowe Organizacje Gospodarcze: UNIDO - listopad 2015 – polskie firmy - Konferencja Ministerialna Państw Najsłabiej Rozwiniętych, Austria; lipiec 2016 – Kenia +WEF UNDP – luty 2016, Dania, wizyta w UNDP seminarium dla firm innowacyjnych EBOR /2016 działania dyplomatyczne na rzecz utrzymania statusu państwa w fazie transformacji, co powinno pozwolić na finalizację projektów (zwłaszcza w sektorze energetycznym), finansowanych bądź współfinansowanych z budżetu EBOR; + seminaria (Turcja, Ukraina, kosulting) EBI & IFC - listopad 2015, Warszawa - seminarium – nt. wykorzystania instrumentów organizacji międzynarodowych dla wsparcia ekspansji firm, EBOR - kwiecień 2016 r., Warszawa, –seminarium dla firm (też konsulting) IFC- marzec 2016 r., USA seminarium nt. możliwości współpracy polskich firm OECD - stanowiska Polski ws. rozszerzenia Organizacji, wzmacnianie polityki zatrudnienia Polaków w organizacji; obchody 20-lecia PL w OECD w 2016 Departament Współpracy Ekonomicznej24

Współpraca z organizacjami międzynarodowymi w praktyce – KORZYŚCI DLA KRAJU Korzyści wymierne: wartość programów, pomocy rozwojowej, innych świadczeń oferowanych państwu; ich źródłem są głównie programy i fundusze organizacji międzynarodowych, świadczące pomoc rozwojową i techniczną oraz międzynarodowe instytucje finansowe oferujące kredyty ograniczanie kosztów własnych (niższe oprocentowanie zaciąganych kredytów, niższy poziom rezerw bankowych) dzięki gwarancjom międzynarodowych instytucji finansowych. Departament Współpracy Ekonomicznej25

Korzyści niewymierne (podstawowa część korzyści osiąganych przez państwo) oddziaływanie na proces decyzyjny: przyjmowanie wspólnych rozwiązań; uzgadnianie umów i innych instrumentów prawa międzynarodowego. podnoszenie kwalifikacji polskich przedstawicieli w strukturach międzyrządowych; dostęp do wiedzy specjalistycznej; pozyskiwanie najlepszych wzorów i doświadczeń (analiza niepowodzeń) innych członków; rozwijanie kontaktów z przedstawicielami innych państw, konsultowanie stanowisk oraz oddziaływanie na wypracowywane stanowiska; prezentowanie inicjatyw oraz budowanie własnego wizerunku/autorytetu politycznego/promowanie marki kraju; Współpraca z organizacjami międzynarodowymi w praktyce – KORZYŚCI DLA KRAJU Departament Współpracy Ekonomicznej26

Dziękuję za uwagę Iwona Woicka- Żuławska Dyrektor Departament Współpracy Ekonomicznej Ministerstwo Spraw Zagranicznych MSZ RP: TwitterTwitter Departament Współpracy Ekonomicznej27