1 Zajęcia I Młodzież na rynku pracy Regionalne i lokalne rynki pracy, rok akad. 2013/2014

2 Źródło: Dane MPiPS

3

4

5

8

9 Dane statystyczne dot. młodzieży - podsumowanie

10 Problemy osób młodych na rynku pracy Młodzież posiada kapitał ogólny (wykształcenie), ale nie posiada kapitału specyficznego (kwalifikacji zdobytych w miejscu pracy) Młodzież doświadcza większej liczby przejść na rynku pracy niż pozostałe grupy wiekowe: z edukacji do zatrudnienia i z jednej pracy do drugiej Ze względu na niską wydajność, zatrudnienie młodzieży jest bardziej wrażliwe na nadmiernie wysoki klin podatkowy czy płacę minimalną

11 Problemy osób młodych na rynku pracy (c.d) Młodzież wchodząca na rynek pracy w okresie dekoniunktury doświadcza trwałych negatywnych skutków oddziałujących na ich dalsza karierę zawodową Młode kobiety są w trudniejszej sytuacji na rynku pracy niż młodzi mężczyźni Wykształcenie dualnego rynku pracy dotyka przede wszystkim młodzież, zwł. posiadającą słabe wykształcenie

12 Dualny rynek pracy Koncepcja dualnego rynku pracy - oznacza podział rynku pracy na 2 segmenty: dobrych i złych miejsc pracy i ograniczone szanse dostępu do dobrych miejsc pracy. Oznacza ona obniżenie bezpieczeństwa socjalnego w zamian za łatwiejszy dostęp do zatrudnienia Dobre miejsca pracy: Przykłady:... Złe miejsca pracy: Przykłady:...

13 Istota koncepcji dualnego rynku pracy Zatrudnienie Szkoła Dobre M.P. Słabe M.P.

14 Problem: Jak poprawić sytuację młodzieży na rynku pracy?

15 Polityka Rynku Pracy wobec młodych Bezrobotni do 30 roku życia należą do kategorii osób znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy  przysługuje im pierwszeństwo udziału w programach specjalnych (art. 49, art. 66a, 66b) Gwarancja dla młodzieży: bezrobotni do 25 r.ż. w okresie do 4 miesięcy od rejestracji w PUP przedłożenie propozycji zatrudnienia, stażu lub szkolenia (art. 50) Działalność Ochotniczych Hufców Pracy Staż (wydłużony dla osób do 30 r.ż.; art. 53) (nowość!) Pracodawcy nie muszą opłacać składek na FP i FGŚP przez 12 miesięcy za zatrudnionych bezrobotnych skierowanych przez PUP, którzy nie ukończyli 30 roku życia (art. 104 c) (nowość!) Bony – przyznawane na podstawie indywidualnego planu działania na wniosek bezrobotnego: szkoleniowy, stażowy, zatrudnieniowy i na zasiedlenie. (nowość!) Refundowanie kosztów składek na ubezpieczenia społeczne za bezrobotnych do 30 roku życia podejmujących pracę po raz pierwszy przez okres do 12 miesięcy (art. 60 c)

16 System edukacji w Polsce

17 Znaczenie systemu edukacji dla gospodarki System edukacji z perspektywy rynku pracy wpływa na: 1. dopasowania struktury podaży do popytu na pracę (= minimalizowanie niedopasowań strukturalnych, w tym bezrobocia strukturalnego) 2. produktywność gospodarki, dzięki wyższemu poziomowi kapitału ludzkiego Cele te powinno realizować przede wszystkim szkolnictwo wyższe i zawodowe.

18 Źródło: Manpower

19 Źródło: Manpower

20 Zmiany w systemie edukacji w Polsce SZKOLNICTWO WYŻSZE - tendencje: Upowszechnienie kształcenia na poziomie wyższym, przy jednoczesnym obniżeniu jakości kształcenia  5-krotny wzrost liczby studentów od 1990 r, przy wzroście liczby pracowników naukowych o 60-70% Rozwój szkół niepaństwowych, studiów wieczorowych, zaocznych i podyplomowych Bardzo niski udział wydatków na szkolnictwo wyższe: poniżej 1% PKB Wprowadzenie dwóch etapów nauczania: studiów licencjackich i magisterskich

21 Kształcenie wyższe a rynek pracy Oferta kształcenia w szkolnictwie wyższym wynika głównie z (1) kalkulacji ekonomicznej i (2) kadrowych i instytucjonalnych możliwości działania, a nie z prognoz dotyczących rynku pracy Rozwój kierunków tanich, niewymagających bogatego zaplecza dydaktycznego: ekonomicznych i administracyjnych, pedagogicznych, społecznych, humanistycznych

22

23 Absolwenci uczelni wyższych w woj. lubelskim w 2013 roku

24 Liczba kandydatów na najpopularniejsze kierunki studiów w Polsce w roku akademickim 2011/2012 Źródło: Sedlak & Sedlak na podstawie danych MNiSW

25 SZKOLNICTWO ŚREDNIE - tendencje: Zamykanie szkół zawodowych i techników Tworzenie nowych liceów ogólnokształcących (często słabych) i profilowanych (bardzo słabych) Nowe proporcje absolwentów liceów do szkół zawodowych i techników- 80:20 (w UE – 40:60)

26 Marginalizacja szkolnictwa zawodowego przyczynia się do niedoboru wykwalifikowanych pracowników fizycznych na rynku pracy, zwł. pracowników budowlanych, elektryków, murarzy, hydraulików, spawaczy, cieśli czy stolarzy.

27 Przyczyny upadku szkolnictwa zawodowego Upadek zakładów prowadzących szkoły przyzakładowe Rosnące aspiracje młodzieży i malejące zainteresowanie szkolnictwem zawodowym Szkoły zawodowe są droższe w utrzymaniu niż szkoły ogólnokształcące Słaba kondycja finansowa samorządów – po reformie w 1998 roku to powiaty przejęły szkolnictwo ponadgimnazjalne

28 Potencjalne przyszłościowe obszary gospodarki Źródło: Foresight kadr nowoczesnej gospodarki, PARP, Warszawa 2009.

29 Oczekiwane kompetencje pracowników Źródło: Foresight kadr nowoczesnej gospodarki, PARP, Warszawa 2009.