Lidia Sienkiewicz Ic

Spis Treści 1)Czym jest piękno?Czym jest piękno? 2)Historyczna zmienność pojęcia pięknaHistoryczna zmienność pojęcia piękna 3)Piękno ciała w sztucePiękno ciała w sztuce

Definicja piękna Piękno to podstawowa wartościująca dodatnio kategoria estetyczna. W estetyce rozumianej jako „nauka o pięknie”, piękno stanowi wartość naczelną. Jest to zespół cech: proporcja kształtów, harmonia barw, dźwięków, który sprawia, że coś się podoba, budzi zachwyt. Piękno to także wysoka wartość moralna wykazywana przez daną osobę. Istnieją dwie teorie piękna: 1. subiektywna – rzecz jest piękna, jeżeli znajdzie się wewnętrzne piękno 2. obiektywna – piękno rzeczowe

Historyczna zmienność pojęcia piękna 1) StarożytnośćStarożytność 2) ŚredniowieczeŚredniowiecze 3) Wiek XVIII i XIXWiek XVIII i XIX 4) Czasy najnowszeCzasy najnowsze

Starożytność W starożytności filozofowie nazwę piękne dawali wszystkiemu temu, co było godne wyboru i uznania. Piękno równa się dobro. Piękno oznaczało nie tylko przedmioty rzeczowe ale i umysłowe (piękne: charaktery,prawa). Dla starożytnych greków i rzymian piękno jest obiektywną własnością rzeczy i polega na właściwej harmonii części. Coś jest wykonane wg jakiegoś kanonu i temu jest piękne. W kanonie są określone proporcje. Piękno polega na właściwej proporcji (harmonii)części. Ale istnieje coś takiego jak złudzenie wzrokowe i może być tak, że gdyby zbudowano coś według reguł to byłoby to nie do oglądania. Pod koniec starożytności pojawiły się wątpliwości czy piękno można sprowadzić do harmonii części.

Starożytność Demokryt z Abdery ( p.n.e.) „Piękno cielesne nosi zwierzęce piętno, jeżeli w głębi nie ma umysłu.” „Siła i piękno są darem młodości.”

Starożytność Platon ( p.n.e.) „Prawda jest dla mędrca, piękno dla wrażliwego serca. Rzeczy piękne są trudne.”

Starożytność Arystoteles ( p.n.e.) „Piękność znaczy więcej niż jakikolwiek list polecający.”

Średniowiecze W średniowieczu kontynuowano starożytne rozumienie piękna, podtrzymywano pogląd o jego obiektywnym charakterze. Pojawił się pogląd, że wartość piękna wynika z tego, że jest dziełem Boga, bo to Bóg jest wiecznym pięknem i jest przyczyną celową, sprawcą wielkiego piękna. Święty Augustyn uważał, że rzeczy piękne są piękne same przez się, a nie dlatego, że się komuś podobają.

Średniowiecze Św. Tomasz z Akwinu ( ) „Piękno polega na właściwej proporcji i blasku” Według św. Tomasza z Akwinu istnieją trzy warunki piękna: pełnia (czyli doskonałość rzeczy)– pięknem jest to co nie ma skazy proporcja( czyli harmonia )- współgranie wszystkich elementów blask (czyli błyszczące jest piękne)– to co błyszczy jest piękne, bo piękno jest błyszczące

Średniowiecze Św. Franciszek z Asyżu ( ) „Nawet gdybyś był najpiękniejszy ze wszystkich, gdybyś czynił znaki, jak wyrzucanie złych duchów, wszystkie te rzeczy są dla ciebie przeszkodą i nie możesz czuć się z nich dumny, bo nie są twoją własnością. Szczycić się możemy jedynie naszymi chorobami i niesieniem krzyża każdego dnia.”

Średniowiecze Autorzy obrazów i poeci starali się uchwycić piękno Boga oraz osób i rzeczy znajdujących się w Jego bliskim otoczeniu. Ludzie, zwierzęta i rzeczy znajdujące się na ziemi były pojmowane za brzydkie, gdyż nie mogły się równać z Bogiem, który był powszechnym obrazem piękna.

Średniowiecze Tryptyk Hansa Memlinga „ Sąd ostateczny”

Wiek XVIII i XIX W czasach nowożytnych XVIII w. kontynuowano obiektywne rozumienie piękna, zwłaszcza w okresie klasycyzmu. W XIX w. wraz z romantyzmem następuje odejście od klasycznego rozumienia piękna jako rzeczy obiektywnej. Dla romantyków piękno kojarzy się z tajemniczością, poszukiwanie głębi rzeczy. W tym wieku popularność zdobyła filozofia pozytywistyczna, w której pojęcie piękna było podwójnie niedobre: - Pojęcie piękna miało charakter normatywny nie opisywało piękna, a wartościowało je. - Pojęcie piękna jest wieloznaczne – w pojęciu piękna zawarte są różne elementy normatywne.

Wiek XVIII/XIX Immanuel Kant ( ) „Piękne jest to, co podoba się całkiem bezinteresownie. Pięknym jest to, co wyobrażane jest bez pośrednictwa pojęcia jako przedmiot powszechnego upodobania.”

Wiek XIX Fryderyk Nietzsche (1844–1900) „Kto w życiu piękno przedkłada nad pożytek, z pewności w końcu, jak dziecko, które przedkłada słodycze nad chleb, popsuje sobie żołądek i bardzo kwaśno na świat patrzeć będzie.”

Wiek XIX Fiodor Dostojewski (1821–1881) „Piękno to normalność i zdrowie” „Nad każdym pięknem jest jeszcze coś bardziej pięknego i nad każdym paskudztwem jest jeszcze większe paskudztwo” „Piękno zbawi świat”

Czasy Najnowsze Współcześnie pojęcie piękna z definicji traktowane jest jako pojęcie subiektywne, indywidualne postrzeganie rzeczy, jest rezultatem czyjegoś gustu.

Czasy Najnowsze Jean Paul Sartre (1905–1980) „Być może istnieją czasy piękniejsze ale te są nasze.”

Czasy Najnowsze Bertrand Russell (1872–1970) „Matematyka zawiera w sobie nie tylko prawdę, ale i najwyższe piękno - piękno chłodne i surowe, podobne do piękna rzeźby.”

Piękno ciała w sztuce Przez wieki artyści ukazywali ludziom piękno, doskonałość ludzkiego ciała. Za pomocą farb, pędzli malowali akty. Tworzyli także rzeźby, trzymając się rzeczywistych proporcji. 1)StarożytnośćStarożytność 2)ŚredniowieczeŚredniowiecze 3)RenesansRenesans 4)BarokBarok 5)KlasycyzmKlasycyzm 6)RomantyzmRomantyzm

Piękno ciała w sztuce starożytnej Początki rzeźby greckiej sięgają IX wieku p.n.e. Najdoskonalsze dzieła powstały w czasach Peryklesa, w V wieku p.n.e. Okres ten nazywamy klasycznym lub okresem doskonałości. Dzieła ukazują prawdziwy wygląd człowieka, rzeczywisty kształt jego ciała zarówno w stanie spoczynku, jak i w ruchu.

Piękno ciała w sztuce starożytnej Amazonka wyrzeźbiona przez Polikleta Kuros Dyskobol dzieła Myrona

Piękno ciała w sztuce średniowiecznej Cechą charakterystyczną malarstwa gotyckiego, jest pokazywanie człowieka takim, jaki jest naprawdę: w wyglądzie, w odczuciach, a także w otoczeniu. To dążenie do realizmu przejawiło się w: ukazywaniu indywidualnych cech postaci, przeżyć człowieka (wyraz twarzy, gest), a także w ukazaniu człowieka w naturalnym otoczeniu - krajobrazie lub wnętrzu.

Piękno ciała w sztuce średniowiecznej „Madonna z Dzieciątkiem „ Sandra Botticellego Ołtarz W.Stwosza (fragment) Płaskorzeźba katedry w Orvieto

Piękno ciała w renesansie RZEŹBA Najważniejszą zasadą renesansowej rzeźby było dążenie do realizmu, w myśl którego chciano jak najwierniej naśladować naturę, człowieka i jego ciało, a także możliwie najwierniej ukazać uczucia. Trzy gracje Rubensa Pieta Michała Anioła

Piękno ciała w renesansie MALARSTWO Podstawowym tematem podejmowanym przez malarstwo był człowiek i jego otoczenie. Otoczenie oddawano z maksymalnie dużym realizmem, dbając o szczegóły. Postaci malowane były żywiołowo, dynamicznie. Sandro Botticelli, Narodziny Wenus Lucas Cranach, Adam

Piękno ciała w baroku RZEŹBA Postaci często przedstawiano w ruchu, w lekkim półobrocie, z uniesioną stopą. Często, chcąc osiągnąć jak najlepszy efekt ruchu, kompozycja traciła przejrzystość i harmonię. Nawet postaci zmarłych ukazywano w ruchu, z emocją na twarzy, z dramatycznym gestem. Pierre Puge, Odpoczywający Herkules

Piękno ciała w klasycyzmie RZEŹBA Twórcy rzeźby, inspirowali się w swoich pracach twórczością antyczną, stąd tak wiele nagich posągów o spokojnych twarzach przypominających postaci z mitologii lub osoby zajmujące ówcześnie ważne funkcje w państwie. Jakub Tatarkiewicz, Omdlewająca Psyche

Piękno ciała w klasycyzmie MALARTSWO Pozowane portrety cechujące się harmonijną, spójną kompozycją oraz tematyką nawiązującą do popularnej w rzeźbie mitologii czy wydarzeń historycznych. Jacques-Luis David, Portret konny St. Kostki Potockiego

Piękno ciała w romantyzmie Poza przyrodą dużym zainteresowaniem malarzy romantycznych cieszył się człowiek i jego uczuciowość oraz patriotyczne (dramatyczne) wydarzenia historyczne. „Portret generała Henryka Dembińskiego” Henryk Rodakowski