Rachunkowość zakładów ubezpieczeń Wykład 8

Badanie sprawozdań finansowych Z.U.

Zgodnie z art. 64 ust.1 pkt. 1 Uor badaniu podlegają roczne sprawozdania finansowe zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Badanie jest przeprowadzane w oparciu o KSRF nr 1 (od ), a przedtem w oparciu normę nr 2 wykonywania zawodu biegłego rewidenta „Specyfika badania sprawozdań finansowych jednostek sektora finansowego” oraz o normę nr 1 „Ogólne zasady badania sprawozdań finansowych” z 2002 r.

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Badaniu podlegają: Bilans Techniczny rachunek wyników, Ogólny rachunek zysków i strat Rachunek przepływów pieniężnych Informacja dodatkowa Oraz: Zestawienie r.t.u. Rozliczenie lokat na pokrycie funduszu ubezpieczeniowego

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Wyliczenie marginesu wypłacalności Dowód posiadania środków własnych w wysokości marginesu wypłacalności W Z.U. działu II opinie aktuariusza o prawidłowości tworzenia r.t.u. metodą aktuarialną Oraz: Sprawozdanie z działalności w roku obrotowym Sprawozdanie o wypłacalności i kondycji finansowej jednostki

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Biegły w trakcie badania ma obowiązek ocenić zgodność z przepisami wpływającymi na działalność Z.U. a w szczególności z: - ustawą o rachunkowości - ustawą o działalności ubezpieczeniowej - kodeksem spółek handlowym - rozporządzeniem ministra finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości Z.U. i Z.R. Roczne sprawozdanie finansowe jest prawidłowe jeśli we wszystkich istotnych aspektach spełnia wymogi określone w przepisach.

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Biegły ma obowiązek powiadamiania organu nadzoru o uchybieniach i stwierdzonych faktach w czasie badania. Dotyczy to w szczególności: 1) poważnych zagrożeń dla kontynuacji działalności przez jednostkę 2) stwierdzenia poważnych naruszeń przepisów prawa lub statutu lub norm ostrożnościowych 3) przypadku wyrażenia opinii negatywnej lub odmowy wyrażenia opinii Informacje te muszą dotyczyć kwestii istotnych. W miarę potrzeby biegły informuje o działaniach podjętych przez siebie, kierownictwo jednostki.

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. W trakcie badania biegły powinien stwierdzić zgodność rozwiązań ze wspomnianymi przepisami w zakresie: 1) wypłacalności, w tym marginesu wypłacalności, MKG i środków na jego pokrycie 2) bieżącej płynności i zaspokajania zobowiązań z tytułu umowy ubezpieczenia 3) tworzenia r.t.u. w poszczególnych grupach ubezpieczeń i łącznie wszystkich 4)zasad lokowania funduszu ubezpieczeniowego

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. 5) zasad ograniczania ryzyka na udziale własnym 6) reasekuracji biernej zagranicznej 7) struktury akcjonariatu (rękojmia) 8) nieświadczenia na preferencyjnych warunkach usług na rzecz członków władz spółki oraz podmiotów powiązanych z nimi kapitałowo lub personalnie

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Biegły badając czy księgi rachunkowe są prowadzone prawidłowo powinien uwzględnić: Fakt posiadania prawidłowej dokumentacji, Prawidłowość udokumentowania operacji gospodarczych Poprawność otwarcia i prowadzenia ksiąg rachunkowych w tym ich zgodność z dokumentami źródłowymi oraz sprawozdaniem finansowym Prawidłowość przechowywania ksiąg rachunkowych Spełnianie wszystkich wymogów jeśli księgi prowadzone są elektronicznie

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Badając prawidłowość ksiąg biegły powinien przedstawić: 1) zasady tworzenia r.t.u. ze szczególnym uwzględnieniem czy ich poziom zapewnia pełne wywiązanie się z bieżących i przyszłych zobowiązań z tytułu umów ubezpieczenia 2) sposób dokonywania rozliczeń z tytułu reasekuracji 3) zasady uznawania przychodów z tytułu składek oraz kosztów w tym kosztów akwizycji Jeśli zasady te przedstawiono w informacji dodatkowej biegły może pominąć ich prezentowanie.

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Biegły analizując działanie systemu kontroli wewnętrznej powinien uwzględnić jego powiązania z systemem księgowości oraz strukturą organizacyjną ubezpieczyciela - procedury kontroli wewnętrznej Charakteryzując aktywa i pasywa należy szczególną uwagę zwrócić na: - lokaty, należności oraz inne rzeczowe i finansowe składniki majątkowe - r.t.u. oraz zobowiązania - wynik finansowy

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Badając pozycje kształtujące wynik finansowy należy zwrócić szczególną uwagę na: - przychody i koszty z działalności ubezpieczeniowej - przychody i koszty związane z lokatami - koszty administracyjne - zmiany stanu r.t.u. - zyski i straty nadzwyczajne - analizę wyniku technicznego, brutto i netto wg poszczególnych grup ubezpieczeniowych

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Badając zobowiązania pozabilansowe należy zwrócić uwagę na zobowiązania z tytułu udzielonych gwarancji w powiązaniu z rezerwami i zdarzeniami po dacie bilansowej. Badając informację dodatkową biegły powinien zwrócić szczególna uwagę na kompletność i prawidłowość danych w zakresie: - prawidłowości rozliczenia przychodów i rozchodów środków trwałych oraz WNiP - przekształcenia wyniku finansowego brutto do podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Badając CF biegły powinien wypowiedzieć się nie tylko na temat poprawności jego sporządzenia ale również poprawność powiązań z bilansem, rachunkiem zysków i strat oraz księgami rachunkowymi. Badając sprawozdanie z działalności jednostki biegły powinien uwzględnić jego zgodność z UoR oraz czy dane w nim zawarte są zgodne z pozostałymi elementami sprawozdania finansowego.

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Celem badania sprawozdania o wypłacalności i kondycji finansowej jest wyrażenie przez biegłego rewidenta pisemnej opinii wraz z raportem o tym czy sprawozdanie: 1) jest sporządzone zgodnie z przepisami dotyczącymi: -ujmowania i wyceny aktywów dla celów wypłacalności - ujmowania i wyceny zobowiązań dla celów wypłacalności innych niż r.t.u. dla celów wypłacalności - ustalania wartości r.t.u. dla celów wypłacalności - wymogów kapitałowych - jakości i wysokości dopuszczonych środków własnych

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. 2) rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową badanej jednostki. Opinia wraz z raportem jest publikowana razem ze sprawozdaniem o wypłacalności i kondycji finansowej.

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Biegły badając to sprawozdanie ma obowiązek informować organ nadzoru o ujawnionych w trakcie badania faktach wskazujących na: 1) popełnienie przestępstwa 2) istotne naruszenie przepisów prawa dotyczących warunków udzielania zezwolenia lub wykonywania działalności przez Z.U. lub Z.R.

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. 3) zakłócenie ciągłości działania Z.U. lub Z.R. 4) możliwość odmowy zatwierdzenia sprawozdania o wypłacalności i kondycji finansowej lub wydania opinii z zastrzeżeniami 5) niezgodność z KWW 6) niezgodność z MWK

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Biegły rewident może niezależnie od opinii i raportu przekazać zarządowi Z.U. uwagi dotyczące: 1) kierunków poprawy organizacji 2) działania kontroli wewnętrznej 3) błędów i niedociągnięć wymagających usunięcia w księgach rachunkowych roku następnego po badanym 4) innych aspektów działalności ubezpieczyciela

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Rezultatem badania jest sformułowana przez biegłego opinia i uzupełniający ją raport. Opinia może być wyrażona jako: - opinia bez zastrzeżeń - opinia z objaśnieniami - opinia z zastrzeżeniem (zastrzeżeniami) - opinia negatywna - odmowa wydania opinii Bez względu na rodzaj opinii nie można pominąć faktu zagrożenia kontynuacji działalności.

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Wyrażając opinię należy uwzględnić: 1) przepisy szczególne określające uzupełniające kryteria prawidłowości sprawozdania finansowego 2) fakt przedłożenia lub nie wyliczeń i opinii aktuariusza o utworzeniu r.t.u. ustalanie metodami aktuarialnymi Raport przedkładany wraz z opinią powinien zawierać: - zwięzłe informacje o badanym ubezpieczycielu - istotne wyniki szczegółowego badania - uzasadnienie wyrażanej opinii - informacje o korzystaniu z opinii innych rzeczoznawców.

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Biegły tworząc raport powinien w miarę możliwości zawrzeć w nim krótką analizę sytuacji badanego podmiotu wraz z komentarzem do zastosowanych wskaźników. Analiza powinna obejmować okres roku badanego i dwóch lat wstecz. W analizie biegły powinien przedstawić ewentualne zagrożenia dla możliwości kontynuowania działalności przez ubezpieczyciela w roku następnym po badanym. Dane do analizy czerpie się ze sprawozdań finansowych oraz sprawozdawczości wewnętrznej.

Badanie sprawozdań finansowych Z.U. Obecnie nie ma zalecanych wskaźników, normy pozostawiają swobodę biegłym przy ich doborze. Przykładowy zestaw wskaźników charakteryzujących: -Zyskowność działalności -Poziom szkodowości -Poziom kosztów działalności -Efektywność wykorzystania środków majątkowych -Płynność finansową i zdolność płatniczą -Wypłacalność i zabezpieczenie środków -Wartość rynkową