Instytucje ubezpieczeniowe na rynku kapitałowym

Ubezpieczyciel Ubezpieczyciel to instytucja, która ma znieść lub ograniczyć ciężar zdarzeń losowych, których ryzyko nastąpienia towarzyszy człowiekowi. Zdarzenie te mogą mieć charakter negatywny lub też mogą się wiązać nie tyle ze stratą, ile z powstaniem lub zwiększeniem potrzeb finansowych.

Ubezpieczenie Ubezpieczenie jest urządzeniem gospodarczym, które pozwala ubezpieczycielowi, dzięki opłacie składki, przejąć od ubezpieczonego ryzyko ekonomicznych skutków określonego zdarzenia losowego. Ubezpieczenie stanowi: Transfer ryzyka z jednostki na grupę, Podział ciężaru strat i potrzeb finansowych na członków grupy.

Klasyfikacja ubezpieczeń Ubezpieczenia gospodarcze Ubezpieczenia społeczne

Klasyfikacja ubezpieczeń gospodarczych Ubezpieczenia na życie, w tym: ◦ Ubezpieczenia na życie, ◦ Ubezpieczenia, jeżeli są związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym Pozostałe ubezpieczenia osobowe i ubezpieczenia majątkowe, w tym: ◦ Ubezpieczenia wypadku, ◦ Ubezpieczenia chorobowe, ◦ Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, ◦ Ubezpieczenia casco, ◦ Ubezpieczenia szkód spowodowanych żywiołami, ◦ Ubezpieczenia kredytu, ◦ Ubezpieczenia różnych ryzyk finansowych

Działalność ubezpieczeniowa Zakład ubezpieczeń może wykonywać działalność ubezpieczeniową wyłącznie w formie spółki akcyjnej lub towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych. Zakład ubezpieczeń nie może jednocześnie wykonywać działalności z zakresu ubezpieczeń na życie i ubezpieczeń majątkowych.

Lokowanie środków finansowych Zakład ubezpieczeń jest obowiązany posiadać aktywa w wysokości nie niższej niż wartość rezerw techniczno- ubezpieczeniowych.

Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe Fundusz powstały z nadwyżki składek netto nad sumą roszczeń w danym roku. Jest przeznaczony na pokrycie bieżących i przyszłych zobowiązań, jakie mogą wyniknąć z zawartych umów ubezpieczenia.

Lokowanie środków finansowych Art Zakład ubezpieczeń jest obowiązany do lokowania środków finansowych w taki sposób, aby uwzględniając rodzaj i strukturę prowadzonych ubezpieczeń osiągnąć jak największy stopień bezpieczeństwa i rentowności przy jednoczesnym zachowaniu płynności środków.

Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powinny być w odpowiedni sposób zróżnicowane i rozproszone tak, aby nie były one związane z jednym rodzajem aktywów lub jednym podmiotem, jak również nie były obciążone zobowiązaniami innymi niż wynikające z umów ubezpieczenia.

Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych Termin wymagalności aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powinien być dostosowany do terminu wymagalności zobowiązań z umów ubezpieczenia.

Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych I papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwarantowane przez Skarb Państwa oraz organizacje międzynarodowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska; obligacje emitowane lub poręczone przez jednostki samorządu terytorialnego lub związki jednostek samorządu terytorialnego; inne dłużne papiery wartościowe o stałej stopie dochodu;

Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych II akcje, w tym dopuszczone do publicznego obrotu; jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne w funduszach inwestycyjnych; inne dłużne papiery wartościowe o zmiennej stopie dochodu;

Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych III udziały; listy zastawne; pożyczki, w tym zabezpieczone hipotecznie lub przez instytucje finansowe, oraz pożyczki pod zastaw praw wynikających z umów ubezpieczenia na życie; nieruchomości lub ich części, z wyłączeniem nieruchomości lub ich części wykorzystywanych na własne potrzeby;

Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych IV środki pieniężne, w tym zgromadzone na rachunku bankowym; depozyty bankowe;

Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych V należności od reasekuratorów; udział reasekuratorów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych; należności depozytowe od cedentów; należności od ubezpieczających wynikające z zawartych umów ubezpieczenia, jeżeli od dnia wymagalności należności upłynęło nie więcej niż 3 miesiące; należności od pośredników ubezpieczeniowych wynikające z zawartych umów ubezpieczenia lub umów reasekuracji, jeżeli od dnia wymagalności należności upłynęło nie więcej niż 3 miesiące;

Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych VI instrumenty pochodne, jak opcje, transakcje terminowe typu futures, transakcje zamienne o ile służą zmniejszeniu ryzyka związanego z innymi aktywami stanowiącymi pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.

Limity na aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych I 40 % wartości rezerw techniczno- ubezpieczeniowych w papierach wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu na rynku regulowanym i jednostkach uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych; 25 % wartości rezerw techniczno- ubezpieczeniowych w nieruchomościach oraz inwestycjach w certyfikaty inwestycyjne funduszy inwestycyjnych, dokonujących lokat wyłącznie w nieruchomości, a także pożyczkach zabezpieczonych hipotecznie, z zastrzeżeniem że aktywa te nie mogą przekraczać: a) 10% wartości rezerw w jednej nieruchomości b) 5 % wartości rezerw w pożyczce zabezpieczonej hipotecznie udzielonej temu samemu pożyczkobiorcy

Limity na aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych II 10 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w listach zastawnych, udziałach, akcjach niedopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym i innych papierach wartościowych o stałej lub zmiennej stopie dochodu, z zastrzeżeniem, że udział zakładu ubezpieczeń w przedsiębiorstwie, które jestem emitentem tych papierów wartościowych, nie przekracza 10 % jego kapitału podstawowego; 10 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w certyfikatach inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych zamkniętych; 10 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w dłużnych papierach wartościowych o stałej kwocie dochodu i pożyczkach zabezpieczonych przez instytucje finansowe;

Limity na aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych III 5 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w papierach wartościowych jednego emitenta lub grupy emitentów powiązanych albo w pożyczkach jednego pożyczkobiorcy lub grupy pożyczkobiorców związanych ze sobą; 5 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w pożyczkach, które nie są zabezpieczone hipotecznie albo przez instytucje finansowe, przy czym aktywa te nie mogą przekraczać 1 % wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w jednej pożyczce; 25 % (łącznie) wartości rezerw techniczno- ubezpieczeniowych w należnościach od cedentów, reasekuratorów, ubezpieczających lub pośredników ubezpieczeniowych oraz udziale reasekuratorów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych;

Limity na aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych IV 5 % wartości rezerw techniczno- ubezpieczeniowych w środkach trwałych; 3 % wartości rezerw techniczno- ubezpieczeniowych w środkach pieniężnych; 3 % wartości rezerw techniczno- ubezpieczeniowych w zarachowanych czynszach i odsetkach.

Zasady budowy portfela inwestycyjnego ubezpieczycieli Celem budowy portfela jest finansowanie zobowiązań ubezpieczyciela Cele inwestycji są determinowane przez typy oferowanych ubezpieczeń Struktura organizacyjna ubezpieczyciela może wpływać na konstrukcję portfela Ograniczenia regulacyjne

Struktura portfeli ubezpieczycieli w Europie Źródło: Insurance Europe – European Insurance Key Facts, August 2015

Struktura lokat zakładów ubezpieczeń na życie - Polska Raport o stanie sektora ubezpieczeń w 2014 roku - KNF

Struktura lokat zakładów ubezpieczeń majątkowych - Polska Raport o stanie sektora ubezpieczeń w 2014 roku - KNF

Struktura ryzyka rynkowego w zakładach ubezpieczeń w Polsce Źródło: Podsumowanie wyników badania QIS5 w Polsce, KNF, 2011

Struktura lokat zakładów ubezpieczeń na życie w USA RokObligacje skarbowe i komunalne Obligacje korporacyjne AkcjePożyczki hipoteczne Nieruch omości Pożyczki pod zastaw polis Inne 19705,3%35,3%7,4%35,9%3,0%7,8%5,3% ,0%41,4%9,1%19,2%3,1%4,4%7,8% 20107,8%32,0%29,6%18,1%0,5%2,4%6,1%

Struktura lokat zakładów ubezpieczeń majątkowych w USA RokDepozyty bankowe Transakcje repo AkcjeObligacje skarbowe i komunalne Obligacje korporacyjne Pożyczki hipoteczne Należności handlowe i inne 19702,8%-26,5%52,0%17,2%0,4%8,8% 19901,7%5,9%15,1%46,8%16,9%1,3%12,8% 20102,8%0,36%16,25%41,23%21,32%0,29%15,46%

Wpływ kryzysu finansowego na portfele inwestycyjne ubezpieczycieli – ubezpieczenia na życie Czerwińska T. – Profil ryzyka portfela inwestycji zakładów ubezpieczeń, 2013

Wpływ kryzysu finansowego na portfele inwestycyjne ubezpieczycieli – ubezpieczenia majątkowe Czerwińska T. – Profil ryzyka portfela inwestycji zakładów ubezpieczeń, 2013

Ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym Ubezpieczenie o charakterze produktu ochronno-inwestycyjnego podzielone na dwie części: ◦ Cześć zabezpieczającą pokrycie ryzyka ubezpieczeniowego, oraz ◦ Część inwestycyjną tj. środki utrzymywane na wydzielonym koncie oszczędnościowym

Ubezpieczeniowy fundusz kapitałowy Fundusz prowadzony przez zakład ubezpieczeń w postaci wyodrębnionych aktywów o ściśle określonej strukturze i polityce inwestycyjnej lub w postaci funduszy zewnętrznych.

Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe na rynku polskim Fundusze typu unit-linked oparte na jednym funduszu inwestycyjnym, Ubezpieczeniowe fundusze inwestujące zebrane środki zarządzane bezpośrednio prze zakład ubezpieczeń lub firmę asset management, Produkty typu fund of funds inwestujące środki w portfel funduszy inwestycyjnych

Zalety i wady ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych Zalety: Odroczenie podatku od zysków kapitałowych do momentu wypłaty kapitału z programu, Uniknięcie podatku od spadków i darowizn, Brak podatku od konwersji środków między funduszami, Ochrona 75% środków przed egzekucjami prawnymi, Wady: Podwójna opłata za zarządzanie.

Lektura uzupełniająca Agnieszka Parlińska: Ubezpieczyciele na rynku kapitałowym - ser/Wiadomosci%20Ubezpieczeniowe/nu mer2/WU2_09parlinska.pdf