Prezentacja Raportu o stanie sektora MSP w Polsce

Prezentacja na temat: "Prezentacja Raportu o stanie sektora MSP w Polsce"— Zapis prezentacji:

1 Prezentacja Raportu o stanie sektora MSP w Polsce
Bożena Lublińska-Kasprzak Prezes Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Prezentacja Raportu o stanie sektora MSP w Polsce Warszawa, 8 czerwca 2009 r.

2 Raport o stanie sektora MSP w latach 2007 - 2008
XII edycja Raportu. Raport przygotowywany co roku w oparciu o dane GUS, opracowywane specjalnie na potrzeby publikacji oraz wyniki badań tematycznych prowadzonych przez PARP. Podstawowe osie tematyczne Raportu 2009 20-ta rocznica wolnej Polski, 5 lat Polski w Unii Europejskiej, MŚP w obliczu spowolnienia gospodarczego. Trzy części Raportu: sytuacja sektora MŚP w Polsce, przedsiębiorczość – opinie ekspertów na temat stanu i tendencji rozwojowych sektora MŚP w Polsce profile regionalne.

3 MSP w polskiej gospodarce
Dominują w całkowitej liczbie przedsiębiorstw Przeważająca liczba mikroprzedsiębiorstw Mają istotny udział w tworzeniu PKB MSP Dominują wśród eksporterów i importerów Zapewniają miejsca pracy dla większości pracujących Charakteryzują się (nieco) mniejszą wrażliwością na kryzys: działają w niszach rynkowych, mają doświadczenia związane z poprzednimi kryzysami, koncentrują się na usługach, są elastyczne, działają w oparciu o środki własne.

4 Struktura sektora MSP Przedsiębiorstwa należące do sektora MŚP – 99,86 % wszystkich przedsiębiorstw (3 794 tys.): mikroprzedsiębiorstwa – 94,86 %, małe przedsiębiorstwa – 4,2 %, średnie – 0,8 %. Duże przedsiębiorstwa to jedynie 0,14 % wszystkich przedsiębiorstw. W porównaniu do 2003 r. liczba mikroprzedsiębiorstw wzrosła o ok. 4%, małych o ponad 10 %. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS mikro 94,86% średnie; 0,8% duże; 0,14% małe (bez mikro) 4,2%

5 Liczba przedsiębiorstw
W roku 2007 liczba przedsiębiorstw wg REGON wzrosła o 1,4%. Był to najwyższy wzrost w okresie 2003–2007 (średnioroczny wzrost wynosił 1,0%). Odsetek przedsiębiorstw aktywnych wśród zarejestrowanych wyniósł w 2007 r. 46,8%. Poziom przedsiębiorczości w Polsce, mierzony liczbą przedsiębiorstw na 1000 mieszkańców, w stosunku do innych krajów europejskich wypada przeciętnie. Według danych za 2005 r. Polska zajmuje 15 miejsce na 28 badanych państw europejskich. Poziom przedsiębiorczości mierzonej tym wskaźnikiem jest najwyższy w Czechach, Portugalii i Grecji, najniższy na Słowacji, w Rumunii i Niemczech.

6 Liczba MŚP w regionach Najwięcej MŚP działa w województwie mazowieckim. Pod względem ilości przedsiębiorstw wyróżniają się województwa: śląskie, wielkopolskie, dolnośląskie. Najmniej przedsiębiorstw z sektora MŚP jest w województwach: podlaskim opolskim. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

7 Liczba MSP na 1000 mieszkańców w Polsce
Liderem jest Województwo zachodniopomorskie. Kolejne miejsca: woj. mazowieckie, dolnośląskie, pomorskie. Ostatnie w rankingu: woj. Podlaskie, Lubelskie, podkarpackie. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

8 Poziom przedsiębiorczości w regionach – wskaźnik syntetyczny
Liderem rankingu podobnie jak w poprzednim roku jest województwo mazowieckie. Drugie miejsce w rankingu zajęło województwo pomorskie. Zbliżony wynik osiągnęło województwo wielkopolskie. Najniższe miejsca w rankingu zajęły województwa lubelskie i warmińsko-mazurskie. Wskaźnik syntetyczny sporządzono na bazie miejsca regionu w 26 podrankingach województw obrazujących kształtowanie się zmiennych dotyczących rozwoju przedsiębiorczości w 2007 roku. Źródło: Opracowanie własne PARP na podstawie danych GUS

9 Przeżywalność przedsiębiorstw
Poziom przeżywalności przedsiębiorstw mierzony wskaźnikiem przeżycia pierwszego roku działalności pozostawał na podobnym poziomie przez ostatnich 5 lat. Na koniec 2007 r. wskaźnik przeżywalności wyniósł 66,5%. 1/3 przedsiębiorstw przestaje istnieć w ciągu roku od utworzenia, Przeżywalność spada wraz z długością prowadzonej działalności. Wskaźnik przeżywalności przedsiębiorstw: powstałych w 2006 r. wynosi 66,5% powstałych w 2002 r wynosi 24,6%.

10 Udział sektora MSP w tworzeniu PKB
Na przestrzeni ostatnich 5 lat udział sektora MŚP w tworzeniu PKB pozostaje na zbliżonym poziomie. Wkład przedsiębiorstw sektora MŚP w tworzenie PKB – 47,4%, w tym: przedsiębiorstw mikro – 30,1%, małych - 7,3%, średnich – 10%, Wkład przedsiębiorstw sektora MŚP w tworzenie PKB przedsiębiorstw – 67%, w tym: przedsiębiorstw mikro – 43%, małych - 10%, średnich – 14%. Wciąż duże przedsiębiorstwa, których jest niewiele ponad 5 tys. , wytwarzają ponad 50% PKB, a ich udział w PKB przedsiębiorstw wynosi 33%. mikro 43% małe (bez mikro) 10% średnie 14% duże 33% Źródło: Opracowanie własne PARP na podstawie danych GUS

11 MŚP a rynek pracy Liczba pracujących w przedsiębiorstwach ogółem wynosi ok. 9 mln osób. W porównaniu do roku 2004 nastąpił wzrost o ok. 800 tys. osób. W 2007 r. liczba pracujących w sektorze przedsiębiorstw wzrosła o 4,8% w stosunku do 2006 r. Najszybszy wzrost liczby pracujących nastąpił w przedsiębiorstwach dużych (7,3%), następnie średnich (5,0%) i mikro (3,4%), najmniejszy w małych przedsiębiorstwach (3,2%). Liczba pracujących w sektorze MŚP wynosi 6,2 mln osób: w przedsiębiorstwach mikro - 3,6 mln, w małych – 1 mln, w średnich – 1,6 mln; Dominujące branże gospodarki przemysł (34%), handel i naprawy (26%), budownictwo (9%).

12 Poziom zatrudnienia i wynagrodzeń
Poziom zatrudnienia w przeciętnym polskim przedsiębiorstwie wynosi 5,7 osoby. Przeciętny poziom zatrudnienia w całej Wspólnocie wynosi 6,8. Polska pod tym względem plasuje się na trzecim od końca miejscu w Unii Europejskiej. Niższy od nas poziom tego wskaźnika mają tylko Czechy i Cypr (odpowiednio 5,1 i 5,2). W 2007 r. przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 2732 zł i było o 8,2% wyższe niż w 2006 r.

13 Struktura liczby pracujących w sektorze przedsiębiorstw, wg klas wielkości i sekcji PKD
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS

14 Sytuacja finansowa MŚP
Przychody ogółem sektora przedsiębiorstw wyniosły na koniec 2007 r. ok. 2,9 bln zł, przy czym koszty – 2,6 bln zł, Dobra koniunktura lat r. znalazła odzwierciedlenie w przychodach przedsiębiorstw. Średnioroczny wzrost przychodów przedsiębiorstw wyniósł w tym okresie 10,3%. W 2007 r. przychody ogółem na jedno przedsiębiorstwo w całym sektorze przedsiębiorstw wyniosły 1,6 mln zł. W grupie mikroprzedsiębiorstw wskaźnik ten osiągnął wartość zaledwie 0,4 mln zł, w grupie małych przedsiębiorstw 8,5 mln zł a w grupie średnich przedsiębiorstw 42,2 mln zł. Wstępne dane za 2008 r. wskazują na zmianę trendu i pogorszenie sytuacji przedsiębiorstw.

15 Inwestycje sektora MŚP
W 2007 r. działalność inwestycyjną prowadziło 15,6% aktywnych przedsiębiorców (wzrost o 1% w porównaniu do poprzedniego roku). Wartość nakładów inwestycyjnych przedsiębiorstw ogółem wyniosła 144,2 mld zł. Nakłady inwestycyjne w 2007 r. wzrosły bardzo znacząco w stosunku do 2006 r. (o 26,2%), jak również w relacji do całego okresu 2003–2007 (wzrost średnioroczny 16,8%). Struktura inwestycji: dominowały inwestycje w obiekty majątkowe oraz ulepszenie istniejących (prawie 90% inwestycji), udział nakładów inwestycyjnych w przychodach przedsiębiorstw wyniósł w 2007 r. 5% (wobec 4,5% w 2006 r.).

16 Inwestycje sektora MŚP
W grupie małych firm: nakłady inwestycyjne wyniosły 34,1 mld zł, inwestował co ósmy podmiot, inwestycje realizowały firmy zajmujące się handlem i naprawami (28,3%), obsługą nieruchomości i firm (ok. 18%), przemysłem (14,5%), W grupie mikroprzedsiębiorstw nakłady inwestycyjne wyniosły 17,4 mld zł. Wartość nakładów średnich przedsiębiorstw to 34,7 mld zł. Duże przedsiębiorstwa poniosły nakłady inwestycyjne w wysokości 75,3 mld PLN, co stanowiło ponad połowę inwestycji wszystkich przedsiębiorstw.

17 Inwestycje sektora MŚP w ujęciu regionalnym, koniec 2007 r.
Najwyższe nakłady inwestycyjne ponosiły MŚP w województwie mazowieckim. Wartość inwestycji w województwie mazowieckim była dwukrotnie wyższa niż nakłady w kolejnym województwie w rankingu: śląskim. Powyżej średniej znalazły się województwa wielkopolskie, pomorskie, dolnośląskie, łódzkie i małopolskie. Źródło: Opracowanie własne PARP na podstawie danych GUS

18 Źródła finansowania inwestycji przedsiębiorstwach sektora MŚP
środki własne (ponad 65% przedsiębiorstw), kredyty pożyczki krajowe (22%), środki z zagranicy (7%), środki budżetowe (2%). 65% 2% 22% 7% 4% środki własne środki budżetowe kredyty i pożyczki krajowe środki bezpośrednio z zagranicy inne źródła finansowania Źródło: Opracowanie własne PARP na podstawie danych GUS

19 MŚP w eksporcie Większość przedsiębiorstw działa na rynku krajowym.
Działalność eksportową w 2008 r. prowadziło 16,3 tys. podmiotów z czego: małe i średnie przedsiębiorstwa stanowiły 87,5% (tj. 13,8 tys. podmiotów), W tej grupie 52% stanowiły małe przedsiębiorstwa, 48% - średnie. Źródło: Opracowanie własne PARP na podstawie danych GUS i PontINFO

20 87% stanowiły małe i średnie przedsiębiorstwa (14,1 tys.)
MŚP w imporcie Działalność importową w 2008 r. prowadziło ok. 16,2 tys. podmiotów, w tym: 87% stanowiły małe i średnie przedsiębiorstwa (14,1 tys.) w tym ok. 55% - małe przedsiębiorstwa, 45,3% - średnie. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS i bazy PontINFO

21 e-MSP W Polsce dostęp do Internetu ma ok. 17,3 mln osób. W 2006 z Internetu korzystało 12 mln Polaków. Daje to średni roczny przyrost o ok 1,7 mln osób rocznie. W Europie jesteśmy pod względem liczby osób w wieku 15+ korzystających z Internetu na 23 miejscu (44%). Liderami są: Norwegia (86%), Islandia (86%), Holandia i Szwecja (83%). Za nami są: Portugalia (38%), Włochy (37%) i Cypr (35 %). Dynamicznie rośnie ilość rejestrowanych domen. W roku 2008 zarejestrowano o 73,5% więcej domen niż w roku 2007 a łączna ilość domen utrzymywanych przez NASK wyniosła 1,3 mln (760 tys. w 2007 r.). Średnio rejestrowanych jest ok domen dziennie. Internauci coraz częściej i masowo stają się klientami internetowych przedsięwzięć, takich jak e-handel czy e-usługi. W roku 2008 aż 66% internautów (ok. 11 mln osób) deklarowało zakupy przez Internet. Daje to wzrost o 25% w stosunku do roku 2005. W latach 2004–2007 przedsiębiorstwa zwiększyły swój udział w e-handlu: mikroprzedsiębiorstwa o 19,5%, małe przedsiębiorstwa o 18,7%, a średnie o 26%.

22 Badania i analizy PARP Zakres badań prowadzonych w PARP: przedsiębiorczość, innowacyjność, rozwój kapitału ludzkiego, skuteczność poszczególnych instrumentów wsparcia przedsiębiorczości. Wyniki badań i analiz stanowią podstawę do tworzenia polityk i instrumentów (w tym projektów pilotażowych), Przykłady: Bilans kapitału ludzkiego, Foresight kadr nowoczesnej gospodarki, Przedsiębiorczość młodych ludzi, Analiza procesów restrukturyzacyjnych w przedsiębiorstwach i ich wpływ na rynek pracy, Przedsiębiorczość akademicka (rozwój firm spin off, spin out) – zapotrzebowanie na szkolenia służące jej rozwojowi, Instrument szybkiego reagowania, Badania w obszarze Regionalnych Strategii Innowacji, PARP uczestniczy w przygotowywaniu Ocen Skutków Regulacji w zakresie wpływu nowych regulacji na przedsiębiorców.

23 Wnioski z raportu Polscy mali i średni przedsiębiorcy są stosunkowo dobrze przygotowani na stawienie czoła spowolnieniu gospodarczemu. Przedsiębiorcy z tego sektora w latach ubiegłych dokonali znacznych nakładów inwestycyjnych, podnieśli wydajność pracy oraz zwiększyli swój udział w wymianie handlowej z zagranicą. Przyszłość polskich MŚP zależy jednak w dużym stopniu od rozwoju sytuacji na rynkach światowych. Duże szanse dla polskiej gospodarki wiążą się z upowszechnieniem dostępu do Internetu i dynamicznie rosnącą aktywnością MŚP w sieci. Polskie firmy stosują głównie wewnętrzne źródła finansowania. O źródła zewnętrzne sięgają dopiero w przypadku braku źródeł wewnętrznych zaś przy wyborze poszczególnych źródeł kierują się kryteriami dostępności, kosztów i elastyczności. Nadal niewielki odsetek MŚP (2-3%) korzysta ze środków publicznych jako formy finansowania swojej działalności. Środki publiczne wpływają na rozwój gospodarki w pierwszej kolejności za pośrednictwem zamówień publicznych.

24 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
Dziękuję za uwagę Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ul. Pańska 81/83 Warszawa Informatorium PARP , ,