M I N I S T E R S T W O NAUKI I INFORMATYZACJI Informacje o procesie Foresight w MNiI Arkadiusz Machula - MNiI.

Prezentacja na temat: "M I N I S T E R S T W O NAUKI I INFORMATYZACJI Informacje o procesie Foresight w MNiI Arkadiusz Machula - MNiI."— Zapis prezentacji:

1 M I N I S T E R S T W O NAUKI I INFORMATYZACJI Informacje o procesie Foresight w MNiI
Arkadiusz Machula - MNiI

2 Foresight: obejmuje zespół działań umożliwiających wielowymiarowe określenie przyszłych kierunków rozwoju na podstawie bieżącego stanu nauki, technologii i świadomości społecznej oraz ich wzajemnych powiązań.

3 Proces strategiczny mający na celu:
Foresight: Proces strategiczny mający na celu: Usystematyzowanie debaty publicznej dotyczącej przyszłych perspektyw i możliwości powstałych dzięki rozwojowi nauki i technologii, Wpływ na podejmowane bieżące decyzje i działania odnoszące się do przyszłości, Partnerski, przyszłościowy sposób docierania do informacji w celu budowania średnio lub długookresowej wizji rozwojowej, jej kierunków i priorytetów, Wypracowanie sposobu osiągania społecznej akceptacji programów rządowych,

4 Wyróżniki współczesnego procesu foresight (1):
    Wskazywanie priorytetów inwestycyjnych w sferze badań i rozwoju technologicznego poprzez odkrywanie potencjalnych możliwości. Wyznaczanie priorytetów - przy pomocy programów horyzontalnych; wdrażanie - przy pomocy uszczegółowionych programów sektorowych.    Przedstawienie znaczenia badań naukowych dla rozwoju gospodarki Foresight demonstruje dostępne osiągnięcia technologiczne oraz wspomaga szacowanie możliwości absorpcji tychże osiągnięć przez gospodarkę.

5 Wyróżniki współczesnego procesu foresight (2):
Wprowadzanie nowych aktorów do realizacji procesu foresight. Do procesu aktualnie włączani są nie tylko eksperci, ale także pracodawcy oraz przedstawiciele różnych społeczności - ich obecność pomaga poznać inny od eksperckiego punkt widzenia problemów.   Zmiana orientacji polityki naukowej i innowacyjnej państwa. Reorientacja z gospodarki tradycyjnej na Gospodarkę Opartą na Wiedzy

6 Rola foresightu Zapewnia instrumenty dla przewidywania kierunków rozwoju technologicznego i socjoekonomicznego, Stanowi podstawowe narzędzie w procesie planowania strategicznego dla sektora publicznego i prywatnego. (w UE wykorzystywany przy tworzeniu dokumentów programowych dla FS i Funduszu Spójności), Wprowadza społeczny dialog służący włączeniu zainteresowanych grup społecznych do dyskusji i współpracy z decydentami i naukowcami.

7 POZIOMY FORESIGHTU: poziom ponadnarodowy poziom narodowy
poziom regionalny i lokalny poziom branżowy

8 Osie problemowe foresightu:
rozpoznanie nauki i technologii - problemy społeczne i gospodarcze, szanse i zagrożenia – zasoby;

9 Etapy foresightu: Określenie pól (obszarów) badań
Określenie struktury pól badań

10 Narodowy Programu Foresight dla Polski
określenie kierunków badań naukowych i prac rozwojowych, stworzenie dla nich preferencji w przydziale środków budżetowych w perspektywie wieloletniej, sformułowanie wyznaczników rozwoju społeczno gospodarczego dla potrzeb NPR.

11 Pola dla Polski ZDROWIE i ŻYCIE ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ
TECHNOLOGIE INFORMACYJNE I TELEKOMUNIKACYJNE BEZPIECZEŃSTWO

12 ZDROWIE I ŻYCIE Chemikalia i farmaceutyki Bezpieczeństwo żywności
Technologie w medycynie (zastosowanie)

13 ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ Społeczeństwo (poziom życia) Energia Ekologia
Technologie na rzecz ochrony środowiska – pod kątem możliwości odbudowy środowiska naturalnego Zasoby naturalne i nowe materiały Wzrost gospodarczy – z punktu widzenia dostępnych i zmieniających się czynników wytwórczych i zmian struktury przemysłu (rozwój przemysłów nowoczesnych i modernizacja starych – utrzymać czy zamykać?) Infrastruktura (w tym głównie transport)

14 TECHNOLOGIE INFORMACYJNE I TELEKOMUNIKACYJNE (SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE)
Infrastruktura Sieci Dostęp do informacji ePolska w eEuropie Edukacja

15 BEZPIECZEŃSTWO Ekonomiczne zewnętrzne i wewnętrzne Socjalne
Techniczno-technologiczne Stabilność polityczna

16 Narodowy Program Foresight
pole badawcze: ZDROWIE I ŻYCIE Projekt pilotażowy

17 Czynniki decydujące o wyborze pola badawczego ZDROWIE I ŻYCIE:
duża skala i różnorodność problematyki, duże poparcie społeczne, zmiana struktury demograficznej społeczeństwa, polskie tradycje w produkcji żywności wysokiej jakości i szansa poprawy konkurencyjnej pozycji Polski w tej dziedzinie, akceptacja członków Grupy Inicjatywnej.

18 Metodyka pilotażowego projektu foresight
panelowa dyskusja ekspertów, wyznaczenie kluczowych technologii przez poszczególne panele, wykorzystanie metody „scenariuszy” podczas tworzenia raportów;

19 Technika dyskusji panelowej:
Polega na prowadzeniu dialogu i uzgadnianiu stanowisk pomiędzy członkami grupy Bierze w nich udział 15 do 20 ekspertów Panele mają charakter sektorowy oraz horyzontalny Zalety: Odznacza się wysoką efektywnością – krótki czas osiągnięcia wymiernych efektów Wyniki łatwo połączyć z innymi metodami Zwiększa liczbę osób zaangażowanych w projekt – udział bierze wielu aktorów reprezentujących różne interesy i grupy społeczne

20 Technika kluczowych technologii:
polega na wyznaczeniu kluczowych technologii za pomocą specjalnie do tego celu dobranych kryteriów opracowanych przez ekspertów głównego panelu tematycznego. umożliwia określenie priorytetów dla polityki naukowej, naukowo technicznej i innowacyjnej państwa Zalety: pozwala na wyznaczenie rozwiązań i określenie przyszłych potrzeb gospodarki i społeczeństwa. efektywna, przejrzysta – jasne kryteria wyboru

21 Technika tworzenia scenariuszy:
wskazuje kierunki rozwoju, i pomaga oszacować ich trafność sugeruje sposoby osiągnięcia wyznaczonych celów Zalety: zapewnia spójność wyników pomiędzy poszczególnymi raportami, pomaga wskazać punkty zwrotne, kluczowe decyzje których podjęcie jest niezbędne w najbliższym czasie

22 Realizacja projektu pilotażowego (1):
wybór ekspertów do głównego panelu tematycznego na podstawie nominacji instytucji i organizacji wytypowanych do zgłaszania kandydatur. główny panel tematyczny określi dziedziny szczegółowe w obszarze ZDROWIE I ŻYCIE przygotuje propozycje list ekspertów w szczegółowych panelach tematycznych, które przedstawione zostaną Komitetowi Sterującemu celem ostatecznych korekt i zatwierdzenia główny panel tematyczny wytypuje także kluczowe technologie – które następnie weryfikowane i agregowane będą prze panele tematyczne

23 Realizacja projektu pilotażowego (2):
Rozpoczęcie pracy szczegółowych paneli tematycznych Rezultatem prac ekspertów w poszczególnych panelach będzie przygotowanie raportów cząstkowych. Konsultacje społeczne weryfikujące wybrane kierunki badań i rozwoju technologii priorytetowe dla Polski Kontynuacja NPF

24

25