Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ.

Prezentacja na temat: "Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ."— Zapis prezentacji:

1 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Teoria przedsiębiorstwa DR INŻ. STANISŁAW DOROBEK

2 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Przedsiębiorstwo jako przedmiot naukowego poznania Podstawy wykształcenia się (ewolucja) nauki o przedsiębiorstwie Przedsiębiorstwo na gruncie teorii organizacji i zarządzania Współczesne koncepcje zarządzania zmianami w przedsiębiorstwie Inne alternatywne teorie przedsiębiorstwa Tendencje i perspektywy rozwoju nauki o przedsiębiorstwie

3 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja PRZEDSIĘBIORSTWO JAKO PRZEDMIOT NAUKOWEGO POZNANIA Geneza przedsiębiorstwa - przedsiębiorca, przedsiębiorczość, przedsiębiorstwo jako kategorie historyczne Definiowanie przedsiębiorstwa - interdyscyplinarność przedsiębiorstwa, możliwe ujęcia i modele Atrybuty współczesnego przedsiębiorstwa Elementy typologii - formy prawno-organizacyjne przedsiębiorstw

4 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja PRZEDSIĘBIORSTWO JAKO KATEGORIA HISTORYCZNA (I) okres przed powstaniem przedsiębiorstwa GOSPODARSTWA W OKRESIE NIEWOLNICTWA I FEUDALIZMU NIE MIAŁY CECH PRZEDSIĘBIORSTWA nastawione na zaspokajanie potrzeb właścicieli (patrycjuszy, feudałów, kleru - np. działalność klasztorów) sprzedaż wytworzonych produktów czy usług była czymś wyjątkowym prowadzenie zakładu rzemieślniczego - przywilej wygasający z chwilą śmierci mistrza (zatrudniał czeladników, uczniów) cechy (zrzeszenia rzemieślników) - koncesjonowanie działalności, określanie warunków pracy i płacy, prace na rzecz miasta

5 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja PRZEDSIĘBIORSTWO JAKO KATEGORIA HISTORYCZNA (II) wykształcenie się przedsiębiorstwa POWSTANIE PRZEDSIĘBIORSTW NASTĄPIŁO WRAZ Z ROZWOJEM STOSUNKÓW TOWAROWO-PIENIĘŻNYCH żywiołowy rozwój podmiotów zajmujących się handlem, przemysłem, bankowością rozsadzenie cechowej gospodarki feudalnej - rewolucja przemysłowa XVIII/XIX w. przedsiębiorstwa jako fundament powstającej gospodarki kapitalistycznej

6 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja WYKSZTAŁCENIE SIĘ PIERWSZYCH SPÓŁEK KAPITAŁOWYCH - możliwość rozwoju dużych przedsiębiorstw gromadzenie rozproszonych oszczędności, większa skala działania tworzenie łańcuchów przedsiębiorstw powiązanych kapitałowo początki rynku kapitałowego, obrotu akcjami spółek

7 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja PRZEDSIĘBIORSTWO JAKO KATEGORIA HISTORYCZNA (III) Manufaktura jako protoplasta przedsiębiorstwa

8 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja PRZEDSIĘBIORSTWO JAKO KATEGORIA HISTORYCZNA (IV) Istota przedsiębiorstwa - przykłady określeń „ Przedsiębiorstwo powstało ze średniowiecznego, ledwo tolerowanego kramu, składu czy sklepu” (J. Lisak) „Przedsiębiorstwo to pierwszy w historii rozwoju działalności gospodarczej ośrodek stosowania zasady racjonalnego gospodarowania, w którym następuje kwantyfikacja celu i środków, wyrażona w jednolitych jednostkach miary: jednostkach pieniężnych” (O. Lange) „Przedsiębiorstwo to jeden z największych wynalazków ludzkości” (E. Lipński)

9 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja PRZEDSIĘBIORCA (I) Kluczowa postać - czynnik sprawczy i motor postępu w przedsiębiorstwie A. SMITH - przedsiębiorcę, utożsamianego z właścicielem, cechowała przede wszystkim umiejętność oszczędzania i mobilizowania kapitału J.B. SAY (twórca koncepcji p.) - przedsiębiorca-właściciel umiejętnie łączy czynniki produkcji, przenosząc zasoby ekonomiczne z obszaru niższej na obszar wyższej efektywności J.A. SCHUMPETER - przedsiębiorca-właściciel dynamizuje gospodarkę przez ciągłe wprowadzanie innowacji, które są siłą napędową poruszającą mechanizm gospodarczy

10 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja PRZEDSIĘBIORCY (II) 5 podstawowych funkcje w gospodarce 1. Wprowadzają nowe wyroby na rynek 2. Tworzą nowe rynki, które poprzednio w ogóle nie istniały 3. Odkrywają nowe zasoby albo też nowe sposoby rozszerzania podaży istniejących zasobów 4. Mogą odkrywać i rozwijać nowe technologie - wprowadzają postęp techniczny 5. Mogą reorganizować istniejące przedsiębiorstwa w nowy, twórczy sposób (wg amerykańskiego podręcznika Ekonomia)

11 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja KAPITALIZM WŁAŚCICIELSKI - pierwszy okres rozwoju gospodarki rynkowej wynalazca, właściciel i założyciel przedsiębiorstwa (w jednej osobie) sam nim zarządzał do tej pory warunek samodzielnego zarządzania jest najczęściej uznawanym atrybutem przedsiębiorcy PRZEDSIĘBIORCY (III) Kwestia właściciel - przedsiębiorca

12 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja KAPITALIZM MENEDŻERSKI - efekt rozrostu przedsiębiorstw w postaci spółek akcyjnych pod koniec XIX w. (gł. USA) rozdzielenie posiadania (własności) od zarządzania najemny menadżer staje się warunkowym przedsiębiorcą (tzn. w granicach kompetencji i na czas wyznaczony przez właściciela) menedżerowie pełnią w firmie funkcję zbiorowego przedsiębiorcy odpowiednie przygotowanie oznacza w szczególności profesjonalizację zarządzania

13 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja CECHA (SPOSÓB ZACHOWANIA SIĘ - P. Drucker) przedsiębiorcy i przedsiębiorstwa, pod którą rozumie się: gotowość i zdolność do podejmowania oraz rozwiązywania w sposób twórczy i nowatorski nowych problemów przy świadomości związanego z tym ryzyka umiejętnie wykorzystując pojawiające się szanse i okazje oraz elastycznie przystosowując się do zmiany warunków PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ Istota zjawiska

14 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja INNOWACYJNOŚĆ - podstawowy warunek przedsiębiorczości u podstaw innowacyjności leży kreatywność innowacyjność jest specyficznym narzędziem przedsiębiorczości młodsze przedsiębiorstwa cechuje większa dynamika procesów innowacyjnych

15 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja PODSTAWY DEFINIOWANIA PRZEDSIĘBIORSTWA Interdyscyplinarny charakter przedsiębiorstwa Przedsiębiorstwo to ZŁOŻONY UKŁAD, na którego funkcjonowanie wpływają różne rodzajowo czynniki PEŁNA TEORIA PRZEDSIĘBIORSTWA - wymaga jego prezentacji z różnych punktów widzenia uznanych za istotne Niezbędne jest zatem konstruowanie stosownych MODELI PRZEDSIĘBIORSTWA - właściwych danej płaszczyźnie analizy Poszczególne modele przedsiębiorstwa funkcjonują na gruncie różnych DYSCYPLIN NAUKOWYCH

16 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja 1. MODEL EKONOMICZNY (Teoria ekonomii) przedsiębiorstwo to byt ekonomiczny opisywany w kategoriach efektywności użycia zasobów - różnicy między efektami i nakładami różnice w podejściu do przedsiębiorstwa na gruncie poszczególnych kierunków i prądów w ekonomii - ekonomia klasyczna, ujęcie szumpeterowskie, (neo)instytucjonalne i in. DEFINIOWANIE PRZEDSIĘBIORSTWA Modele przedsiębiorstwa (I)

17 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja 2. MODEL FINANSOWY(Analiza finansowa przedsiębiorstwa) przedsiębiorstwo to system zasobów o określonej wartości, przekształcanych w strumienie finansowe kapitał przedsiębiorstwa traktowany jest jako wartość, a nie jako zestaw materialnych czynników produkcji cel firmy - maksymalizacja jej wartości w dłuższym okresie czasu

18 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja 3. MODEL PRODUKCYJNY -Technologiczny (Nauki techniczne) przedsiębiorstwo to układ techniczny przetwarzający energię i materię w produkt o założonych parametrach użytkowych przedsiębiorstwo nie wytwarza wartości dodanej lecz musi najpierw wyprodukować dobra lub usługi DEFINIOWANIE PRZEDSIĘBIORSTWA Modele przedsiębiorstwa (II)

19 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja 4. MODEL ORGANIZACYJNY (Organizacja i zarządzanie) przedsiębiorstwo to jednostka zorganizowana - szczególny przy-padek instytucji podlegającej zasadom racjonalnej organizacji występują PROCESY DECYZYJNE - podstawowa przesłanka uznania modelu organizacyjnego za wiodący w formułowaniu interdyscyplinarnej teorii przedsiębiorstwa

20 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja 5. MODEL CYBERNETYCZNY (Cybernetyka, logistyka) przedsiębiorstwo to układ złożony, podobny do żywego organizmu, kierujący się kryterium najdłuższego zachowania przy życiu traktowane jako system względnie odosobniony w otoczeniu, posiadający szereg wewnętrznych, oddziaływujących na siebie podsystemów DEFINIOWANIE PRZEDSIĘBIORSTWA Modele przedsiębiorstwa (III)

21 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja 6. MODEL SOCJOPSYCHOLOGICZNY - Behawioralny (Socjologia, psychologia) przedsiębiorstwo to system społeczny - jednostki, grupy, ich zachowania, motywacje, wzajemne relacje itp. głównym aktywem przedsiębiorstwa są LUDZIE

22 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja DEFINIOWANIE PRZEDSIĘBIORSTWA Modele przedsiębiorstwa (IV) 7. MODEL PRAWNY (Prawo cywilne, prawo handlowe) przedsiębiorstwo to szczególny podmiot praw i obowiązków forma i ustrój przedsiębiorstwa są zawsze określone w danym systemie prawnym 8. MODEL (ASPEKT) ETYCZNY (Etyka biznesu, socjologia kultury) analiza zachowań w przedsiębiorstwie pod kątem obowiązujących w społeczeństwie norm moralnych i wzorców akceptowanych zachowań

23 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja DEFINIOWANIE PRZEDSIĘBIORSTWA Dyrektywy metodologiczne opisu Odmienne definiowanie przez różne dyscypliny nie oznacza sprzeczności lecz służy uwypukleniu określonych aspektów przedsiębiorstwa Za każdym razem należy określić płaszczyznę analizy (model przedsiębiorstwa) i konsekwentnie używać właściwych pojęć i ujęć częste mieszanie pojęć z różnych podejść i modeli prowadzi do „Teorii firmy w okruchach” Ideałem pozostaje całościowa, interdyscyplinarna teoria firmy

24 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja DEFINICJA PRZEDSIĘBIORSTWA (przykład - S. Sudoł) PRZEDSIĘBIORSTWO TO JEDNOSTKA - PODMIOT PROWADZĄCY DZIAŁAŁNOŚĆ GOSPODARCZĄ motywowaną chęcią uzyskania korzyści majątkowych mającą na celu zaspokojenie potrzeb innych podmiotów życia społecznego realizowaną poprzez wytwarzania produktów i/lub świadczenie usług wykonywaną samodzielnie na ryzyko właściciela(i)

25 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja ATRYBUTY WSPÓŁCZESNEGO PRZEDSIĘBIORSTWA (I) Atrybuty przedsiębiorstwa to jego stałe specyficzne cechy odróżniające przedsiębiorstwo od innych jednostek 1. Przedsiębiorstwo jest powołane do prowadzenia działalności w sposób trwały (przez dłuższy czas) 2. Służy otoczeniu - dynamiczny, otwarty system, nastawiony na uczenie się 3. Wymienia produkty z otoczeniem w drodze transakcji kupna -sprzedaży 4. Posiada pochodzące od właściciela(i) zasoby kapitałowe (dobra materialne oraz wartości niematerialne i prawne), a także nazwę i reputację firmy (goodwill)

26 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja ATRYBUTY WSPÓŁCZESNEGO PRZEDSIĘBIORSTWA (II) 5. Posiada samodzielność decyzyjną (zasada autonomii przedsiębiorstwa), prowadząc działalność w ramach obowiązujących norm prawnych 6. Koszty i podatki pokrywa uzyskiwanymi przychodami (zasada równowagi finansowej, samofinansowanie), wykazując stan majątkowy i wyniki finansowe w stosownych dokumentach (bilans, rachunek zysków i strat) 7. Dąży do uzyskania ze swej działalności określonych korzyści - maksymalizacji dochodowości zaangażowanego kapitału 8. Prowadzi działalność na swoje ryzyko - liczy się z możliwością strat

27 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Formy prowadzenia działalności gospodarczej wynikają przede wszystkim z systemu prawnego każdego państwa Formy te są swoistymi wzorcami prawno-organizacyjnymi określającymi w szczególności - wymagania założycielskie - strukturę władzy - odpowiedzialność w przedsiębiorstwie ELEMENTY TYPOLOLOGII PRZEDSIĘBIORSTW Podstawy wyodrębnienia (I)

28 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Wyższy stopień zróżnicowania form prawno-organizacyjnych (indywidualizacji rozwiązań) świadczy o elastyczności systemu i jego zorientowaniu na rozwój przedsiębiorstw W formach prawno-organizacyjnych odzwierciedla się w szczególności własność przedsiębiorstwa

29 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja ELEMENTY TYPOLOLOGII PRZEDSIĘBIORSTW Podstawowe formy prawno-organizacyjne (II) 1. PRZEDSIĘBIORSTWO JEDNOOSOBOWE prowadzone i reprezentowane przez właściciela nie wymaga spełnienia jakichkolwiek wymagań kapitałowych forma stosowana przede wszystkim w odniesieniu do przedsiębiorstw małych najliczniejsza grupa firm - handel, usługi, rolnictwo, drobna wytwórczość często jest to jedynie pierwsza forma działalności gospodarczej, podlegająca w późniejszym okresie przekształceniom

30 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja ELEMENTY TYPOLOLOGII PRZEDSIĘBIORSTW Podstawowe formy prawno-organizacyjne (III) 2. PRZEDSIĘBIORSTWA-SPÓŁKI W kategoriach ekonomicznych spółka to zrzeszenie osób lub kapitału celem prowadzenia działalności gospodarczej DWA GŁÓWNE KRYTERIA PODZIAŁU SPÓŁEK podstawa ekonomiczna utworzenia i związany z nią zakres odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki źródło prawa regulujące powstanie i działalność spółki

31 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja PODZIAŁ PRZEDSIĘBIORSTW-SPÓŁEK spółki osobowe i kapitałowe spółki cywilne i handlowe

32 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja SPÓŁKA CYWILNA najbardziej rozpowszechniona forma spółki powstaje w wyniku zawarcia przez wspólników umowy pisemnej forma odpowiednia do prowadzenia działalności przez darzący się zaufaniem i poczuciem odpowiedzialności, nieduży zespół ludzi (np. członkowie rodziny) ELEMENTY TYPOLOLOGII PRZEDSIĘBIORSTW Podstawowe formy prawno-organizacyjne (IV) SPÓŁKI OSOBOWE

33 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja ustanawiana raczej przy niewielkiej skali działalności gospodarczej za zobowiązania spółki wspólnicy są odpowiedzialni solidarnie spółka cywilna nie ma osobowości prawnej (nie jest też przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy Prawo o działalności gospodarczej)

34 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja 1. S-ka JAWNA 2. S-ka PARTNERSKA 3. S-ka KOMANDYTOWA 4. S-ka KOMANDYTOWO-AKCYJNA ELEMENTY TYPOLOLOGII PRZEDSIĘBIORSTW Podstawowe formy prawno-organizacyjne (V) OSOBOWE SPÓŁKI HANDLOWE

35 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Prowadzą przedsiębiorstwo pod własną firmą Mogą we własnym imieniu nabywać prawa, zaciągać zobowią-zania, pozywać i być pozwane (ograniczona osobowość prawna) Istnieje wyodrębniony majątek spółki (wkłady + majątek nabyty) Odpowiedzialność wspólników ma charakter subsydiarny - wierzyciel może przeprowadzić egzekucję z majątku wspólnika dopiero gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna

36 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Powstają na podstawie umowy w postaci aktu notarialnego Podlegają wpisowi do rejestru przedsiębiorstw Krajowego Rejestru Sądowego Posiadają osobowość prawną, co prowadzi do pełnego rozdzielenia majątku - a tym samym i odpowiedzialności materialnej - spółki i wspólników ELEMENTY TYPOLOLOGII PRZEDSIĘBIORSTW Podstawowe formy prawno-organizacyjne (VI) SPÓŁKI KAPITAŁOWE

37 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Wspólnicy ryzykują w razie niepowodzenia gospodarczego jedynie wysokością wkładu w kapitał spółki Majątek osobisty nie może być przeznaczony na zaspokojenie roszczeń wierzycieli Występują organizacyjnie wyodrębnione władze spółki (w spółkach osobowych sprawy spółki prowadza wspólnicy)

38 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Kapitał zakładowy min. 50 000 zł wniesiony w całości w chwili powstania spółki Może być pokryty gotówką lub wkładami niepieniężnymi (aportami) i dzieli się na udziały Udział jest związany z osobą wspólnika - w zasadzie można go zbyć tylko za zezwoleniem spółki ELEMENTY TYPOLOLOGII PRZEDSIĘBIORSTW Podstawowe formy prawno-organizacyjne (VII) SPÓŁKA z O. O.

39 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Forma odpowiednia do prowadzenia przedsiębiorstw małych i średnich Władzami spółki z o.o. są: – zgromadzenie wspólników - ma prawo podejmowania decyzji we wszystkich sprawach spółki – zarząd - organ wykonawczy spółki (jedno- lub wieloosobowy) – rada nadzorcza lub (i) komisja rewizyjna - pełnią funkcje nadzorcze (obowiązkowe gdy k.z. > 500 tys. zł, a liczba wspólników >25)

40 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja ELEMENTY TYPOLOLOGII PRZEDSIĘBIORSTW Podstawowe formy prawno-organizacyjne (VIII) SPÓŁKA AKCYJNA Kapitał akcyjny min. 500 tys. zł - nie musi być zgromadzony w w całości w momencie powstania spółki (np. poprzez publiczną subskrypcję akcji) Kapitał akcyjny może być pokryty gotówką lub aportami i dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej Akcje mogą być imienne lub na okaziciela, zwykłe i uprzywilejowane - stanowią zbywalny papier wartościowy Struktura i kompetencje władz są podobne do rozwiązań w spółce z o.o. - utworzenie rady nadzorczej lub (i) komisji rewizyjnej jest obowiązkowe Forma odpowiednia do prowadzenia dużych przedsiębiorstw których utworzenie i funkcjonowanie wymaga znacznego kapitału

41 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja 3. PRZEDSIĘBIORSTWO PAŃSTWOWE - w Polsce większość to przedsiębiorstwa stanowiące własność skarbu państwa działające na podstawie ustawy o pp (1981), - podmiotem władzy ekonomicznej jest załoga przedsiębiorstwa - organy pp - ogólne zebranie pracowników lub ich delegatów, rada pracownicza, dyrektor ELEMENTY TYPOLOLOGII PRZEDSIĘBIORSTW Podstawowe formy prawno-organizacyjne (IX)

42 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja w formie jednoosobowych s-k skarbu państwa (przepisy Ksh) - spółki z o.o lub spółki akcyjne (efekt komercjalizacji pp) - nadzór właścicielski ministra skarbu (występuje w roli zgromadzenia wspólników) - możliwość zarządzania jssp na czas oznaczony przez zarządcę - kontrakt menedżerski (umowa o zarządzanie) część pp poddano komunalizacji - przekazaniu ich mienia w dyspozycje organów samorządu

43 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja 4. PRZEDSIĘBIORSTWO-SPÓŁDZIELNIA Dobrowolne zrzeszenie o nieograniczonej liczbie członków (osób fizycznych lub prawnych) Prowadzi działalność gospodarczą kierując się potrzebami zrzeszonych członków (np. zapewnienia pracy) - nadwyżka finansowa (zysk) jest głównie środkiem do zaspokojenia potrzeb ELEMENTY TYPOLOLOGII PRZEDSIĘBIORSTW Podstawowe formy prawno-organizacyjne (X)

44 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Przedsiębiorstwo jest własnością członków sp-ni wnoszących do niej udziały majątkowe (fundusz udziałowy) - do wysokości tych udziałów członkowie odpowiadają za zobowiązania sp-ni Wszyscy członkowie sp-ni - bez względu na liczbę posiadanych udziałów - mają równe prawo głosu (oderwanie wpływu na zarządzanie od wielkości wkładu kapitałowego) Struktura władz spółdzielni jest bliska rozwiązaniom w spółkach kapitałowych

45 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja PODSTAWY WYKSZTAŁCENIA SIĘ (EWOLUCJA) NAUKI O PRZEDSIĘBIORSTWIE Rozwój tradycyjnej teorii przedsiębiorstwa na gruncie ekonomii Przedsiębiorstwo w modelu doskonałej konkurencji Przedsiębiorstwo w modelu konkurencji niedoskonałej – konkurencja monopolistyczna – teorie oligopolu Krytyka tradycyjnej teorii przedsiębiorstwa - przesłanki rozwoju alternatywnych teorii przedsiębiorstwa

46 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja EKONOMICZNE PODSTAWY TEORII PRZEDSIĘBIORSTWA TRADYCYJNA TEORIA FIRMY - podstawa mikroekonomii Modele zachowań firmy - jej reakcje cenowe i produkcyjne - na różnych typach rynków W istocie jest to teoria różnych typów rynków, a nie samej firmy Typ rynku jest więc podstawową ale nie jedyną zmienną charakteryzującą zachowanie przedsiębiorstwa Zakłada się, że podmiot (firma, przedsiębiorstwo) jest zawsze taki sam i kieruje się niezmiennymi celami - w szczególności: KAŻDA FIRMA DĄŻY DO MAKSYMALIZACJI ZYSKU

47 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Siłą motoryczną produkcji i rozwoju jest akumulacja pojęta jako proces inwestowania Koncepcja homo oeconomicus - jednostka specjalizuje swoje czynności produkcyjne i uprawia wymianę Podział pracy stanowi główne źródło wzrostu jej produkcyjności ROZWÓJ TEORII FIRMY NA GRUNCIE TRADYCYJNEJ EKONOMII (I) Klasyczna teoria firmy - J. Smith, D. Ricardo, J.S. Mill

48 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja „Niewidzialna ręka rynku” (mechanizm sprawczy zachowań jednostek i firm) - powoduje że sprzeczne z interesem ogółu działania kupców i przemysłowców są w końcu dobroczynne dla ogółu Jedyną miarą wartości jest praca zużyta na wyprodukowanie danego dobra Zysk jest procentem od kapitału angażowanego w działalność gospodarczą

49 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja ROZWÓJ TEORII FIRMY NA GRUNCIE TRADYCYJNEJ EKONOMII (II) Szkoła marginalna - W.S. Jevons, K. Menger, L. Walras Zasada malejącej użyteczności krańcowej jako podstawa zachowania konsumenta na wszystkich rynkach Wartość a więc cena zależy od tego ile nabywca skłonny jest zapłacić za dodatkową jednostkę produktu (at the margin) Kluczowy problem - znalezienie optimum pogodzenia skłonności konsumenta do zakupu oraz interesu producenta

50 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Statyczna teoria przedsiębiorstwa oparta na rachunku marginalnym i założeniu o dążeniu do maksymalizacji zysku jako poszukiwania wariantu optymalnego w sensie matematycznym Przyjęcie zasady ekwimarginalnej czyli zrównywania wielkości krańcowych - firma traktowana jest jak gospodarstwo domowe Konieczność przyjmowania szeregu rygorystycznych założeń (stałość, mierzalność, porównywalność zasobów)

51 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Próba syntezy podejścia marginalnego (teorii użyteczności krańcowej) i analizy zachowań przedsiębiorstwa Akcent na funkcje przedsiębiorcy i teorię źródeł jego zysku Teoria równowagi przedsiębiorstwa - przedsiębiorca dąży do ustalenia kombinacji czynników wytwórczych oraz rozmiarów produkcji, przy których osiągnie możliwie najwyższy zysk ROZWÓJ TEORII FIRMY NA GRUNCIE TRADYCYJNEJ EKONOMII (III) Neoklasyczna teoria firmy - A. Marshall, J.B. Clark

52 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Maksymalny zysk ma miejsce w sytuacji zrównania utargu krańcowego z kosztem krańcowym Zysk wynika z organizacji jako czwartego czynnika produkcji uzupełniającego tradycyjną triadę: ziemia, praca, kapitał Wprowadzenie szeregu zmiennych poprzednio pomijanych - np. wiedzy i technologii, lepiej wykształconej siły roboczej, subsydiów

53 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Firma jest kierowana przez właściciela-przedsiębiorcę Dostarcza niewielką część produkcji na rynku (nie ma to wpływu na podaż i cenę) Produkty firm konkurujących są postrzegane jako homogeniczne (bardzo bliskie substytuty) Istnieje wolność „wejścia” na rynek i „wyjścia” z rynku PRZEDSIĘBIORSTWO W MODELU DOSKONAŁEJ KONKURENCJI (I) Założenia modelu

54 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt „WIEDZA I UMIEJĘTNOŚCI TO NAJWIĘKSZY KAPITAŁ - STUDIA PODYPLOMOWE DLA PRACOWNIKÓW PRZEDSIĘBIORSTW” jest realizowany przez Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług, w partnerstwie z COMBIDATA Poland sp. z o.o. pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Program Operacyjny Kapitał LudzkiCzłowiek - najlepsza inwestycja Wyłącznym celem firmy jest maksymalizacja zysku Firma ustala produkcję przynoszącą największy zysk dążąc do zrównania kosztów marginalnych z marginalnym przychodem (MC= MR) Firma i jej potencjalni klienci podejmują decyzje w warunkach pełnej informacji Występuje doskonała podzielność zasobów i mobilność czynników produkcji