Reformy w administracji z perspektywy KONKURENCYJNYCH WIZJI PAŃSTWA UWAGA: w prezentacji zawarto podstawowy zarys zagadnień, zaś szczegółowe omówienie znajduje się w artykule miesięcznika „Samorząd Terytorialny” 2014/11

KONCEPCJA państwa prawa Art. 2 Konstytucji RP Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym , urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej Art. 7 Konstytucji RP Organy władzy publicznej działają w granicach i na podstawie prawa

Państwo ≠ Obywatel OBYWATEL: dozwolone jest wszystko czego prawo nie zabrania PAŃSTWO (administracja): dozwolone jest to na co prawo wyraźnie zezwala (upoważnienie ustawowe = podstawy prawne)

Wizje państwa a zasada państwa prawa Wizje państwa wypracowane na gruncie nauk społecznych (socjologia, politologia) nie podważają i nie modyfikują zasady państwa prawa są konstruowane dla skontrastowania odmiennych sposobów reformowania administracji: w zakresie strukturalnym (podmioty publiczne) w zakresie funkcjonalnym (zadania publiczne) w odniesieniu do form działania administracji

Podstawy prawne K t o ? PODMIOT J a k ? FORMY C o ? ZADANIE ADMINISTRACJA K t o ? PODMIOT J a k ? FORMY C o ? ZADANIE

Wizja państwa Formy Płaszczyzna funkcjonalna Płaszczyzna strukturalna ADMINISTRACJA Formy Płaszczyzna strukturalna Płaszczyzna funkcjonalna

Każdej wizji można przypisać odmienne poglądy na układ sił w państwie Państwo Rynek Obywatel Społeczeństwo obywatelskie

Państwo AKTYWNE Państwo dobrobytu Państwo opiekuńcze Państwo złotego wieku Jakie są inspiracje i podstawy teoretyczne wizji państwa aktywnego?

PODSTAWY TEORETYCZNE wizji państwa aktywnego Teoria politycznej kontroli biurokracji Teoria polityki biurokratycznej (PAS) Koncepcja humanizmu integralnego (podkreśla godność osoby ludzkiej, realizującej się w sferze praw socjalnych) Teoria Johna Maynarda Keynesa; Program New Deal prezydenta Franklina Roosevelta.

Państwo AKTYWNE a PRL PRL nie było demokratycznym państwem prawa ALE cele PRL zostały zapisane w Konstytucji w duchu państwa dobrobytu, Art. 4 „rozwój każdego człowieka, coraz lepsze zaspokajanie potrzeb obywateli” Art. 5 pkt 5 „likwidacja wyzysku człowieka przez człowieka” Art. 5 pkt 6 „stały wzrost dobrobytu i stopniowe zacieranie różnic między miastem a wsią, między pracą fizyczną a umysłową”

Płaszczyzna funkcjonalna państwa aktywnego Cele państwa (administracji) Funkcje administracji: Funkcja porządkowo-reglamentacyjna Funkcja świadcząca (zawiadowcza, prestacyjna) Funkcja planistyczna Funkcja regulacyjna Funkcja jako sposoby metody i środki dla realizacji celów podstawowych (prakseologia)

Formy działania administracji państwa aktywnego Formy prawa administracyjnego generalne & indywidualne władcze & niewładcze Formy prawa prywatnego Formy pozaprawne

Pytanie o układ sił w państwie aktywnym? Państwo Rynek Obywatel Społeczeństwo obywatelskie

Państwo minimalne Państwo ograniczone Państwo rynkowe Państwo liberalne Lean State Jakie są inspiracje i podstawy teoretyczne wizji państwa minimalnego?

Teoretyczne podstawy państwa minimalnego Teoria wyboru racjonalnego/publicznego New public management Teoria agencji Teoria kosztów transakcyjnych

Płaszczyzna strukturalna państwa minimalnego Państwo Samorząd terytorialny Agencje państwowe (wykonawcze) Zakład administracyjny Przedsiębiorstwo państwowe Spółki publicznoprawne / cywilnoprawne Organy regulacyjne

Płaszczyzna funkcjonalna państwa minimalnego Cele państwa (administracji) Funkcje administracji: Funkcja porządkowo-reglamentacyjna Funkcja świadcząca (zawiadowcza, prestacyjna) Funkcja planistyczna Funkcja regulacyjna Funkcja jako sposoby metody i środki dla realizacji celów podstawowych (prakseologia)

p r y w a t y z a c j a k o m u n a l i z a c j a Płaszczyzna funkcjonalna państwa minimalnego Cele państwa (administracji) Funkcje administracji: Funkcja porządkowo-reglamentacyjna Funkcja świadcząca (zawiadowcza, prestacyjna) Funkcja planistyczna Funkcja regulacyjna Funkcja jako sposoby metody i środki dla realizacji celów podstawowych (prakseologia) p r y w a t y z a c j a k o m u n a l i z a c j a

Formy działania administracji państwa minimalnego Formy prawa administracyjnego władcze niewładcze Formy prawa prywatnego zewnętrzne wewnętrzne Formy pozaprawne

Pytanie o układ sił w państwie minimalnym? Państwo Rynek Obywatel Społeczeństwo obywatelskie

Państwo sieciowe Państwo aktywizujące Państwo gwarantujące Jakie są inspiracje i podstawy teoretyczne wizji państwa sieciowego?

Pytanie o układ sił w państwie sieciowym? Państwo Rynek Obywatel Społeczeństwo obywatelskie

Konkurencyjne wizje państwa w świetle zasady państwa prawa ujęcie formalne ujęcie materialne ZASADA PAŃSTWA PRAWA