Islam a Chrześcijaństwo
Główne założenia islamu i różnice między chrześcijaństwem a islamem Historia islamu i jego konfrontacje z chrześcijaństwem Teoria cywilizacji Feliksa Konecznego
Słowo islam oznacza podporządkowanie się woli Boga Słowo islam oznacza podporządkowanie się woli Boga. Muzułmanin z kolei jest tym, kto poddaje się woli Bożej przekazanej w objawieniu, które zawiera Koran. Koran składa się ze 114 rozdziałów (sur) uporządkowanych według długości (wyjątek stanowi sura pierwsza). Jest podstawą, aktem założycielskim islamu, stanowi fundament nowego systemu wartości. Wyraźnie widać w nim wolę uregulowania każdego przejawu życia muzułmanina. Muzułmanie wierzą, że recytacja Koranu sprawia, iż wierni odczuwają obecność Boga i zachowują pamięć o Mahomecie jako pośredniku słowa Bożego. Poza Koranem istnieje jeszcze jedno świadectwo życia i działalności Mahometa – sunna, będąca zbiorem przekazów dotyczących Mahometa.
Filary islamu: Wyznanie wiary (arab. szachada): „Nie ma Boga poza Allachem, a Mahomet jest jego prorokiem”. Modlitwa (arab. sala) odmawiana pięć razy dziennie o stałej porze wyznaczanej przez nawołującego do modlitwy muezzina. W czasie modlitwy muzułmanie zwracają się w kierunku Mekki. Post (arab. saum) w miesiącu ramadan. Obowiązuje od świtu do zmierzchu. Jałmużna (arab. zaka) – podatek płacony corocznie przez muzułmanów. Zarządza nim kasa państwowa. Jego wysokość zależy od tego, z czego ktoś się utrzymuje, np. hodowcy warzyw i owoców oddają 10% swoich zbiorów, a kupcy 2,5% rocznego obrotu. Pielgrzymka do Mekki (arab. hadżdż). Wielki meczet z kamieniem Al-Kaba wniesionym, według muzułmańskiej tradycji, przez Abrahama i jego syna Izmaela, protoplastę Arabów.
Najważniejsze różnice: Islam nie uznaje Trójcy Św. . Islam odrzuca boskość Jezusa Chrystusa. Islam neguje śmierć Chrystusa na krzyżu. Muzułmanie nie wierzą, że człowiek został stworzony na obraz i podobieństwo Boże. Według islamu Bóg nie posiada konkretnej idei każdego stworzonego człowieka tylko ideę gatunku ludzkiego, tzn. Bóg stwarza ludzi grupowo, a nie indywidualnie. Muzułmanie uważają, że człowiek nie jest obarczony grzechem pierworodnym, chociaż pierwsi ludzie ów grzech popełnili Islam zakłada predestynację. Islam należy szerzyć wszelkimi dostępnymi sposobami i środkami, od metod pokojowych do terroru. Nie ma centralizacji (wybór metody zależy od wspólnoty).
Muzułmanie na świecie
Podział cesarstwa rzymskiego w 395 r.
Bizancjum w VI wieku
Ekspansja chrześcijańska IV – VI w.
Historia islamu ok. 610 r. Mahomet zaczyna opowiadać o orędziach od Boga, jakie rzekomo miał mu przekazać anioł na górze Al-Hidżra niedaleko Mekki. Mahomet uważał, że jest to ten sam Bóg, w którego wierzą Żydzi i chrześcijanie. 622 ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny. Przejęcie władzy w Medynie, wypędzenie i eksterminacja ‘’nieposłusznej” ludności Miasta. Do śmierci Mahometa w 632 r. półwysep arabski został opanowany przez muzułmanów. Rządy 4 ‘’sprawiedliwych” kalifów; Abu Bakr (teść Mahometa), Umar, Usmar (zięć Mahometa) (653 – pisana wersja Koranu), Ali (kuzyn, przybrany syn i zięć Mahometa). Walka o przywództwo w świecie islamski 656, 3 stronnictwa: sunnici – kalifat powinien być zastrzeżony dla Kurajszytów, szyici – kalifem powinien być potomek proroka, charydżyci – kładli nacisk na religijne i moralne przymioty kalifa, jego pochodzenie nie miało dla nich znaczenia.
I – Mahomet II – Abu Bakr III – Umar IV - Usman
661 zabójstwo Alego, kalifem został Mu’awij, dalsze podboje 661 zabójstwo Alego, kalifem został Mu’awij, dalsze podboje. Początek dynastii Umajjadów. 711 Arabowie przekraczają Gibraltar i atakują półwysep iberyjski. Nieudane 717-718 oblężenie Konstantynopola. 732 bitwa pod Poitiers. 749 powstanie kalifatu Abbasydów. W Al-Kufie (dzisiejszy Irak) kalifem ogłosił się Al-Abbas, potomek wuja Mahometa, którego poparli szyici. Zrównanie Arabów i innych nie etnicznych wyznawców islamu. Umajjadzi władają nadal w Hiszpanii. Stopniowe rozdrabnianie kalifatu, znaczne wpływy Fatymidów (Egipt) i Bujjidów). Najazd Turków Seldżuckich na kalifat w XI w.. Wyprawy krzyżowe. Najazd Mongołów w XIII w. .
Bitwy dżihadu
Imperium Osmańskie Panowanie Osmana I na przełomie XIII i XIV w. . 1453 zdobycie Konstantynopola. 1526 bitwa pod Mohaczem. Bitwa morska pod Lepanto 1571. Bitwa pod Wiedniem 1683.
Rekonkwista w Hiszpanii
Feliks Koneczny (1862-1949)
Przez cywilizację Koneczny rozumiał całościową metodę ustroju życia zbiorowego, której pełnia polega na tym, że społeczeństwo posiada taki ustrój życia zbiorowego, prywatnego (tj. rodzinnego) ,publicznego, społecznego i państwowego, takie urządzenia materialne, tudzież taki system moralno-intelektualny, iż wszystkie dziedziny życia, uczuć, myśli i czynów tworzą zestroje o jednolitym wymiarze, konsekwentne w zespole swych idei i czynów. Pojęcia kultura używał natomiast nie w znaczeniu wartościującym, lecz opisowym, przeciwstawiając się jakościowemu odróżnianiu kultury i cywilizacji (na przykład jako sfer: duchowej i materialnej, szczytowego rozwoju i schyłku). Przyjmował zaś odróżnienie formalne: kultury są poddziałami cywilizacji, tworami szczegółowego rodzaju (np. kultura polska jest poddziałem cywilizacji łacińskiej, a kultura mauretańska – arabskiej).
Cywilizacje Bizantyńska Łacińska Turańska Żydowska Arabska Bramińska Chińska
Prawa dotyczące cywilizacji 1) Zasada współmierności głosi, że warunkiem trwałości zdolności rozwojowych, siły tak duchowej, jak i materialnej oraz społecznej integracji cywilizacji jest taki sposób zestrojenia wartości, systemu prawa i pojmowania czasu, który rodzi harmonijnie powiązany, bez wewnętrznych sprzeczności, paradygmat kulturowy. 2)Prawo nierówności dotyczy warunków rozwoju cywilizacji. Rozwój to zdaniem Konecznego wzrost komplikacji struktury społecznej, zdolności adaptowania się do coraz to nowych warunków życia: przyrodniczych, ekonomicznych, społecznych, to wreszcie doskonalenie i wzmacnianie kulturowego zintegrowania. Zróżnicowanie jest cechą zbiorowości ludzkich, która wyzwala ludzką aktywność.
3)Prawo ekspansji. Cywilizacja póki jest żywotna dąży do ekspansji, gdy zetkną się ze sobą dwie cywilizacje żywotne będą ze sobą walczyć. Cywilizacje żywotne nie umierające są zaczepne. Walka trwa póki jedna z walczących cywilizacji nie zostanie unicestwiona. 4)Prawo niemożliwości syntez cywilizacyjnych. Synteza jest możliwa tylko pomiędzy kulturami tej samej cywilizacji, bo takie kultury są współmierne. Cywilizacje zaś są niewspółmierne. 5)Przemieszanie cywilizacji, z których żadna nie ma sił żywotnych, by przeciwnej stronie narzucić własną metodę życia zbiorowego rodzi kompromis, którego konsekwencjami na gruncie społecznym są: brak jednolitej więzi społecznej, marazm, stagnacja i brak kierunku rozwojowego. Przemieszanie cywilizacji i rozprzężenie struktury społecznej powoduje, że cywilizacja chyli się ku upadkowi . 6)W historii walk pomiędzy cywilizacjami cywilizacja wyższa zazwyczaj przegrywa z cywilizacją niższą. Koneczny tłumaczy to tym, że cywilizacyjna wyższość wymaga do utrzymania większego wysiłku i jest przez to narażona na przegraną.