dr Cezary Tatarczuk adiunkt i kierownik Katedry Bezpieczeństwa Wydziału Prawa i Administracji, dziekan Wydziału Zarządzania, inspektor Policji w stanie spoczynku, b. Komendant Powiatowy w Wejherowie, vice- Komendant w Słupsku, szef Prewencji w lęborskiej komendzie …

w kształtowaniu bezpieczeństwa i porządku publicznego Udział samorządów w kształtowaniu bezpieczeństwa i porządku publicznego

Bezpieczeństwo Narodowe Bezpieczeństwo zewnętrzne Bezpieczeństwo wewnętrzne

Usytuowanie bezpieczeństwa publicznego. bezpieczeństwo narodowe bezpieczeństwo wewnętrzne bezpieczeństwo publiczne

Bezpieczeństwo publiczne B. publiczne – ogół warunków i instytucji chroniących życie, zdrowie i mienie obywateli oraz majątek ogólnonarodowy, ustrój i suwerenność państwa przed zjawiskami groźnymi dla ładu prawnego.

Bezpieczeństwo publiczne Jest przedmiotem działalności ochronnej administracji publicznej, zapewniającej oczekiwany stan wewnątrz państwa, gwarantującej jego rozwój przy minimalizowaniu zagrożeń i respektowaniu norm prawnych … Jest też przedmiotem coraz szerszego zainteresowania …

Bezpieczeństwo publiczne Bezpieczeństwo krajowe Bezpieczeństwo regionalne Bezpieczeństwo lokalne

Bezpieczeństwo lokalne (społeczności lokalnej) stan wewnątrz gminy (gmin – powiatu), regulowany przez zespół norm prawnych i pozaprawnych, których przestrzeganie umożliwia normalne współżycie ludzi w gminie (powiecie)w określonym miejscu i czasie

Porządek publiczny To dostosowanie się ludzi do ogólnie przyjętego wzorca zachowań w społeczności w danych sytuacjach i miejscach – w miejscach publicznych, ogólnie dostępnych. przestrzeganie tych społecznie usankcjonowanych norm jest niezbędnym warunkiem koegzystencji ludzi w zorganizowanym społeczeństwie.

Porządek publiczny – normy prawne, a normy obyczajowe… Czy wszystko trzeba penalizować, czy wystarczy odpowiednie wychowanie …

decentralizacja władzy publicznej Zmiany ustrojowe z lat 80. i 90. wprowadziły decentralizację władzy publicznej, wyrażającą się w utworzeniu na wszystkich szczeblach zasadniczego podziału terytorialnego państwa jednostek samorządu terytorialnego (jst) i określenia stopnia zależności oraz podporządkowania określonych organów ochrony prawnej tym jednostkom.

Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej, a nałożone ustawą zadania wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. zakres działań samorządu w dziedzinie bezpieczeństwa obywateli oraz porządku publicznego został zróżnicowany na poszczególnych stopniach tej administracji.

Wojewoda Na kompetencje samorządów lokalnych nakłada się działająca równolegle z nimi grupa uprawnień wojewodów (jako organów administracji rządowej w województwie) oraz kierowników służb, inspekcji i straży należących do tzw. administracji zespolonej w województwie i powiecie. Wojewoda – bezpieczeństwo państwa, porządek publiczny, zapobieganie zagrożeniom dóbr prywatnych i publicznych oraz usuwanie ich skutków;

Sfery działania publicznej administracji terenowej w zakresie bezpieczeństwa publicznego Jednym z najważniejszych zadań nałożonych na jst wszystkich szczebli jest zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego. Zostało ono jednak przez ustawodawcę zróżnicowane na poszczególnych szczeblach administracji (gmina, powiat i województwo).

Samorząd wojewódzki – bezpieczeństwo publiczne; samorząd powiatowy – bezpieczeństwo i porządek publiczny (bezpieczeństwo obywateli, ochrona przeciwpowodziowa, przeciwpożarowa oraz ochrona przed innymi zagrożeniami; sprawy obronności); samorząd gminny – porządek publiczny i ochrona przeciwpożarowa.

rozstrzygnięcie problemu w drodze referendum, Sprawy z zakresu bezpieczeństwa i porządku publicznego gminy mogą załatwiać poprzez: rozstrzygnięcie problemu w drodze referendum, poprzez zawarcie porozumienia z właściwym komendantem powiatowym (miejskim) Policji w zakresie przekazania środków finansowych na ponadnormatywne służby i nagrody dla policjantów oraz komendantem wojewódzkim Policji w zakresie zwiększenia liczby etatów policyjnych w rewirach dzielnicowych i posterunkach na terenie gminy, poprzez stanowienie upoważnień ustawowych, przepisów powszechnie obowiązujących na terenie gminy (aktów prawa miejscowego, wydawanie w określonych warunkach przepisów porządkowych itd.

Organizacja bezpieczeństwa w gminie Rada Gminy ma prawo do uchwalania przepisów porządkowych w sytuacji potrzeby ochrony życia, zdrowia obywateli czy „zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego” oraz braku ogólnych regulacji państwowych w tym zakresie, W sytuacjach niecierpiących zwłoki prawo do ich wydania w formie zarządzenia ma także organ wykonawczy – wójt/burmistrz/prezydent miasta, z obowiązkiem ich zatwierdzenia na najbliższej sesji RG, Gminy realizują programy profilaktyczne w zakresie bezpiecznej przestrzeni, przeciwdziałania zjawiskom narkomanii, alkoholizmowi, wspierają programy walki z przemocą, dofinansowują podmioty bezpieczeństwa oraz tworzą straże gminne. Ma to służyć zintegrowanemu rozwojowi społeczności lokalnych i budować atrakcyjną, bezpieczną gminę. Ustawa o zgromadzeniach – nakazuje organowi wykonawczemu gminy wydanie decyzji zakazującej zgromadzenia, jeśli jego cel narusza zapisy ustaw karnych albo zagraża ono życiu, zdrowiu ludzi lub mieniu w znacznych rozmiarach.

Organizacja bezpieczeństwa w gminie Gmina może także delegować przedstawiciela – obserwatora przebiegu zgromadzenia, uprawnionego do jego rozwiązania, gdy po wezwaniu przewodniczący tego nie czyni, a jego dalszy przebieg zagraża wskazanym dobrom, Ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych – zezwolenie na przeprowadzenia takiej imprezy wydaje organ wykonawczy gminy; możliwa jest tu odmowa, gdy organizator nie spełni wymagań formalnych lub nie zapewni bezpieczeństwa imprezy, Ustawa o zbiórkach publicznych – daje organowi wykonawczemu gminy (staroście i wojewodzie też) prawo do wydawania zezwoleń na zbiórkę publiczną na obszarze gminy (powiatu, województwa). Może być także w każdej chwili cofnięte, projektowanie inwestycji, oświetlanie ulic, pomoc społeczna, przeciwdziałanie bezrobociu, projektowanie gminnej infrastruktury drogowej, profilaktyki społecznej, Grupy samoobrony – działające na zasadach sąsiedzkiej pomocy, sąsiedzkiej czujności i straży obywatelskich

Organizacja bezpieczeństwa w gminie Zadania własne gminy określa art. 7 ust.1 ustawy o samorządzie gminnym, należą do nich również sprawy: Porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, Ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego Rada Gminy ma możliwość podejmowania problematyki bezpieczeństwa w granicach upoważnienia ustawowego, poprzez pracę jej właściwych rzeczowo komisji. Musi ona zapewnić środki budżetowe w dziale dot. administrowania porządkiem i bezpieczeństwem.

Organizacja bezpieczeństwa w gminie Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – budowa, utrzymanie i eksploatacja własnych lub wspólnych z innymi gminami urządzeń do odzysku/unieszkodliwiania odpadów komunalnych, szaletów publicznych, instalacji i urządzeń do zbierania, transportu i unieszkodliwiania zwłok zwierzęcych lub ich części, zapobieganie zanieczyszczaniu ulic, placów i terenów otwartych, organizowanie ochrony przed bezdomnymi zwierzętami,

Samorząd gminny a policja Samorząd gminny nie posiada żadnych prawnych narzędzi i instrumentów pozwalających na egzekwowanie od Policji działań o charakterze lokalnym, Ma uprawnienia: Personalne (wyrażania opinii w/s obsady na stanowiskach komendantów KP/ kierowników PP), Kontrolne (żądanie sprawozdań), Sprawcze (żądanie przywrócenia stanu zgodnego z porządkiem prawnym), Etatowe. Rada Gminy może zdecydować o zwiększeniu liczby etatów policyjnych w rewirach dzielnicowych czy posterunkach (finansowanie przez min. 5 lat) Zła sytuacja finansowa Policji zmusza gminy do przekazywania środków budżetowych na inne cele (paliwo, sprzęt informatyczny, łączności, lokale, nagrody, ponadnormatywne patrole itp.),k Wspólne kampanie profilaktyczne, programy

Zadania gminy w zakresie działań profilaktycznych Gminy tworzą świetlice socjoterapeutyczne, opiekuńczo-wychowawcze, placówki dla ofiar przemocy, Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z 2005 r. zobowiązuje gminy do określania Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii. Wskazuje on zadania w zakresie: Zwiększania dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i zagrożonych, Udzielania pomocy psychospołecznej i prawnej rodzinom, w których jest ten problem, Prowadzenia profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów narkomanii, Wspomagania działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych służących rozwiązywaniu tych problemów, Pomocy społecznej osobom uzależnionym i ich rodzinom

Powoływanie Straży Gminnej (Miejskiej) SG powołuje Rada Gminy po zasięgnięciu opinii komendanta wojewódzkiego policji właściwego terytorialnie. SG są finansowane całkowicie z budżetów gmin, które je powołują …

Powiat Sprawy z zakresu bezpieczeństwa i porządku publicznego wykonywane przez samorząd powiatowy są zadaniami publicznymi o charakterze ponadgminnym. Dotyczy to również ochrony przeciwpowodziowej, przeciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi i środowiska, spraw z zakresu obronności. Ich realizacja następuje w podobnych formach prawnych, jak w przypadku samorządu gminnego. Do zadań publicznych powiatu należy także zapewnienie warunków do wykonywania ustawowych zadań i kompetencji kierownikom powiatowych służb, inspekcji i straży. Wiąże się to z wyznaczeniem powiatowi „roli podstawowego węzła zarządzania wykonawczego dla sytuacji kryzysowych” we współdziałaniu zwłaszcza z komendantami powiatowymi Policji i Państwowej Straży Pożarnej, Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną, Powiatowym Lekarzem Weterynarii, Zarządem Dróg Powiatowych.

Do wyłącznej właściwości rady powiatu należy uchwalanie powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego. Ustawodawca zobowiązał więc samorząd powiatowy do zapoznawania się ze źródłami przestępczości i zjawisk patologicznych, a także wyposażył go w instrumenty do przeciwdziałania tymże, np. poprzez możliwość wydawania w tych sprawach aktów prawa miejscowego ...

Przepisy te może wydawać Rada Powiatu dla ochrony życia, zdrowia lub mienia obywateli, ochrony środowiska naturalnego albo zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa, RP może wydawać przepisy porządkowe dla zapewnienia m.in. Bezpieczeństwa publicznego, o ile przyczyny te występują na obszarze więcej niż jednej gminy

Starosta jest zwierzchnikiem powiatowych służb, inspekcji i straży. Tym pojęciem objęte zostały wszystkie „policje” administracyjne mające związek z lokalnym życiem zbiorowym, których głównym zadaniem jest ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego jako wartości dobra wspólnego

Zakres tego zwierzchnictwa nie ma jednak charakteru służbowego i jest określony w ustawach ustrojowych oraz aktach normatywnych dotyczących poszczególnych służb, inspekcji i straży.

Kompetencje generalne starosty Powoływanie i odwoływanie kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży, w uzgodnieniu z wojewodą … Zatwierdzanie planów ich działania oraz uzgadnianie współdziałania tych jednostek na terenie powiatu, Kierowanie działaniami tych jednostek w sytuacjach szczególnych, Zlecanie kontroli.

W celu realizacji zadań starosty w zakresie zwierzchnictwa nad powiatowymi służbami, inspekcjami i strażami oraz zadań określonych w ustawach w zakresie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli tworzy się komisję bezpieczeństwa i porządku …

Komisja Bezpieczeństwa i Porządku ocena zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu, opiniowanie pracy Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, przygotowywanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, opiniowanie projektów innych programów współdziałania Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży oraz jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, opiniowanie projektu budżetu powiatu - w zakresie, o którym mowa w pkt 1, opiniowanie projektów aktów prawa miejscowego i innych dokumentów w sprawach związanych z wykonywaniem zadań, o których mowa w pkt 1, 2 i 4, opiniowanie, zleconych przez starostę, innych niż wymienione w pkt 2 i pkt 4-6 zagadnień dotyczących porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli.

Największy zakres kompetencji władczych przysługuje staroście w sytuacjach kryzysowych (jako organowi właściwemu w sprawach zarządzania kryzysowego).

W przypadku administracji na szczeblu wojewódzkim sprawy z zakresu bezpieczeństwa i porządku publicznego wykonywane są przez dwa podmioty: samorząd województwa i wojewodę.

Samorząd województwa wykonuje zadania publiczne o charakterze wojewódzkim, niezastrzeżonych ustawami na rzecz organów administracji rządowej. zakres działania samorządu województwa nie narusza samodzielności powiatu i gminy. w sprawach niecierpiących zwłoki, związanych z bezpośrednim zagrożeniem interesu publicznego, zagrażających bezpośrednio zdrowiu i życiu, oraz w sprawach mogących spowodować znaczne straty materialne marszałek województwa podejmuje niezbędne czynności, należące do właściwości zarządu województwa

Samorząd województwa został pozbawiony szerszej możliwości działania w zakresie zarządzania bezpieczeństwem i porządkiem na poziomie regionalnym. Realizuje jedynie zadania ochronne, określone zapisami ustawy o samorządzie województwa, To zadania w zakresie gospodarki wodnej, w tym ochrony ppow., w szczególności wyposażenia i utrzymania wojewódzkich magazynów ppow.; obronności; bezpieczeństwa publicznego, Realizuje też zadania związane z zapewnieniem porządku w przestrzeni (zagospodarowanie przestrzenne), z ochroną środowiska, transportem zbiorowym i drogami publicznymi, Współpracuje z wydziałem bezpieczeństwa i zarządzania kryzysowego UW w zakresie przedsięwzięć związanych z obronnością i bezpieczeństwem publicznym (zwłaszcza w zakresie wystąpienia sytuacji nadzwyczajnych), Współtworzy z wydziałem BiZK UW grupy robocze ds. zwalczania klęsk żywiołowych

Wojewoda Jako organ administracji rządowej realizuje z działu „sprawy wewnętrzne” (na podstawie ustawy o działach administracji rządowej) zadania tej administracji m.in. w zakresie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego na terenie województwa..

Wojewoda Ma prawo wydawania poleceń wszystkim organom administracji rządowej działającym na terenie województwa, a w stanach szczególnego zagrożenia także kierować organami samorządu. W szczególności należy do niego zapewnienie współdziałania wszystkich jednostek organizacyjnych administracji publicznej w zakresie zapobiegania zagrożeniom życia, zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego, ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz usuwania ich skutków

e-mail: c.tatarczuk@wsaib.pl Dziękuję za uwagę e-mail: c.tatarczuk@wsaib.pl tel.kom. 516-175-779