OBOWIĄZKI I UPRAWNIENIA GMINY W ZAKRESIE OCHRONY ŚRODOWISKA Kompetencje poszczególnych organów, związane z ochroną środowiska określone są, przede wszystkim, w ustawach: Prawo ochrony środowiska (27 kwietnia 2001 r.), Prawo wodne (18 lipca 2001 r.), Ustawa o odpadach, o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (13 czerwca 2013 r.), Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych (3 luty 1995 r.) i inne.
Ad. 1 – Ustawa określa zasady ochrony środowiska oraz warunki korzystania z jego zasobów, z uwzględnieniem wymagań zrównoważonego rozwoju; Ad. 2 – Ustawa reguluje gospodarowanie wodami zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju (kształtowanie i ochronę zasobów wodnych, korzystanie z wód, zarządzanie zasobami wodnymi, reguluje sprawy własności wód oraz gruntów pokrytych wodami); Ad 3 – Ustawa określa środki służące ochronie środowiska, życia i zdrowia ludzi zapobiegające i zmniejszające negatywny wpływ na środowisko oraz zdrowie ludzi wynikający z wytwarzania odpadów i gospodarowania nimi i poprawiające efektywność takiego użytkowania; Ad 4 - Ustawa reguluje zasady ochrony gruntów rolnych i leśnych oraz rekultywacji i poprawiania wartości użytkowej gruntów.
Zasady podziału kompetencji między wojewodę, a starostę w zakresie nadzoru nad podmiotami, których działalność może wywierać wpływ na środowisko wynikają z Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. - w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko.
Najważniejsze zadania organów samorządu gminnego w dziedzinie ochrony środowiska wynikające z ustaw: Zadania wynikające z ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy (z 13 września 1996 r.) o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2011, nr 152, poz. 897); Zadania wynikające z ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. 2001, nr 72, poz. 747);
Zadania wynikające z ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2001, nr 62, poz. 627); Zadania wynikające z ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. 2001 nr 115 poz. 1229); Zadania wynikające z ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. 2013 poz. 21); Zadania wynikające z ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (Dz. U. poz. 888);
Zadania wynikające z ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2004, nr 92, poz. 880); Zadania wynikające z ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. 2011 nr 163 poz. 981); Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. 1994, nr 89, poz. 414).
Najważniejsze zadania organów samorządu gminnego w dziedzinie ochrony środowiska wynikające z dyrektyw unijnych: Zadania wynikające z dyrektywy 75/440/EWG z 16 czerwca 1975 r. dotyczącą wymaganej jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do poboru wody pitnej w państwach członkowskich; Zadania wynikające z dyrektywy 91/271/EWG z 21 maja 1991 r. dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych;
Zadania wynikające z dyrektywy 1999/31/WE z 26 kwietnia 1999 r Zadania wynikające z dyrektywy 1999/31/WE z 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów; Zadania wynikające z dyrektywy 75/442/EWG z 15 lipca 1975 r. w sprawie odpadów; Zadania wynikające z dyrektywy 90/313/EWG z 7 czerwca 1990 r. w sprawie swobodnego dostępu do informacji o środowisku.
USTAWA z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach W dniu 23 stycznia 2013 r. weszła w życie ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r., poz. 21), która zastąpiła obowiązującą w tym zakresie dotychczas ustawę z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243 ze zm.). Od 1 lipca 2013 roku obowiązują nowe zasady odbioru odpadów.
Cel zmiany ustawy: objęcie wszystkich właścicieli nieruchomości sprawnym systemem odbioru odpadów, stworzenie lepszych warunków do segregacji odpadów, łatwo dostępne punkty zbiórki selektywnej takich odpadów, jak zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, meble, odpady niebezpieczne, informowanie mieszkańców gmin, co gdzie i jak należy wyrzucać, wyeliminowanie dzikich wysypisk, likwidacja zjawiska palenia odpadów w domach.
Obowiązki gminy Obowiązkiem gminy jest redukcja masy odpadów trafiających na składowiska do poziomu obowiązującego w krajach unijnych. Zmiany w ustawie pozwolą gminom przejąć całkowicie nadzór nad odpadami i zarządzać nimi na swoim terenie. Od 1 lipca 2013 r. wyłonione w przetargu firmy odbierają od mieszkańców odpady każdej wielkości i każdego rodzaju lub organizują wraz z gminą punkty selektywnego zbierania odpadów.
Nowa ustawa stwarza warunki do osiągnięcia poziomów recyklingu głównych strumieni odpadów, do których jesteśmy zobowiązani. Do 31 grudnia 2020 roku powinniśmy osiągnąć: poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła – co najmniej 50%; poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami odpadów budowlanych i rozbiórkowych (innych niż niebezpieczne) – co najmniej 70%.