System podatkowy w Polsce

Podatek to przymusowe, powszechne, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenie pieniężne na rzecz państwa, pobierane na podstawie przepisów prawa 2

Zasadniczy podział podatków w Polsce Podatki bezpośrednie: dochodowe: podatek dochodowy od osób fizycznych podatek dochodowy od osób prawnych od własności: podatek od spadków i darowizn podatek rolny podatek leśny majątkowy: podatek od nieruchomości podatek od środków transportowych inne: podatek od czynności cywilnoprawnych podatek tonażowy 3

Zasadniczy podział podatków w Polsce Podatki pośrednie: podatek od towarów i usług (VAT) podatek akcyzowy podatek od gier 4

podatek od towarów i usług Dla przedsiębiorcy w działalności gospodarczej najważniejsze są podatki: dochodowe podatki pośrednie, które są wkalkulowane w cenę sprzedaży w (w szczególności: podatek od towarów i usług podatek akcyzowy, adresowany do niektórych grup wyrobów) 5

Podatki bezpośrednie - formy opodatkowania działalności gospodarczej podatkiem dochodowym Wybór formy opodatkowania wymaga - zawiadomienia właściwego naczelnika urzędu skarbowego, na którego terenie działający podatnik ma miejsce zamieszkania 6

WARUNKI DO OPODATKOWANIA Zawiadomienie należy złożyć co do zasady do 20 stycznia, jeżeli działalność rozpoczynamy z początkiem roku. 7

Podatnik rozpoczynający prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego powinien złożyć zawiadomienie do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. 8

PODSTAWY OPODATKOWANIA Raz złożone oświadczenie o wyborze formy opodatkowania jest ważne także w kolejnych latach. Jeżeli przedsiębiorca w kolejnym roku nie zamierza zmieniać formy opodatkowania, nie ma wówczas obowiązku składania kolejnego oświadczenia. 9

Zasady ogólne wg skali podatkowej – książka przychodów i rozchodów Podstawą opodatkowania jest dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu Przychód do opodatkowania - każdy przychód z wyjątkiem wyraźnie wymienionych w ustawie jako niepodlegające opodatkowaniu lub zwolnione z podatku 10

Koszt podatkowy - każdy wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodu lub zabezpieczenia źródeł tego przychodu z wyjątkiem tych wydatków, które ustawodawca wymienia jako niestanowiące kosztu uzyskania przychodu 11

Zaliczki na podatek są wpłacane w rachunku narastającym miesięcznie lub kwartalnie bez konieczności składania jakichkolwiek deklaracji (PIT), zawsze do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego zaliczka dotyczy, bądź też po kwartale, którego zaliczka dotyczy 12

Ostateczne rozliczenie następuje w zeznaniu składanym do końca kwietnia następującego po tym roku, którego rozliczenie dotyczy 13

PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB FIZYCZNYCH Stawka podatkowa 18% dochody w roku podatkowym nie przekroczą 85.528 zł Stawka podatkowa 32% dochody w roku podatkowym przekroczą 85.528 zł 14

Zalety opodatkowania wg zasad ogólnych Możliwość skorzystania z ulg podatkowych Prawo do wspólnego rozliczania z małżonkiem lub wychowywanym dzieckiem Wady: należy stale kontrolować przychody i koszty, aby dochód nie przekroczył 85.528 zł, w przeciwnym razie stawka wzrasta z 18% do 32% 15

PODATKI OSÓB PRAWNYCH 19% podatek liniowy Z tej formy opodatkowania może skorzystać podatnik, który w roku podatkowym oraz go poprzedzającym nie wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy Ze względu na liczne ograniczenia jest on opłacalny dopiero przy dochodach powyżej 90.000 zł 16

Zaliczki na ten podatek są wpłacane w rachunku narastającym miesięcznie lub kwartalnie bez konieczności składania jakichkolwiek deklaracji. Terminy są dokładnie takie same jak w przypadku zaliczek płaconych według skali PIT. Ostateczne rozliczenie następuje w zeznaniu składanym do końca kwietnia roku następującego po tym roku, którego rozliczenie dotyczy 17

Zalety 19% podatku liniowego Korzystna forma opodatkowania dla podmiotów osiągających wysokie dochody (wysokie przychody, niskie koszty uzyskania przychodu) Wady 19% podatku liniowego Brak możliwości skorzystania z ulg podatkowych np. (ulgi na dzieci) Brak możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub wychowywanym dzieckiem 18

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Zryczałtowany podatek dochodowy uregulowany jest w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne i obliczany według stawek procentowych od osiągniętego przychodu 19

Ryczałtem nie mogą być opodatkowani podatnicy, którzy prowadzą działalność w ramach: działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych prowadzenia aptek, lombardów, działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych wytwarzania wyrobów opodatkowanych podatkiem akcyzowym (z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii) 20

świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 2 do powołanej ustawy wykonywania wolnego zawodu innego niż wymieniony w art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. nr 140, poz. 930 ze zm.) świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 2 do powołanej ustawy 21

Obowiązuje pięć stawek ryczałtu – w zależności od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej 3% 5,5% 17% 20% 22

STAWKI PODATKU 3% - handel 5,5% - bilety, znaczki pocztowe, żetony i karty do automatów, produkcja, przewóz ładunków 17% - komputerowe nośniki informacji, samochody, taxi, usługi pomocy społecznej, usługi parkingowe 20% - wolne zawody, lekarz, stomatolog, felczer, położna, pielęgniarka, tłumacz 23

Zalety ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z góry wiadomo ile podatku trzeba będzie zapłacić nie ma możliwości „wpadnięcia” w wyższą stawkę podatku w przypadku uzyskania wyższych przychodów 24

Wady brak możliwości pomniejszenia kwoty podatku o koszty uzyskania przychodu wybór ryczałtu nie jest korzystny dla przedsiębiorców, którzy ponoszą wysokie koszty swojej działalności 25

UTRATA RYCZAŁTU po przekroczeniu 150.000 Euro przychodu przedsiębiorca traci prawo do opodatkowania w formie ryczałtu od następnego roku podatkowego przedsiębiorca musi przejść na ogólne zasady opodatkowania 26

POMNIEJSZENIE RYCZAŁTU ryczałtowiec może pomniejszyć uzyskany przychód tylko o stratę z lat ubiegłych zapłacone składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe samego lub osób współpracujących 27

Karta podatkowa Jest najbardziej uproszczoną formą opłacania podatku dochodowego. Ta forma opodatkowania jest ograniczona do przychodów osiąganych z niektórych, ściśle określonych, rodzajów działalności wymienionych w art. 23 ustawy z 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (załącznik 3). 28

DZIAŁALNOŚĆ NA KARTĘ PODATKOWĄ W formie karty podatkowej mogą płacić podatek podatnicy, prowadzący m. in. działalność: usługową lub usługowo wytwórczą gastronomiczną usługową w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi usług w zakresie ochrony zdrowia ludzkiego (wolny zawód) oraz usług weterynaryjnych 29

OGRANICZENIA W przypadku karty podatkowej podatnik nie ma możliwości wspólnego rozliczania się z małżonkiem lub wychowywanym dzieckiem. 30

Opodatkowanie według skali podatkowej PRZYKŁAD: Kalkulacja wyboru formy opodatkowania – jednoosobowa działalność gospodarcza Przychód: 120.000 zł Koszty uzyskania przychodu: 20.000 zł Opodatkowanie według skali podatkowej Podatnik szacuje, że możliwa do odliczenia od dochodu składka na ubezpieczenie społeczne będzie stanowić kwotę 7.377,36 zł. 31

stąd podstawa obliczenia podatku wyniesie 46.311zł. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne możliwą do odliczenia od podatku (7,75% podstawy jej wymiaru) szacuje na kwotę 2.317,16 zł. 120.000 zł - 20.000 zł = 100.000 zł. (100.000 zł - 7.377,36 zł + 0 zł) : 2 = 46.311,32 zł, stąd podstawa obliczenia podatku wyniesie 46.311zł. 32

Oszacowana kwota podatku do zapłaty, po Wyliczając podatek według skali podatkowej, pomniejsza go o kwotę zmniejszającą podatek i mnoży przez dwa: [(46.311 zł x 18%)] x 2 = 16.671,96 zł. Od obliczonego podatku odlicza zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne i kwotę ulgi na dzieci: 16.671,96 zł - 2.317,16 zł - 1.112,04 zł = 13.242,76 zł. Oszacowana kwota podatku do zapłaty, po zaokrągleniu do pełnych złotych wyniesie 13.243 zł. 33

Podatek liniowy Dochód podatnika po pomniejszeniu o koszty uzyskania przychodu wyniesie 100.000 zł (120.000 zł - 20.000 zł). Podatek po obliczeniu z zastosowaniem 19% stawki podatku wyniesie 15.281,14 zł {[(100.000 zł - 7.377,36 zł) x 19%] - 2.317,16 zł}. Oszacowana kwota podatku do zapłaty, po zaokrągleniu do pełnych złotych wyniesie 15.281 zł. 34

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Działalność prowadzona przez pana „Kowalskiego” podlega opodatkowaniu stawką ryczałtu w wysokości 5,5%. 35

PRZYKŁAD: Obliczenie kwoty podatku: [(120.000 zł - 7.377,36 zł) x 5,5%] - 2.317,16 zł = 3.877,09 zł. Podatek do zapłaty, po zaokrągleniu do pełnych złotych wyniesie 3.877 zł. WYNIK: Najbardziej korzystną formą opodatkowania w przypadku pana Kowalskiego będzie ryczałt ewidencjonowany. 36 36

WARUNKI WYBORU FORMY OPODATKOWANIA: Wybór właściwej, najbardziej korzystnej formy opodatkowania jest złożony, ponieważ zależy od wielu czynników: osiąganych przychodów poziomu ponoszonych kosztów zakresu odliczeń od podstawy opodatkowania stawki podatku możliwości dokonania odliczeń 37

Pełna księgowość Ustawa o rachunkowości reguluje obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Do prowadzenia pełnej księgowości są zobowiązane następujące podmioty: spółki akcyjne spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowe spółki komandytowo – akcyjne 38

Do prowadzenia pełnej księgowości są zobowiązane jednostki, które w poprzednim roku podatkowym osiągnęły przychód co najmniej 1.200.000 euro. Kwestię tę regulują art. 24a ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości. 39

Wady prowadzenia ksiąg rachunkowych: Ustawa o rachunkowości nakłada na podmiot gospodarczy wiele obowiązków i ograniczeń Wymaga konieczności ewidencjonowania wszystkich operacji gospodarczych, należności i zobowiązań 40

Prowadzenia szczegółowych ewidencji dotyczących poszczególnych obszarów działalności przedsiębiorstwa Sformalizowana forma prowadzenia księgowości wiąże się ponoszeniem dość wysokich kosztów (kosztowna rachunkowość) 41

Zalety prowadzenia ksiąg rachunkowych: Prawidłowo prowadzone księgi handlowe dają syntetyczny i analityczny obraz stanu finansowego firmy Umożliwiają śledzenie na bieżąco stanów zapasów, należności i zobowiązań Przydatne do prowadzenia analizy finansowej i podejmowania decyzji 42

Podatek od towarów i usług - VAT Podstawą opodatkowania jest obrót rozumiany jako kwota należna z tytułu sprzedaży towaru lub świadczenia usług pomniejszona o kwotę podatku. Podstawę opodatkowania stanowi cena sprzedaży (brutto) pomniejszona o należny od tej sprzedaży podatek od towarów i usług. 43

STAWKI PODATKOWE W zależności od rodzaju towaru (usługi) lub podatnika mają zastosowania różne stawki: 0% 8% 23% Techniczny sposób naliczania podatku przez podatników z kolejnych faz polega na tym, iż po zamknięciu ewidencji podatkowej – (faktury za dany miesiąc: zakupy i sprzedaż) dokonuje się wyliczenia podatku należnego urzędowi skarbowemu 44

P P P podatek należny US za dany miesiąc (kwartał) u podatek wyliczony na fakturach sprzedaży za dany miesiąc P z podatek wyliczony na fakturach zakupu wystawionych w danym miesiącu 45