Optymalizacja podatkowa Rafał Ciołek Dyrektor w Dziale Doradztwa Podatkowego KPMG w Polsce
Optymalizacja rozliczeń podatkowych – czy warto? „Nie ma żadnej podstawy prawnej, aby przyjąć masochistyczną zasadę, że strony powinny zawsze regulować swoje stosunki cywilnoprawne w sposób najbardziej dla fiskusa korzystny” Z. Radwański, Glosa do wyroku NSA z dnia 10 listopada 1999 r., sygn. SA/Bk 289/99 „Brak jest także w przepisach prawa normy nakładającej na podatnika obowiązek działania zmierzającego do maksymalizacji zobowiązania podatkowego” Prawomocny wyrok NSA z dnia 29 października 2010 r.
Optymalizacja podatkowa Optymalizacja podatkowa to działanie w granicach prawa w celu: zwiększenia konkurencyjności przedsiębiorstwa (uproszczenie działalności oraz obniżenie podatków) poprawy jego płynności zmniejszenia ryzyka podatkowego
Optymalizacja a działania niezgodne z prawem Optymalizacja podatkowa nie jest: oszustwem podatkowym wyłudzeniem uchylaniem się od opodatkowania Powyższe zgodnie chociażby z kodeksem karnym skarbowym stanowią przestępstwa lub wykroczenia ścigane z urzędu
Przykłady optymalizacji podatkowej w podatkach dochodowych
Osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej
Koszty uzyskania przychodów w umowie o pracę Standardowy poziom kosztów to 1.335 zł w skali roku Osoby tworzące w ramach umowy o pracę utwory w rozumieniu prawa autorskiego mogą korzystać z 50% kosztów uzyskania przychodów Rozwiązanie stosowane w firmach, np.: informatycznych; agencjach reklamowych; biurach architektonicznych.
Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą
Sposoby opodatkowania działalności gospodarczej Skala 18% i 32% Opodatkowanie liniowe 19% Ryczał od przychodów – np. 5,5% przychodów z robót budowlanych Karta podatkowa – np. usługi w zakresie robót budowlanych instalacyjnych związanych z zakładaniem instalacji dla ludności
Skala a opodatkowanie liniowe Opodatkowanie liniowe jest bardzo popularne Należy jednak pamiętać, iż nie zawsze musi być korzystne Wysokość podatku nie będzie zależeć tylko i wyłącznie od wysokości stawki, ale też wysokości osiąganego zysku. Do wysokości 96.384 zł mniejszy podatek zapłacimy korzystając z opodatkowania wg skali podatkowej. Powyżej tej kwoty korzystniejszy będzie wybór stawki liniowej Jednak podatnik planując zyski może ich niedoszacować i wybór opodatkowania wg skali podatkowej może powodować wyższy poziom podatku, jeśli część dochodu zostałaby opodatkowana stawką podatkową w wysokości 32%
Spółki osobowe a kapitałowe
19% 19% Spółka osobowa Spółka nie jest podatnikiem CIT/PIT Podatnikami są wspólnicy Wspólnicy odpowiadają solidarnie za zobowiązania spółki
Spółka kapitałowa 19% Dywidenda 19% Spółka kapitałowa
Spółka z o.o. sp. k. – metoda na podwójne opodatkowanie 100 % 99 % 1 % Spółka komandytowa
Optymalizacja poziomu opodatkowania zysku lub wykorzystania straty podatkowej
Obniżenia zysku można dokonać poprzez: Jednorazową amortyzację dla małych podatników i rozpoczynających działalność od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych o łącznej wartości w ciągu roku do 50.000 EUR z wyłączeniami Ulgę technologiczną w postaci dodatkowych kosztów w wysokości 50% wydatków na nabycie tzw. nowych technologii, np. oprogramowania komputerowego – realna oszczędność 9,5% kwoty wydatków Przyspieszenie kosztów poprzez utworzenie funduszu szkoleniowego – już wpłaty stanowią koszt podatkowy (ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy)
Strata podatkowa Strata to sytuacja gdy koszty podatkowe przewyższają przychody w danym roku podatkowym Strata nie przepada – można rozliczyć ją w kolejnych 5 latach, ale nie więcej niż 50% straty z danego roku (czyli stratę można rozliczyć najszybciej w 2 kolejne lata) Gdy nie można rozliczyć straty: Należy zmniejszyć koszty podatkowe, np. spowalniając amortyzację Przejąć podmiot, który generuje zysk – strata zostaje skompensowana z zyskiem przejętego podmiotu
Przykłady optymalizacji podatkowej w VAT
Czy warto być podatnikiem VAT? Możliwość wyboru przez przedsiębiorcę zwolnienia podmiotowego z VAT lub rezygnacji z tego zwolnienia (próg 150 tyś. zł, ale nie dotyczy to niektórych rodzajów działalności np. usług doradczych) W zależności od struktury kosztów (towary i usługi nabywane z VAT) wybór opodatkowania może być korzystny – prawo do odliczenia VAT Dla podmiotów, których głównym kosztem są koszty pracy (bez VAT) zwolnienie z VAT może być atrakcyjniejsze
Optymalizacja stawki VAT Dla klienta, który nie odlicza VAT (np. osoby fizycznej nieprowadzącej działalności opodatkowanej) stawka VAT jest cenotwórcza A zatem im niższa stawka VAT tym nasze usługi / towary atrakcyjniejsze – niższa cena lub bardziej marżowe – cena jak u konkurencji stosującej stawki wyższe Dobrym przykładem optymalizacji stawki VAT jest gastronomia: Kawa z mlekiem – usługa latte ze stawką 8% Zestaw precel + piwo ze stawką 8%
Optymalizacja wpłacania podatku
Kwartalne zaliczki na podatek dochodowy Zasadą jest wpłacanie zaliczek w okresach miesięcznych Mali podatnicy oraz rozpoczynający działalność mogą wybrać wpłacanie zaliczek na podatek dochodowy w okresach kwartalnych Wybór takiego rozwiązania nie zmniejsza co prawda wysokości zobowiązania podatkowego ALE pozwala odroczyć w czasie koszty obciążeń podatkowych i zwiększyć płynność w przedsiębiorstwie
Kwartalne okresy rozliczeniowe w VAT Wszyscy podatnicy mogą rozliczać się z VAT w okresach kwartalnych Kwartalne rozliczenia w VAT nie oznaczają jednak płatności kwartalnych – wpłacane są zaliczki ryczałtowe lub rzeczywiste Mali podatnicy mogą wpłacać podatek za okresy kwartalne, co może poprawić ich płynność finansową – przedłużenie możliwości dysponowania środkami pieniężnymi Rozliczenie kwartalne może nie być atrakcyjne dla podatników ubiegających się regularnie o zwrot Kwartalne rozliczenia w VAT to także mniej deklaracji – 4 zamiast 12
Kreowanie obowiązku podatkowego w VAT Zasadą jest, że obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury nie później niż 7. dnia od dnia wydania towarów lub wykonania usługi. Wystawienie faktury w odpowiednim momencie może odroczyć powstanie obowiązku podatkowego i w konsekwencji moment zapłaty podatku Wystawienie faktury na początku kolejnego miesiąca, np. 5 maja a nie 30 kwietnia spowoduje odroczenie płatności VAT do 25 czerwca (przy rozliczeniach miesięcznych)
Orzecznictwo i interpretacje podatkowe – możliwość optymalizacji
Straty i niedobory jako koszty podatkowe Kara umowna za wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu w celu zmniejszenia strat może być kosztem podatkowym Straty powstałe w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych mogą być kosztem podatkowym – zgodnie z nowymi orzeczeniami sądów likwidacja nie oznacza wyłącznie fizycznego zniszczenia środka trwałego Niedobory i różnice inwentaryzacyjne mogą być kosztem podatkowym, jeżeli są odpowiednio udokumentowane (protokół szkód) i nie są zawinione przez podatnika
Leasing – korzyści podatkowe Opłaty leasingowe są kosztem podatkowym Nie ma obowiązku prowadzenia tzw. kilometrówki dla samochodów osobowych w leasingu Opłata inicjalna od leasingu rozliczana jest w kosztach podatkowych jednorazowo (w momencie poniesienia) Możliwość wykupienia leasingowanego samochodu poniżej ceny rynkowej bez ryzyka podatkowego
Remonty Dla celów księgowych – rozliczane w czasie Dla celów podatkowych – można je zaliczyć jednorazowo do kosztów podatkowych Uwaga – remont a modernizacja
Sprzedaż towarów po preferencyjnej cenie Sprzedaż towarów po znacznie obniżonej cenie (np. za 1 zł) jest gospodarczo uzasadniona jako element strategii marketingowej Przychód = cena - VAT Koszty podatkowe = wszystkie koszty związane z nabyciem / wytworzeniem towaru
Faktury VAT Kopie faktur papierowych mogą być przechowywane w formie elektronicznej (pdf) Podatnik może odliczyć VAT z faktur otrzymanych drogą elektroniczną (e-mail, fax) Nowe rozporządzenie Ministra Finansów od dnia 1 stycznia 2011 r. Wątpliwości – czy wystawca faktury korygującej musi posiadać potwierdzenie jej odbioru przez nabywcę (sprawa przed ETS)
Optymalizacja podatkowa – czy zatem warto?
Podatki to koszt prowadzenia działalności gospodarczej Warto je minimalizować, tak jak i inne pozycje kosztowe Oczywiście w granicach obowiązującego prawa ważąc wszystkie za i przeciw Należy zawsze pamiętać, aby potencjalne oszczędności były wyższe od kosztów wdrożenia optymalizacji (zmiana modelu biznesowego, koszty doradztwa, itp.)
Dziękuję Państwu za uwagę Rafał Ciołek Doradca podatkowy nr 09785 tel.kom.: +48 604 496 335 e-mail: rciolek@kpmg.pl