Metoda WebQuest w pracy biblioteki szkolnej Magdalena Kraszewska Białystok 2008

Metoda WebQuest Metoda nauczania oparta na teorii konstruktywizmu, czyli budowaniu własnej wiedzy przez doświadczenie, wykorzystująca w sposób innowacyjny zasoby Internetu i zawierająca elementy uczenia się zespołowego.

nakierowana na wyszukiwanie, WebQuest metoda nauczania nakierowana na wyszukiwanie, w której większość lub całość informacji pozyskiwana jest w sposób interaktywny i pochodzi z zasobów internetowych, opcjonalnie uzupełniana telekonferencjami i materiałami podręcznymi. Bernie Dodge - Professor of Educational Technology, San Diego State University

WebQuest uczy: ukierunkowanego poszukiwania informacji, ich przetwarzania, pozwala na doskonalenie umiejętności rozwiązywania problemów, krytycznego i twórczego myślenia, współpracy w zespole, wspomaga proces myślowy ucznia na poziomie analizy, syntezy i ewaluacji.

uczenie się przez działanie, WebQuest Daje możliwość stosowania takich sposobów kształcenia wspomaganego technologiami komunikacyjnymi i informacyjnymi, które uwzględniają: uczenie się przez działanie, odkrywanie, doświadczanie, nazywanie, nadawanie sensu, przyswajanie, a w końcu tworzenie.

Cele rozwinięcie u uczniów umiejętności myślenia problemowego, promowanie u nauczycieli nauczania metodą rozwiązywania problemów.

Rodzaje Krótkoterminowe – (1 – 3 godziny lekcyjne), cel: zdobycie wiedzy i jej integracja, uczeń: zbiera i przetwarza informacje Długoterminowe – (od tygodnia do miesiąca), cel: rozszerzenie i uszczegółowienie wiedzy zdobytej z Internetu i w rzeczywistym świecie, uczeń: analizuje informacje, eksperymentuje, tworzy hipotezy, modeluje zjawiska, na koniec integruje nowe treści z dotychczasową wiedzą i demonstruje jej zrozumienie przez kreowanie własnych opracowań (w formie multimedialnych prezentacji, hipertekstów, stron www, pokazów w klasie itp.)

Warunki, które musi spełnić webquest Tematyka i forma zadania powinny być atrakcyjne i interesujące dla uczniów. Zadanie ma być pomniejszoną wersją zadań wykonywanych przez dorosłych. Zadanie powinno być tak zaplanowane, aby wymagało od ucznia myślenia wyższego stopnia (dokonywania analizy, syntezy, oceny, rozwiązywania problemów, kreatywności). Produkt końcowy zadania ma być twórczy, dopuszczający dowolność. Zadanie powinno być zbudowane według określonej formuły (webquest ma być przewodnikiem w realizacji zadania). Zadanie MUSI wykorzystywać internet (mogą zostać użyte inne media i książki). Opis webquestu MUSI być dostępny w internecie.

Rezultatem webquestu mogą być: Zagadka do rozwiązania, opinia do sformułowania i obronienia, produkt do zaprojektowania, trudność do zanalizowania, przedstawienie osobistego spojrzenia, stworzenie podsumowania, skomponowanie dziennikarskiego sprawozdania, każda praca twórcza wymagająca od ucznia, by przetworzył i przetransformował informacje, które udało mu się zebrać. Efektem końcowym mogą być prezentacje, foldery, plakaty, portfolio, gazetki, rysunki, opowiadania, sprawozdania, strony www.

Struktura WebQuestu Wprowadzenie Zadanie Procedura Źródła Ewaluacja Metoda WebQuest oparta jest na wzorcu składającym się z 6 ogniw: Wprowadzenie Zadanie Procedura Źródła Ewaluacja Konkluzja

Wprowadzenie czyli jak zachęcić uczniów do działania!!!! Spełnia funkcję informującą i motywującą uczniów, przedstawia treść, ma zachęcić, zaintrygować, zainteresować uczniów, skoncentrować ich uwagę odwołując się do emocji i argumentów racjonalnych. Można postawić pytanie, wokół którego skoncentrowany jest webquest; jeśli w grę wchodzi scenariusz lub odegranie roli – przedstawienie tła kontekstowego (np. jesteś detektywem na tropie tajemniczego poety)

Zadanie („serce” WebQuestu) czyli określenie celu działań uczniów Zawiera opis końcowego rezultatu działań ucznia i oczekiwań nauczającego, może przybierać różnorodne formy, np. prezentacji multimedialnej, prezentacji klasowej (przedstawienie, przemówienie), pisemnego raportu, ma być interesujące i wykonalne, powinno zaangażować myślenie i twórcze działanie ucznia.

Kategorie zadań Relacja (wyszukanie i zebranie informacji, przedstawienie w sposób udowadniający ich zrozumienie, np. działania podejmowane na rzecz ochrony zabytków) Kompilacja (zebranie informacji z kilku różnych źródeł i złożenie ich w nową całość, np. książka kucharska złożona z przepisów zebranych od krewnych) Odkrywanie tajemnicy (zadania – zagadki, np. „Czy król Tutanchamon został zamordowany”) Dziennikarstwo (poproszenie uczniów by działali jak reporterzy) Projekt (stworzenie planu działań) Wykonanie przedmiotu (obraz, przedstawienie, piosenka, audycja radiowa itp.)

Kategorie zadań Osiąganie porozumienia (np. Jak karać za drobne wykroczenia) Perswazja (np. kampania reklamowa promująca bibliotekę – cel: wpłynięcie na uczniów, by częściej korzystali z usług biblioteki) Poznanie samego siebie (np. własna wersja przygód bohatera przeczytanej książki, jak ja bym się zachował na jego miejscu, cel: lepsze zrozumienie siebie) Analiza (np. analiza stanu czytelnictwa) Sąd (np. ocena twórczości kontrowersyjnego pisarza) Projekt badawczy (np. zanieczyszczenia w ujęciach wodnych gospodarstw rolnych)

Procedura czyli instrukcje dla uczniów Określa kolejne kroki pomagające zrealizować zadanie; dzieli zadania na zadania cząstkowe, opisuje role do odegrania i perspektywy do przyjęcia przez każdą z uczących się osób (np. zostaniesz przydzielony do 3-osobowej grupy…); może zawierać porady, jak organizować zebrane informacje (w tabelach, wykresach itp.), można wypisać rzeczy, na które należy zwrócić uwagę.

Źródła informacji Lista zasobów i źródeł pozwalająca zrealizować zadanie (odnośniki stron www, dane kontaktowe ekspertów, adresy internetowych baz danych, tytuły książek lub innych dokumentów, odwołania do lokalnych bibliotek, muzeów itp.) UCZĄCY SIĘ NIE SĄ POZOSTAWIENI SAMYM SOBIE I NIE SURFUJĄ PO SIECI W SPOSÓB BEZMYŚLNY I BEZCELOWY. MUSIMY POKAZAĆ JAK NALEŻY SZUKAĆ DODATKOWYCH INFORMACJI ZARÓWNO W SIECI, JAK I WŚRÓD DOKUMENTÓW FIZYCZNYCH.

Ewaluacja czyli tworzenie formularza oceny Zawiera informacje o tym, jakie są kryteria oceny realizowanego przez uczniów zadania. Dołączana po to, aby uczniowie przystępując do zadania mieli jasne i czytelne informacje czego się od nich oczekuje, jeśli chodzi o jakość wykonanej pracy i na jaki stopień zostaną ocenieni w zależności od zaangażowania i jakości realizacji zadania.

Konkluzja czyli podsumowanie Zamknięcie poszukiwań; przypomnienie uczniom, czego się nauczyli i co osiągnęli realizując zadanie; zawiera refleksje na temat procedury i sugestie do klasowej dyskusji; może zawierać zachętę do dalszego samodzielnego rozwijania tematu.

Przykłady zastosowania WebQuest Szkoła podstawowa O ślimaku co szukał wiosny Wynalazki ludzkości Od jaskiniowego malowidła do komputera Historia komputera Gimnazjum Uzależnieniom stop! Internet dla niewtajemniczonych Wielcy zapomniani: Antoni Kuźniarski - twórca Biblioteki w Latowiczu Szkoły ponadgimnazjalne Moje miasto i okolice Super WebQuest czyli jak zrobić super nowoczesny WebQuest Korzystanie z zasobów internetu - palcem po mapie Jak znaleźć prace, czyli poradnik bezrobotnego...

Linki http://www.webquest.org/index-create.php - narzędzia pomagające w budowie webquestów (strona w j. angielskim) Instrukcje webquest: http://doradca.oeiizk.waw.pl/wqlista.htm http://www.ii.uni.wroc.pl/~eko/webquest/ http://www.webquest.wombb.edu.pl/ http://www.intereol.net/webquest_prezentacje.php http://www.bethoven2007.republika.pl/ (Od jaskiniowego malowidła do komputera)

Bibliografia Literatura: Źródła internetowe: M. Chachuła: WebQuest jako forma realizacji treści ścieżki czytelniczo – medialnej. „Biblioteka w Szkole” 2008 nr 3 s. 7. A. Żarów: Webquest. Jak wykorzystać tę metodę w nauczaniu?. „Biblioteka w Szkole” 2008 nr 6 s. 6-8. Źródła internetowe: Jak korzystać z WebQuestu?, red. Piotr Paszko, 30.05.2008 [on-line]. Dostępny w internecie: http://www.edunews.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=315&Itemid=42 Sebastian D. Kotuła: Metoda WebQuest w pracy bibliotekarza szkolnego. Warsztaty Bibliotekarsie nr 2-3 (22/23) wrzesień 2007 [on-line]. Dostępny w internecie: http://www.pedagogiczna.edu.pl/warsztat/2007/2-3/070211.htm Metoda WebQuest, oprac. Marek Szafraniec [on-line]. Dostępny w internecie: http://www.intereol.net/webquest_info.php

Dziękuję za uwagę!