1 Dr. Dr. F. D. Erbslöh Bereichsleiter HDT, Essen Przemiany strukturalne w Zagłębiu Ruhry – doświadczenia Haus der Technik w Essen

2 Przemiany strukturalne Zagłębie Ruhry i Górny Śląsk mają wiele wspólnych cech Górnictwo i hutnictwo odgrywały dominującą rolę w przeszłości obu regionów Przemiany strukturalne w Zagłębiu Ruhry rozpoczęły się w latach 60-tych wraz zpierwszym kryzysem węglowym

3 Zagłębie Ruhry jako model (?) Zagłębie Ruhry – kilka dekad wyprzedzenia Modelowy region dla przebiegu przemian strukturalnych ? W każdym wypadku: pouczające sukcesy i porażki, doświadczenia częściowo do zastosowania, użyteczne jako przykład Haus der Technik w Essen jako świadek przemian

4 Dramatyczna sytuacja 1 Początek: zastąpienie węgla kamiennego jako nośnika energii przez ropę, gaz i energię jądrową. Udział węgla kamiennego jako nośnika energii spadł z ok. 70% (1957) do 23,5% (1972) Recesja w końcu lat 60-tych, wzrost wydajności dzięki mechanizacji itd. Spadek zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego z (1957) do (2000)

5 Dramatyczna sytuacja 2 10 lat później następuje permanentny kryzys hutnictwa Dzięki racjonalizacji i zmniejszeniu pro- dukcji, ilość miejsc pracy maleje z (1958) do (2000) Zmniejszenie ilości miejsc pracy u dostawców w podobnej wysokości

6 Relacje Bezrobotni

7 Udana restrukturyzacja? Tzw. shift analyse (porównanie stopy wzrostu w różnych regionach) wskazuje, że restrukturyzacja regionu zakończyła się sukcesem Niestety nie widać tych zmian w image regionu Przemiany nie są zakończone: taki proces wymaga 2 generacji oraz: nie ma stabilnych sytuacji!

8 Efekty 1

9 Efekty 2

10 Działania 1 Wielowymiarowa regionalna polityka gospodarcza: - zdefiniowanie i wspieranie 12 obszarów kompetencji, w tym IT, logistyka, przemysł maszynowy, technologie ochrony środowiska, energetyka, technologie górnicze - poprawa infrastruktury - centra technologii, inkubatory

11 Działania 2 Program rozwoju szkół wyższych Rewitalizacja terenów poprzemysłowych Internationale Bauausstellung (IBA) kultura przemysłowa Reformowanie gmin: miasto Ruhry (?) Regulacja konfliktów poprzez socjalnie akceptowalne zamykanie zakładów

12 Działania 3 Kształcenie bezrobotnych - kwalifikacje kluczowe - kwalifikacje specjalistyczne - kwalifikacje dodatkowe - przekwalifikowywanie Kształcenie w firmie i dokształcanie indywidualne Prace interwencyjne (?)

13 Pozytywne rezultaty

14 Działania specyficzne Kształcenie kompetencji językowych Powiązanie szkolenia i rzeczywistej pracy (HDT- Projektbüro) Essener Konsens = współpraca Urzędu Pracy, lokalnych przedsiębiorstw i firm szkoleniowych Ponadregionalne, a co najmniej regionalne, wspieranie zatrudniania absolwentów szkół wyższych

15 Wniosek Uratowanie regionu wymaga szerokiego wsparcia politycznego i dużych środków publicznych Różne formy szkoleń towarzyszących restrukturyzacji są niezbędne i mają pozytywny wpływ Bardzo ważne: wspieranie i dofinansowy- wanie tworzenia nowych firm