Fundusze strukturalne w następnym okresie programowania Jakub Szymański Departament Polityki Regionalnej i Przestrzennej Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego Kraków, 15 grudnia 2006 r.

System planowania polityki rozwoju Strategia Rozwoju Kraju 2007 - 2015 Narodowa Strategia Spójności (NSRO) Krajowy Plan Strategiczny dla Obszarów Wiejskich PO Rozwój Obszarów Wiejskich Strategia Rozwoju Rybołówstwa PO Zrównoważony Rozwój Sektora Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich Krajowy Program Reform 16 RPO PO Infrastruktura i środowisko PO Kapitał ludzki PO Innowacyjna gospodarka Krajowy Raport nt. Zabezpieczenia Społecznego i Integracji Społecznej PO Rozwój Polski Wschodniej Program Konwergencji Inne strategie (sektorowe, regionalne, prze- strzenne i inne) PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej PO Pomoc techniczna

Środki dostępne w okresie 2007 - 2013 Łączna suma środków zaangażowanych w realizację NSRO w latach 2007-2013 wyniesie około 85,56 mld euro (z tytułu realizacji NSRO średniorocznie (do roku 2015) będzie wydatkowe około 9,5 mld euro, co odpowiada około 5% produktu krajowego brutto), w tym : 67,3 mld euro z budżetu UE, 11,86 mld euro z krajowych środków publicznych (w tym ok. 5,93 mld euro z budżetu państwa), ok. 6,4 mld euro zostanie zaangażowanych ze strony podmiotów prywatnych. Wydatki w ramach polityki spójności będą koordynowane z wydatkami przeznaczonymi na instrumenty strukturalne Wspólnej Polityki Rolnej oraz Wspólnej Polityki Rybackiej a także programami europejskimi w sferze wzmacniania konkurencyjności. Łączna suma środków włączona w realizację działań rozwojowych, których głównym elementem będzie NSRO, wyniesie więc łącznie ponad 107,9 mld euro, w tym 85,4 mld ze środków UE.

Kontekst krajowy funduszy Podstawowe założenia: Maksymalna stopa współfinansowania wspólnotowego do 85% dla programów realizowanych z EFRR oraz EFS; Zróżnicowany poziom dofinansowania; Monofunduszowość programów operacyjnych; Utrzymanie zasady w zakresie kwalifikowalności podatku VAT; Zasada n+3 w latach 2007-2010 dla Funduszu Spójności i funduszy strukturalnych; Rozszerzony zakres interwencji - projekty z zakresu budownictwa mieszkaniowego współfinansowane z EFRR;

NARODOWE STRATEGICZNE RAMY ODNIESIENIA 2007-2013 dokument zaakceptowany przez Radę Ministrów w dniu 29 listopada 2006 roku

Układ celów NSRO i programów operacyjnych   Układ celów NSRO i programów operacyjnych (dokument NSRO zaakceptowany przez Radę Ministrów 29 listopada 2006)   Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa Regionalne Programy Operacyjne Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej PO Innowacyjna Gospodarka Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług PO Infrastruktura i Środowisko   PO Kapitał Ludzki Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej, i przestrzennej PO Rozwój Polski Wschodniej Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich PO Pomoc Techniczna

Łączna alokacja dla NSRO (1 VIII) Łączna alokacja dla NSRO (29 XI) Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia - alokacja środków (EFRR, EFS, Fundusz Spójności) Łączna alokacja dla NSRO (1 VIII) 59,5 mld euro w tym: 16 RPO – 26,8% całości środków (15,9 mld euro), PO Rozwój Polski Wschodniej – 3,6% całości środków (2,2 mld euro), PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej – 1% całości środków (0,6 mld euro), PO Infrastruktura i Środowisko – 35,7% całości środków (21,3 mld euro), PO Innowacyjna gospodarka – 11,7% całości środków (7 mld euro), PO Kapitał ludzki – 13,7% całości środków (8,1 mld euro), PO Pomoc techniczna - 0,4% całości środków (0,2 mld euro), Rezerwy – 7,1 % (4,2 mld euro). Łączna alokacja dla NSRO (29 XI) 67,3 mld euro w tym: 16 RPO – 23,8% całości środków (15,9 mld euro), PO Rozwój Polski Wschodniej – 3,4% całości środków (2,3 mld euro), PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej – 1% całości środków (0,7 mld euro), PO Infrastruktura i Środowisko – 41,3% całości środków (27,8 mld euro), PO Innowacyjna gospodarka – 12,3% całości środków (8,3 mld euro), PO Kapitał ludzki – 14,4% całości środków (9,7 mld euro), PO Pomoc techniczna - 0,8% całości środków (0,5 mld euro), Krajowa rezerwa wykonania – 7,1% (1,97 mld euro).

Aktualny podział środków UE na programy operacyjne

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko dokument zaakceptowany przez Radę Ministrów w dniu 29 listopada 2006 roku

Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Największy z punktu widzenia dostępnych środków program operacyjny nie tylko w Polsce, ale także w całej Unii Europejskiej. Na jego realizację w latach 2007–2013 Polska otrzyma z unijnego budżetu ponad 27,8 mld euro, z czego na inwestycje w ochronę środowiska przeznaczone będzie ponad 4 mld euro. Środki unijne na PO Infrastruktura i Środowisko pochodzą z dwóch źródeł finansowania – z Funduszu Spójności (21,5 mld euro) oraz z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (6,3 mld euro). Program obejmie wsparciem takie dziedziny jak: transport, środowisko, energetykę, kulturę i dziedzictwo kulturowe, a także ochronę zdrowia. Beneficjentem wielu priorytetów programu może być samorząd województwa.

PO IŚ –Oś priorytetowa XVII: Konkurencyjność regionów - NOWOŚĆ Alokacja z EFRR 599,9 mln EUR Główny cel osi priorytetowej Zwiększenie konkurencyjności regionów poprzez realizację kluczowych inwestycji infrastrukturalnych. Opis i uzasadnienie osi priorytetowej W ramach osi priorytetowej dofinansowanie uzyskają wsparcie kluczowe projekty o charakterze regionalnym, które ze względu na skalę problemów społeczno-gospodarczych w ramach danego regionu wykraczają poza możliwości realizacji w ramach programów zarządzanych przez samorządowe władze regionalne. W szczególności wspierane będą projekty przyczyniające się do realizacji strategii lizbońskiej, w tym w zakresie sieci transportowej (drogowej, kolejowej i czystego transportu publicznego), ale także w zakresie infrastruktury społecznej. W ramach osi priorytetowej realizowane będą duże inwestycje według listy indykatywnej. Przyjęto, że udział inwestycji przyczyniających się do realizacji strategii lizbońskiej powinien być taki, jak w przypadku pozostałych osi priorytetowych programu. Głównymi beneficjentami w ramach osi priorytetowej będą jednostki samorządu terytorialnego, ale wsparcie mogą uzyskać także inne podmioty, w zależności od zakres i rodzaju projektu. Przewidywane efekty realizacji osi priorytetowej: Wzrost dostępności komunikacyjnej w ramach regionów, Wzrost konkurencyjności regionów dzięki realizacji inwestycji zwiększających ich atrakcyjność inwestycyjną. Priorytetu tego nie było wcześniej pojawił się w ostatniej wersji programu z 29 listopada 2006.

PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej

Europejska Współpraca Terytorialna 3 wymiary i alokacja finansowa 7,75 mld euro Współpraca transgraniczna (obecnie INTERREG IIIA) 73,86% 5,58 mld euro Europejskie Ugrupowania Współpracy Terytorialnej Współpraca transnarodowa (obecnie INTERREG IIIB) 20,95% 1,58 mld euro Współpraca międzyregionalna (obecnie INTERREG IIIC; INTERACT/ESPON/URBACT) 5,19% 0,39 mld euro

Europejska Współpraca Terytorialna ogólne założenia  ujednolicenie i uproszczenie procedur wdrażania  promowanie wspólnych działań realizowanych dla rozwiązania problemów współpracujących stron zakres tematyczny zorientowany na realizację strategii lizbońskiej koncentracja na działaniach prorozwojowych, zawężenie w stosunku do zakresu IW Interreg III  środki EFRR na współpracę transgraniczną i transnarodową w dyspozycji Polski – 633 mln euro (środki przeznaczone na Program współpracy transgranicznej Polska Słowacja na lata 2007-2013 – 157,5 mln euro, z czego ok. 85 mln euro pochodzi od strony polskiej)  unijna alokacja na programy międzyregionalne nie została podzielona na poszczególne państwa i wynosi 392 mln euro

Priorytety i tematy programu współpracy transgranicznej Polska Słowacja na lata 2007-2013 PRIORYTET 1. ROZWÓJ INFRASTRUKTURY O ZNACZENIU TRANSGRANICZNYM – 67,7 mln euro TEMAT 1: INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA I TRANSPORTOWA TEMAT 2: INFRASTRUKTURA OCHRONY ŚRODOWISKA PRIORYTET 2. ROZWÓJ SPOŁECZNO-GOSPODARCZY – 53,5 mln euro TEMAT 1: ROZWÓJ WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ W ZAKRESIE TURYSTYKI TEMAT 2: OCHRONA DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I PRZYRODNICZEGO TEMAT 3: PROJEKTY SIECIOWE PRIORYTET 3: WSPARCIE INICJATYW LOKALNYCH (MIKROPROJEKTY) – 26,8 mln euro PRIORYTET 4: POMOC TECHNICZNA – 9,5 mln euro

Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013 Projekt przyjęty przez Zarząd Województwa Małopolskiego w dniu 21 sierpnia 2006 r.

Schemat Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2007-2013 Priorytety MRPO: 1. Warunki dla rozwoju społeczeństwa opartego na wiedzy 4. Infrastruk-tura dla rozwoju regionalnego 8. Współpraca międzyregio-nalna 6. Spójność wewnątrz-regionalna 7. Infrastruktura ochrony środowiska 3. Turystyka i przemysł kulturowy 1.1. Poprawa jakości usług edukacyjnych 1.2. Rozwój społeczeństw a informacyjneg o 4.1. Rozwój infrastruktury drogowej. 4.2. Zwiększenie roli transportu zbiorowego w obsłudze regionu 4.3. Tworzenie i rozwój stref aktywności gospodarczej 6.1. Rozwój miast 6.2. Rozwój obszarów wiejskich 6.3. Poprawa bezpieczeństwa mieszkańców, w tym socjalnego i zdrowotnego 7.1. Gospodarka wodno ściekowa 7.2. Poprawa jakości powietrza i zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii 7.3. Gospodarka odpadami 7.4. Bezpieczeństwo ekologiczne oraz ochrona przed skutkami klęsk żywiołowych 3.1. Rozwój infrastruktury turystycznej 3.2. Rozwój produktu dziedzictwa kulturowego 3.3. Instytucje kultury 8.1. Promocja Małopolski na arenie międzynarodowej 8.2. Budowanie pozycji Małopolski w europejskich sieciach współpracy 2. Gospodarka regionalnej szansy 2.1. Rozwój i podniesienie konkurencyjności przedsiębiorstw 2.2. Wsparcie komercjalizacji badań naukowych 9. Pomoc techniczna 9.1. Wsparcie zarządzania MRPO 9.2. Działania informacyjne i promocyjne 5.1. KOM jako ważny węzeł europejskiej przestrzeni badawczej 5.2. Umocnienie europejskiej pozycji KOM i rozwój funkcji metropolitalnych 5.3. Rozwój zintegrowanego transportu metropolitalneg o 5. Krakowski Obszar Metropolitalny Działania:

Schemat celów MRPO Cel główny – cele szczegółowe – cele operacyjne TWORZENIE WARUNKÓW DLA WZROSTU GOSPODARCZEGO I ZATRUDNIENIA Podnoszenie konkurencyjności i innowacyjności gospodarki Małopolski Spójność wewnętrzna regionu osiągana w oparciu o zasadę zrównoważonego rozwoju Wzmacnianie potencjału instytucjonalnego podmiotów z terenu Małopolski 4 Rozwój infrastruktury sprzyjającej wzrostowi społeczno-gospodarczemu. 1 Rozwój społeczeństwa informacyjnego i poprawa dostępu do edukacji. 5 Podniesienie pozycji KOM jako znaczącego ośrodka metropolitalnego w Europie. 2 Wzmacnianie pozycji konkurencyjnej gospodarki. 6 Zmniejszenie infrastrukturalnych barier w dostępie do usług społecznych 3 Podniesienie konkurencyjności turystycznej regionu 7 Likwidowanie zaniedbań w ochronie środowiska i racjonalne gospodarowania jego zasobami. 8 Stworzenie szerokiej i stabilnej platformy współpracy międzyregionalnej. 9 Zapewnienie efektywnej realizacji Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego 2007 – 2013.

Krajowy wkład publiczny MRPO – alokacja środków wg priorytetów (zgodnie z Projektem MRPO z dnia 21 sierpnia 2006, w mln EUR) Priorytety Rozkład na priorytety Środki ogółem Środki publiczne UE EFRR Krajowy wkład publiczny Środki prywatne 1 2 3 4 Priorytet 1. Warunki dla rozwoju społeczeństwa opartego na wiedzy 13,77% 206,54 158,00 27,88 20,65 Priorytet 2. Gospodarka regionalnej szansy 15,48% 261,32 177,70 31,36 52,26 Priorytet 3. Turystyka i przemysł kulturowy 7,49% 104,31 86,00 15,18 3,13 Priorytet 4. Infrastruktura dla rozwoju regionalnego 27,79% 395,05 319,00 56,29 19,75 Priorytet 5. Krakowski Obszar Metropolitalny 12,29% 184,31 141,00 24,88 18,43 Priorytet 6. Spójność wewnątrzregionalna 12,11% 172,13 139,00 24,53 8,60 Priorytet 7. Infrastruktura ochrony środowiska 7,67% 106,73 88,00 15,53 3,20 Priorytet 8. Współpraca międzyregionalna 0,87% 12,38 10,00 1,76 0,62 Priorytet 9. Pomoc techniczna 2,53% 34,12 29,00 5,12 0,00 Priorytety 1-9 100% 1 476,89 1 147,70 202,54 126,65

Alokacja środków w ramach MRPO wg źródeł finansowania

Alokacja środków w ramach ZPORR i MRPO

W ramach programu przewidziano 3 zasadnicze ścieżki wyboru projektów: Projekty lub programy o znaczeniu regionalnym Projekty o znaczeniu regionalnym to projekty zgłaszane przez: samorząd województwa inne podmioty, spełniające następujące warunki: wartość projektu powyżej 7,5 mln EUR, kluczowe znaczenie dla realizacji Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007 – 2013. Projekty o znaczeniu lokalnym (konkursowe) Projekty o znaczeniu lokalnym, które składane będą w ramach postępowania konkursowego. Projekty w zakresie przedsiębiorczości Projekty składane przez Małe i Średnie Przedsiębiorstwa w ramach postępowania konkursowego.

Główne grupy beneficjentów RPO wg roboczego katalogu rekomendowanego przez MRR Jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia. Jednostki organizacyjne jst posiadające osobowość prawną. Organy administracji rządowej. Parki narodowe i krajobrazowe. Podmioty sprawujące nadzór lub zarządzające ochroną obszarów chronionych. PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne. Zakłady opieki zdrowotnej funkcjonujące w publicznym systemie ubezpieczeń społecznych. Jednostki naukowe. Instytucje kultury. Szkoły wyższe/uczelnie wyższe. Osoby prawne i fizyczne będące organami prowadzącymi szkoły i placówki. Jednostki systemu ratownictwa medycznego. Jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną (nie wymienione wyżej/pozostałe/inne). Organizacje pozarządowe. Kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych. Instytucje otocznia biznesu/instytucje i organizacje wspierające rozwój przedsiębiorczości i innowacyjności. Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe. Przedsiębiorcy, MSP

MRPO- harmonogram prac

1. Potencjał inwestycyjny1 11.850,1 1.692,9 2. Refundacje z budżetu UE Szacunek wielkości środków jednostek samorządu terytorialnego, jakie będą mogły być przeznaczone na działania rozwojowe w województwie małopolskim w latach 2007 – 2013 Wyszczególnienie 2007 – 2013 (w mln zł) średnio na rok 1. Potencjał inwestycyjny1 11.850,1 1.692,9 2. Refundacje z budżetu UE 8.985,0 1.283,6 3. Środki prywatne 162,2 23,2 6. RAZEM ŚRODKI NA ROZWÓJ 20.997,2 2.999,7 1 – potencjał inwestycyjny - środki, które jst może w określonym okresie przeznaczyć na finansowanie nowych przedsięwzięć rozwojowych, przy założeniu, że wykonywać będzie wszystkie bieżące (stałe) zadania oraz dokonywać będzie niezbędnej wymiany sprzętu i utrzyma bezpieczny dla jednostki poziom zadłużenia opracowanie: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową

Średnia roczna alokacja środków z MRPO a potencjał inwestycyjny małopolskich JST (w PLN wg kursu 3,81) ZPORR MRPO

Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju z dnia 6 grudnia 2006r. Określa zasady prowadzenia polityki rozwoju; Wskazuje podmioty prowadzące politykę rozwoju; Wymienia instrumenty służące realizacji polityki rozwoju; Wyznacza tryb współpracy między podmiotami zaangażowanymi w prowadzenie polityki rozwoju; Definiuje podstawowe pojęcia z zakresu polityki rozwoju;

Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Definicja polityki rozwoju Polityka rozwoju - zespół wzajemnie powiązanych działań podejmowanych i realizowanych w celu zapewnienia trwałego i zrównoważonego rozwoju kraju oraz spójności społeczno-gospodarczej i terytorialnej, w skali krajowej, regionalnej lub lokalnej, w szczególności w zakresie: ochrony środowiska; ochrony zdrowia; promocji zatrudnienia; rozwoju kultury, kultury fizycznej, sportu i turystyki; rozwoju miast i obszarów metropolitarnych; rozwoju obszarów wiejskich; rozwoju nauki i zwiększenia innowacyjności gospodarki; rozwoju zachowań prospołecznych wspólnot lokalnych oraz budowy i umacniania struktur społeczeństwa obywatelskiego; rozwoju zasobów ludzkich; stymulowania powstawania nowych miejsc pracy; tworzenia i modernizacji infrastruktury społecznej i technicznej; wspierania rozwoju przedsiębiorczości; zwiększania konkurencyjności gospodarki;

Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Podmioty zaangażowane w prowadzenie polityki rozwoju Rada Ministrów – w skali państwa Samorząd województwa – w skali regionu Samorząd powiatowy i gminny – w skali lokalnej

Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Instrumenty prowadzenia i realizacji polityki rozwoju Strategia rozwoju kraju – ustawa Strategie sektorowe – uchwała Rady Ministrów Strategie rozwoju województw – uchwała sejmiku województwa Strategie rozwoju lokalnego – uchwała organu stanowiącego jst Programy operacyjne i plany wykonawcze Inne instrumenty prawne i finansowe

Instytucją Zarządzającą w przypadku RPO jest Zarząd Województwa Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Zadania Instytucji Zarządzającej RPO Instytucją Zarządzającą w przypadku RPO jest Zarząd Województwa Instytucja Zarządzająca odpowiada za prawidłową realizację RPO. Do zadań IZ należy w szczególności: przygotowanie szczegółowego opisu priorytetów; przygotowanie i przekazanie Komitetowi Monitorującemu do zatwierdzenia propozycji kryteriów wyboru projektów; wybór projektów w oparciu o określone kryteria; zawieranie z beneficjentami umów o dofinansowanie projektu; określenie kryteriów kwalifikowalności wydatków objętych dofinansowaniem; określenie systemu realizacji; dokonywanie płatności na rzecz beneficjentów; monitorowanie postępów w realizacji, ewaluacja programu operacyjnego oraz stopnia osiągania jego celów; prowadzenie kontroli realizacji;

Powoływanie i przewodniczenie stałej konferencji współpracy; Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Zadania i kompetencje wojewody w zakresie realizacji polityki rozwoju Powoływanie i przewodniczenie stałej konferencji współpracy; Nadzór nad wyborem projektów wyłonionych w trybie konkursu – prawo weta; Rozpatrywanie protestów złożonych przez wnioskodawców, których projekt nie został wyłoniony do dofinansowania w ramach RPO; Powoływanie Komitetu Monitorującego dla RPO, określanie jego składu, zadań oraz trybu działania; Możliwość przekazania przez MRR wojewodzie funkcji instytucji certyfikującej prawidłowość poniesionych wydatków w ramach RPO;

2007-2013 - Wyzwania Wdrażanie funduszy strukturalnych najważniejszym zadaniem samorządu województwa; Proces wdrażania oparty na naszych doświadczeniach; Urząd jako instytucja doradcza i wspierająca beneficjentów;

Zapraszamy na strony internetowe Urzędu Marszałkowskiego http://www