Ćwiczenia 8 RYNEK DÓBR I KRZYWA IS 2017-03-24 Makroekonomia I Ćwiczenia 8 RYNEK DÓBR I KRZYWA IS • Znaczenie stopy procentowej w determinowaniu wydatków inwestycyjnych (konsumpcyjnych, eksportu netto) • Nieobecność zasobu pieniądza, stopy procentowej oraz banku centralnego w prostym modelu keynesowskim • Potrzeba zbudowania modelu badającego wzajemne oddziaływanie rynku dóbr i pieniądza Barbara Bobrowicz Katedra Makroekonomii WNE UW

Model ISLM: podstawa analizy krótkookresowej - cz. 1 Wprowadzenie stopy procentowej jako zmiennej w modelu Endogeniczność inwestycji Interakcja między rynkiem dóbr i rynkiem pieniądza: rola banku centralnego Utrzymanie założenia o braku wpływu poziomu zagregowanego popytu na poziom cen Katedra Makroekonomii WNE UW

Katedra Makroekonomii WNE UW Rynek dóbr i krzywa IS Krzywa IS: pokazuje wszystkie kombinacje stóp procentowych i poziomów produkcji, dla których planowane wydatki równają się dochodowi (równowaga na rynku dóbr) Dlaczego inwestycje i import zależą od stopy procentowej? Jak znaleźć kombinacje r oraz Y, dla których rynek dóbr jest w równowadze? Katedra Makroekonomii WNE UW

Inwestycje a stopa procentowa Dotychczasowe założenie o egzogeniczności inwestycji Włączenie inwestycji do grupy zmiennych endogenicznych: planowane inwestycje są tym wyższe nim niższa jest stopa procentowa Argument traktujący stopę procentową jako przybliżony koszt inwestycji Katedra Makroekonomii WNE UW

Inwestycje a stopa procentowa Funkcja inwestycji: I = Ī - b r , gdzie b >0 Parametr b mierzy wrażliwość wydatków inwestycyjnych na zmiany stopy procentowej Interpretacja wartości b Ī - autonomiczny składnik inwestycji Katedra Makroekonomii WNE UW

Katedra Makroekonomii WNE UW Funkcja inwestycji Duża wrażliwość inwestycji na zmiany stopy procentowej: funkcja inwestycji jest płaska Mała wrażliwość inwestycji na zmiany stopy procentowej: funkcja inwestycji jest stroma Wpływ innych czynników (poza stopą procentową): przesunięcia krzywej Katedra Makroekonomii WNE UW

Katedra Makroekonomii WNE UW Funkcja inwestycji r I Katedra Makroekonomii WNE UW

Eksport netto a stopa procentowa Stopa procentowa wpływa na kurs walutowy. r  powoduje odpływ kapitału (zwłaszcza krótkoterminowego), spadek popytu na walutę krajową a więc jej deprecjację. NX = (Y*(+), Y(-), q (+)) Czyli r   E  q  a więc NX  Katedra Makroekonomii WNE UW

Eksport netto a stopa procentowa Zależność importu od stopy procentowej: M = M + mY + nr NX = X – M – mY – nr Gdzie : n to elastyczność salda handlu zagranicznego względem stóp procentowych Katedra Makroekonomii WNE UW

Katedra Makroekonomii WNE UW Krzywa IS Modyfikacja AE z użyciem nowej funkcji inwestycji i salda handlu zagranicznego: AE= C + I + G + NX = [a+c(Y-T-tY+B)] + [Ī-br] + G + NX –mY-nr = a+cY - cT - ctY +cB+ Ī - br + G + NX- mY-nr= a-cT +cB + Ī+ G +NX +[c (1-t) -m]Y–r(b+n)= Ā + [c (1-t)-m] Y - r(b+n), Gdzie: Ā= a - cT + cB + Ī + G + NX Katedra Makroekonomii WNE UW

Katedra Makroekonomii WNE UW Własności AE AE = Ā + [c (1-t)-m] Y - r(b+n) Kiedy r rośnie, AE spada Ā uwzględnia Ī Dla każdego danego poziomu r, możemy znaleźć Y*, jak w modelu krzyża keynesowkigo Wykorzystując tę własność można graficznie wyprowadzić krzywą IS Katedra Makroekonomii WNE UW

Graficzne wyprowadzenie krzywej IS AE=Y AE Ā +[c(1-t)-m]Y-r2(b+n) Ā +[c(1-t)-m]Y-r1(b+n) Ā-r2(b+n) Ā-r1(b+n) Y1 Y2 Y r r1 r2 IS Y1 Y2 Katedra Makroekonomii WNE UW

Katedra Makroekonomii WNE UW Krzywa IS Warunek równowagi na rynku dóbr: Y = AE Y = Ā + [c (1-t)-m] Y – r(b+n) Y- [c (1-t)-m] Y = Ā- r(b+n) Y [1-(c(1-t)-m)] = Ā- r(b+n) Y = α (Ā- r(b+n)), gdzie α = 1/[1-c(1-t) + m] Katedra Makroekonomii WNE UW

Nachylenie IS: analiza graficzna Ā +[c’(1-t)-m]Y-r2(b+n) AE=Y Ā +[c(1-t)-m]Y-r2(b+n) Ā +[c’(1-t)-m]Y-r1(b+n) AE c’>c Ā-r2(b+n) Ā +[c(1-t)-m]Y-r1(b+n) Ā-r1(b+n) Y1 Y2 Y Im większa jest wartość mnożnika, tym większa jest zmiana dochodu wywoływana przez daną zmianę stopy procentowej. Im większa jest wartość mnożnika, tym bardziej płaska jest krzywa IS r r1 r2 IS Y1 Y2 Y Katedra Makroekonomii WNE UW

Nachylenie IS: analiza algebraiczna Analiza graficzna wskazuje, że im mniejsza jest wartość mnożnika i im mniejsza jest wrażliwość inwestycji za stopę procentową, tym bardziej stroma jest IS. Co wpływa na wartość mnożnika? Przekształcenie równania IS względem r: Y = α(Ā- r(b+n)) Y = αĀ- αr(b+n) αr(b+n) = αĀ - Y r = αĀ/[α(b+n)] - Y/[α(b+n)] r = Ā/(b+n) - Y/α(b+n) Katedra Makroekonomii WNE UW

Położenie krzywej IS α ΔĀ AE=Y Ā’ +[c(1-t)-m]Y-r1(b+n) AE Katedra Makroekonomii WNE UW

Katedra Makroekonomii WNE UW Położenie krzywej IS Wzrost wydatków autonomicznych przesuwa krzywą IS w prawo. Co wpływa na wysokość wydatków autonomicznych? Ā = a - cT + cB + Ī + G + NX Przesunięcie krzywej IS wyznaczone jest przez wielkość zmiany wydatków autonomicznych pomnożoną przez mnożnik Katedra Makroekonomii WNE UW

Krzywa IS: podsumowanie IS to zbiór kombinacji stopy procentowej i dochodu, dla których rynek dóbr jest w równowadze. IS nachylona jest ujemnie, gdyż wzrost stopy procentowej powoduje spadek planowanych inwestycji, spadek zagregowanego popytu oraz spadek dochodu w równowadze. Im mniejszy jest mnożnik i mniejsza wrażliwość inwestycji na zmiany stopy procentowej, tym bardziej stroma jest IS IS przesuwa się na skutek zmian w popycie autonomicznym: wzrost wydatków autonomicznych przesuwa IS w prawo. Katedra Makroekonomii WNE UW