Pedagogika osób z lekkim upośledzeniem umysłowym OPRACOWAŁA ANNA SMUSZ

TABELA KLASYFIKACJA UPOSLEDZENIA UMYSŁOWEGO Stopień rozwoju umysłowego Test Wechslera Termana- Merrill Rozwój przeciętny (Odchylenie standardowe mniejsze i równe 1) 85-110 84-100 Rozwój niższy niż przeciętny (odchylenie od 1-2) 70-84 69-83 Niedorozwój umysłowy (odchylenie od 2-3) 55-69 52-68 Niedorozwój umysłowy umiarkowany (odchylenie od 3- 4) 40-54 36-51 Niedorozwój umysłowy znaczny (odchylenie od 4-5) 25-39 20-35 Niedorozwój umysłowy głęboki (odchylenie od 4-5) 0-24 0-19

Upośledzenie umysłowe dotyczy 60-70 % ogółu osób niepełnosprawnych w Polsce. Wyróżniamy w nim składniki:

organiczny – zaburzenia i uszkodzenia w budowie i fizjologii układu nerwowego psychologiczny – obniżenie sprawności intelektualnej i jego różne konsekwencje dla psychicznego funkcjonowania jednostki społeczny – szczególne uwarunkowania roli społecznej osoby upośledzonej

Na upośledzenie umysłowe składają się dwa komponenty: funkcjonowanie intelektualne, które jest znacznie niższe niż przeciętne i które trwa od wczesnych lat życia znaczne obniżenie zdolności przystosowania się do wymagań kulturowych społeczeństwa. w niektórych przypadkach jak Zespół Downa wszystkie trzy składniki dają się zauważyć. W innych nie zawsze sprawa jest tak oczywista.

Myślenie u osób upośledzonych. Myślenie znajduje się na niższym ewolucyjnie poziomie rozwoju i ma charakter myślenia konkretno- obrazowego. Dużą trudność sprawiają im zadania, których wykonanie wymaga kierowania uwagi na kilka czynności jednocześnie. Duży procent dzieci mających lekki st. upośledzenia wywodzi się z rodzin o złych warunkach wychowawczych.

Pomoc tym rodzicom będzie polegała na: udzielaniu porad dotyczących postępowania z dzieckiem, opieki nad nauką własną w domu. udostępnianie literatury na dany temat, rozmowy z rodzicami, i ich udział w zajęciach z dziećmi, umożliwi poznanie wiele ćwiczeń i ich przebieg i nauczy cierpliwości.

Utrudnieniami w pracy rewalidacyjnej z tymi dziećmi są: opóźniony czas rozpoczęcia pracy korekcyjnej i wyrównawczej zaniedbania rodzinno- środowiskowe pogłębiające upośledzenie.

Dzieci z lekkim upośledzeniem umysłowym mają duże możliwości rozwojowe. warunkiem stworzenia takich możliwości jest praca z rodziną, maksymalnie wczesne wykrycie zaburzenia stworzenie odpowiedniej opieki przedszkolnej szkolnej logopedycznej usprawnienia psychoruchowego. pomoc psychopedagogiczna powinna być stworzona od momentu zauważenia pierwszych oznak zaburzonego rozwoju dziecka

Charakterystyka Iloraz inteligencji równy lub niższy od 70 Często towarzyszą wady wzroku, słuchu, upośledzenie narządu ruchu, czasem padaczka, Obniżenie ciekawości dociekliwości i zdolności koncentrowania uwagi na jednym przedmiocie przez dłuższy czas, Obniżenie w myśleniu abstrakcyjnym

Charakterystyka Trudności w wykonywaniu zadań dłuższych czasowo i osiąganie sukcesów Trudności w uczeniu spowodowane są często deficytami rozwojowymi i dodatkowymi zaburzeniami procesów psychicznych Dzieci wymagają więcej powtórzeń i urozmaicenia materiału

Charakterystyka Maja poczucie stałej zależności od innych Niewielka wytrwałość i inicjatywa Wybuchowość Labilność emocjonalna

Charakterystyka Potrzebują częstego wzmacniania poprzez zachętę i pochwałę i odpowiedniego rozłożenia materiału w czasie Mają mniejszą wrażliwość i powinność moralną Niestałość emocjonalną, impulsywność Agresja, niepokój Niedomogi w zakresie samokontroli

Charakterystyka Niezdarność (dyspraksja) – nieprawidłowo planują ruchy brak koordynacji między nimi. Wielokrotnie musza powtarzać czynności aby je opanować Nie wyczuwają dobrze swojego ciała, a więc nie wykorzystują jego możliwości (nie wchodzą na drzewa, nie skaczą przez kamienie, łatwo się kaleczą Niszczą delikatne rzeczy, gdyż nie wyczuwają nacisku dłoni Maja zaburzoną lateralizację Szybko się frustrują ze względu na swoje niepowodzenia w sprawności

Charakterystyka Hiperaktywność –zespół trwałego niepokoju i nieuwagi, nadmiernie ruchliwi, brak koordynacji ruchowej, utrudniona mowa, Trudności w uczeniu się i w zachowaniu,

Podstawowe kryteria diagnostyczne: według DSM - III – R znaczne obniżenie funkcjonowania intelektualnego (iloraz inteligencji poniżej 70) współwystępowanie deficytów lub zmniejszenie zdolności przystosowania społecznego (obniżona jest skuteczność osoby w spełnianiu poziomu oczekiwań zgodnych z jej wiekiem i przynależnością kulturową takich jak umiejętności społeczne, odpowiedzialność, komunikowanie się, wypełnianie czynności dnia codziennego, samodzielność, samoobsługa. ujawnienie się przed 18 rokiem życia

Wychowanie w rodzinie dziecka niepełnosprawnego umysłowo poświęcenie mu czasu współdziałanie z nim w bawieniu się i ćwiczeniu zapewnianie dziecku możliwości poznawania otoczenia ułatwianie kontaktów z innymi dziećmi zaspokojenie potrzeb psychicznych zrozumienie trudności dziecka znajomość potrzeb rozwojowych dziecka stymulowanie sfery ruchowej, intelektualnej i społecznej W środowisku rodzinnym mogą istnieć wpływy sprzyjające i niesprzyjające procesowi rewalidacji. Brak zrozumienia dziecka wynika często z ich nieświadomości.

Organizacja szkolnictwa dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim   Szkoły zawodowe specjalne Klasy zawodowe przy szkołach zawodowych Klasy specjalne przy szk. Podst. nauczanie indywidualne klasy i szkoły integracyjne (SP,Gim., ZSZ) szkoły specjalne szkoły przysposabiające do pracy

Szkolnictwo c.d. dla uczniów absolwentów gimnazjów którzy nie rokują ukończenia szkoły zawodowej, można organizować szkoły przysposabiające do pracy. W internatach mogą być tworzone odrębne grupy wychowawcze dla wychowanków upośledzonych umysłowo. Opieka i rewalidacja jest organizowana w tych grupach na zasadach obowiązujących w specjalnych ośrodkach szkolno wychowawczych.

Stosowane metody rewalidacji metoda ośrodków pracy M. Grzegorzewskiej obserwować, badać, porównywać, wyciągać wnioski, wyodrębniać cechy istotne na plan pierwszy zebrać wszelkie dostępne materiały o nich różnymi drogami i w różnej postaci skonkretyzować zebrane wiadomości i przeżycia związane z tym poznaniem Warunkiem powodzenia jest współpraca szkoły i rodziców.