Założenia Strategii Rozwoju Województwa Kujawsko-Pomorskiego do roku 2020
Rozwój – „jest wynikiem pozytywnych zmian wzrostu ilościowego i postępu jakościowego w systemach gospodarczych, społecznych i przyrodniczych”. Rozwój – „jest wynikiem pozytywnych zmian wzrostu ilościowego i postępu jakościowego w systemach gospodarczych, społecznych i przyrodniczych”.
Cel nadrzędny i cele operacyjne Strategia Rozwoju Województwa Cel nadrzędny i cele operacyjne Wpływ na rozwój społeczno gospodarczy na poziomie lokalnym
Modernizacja województwa – dlaczego? Modernizacja - przebudowa i zasadnicze przyspieszenie: - zmiana profilu społeczno-gospodarczego województwa, - wydobycie walorów dotąd słabo eksponowanych albo nie uważanych za „lokomotywy rozwoju”, - wykreowanie całkiem nowych walorów oraz wizerunku województwa.
Podstawą „strategii modernizacji” jest więc: zidentyfikowanie zagadnień, które będą podstawą modernizacji, nadanie im priorytetowego znaczenia (jako „lokomotywom rozwoju”) skoncentrowanie na nich aktywności promocyjnej oraz powiązanie z pozostałymi zagadnieniami kluczowymi dla rozwoju województwa.
W kierunku nowoczesnego społeczeństwa Innowacyjność Wykształcenie Technologie informacyjne Mobilność Otwartość i tolerancja Kapitał społeczny Tożsamość kulturowa Solidarność międzypokoleniowa
Główne wyzwania rozwojowe województwa kujawsko-pomorskiego podstawa planowania strategicznego w okresie 2012 - 2020
Bydgoszcz i Toruń – ośrodki metropolii krajowej GRUDZIĄDZ BYDGOSZCZ Bydgoszcz i Toruń – ośrodki metropolii krajowej najważniejsze ośrodki obsługi ludności i aktywizacji gospodarczej o znaczeniu regionalnym TORUŃ Grudziądz i Włocławek - ośrodki regionalne uzupełniające ośrodki obsługi ludności i aktywizacji gospodarczej o znaczeniu regionalnym pozostałe miasta powiatowe ośrodki obsługi ludności i aktywizacji gospodarczej o znaczeniu powiatowym WŁOCŁAWEK pozostałe miasta oraz miejscowości gminne pełniące funkcję siedzib gmin - ośrodki obsługi ludności i aktywizacji gospodarczej o znaczeniu lokalnym
Problemy rozwoju, potencjały endogeniczne województwa oraz wyzwania polityki regionalnej. Problemy rozwoju województwa Depopulacja największych miast województwa. Niedorozwój systemu transportu publicznego (aspekty: dostępność zewnętrzna i system wewnątrzregionalny). Stan infrastruktury transportowej. Niedorozwój lokalnej infrastruktury technicznej. Niski poziom kapitału ludzkiego. Wysoki poziom długotrwałego bezrobocia (dotyczy niektórych części województwa). Nieukierunkowane procesy osadnicze. Deficyt wody na Kujawach
Potencjały endogeniczne województwa ( istniejące i planowane) Wyspecjalizowane funkcje przemysłowe. Rolnictwo. Sieć osadnicza i struktura przestrzenna województwa jako uwarunkowanie kształtowania wysokiej jakości życia mieszkańców. Uzdrowiska Ciechocinek, Inowrocław, Wieniec-Zdrój oraz potencjalne uzdrowisko Marusza. Regionalna platforma multimodalna.
Obszary przywęzłowe (aktywizacja w strefie węzłów autostrady i dróg ekspresowych). Unikatowe walory przyrodnicze i kulturowe stanowiące podstawę dla rozwoju specjalistycznej oferty turystycznej. Produkcja energii odnawialnej na bazie płodów rolnych. Zapora i zbiornik na Wiśle poniżej Włocławka. Zbiornik Włocławski. Drogi wodne (aspekt turystyczny). Gaz z łupków.
Wyzwania polityki regionalnej Zbudowanie silnego obszaru metropolitalnego. Dostosowanie sfery obsługi ludności oraz przestrzeni do prognozowanych zmian demograficznych. Stworzenie regionalnego systemu transportu publicznego. Zapewnienie powszechnego dostępu do sieci informacyjnych. Stworzenie podstaw i wdrożenie polityki miejskiej. Określenie warunków lokalizacji, rozwoju i funkcjonowania energetyki odnawialnej. Wykorzystanie sąsiedztwa Berlina dla aktywizacji społecznej i gospodarczej regionu. Wykreowanie marki województwa.
nowoczesna gospodarka i rozwój zasobów ludzkich Wskazanie obszarów poszukiwań i strategicznej interwencji w województwie kujawsko - pomorskim Mogą być nimi np.: nowoczesna gospodarka i rozwój zasobów ludzkich struktura funkcjonalno-przestrzenna i infrastruktura
Proces budowy strategii Uchwała sejmiku województwa (rozpoczęcie prac nad strategią) Zespół ds. opracowania strategii Konsultacje wewnętrzne Zarząd Województwa (realizuje uchwałę Sejmiku) KONCEPCJA STRATEGII Konsultacje z partnerami Społeczno – gosp. Zespoły eksperckie Zespół ds. opracowania strategii ZAŁOŻENIA STRATEGII PROJEKT STRATEGII Zespół ds. opracowania strategii Konsultacje z partnerami Społeczno - gosp. Ocena oddziaływania na środowisko Ocena ex ante DOKUMENT STRATEGII ( jako efekt dialogu i kontaktów z partnerami społeczno gosp.) Misja Wizja rozwoju Cele działania Uchwała Sejmiku przyjmująca Strategię Obszary strategicznej interwencji Inteligentna specjalizacja
STWORZENIE SPÓJNEGO SYSTEMU WDROŻENIA STRATEGII WOJEWÓDZTWA SPÓJNY SYSTEM PROGRAMOWANIA ROZWOJU SAMORZĄD WOJEWÓDZTWA PARTNERZY SPOŁECZNI PARTNERZY GOSPODARCZY SUBREGIONY / OBSZARY FUNKCJONALNE KOORDYNACJA ROZWOJU NA OBSZARZE POWIATÓW (NOWA ROLA STAROSTÓW) GMINY/POZIOM LOKALNY
Kierunek rozwoju powiatu SAMORZĄD POWIATOWY SAMORZĄD SAMORZĄD GMINNY
Kujawsko - Pomorskie to województwo: - elementy wizji rozwoju - nowoczesnego społeczeństwa konkurencyjnych miast wysokiej jakości żywności pochodzącej z efektywnego rolnictwa sprawnego systemu regionalnego transportu publicznego atrakcyjne dla inwestycji innowacyjnej gospodarki zajmujące czołowe pozycje w kraju w wybranych dziedzinach rozwoju społeczno-gospodarczego powszechnie rozpoznawalne jako region nowoczesny prowadzące systematyczne działania na rzecz wspierania zidentyfikowanych przewag konkurencyjnych 17
Misja Województwa (cel nadrzędny) to : Aktualna misja Podniesienie poziomu konkurencyjności województwa oraz poprawa jakości życia mieszkańców w oparciu o zasadę rozwoju zrównoważonego 18
Proponowana misja : 1.Osiągnięcie wysokiej jakości życia mieszkańców i konkurencyjności regionu w oparciu o aktywność społeczną przy optymalnym wykorzystaniu istniejących zasobów 2. Województwo Kujawsko – pomorskie konkurencyjnym i innowacyjnym regionem Europy
Operacjonalizacja Strategii rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego – jak będą sformułowane ustalenia SRW
Misja rozwoju województwa Cele strategiczne (9) Obszar działań: Gospodarka i społeczeństwo Strategiczny kierunek działań Operacyjne kierunki działań Obszar działań: Środowisko i infrastruktura Strategiczny kierunek działań Operacyjne kierunki działań
Projekt solidarności międzypokoleniowej Misja rozwoju województwa Cele strategiczne: Projekt solidarności międzypokoleniowej Rozwój społeczny (wykształcenie oraz zdrowie) (Radykalne) ograniczenie bezrobocia Rozwój gospodarki Modernizacja obszarów wiejskich (aktywizacja społeczno-gospodarcza) Polityka miejska Silna metropolia Rozwój infrastruktury o znaczeniu strategicznym Tożsamość i promocja województwa Obszar działań: Gospodarka i społeczeństwo Obszar działań: Środowisko i infrastruktura
Gospodarka i społeczeństwo Obszar działań: Środowisko i infrastruktura Strategiczne kierunki działań Strategiczne kierunki działań Konkurencyjna gospodarka Dostępny region Gospodarcze wykorzystanie przestrzeni Wysokiej jakości usługi publiczne Nowoczesne społeczeństwo Uporządkowana przestrzeń Regionalna tożsamość Sprawne zarządzanie regionem
PROPONOWANE CELE STRATEGICZNE ROZWOJU WOJEWÓDZTWA
Zaproponowane CELE zostały zidentyfikowane na podstawie: analizy uwarunkowań analizy polityki rządu wobec regionów analizy prognoz artykułowanych aspiracji województwa CELE dotyczą kontynuacji działań naprawczych, ale ze zwróceniem szczególnej uwagi na modernizację województwa (w aspekcie społeczeństwa i przestrzeni) oraz dostosowanie do nowych wyzwań rozwoju 25
Projekt solidarności międzypokoleniowej CEL STRATEGICZNY Projekt solidarności międzypokoleniowej Cel: Projekt polegać ma na dostosowaniu potencjału usług publicznych do zmiany potrzeb wynikającej z prognozowanego znacznego wzrostu liczby ludności starszej Uzasadnienie: Przeprowadzenie z wyprzedzeniem niezbędnych działań dostosowawczych w zakresie rozbudowy potencjału instytucji obsługi ludności 26
CEL STRATEGICZNY Rozwój społeczny Głównym celem jest zasadnicza poprawa poziomu wykształcenia oraz poprawa stanu zdrowia, które opierać się będą na zmianie mentalności społeczeństwa oraz rozwoju infrastruktury. W zakresie edukacji zwraca się szczególną uwagę na promocję nauk ścisłych Uzasadnienie: Projekt ma na celu rozwiązanie dwóch bardzo istotnych problemów społecznych: Niskiego poziomu wykształcenia i niedostosowania do wymogów rynku pracy i współczesnych procesów cywilizacyjnych Wysokiego poziomu zachorowalności – zwłaszcza na choroby nowotworowe 27
Radykalne ograniczenie bezrobocia CEL STRATEGICZNY Radykalne ograniczenie bezrobocia Cel: Głównym celem jest znaczące i trwałe ograniczenie bezrobocia Priorytet ten wiąże się i wzajemnie wzmacnia z priorytetem „Modernizacja obszarów wiejskich” bowiem zakłada się, że najważniejsze działania koncentrować się powinny na obszarach wiejskich Uzasadnienie: Istotne jest rozwiązanie dwóch podstawowych problemów: Ubóstwa ludności związanego z długotrwałym pozostawaniem bez pracy Likwidacja bariery dla realizacji ambitnych celów rozwojowych, wymagających aktywności i zaangażowanie społeczeństwa całego regionu
CEL STRATEGICZNY Rozwój gospodarki Głównym celem jest szeroko rozumiana aktywizacja gospodarki, przejawiająca się: Zwiększeniem liczby miejsc pracy Zwiększeniem wartości produkcji Zwiększeniem liczby podmiotów gospodarczych (nowe inwestycje) Zwiększeniem konkurencyjności poprzez innowacyjność Uzasadnienie: Uzasadnieniem są pogarszające się relatywne (na tle innych regionów) wskaźniki gospodarcze oraz trwale wysoki poziom bezrobocia. Rozwój gospodarki jest dźwignią oddziałującą na szereg innych aspektów, stąd zakłada się liczne korzyści skojarzone (głównie w sferze społecznej, ale także dla budżetów gmin)
Modernizacja obszarów wiejskich CEL STRATEGICZNY Modernizacja obszarów wiejskich Cel: Głównym celem jest zasadnicza poprawa jakości życia ludności wiejskiej poprzez wyprowadzenie nadmiaru siły roboczej z rolnictwa oraz zwiększenie poziomu zatrudnienia ludności wiejskiej Priorytet wiąże się i wzajemnie wzmacnia z priorytetami: „Rozwój gospodarki”, „Radykalne ograniczenie bezrobocia”, „Rozwój społeczny” Uzasadnienie: Projekt ma na celu rozwiązanie podstawowego problemu ubóstwa oraz postępującej zapaści cywilizacyjnej obszarów wiejskich. W kontekście identyfikowanych wyzwań rozwojowych, nierozwiązanie problemów społecznych obszarów wiejskich będzie hamowało realizację jakichkolwiek projektów rozwojowych
CEL STRATEGICZNY Polityka miejska Głównym celem jest nadanie nowych impulsów rozwojowych miastom – to znaczy identyfikacja najważniejszych potrzeb rozwojowych miast wszystkich klas wielkościowych oraz koncentracja działań na tych aspektach, które w danej kategorii miast gwarantują największe korzyści społeczne i gospodarcze („efekt dźwigni”) Priorytet wiąże się i wzajemnie wzmacnia z priorytetami: „Silna metropolia”, „Modernizacja obszarów wiejskich”, „Rozwój społeczny” Uzasadnienie: Głównym celem jest aktywizacja społeczno-gospodarcza miast wszystkich klas wielkościowych – tak by na każdym poziomie hierarchicznym miasta były lokomotywami rozwoju społecznego oraz gospodarczego. Ważnym aspektem jest kontynuacja rewitalizacji miast oraz rozwój usług publicznych
CEL STRATEGICZNY Silna metropolia Głównym celem jest trwałe umiejscowienie metropolii bydgosko-toruńskiej w sieci miast tej rangi w kraju Uzasadnienie: Projekt ma podstawowe znaczenie dla kształtowania wizerunku i pozycji województwa kujawsko-pomorskiego na tle polskich regionów. Niepowodzenie projektu będzie oznaczało trwałe zepchnięcie Bydgoszczy i Torunia do pozycji miast znaczenia 2-3-rzędnego w krajowej hierarchii sieci osadniczej i degradację ich funkcji regionalnych (mieszkańcy wejdą w krąg oddziaływań sąsiednich metropolii). Degradacja dotyczyć będzie także pozycji regionu – nie będzie zaliczany do regionów budujących potencjał kraju, a raczej do kategorii regionów konsumujących potencjał tworzony przez pozostałe regiony.
Strategiczna infrastruktura techniczna CEL STRATEGICZNY Strategiczna infrastruktura techniczna Cel: Celem jest wyróżnienie kategorii infrastruktury technicznej o kluczowym znaczeniu dla rozwoju województwa, a następnie uwzględniania tej kategorii w podejmowaniu decyzji o planowaniu rozwoju. Kluczowe znaczenie ma przede wszystkim infrastruktura komunikacyjna zapewniająca spójność wewnętrzną oraz dostępność zewnętrzną Do tej kategorii mogą być również zaliczane inne rodzaje infrastruktury, jak: sieci teleinformatyczne, radioteleskop, niektóre rodzaje urządzeń służących bezpieczeństwu Uzasadnienie: Przeprowadzenie waloryzacji infrastruktury według jej ważności dla funkcjonowania województwa jest uzasadnione przede wszystkim względami ekonomicznymi (konieczność dokonywania wyboru w obliczu braku środków na objęcie działaniami całości sieci) oraz społecznymi (wpływ na jakość życia) i gospodarczymi (wpływ na warunki inwestowania i prowadzenia działalności gospodarczej)
Tożsamość i promocja województwa CEL STRATEGICZNY Tożsamość i promocja województwa Cel: Wykreowanie tożsamości regionalnej, rozumianej jako: Jednoznacznie rozpoznawany i pozytywnie konotowany wizerunek województwa Zintegrowanie społeczności województwa Uzasadnienie: Zakłada się odniesienie korzyści na 2 płaszczyznach: promocji regionu oraz budowania kapitału społecznego związanego z tożsamością terytorialną. Cele cząstkowe, to: - zbudowanie wizerunku województwa („jak nas widzą?”) - określenie aspiracji regionalnych („kim chcemy być?”) - zintegrowanie społeczności regionu wokół wspólnych celów rozwojowych
Projekt solidarności międzypokoleniowej Podsumowanie Projekt solidarności międzypokoleniowej (Radykalne) ograniczenie bezrobocia Rozwój społeczny (wykształcenie oraz zdrowie) Cele strategiczne należy traktować jako równorzędne i równoważne dla rozwoju województwa Modernizacja obszarów wiejskich Polityka miejska Niektóre cele strategiczne dotyczą częściowo podobnych zakresów problematyki – w tym wypadku „powtórzenie” ma na celu podkreślenie innych ważnych aspektów danego zagadnienia Rozwój infrastruktury o znaczeniu strategicznym Silna metropolia Rozwój gospodarki Tożsamość i promocja województwa
Kierunki rozwoju Włocławka i obszaru funkcjonalnego w kontekście SRW K-P
Obszar funkcjonalny Włocławka WŁOCŁAWEK Obszar funkcjonalny Włocławka
Elementy diagnozy : 1. Włocławski obszar wyludnienia, wykluczenia społecznego i bezrobocia 2. Włocławski obszar gospodarczy o niezadowalającej atrakcyjności inwestycyjnej 3. Zalew Włocławski i jego turystyczne oraz gospodarcze wykorzystanie
4. Niedoinwestowane obszary uzdrowiskowo – wypoczynkowe 5. Niezadowalająca dostępność transportowa obszaru włocławskiego 6. Bezpieczeństwo przeciwpowodziowe mieszkańców obszaru funkcjonalnego Włocławka
Wnioski do kierunków rozwoju województwa: 1. Działania na rzecz aktywizacji zawodowej w regionie 2. Promowanie stref gospodarczych i prowadzenie polityki na rzecz pozyskania inwestorów 3. Działania na rzecz zagospodarowania i rozwoju Zalewu Włocławskiego
4. Promocja regionu 5. Wspieranie rozbudowy infrastruktury uzdrowiskowej 6. Rozwój systemu transportowego województwa 7. Bezpieczeństwo przeciwpowodziowe
Synteza celów rozwojowych dla Włocławka i obszaru funkcjonalnego 1. Poprawa bezpieczeństwa mieszkańców 2. Radykalna poprawa sytuacji społeczno – gospodarczej mieszkańców 3. Pełne wykorzystanie endogenicznych czynników rozwoju
Gospodarka i społeczeństwo Środowisko i infrastruktura Cele strategiczne: Projekt solidarności międzypokoleniowej Rozwój społeczny (wykształcenie oraz zdrowie) (Radykalne) ograniczenie bezrobocia Rozwój gospodarki Modernizacja obszarów wiejskich (aktywizacja społeczno-gospodarcza) Polityka miejska Silna metropolia Rozwój infrastruktury o znaczeniu strategicznym Tożsamość i promocja województwa Obszar działań: Gospodarka i społeczeństwo Obszar działań: Środowisko i infrastruktura
Strategiczne kierunki działań Strategiczne kierunki działań Konkurencyjna gospodarka Dostępny region Gospodarcze wykorzystanie przestrzeni Wysokiej jakości usługi publiczne Nowoczesne społeczeństwo Uporządkowana przestrzeń Regionalna tożsamość Sprawne zarządzanie regionem
strategia@kujawsko-pomorskie.pl Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Departament Rozwoju Regionalnego Wydział Planowania Strategicznego Ul. Skłodowskiej – Curie 73, 87-100 Toruń Tel. 56 656 1130 strategia@kujawsko-pomorskie.pl