Zarządzanie strategiczne Analiza otoczenia Dr inż. Justyna Patalas 27.października 2007

Analiza strategiczna proces badawczy umożliwiający diagnozę przedsiębiorstwa i otoczenia: Badanie trendów i zjawisk, które występują w otoczeniu i stwarzają szansę lub zagrożenie dla dalszego rozwoju przedsiębiorstwa, Badanie konkurentów i ich potencjału konkurencyjnego, Badanie słabości i sił przedsiębiorstwa, Badanie problemów strategicznych

Proszę zdefiniować otoczenie: dwie cechy

Otoczenie: celowo określony zbiór elementów spoza systemu, których oddziaływanie lub zmiana właściwości może spowodować zmianę samego systemu Gościński Otoczenie dalsze: makrootoczenie Otoczenie bliższe: mikrootoczenie Grupy stakeholders: „aktywni widzowie” „tłum” „gracze” „arbitrzy”

Opinie ekspertów Metody badania otoczenia dalszego Czynniki: Wykształcenie, Wiedza, Pragmatyzm, Kreatywność, …

Ekstrapolacja trendów Metoda regresji liniowej Alternatywne scenariusze Scenariusze możliwych zdarzeń, Scenariusze symulacyjne, Scenariusze stanów otoczenia Scenariusze procesów w otoczeniu

Modele symulacyjne Burza mózgów Model algorytmiczny Model statystyczny Model komputerowy Burza mózgów Zasady: Odraczaj ocenę Ilość rodzi jakość Wykorzystaj każdą okazję

Stwórz strategię reklamową dla produktu materac do pływania na Alasce

Modele przyczynowe Diagram Ishikawy Diagram Pareto Metoda delficka Analiza przekrojowa efektów Analiza wejścia-wyjścia Prognozy wykładnicze Kontrola sygnałów Metoda drzewa relawancji Analiza morfologiczna Metoda SPACE

Metoda SPACE Założenia zachowanie organizacji oparte jest na 2 wymiarach: wewnętrznym i zewnętrznym, wymiary wewnętrzne to: FS – siła finansowa, CA – przewaga konkurencyjna, wymiary zewnętrzne: IS – siła branży, ES – stabilność otoczenia, wynik analizy determinuje postawy strategiczne firmy.

Postawy strategiczne Zachowania firmy w zależności od wyników analizy SPACE: agresywna, konkurencyjna, konserwatywna, defensywna

Czynniki określające stabilność otoczenia - ES Zmiany technologiczne WIELE 0 1 2 3 4 5 6 MAŁO Współczynnik inflacji NISKI WYSOKI Zmienność popytu DUŻA MAŁA Zakres cen konkurujących Produktów SZEROKI WĄSKI Bariery wejścia na rynek DUŻO Nacisk konkurencyjny SILNY SŁABY Elastyczność cenowa popytu SILNA SŁABA

Czynniki określające siłę branży - IS Siła branży Czynniki określające siłę branży - IS Potencjał wzrostu NISKI 0 1 2 3 4 5 6 WYSOKI Potencjał zysku Stabilność finansowa firmy NISKA WYSOKA Technologiczne know – how PROSTE ZŁOŻONE Wykorzystanie zasobów NIE-EFEKTYWNE EFEKTYWNE Koncentracja kapitału SILNA SŁABA Wejście na rynek ŁATWE TRUDNE Wykorzystanie zdolności Produkcyjnych SŁABE WYSOKIE Elastyczność / mobilność

Przewaga konkurencyjna Czynniki określające przewagę konkurencyjną - CA Udział w rynku MAŁY 0 1 2 3 4 5 6 DUŻY Jakość produktu NISKA WYSOKA Faza cyklu życia produktu PÓŹNA WCZESNA Cykl odtworzenia produktu ZMIENNY STAŁY Lojalność klientów SŁABA SILNA Możliwość konkurowania MAŁA DUŻA Technologiczne know - how NISKIE WYSOKIE Integracja pionowa

Czynniki określające siłę finansową - FS Siła finansowa Czynniki określające siłę finansową - FS Zwrot kapitału NISKI 0 1 2 3 4 5 6 WYSOKI Efekt dźwigni SŁABY SILNY Płynność POZA OPTIMUM OPTYMALNA Relacja kapitału: wymagany / dostępny Przepływy gotówkowe NISKIE WYSOKIE Koszt wyjścia z branży Ryzyko operacyjne

Analiza postaw FS CA IS ES Obliczamy średnie z poszczególnych czynników i nanosimy je na oś. Gdzie jest większe pole, taka powinna postawa strategiczna. FS POSTAWA KONSERWATYWNA POSTAWA AGRESYWNA POSTAWA DEFENSYWNA POSTAWA KONKURENCYJNA CA IS ES

Analiza postaw strategicznych WYMIAR POSTAWA STRATEGICZNA AGRESYWNA KONKURENCYJNA KONSERWATYWNA DEFENSYWNA Otoczenie Stabilne Niestabilne Przemysł Atrakcyjny Nie atrakcyjny Konkurencja Silna Słaba Siła finansowa Wysoka Niska

Wybór strategii - wnioski Strategia Agresywna Wzrost najlepiej przez zakup firmy Zarabianie na okazjach strategicznych Przewaga konkurencyjna innowacyjna Konkurencyjna Redukcja kosztów poprawa produktywności, gromadzenie kapitału w celu adaptacji okazji strategicznych i wzmacnianie konkurencyjności W miarę możliwości łączenie się z mniej konkurencyjnymi lecz zasobnymi w gotówkę firmami Konserwatywna Redukcja kosztów i nacjonalizacja produktów i usług (nie jest zorientowane na szukanie okazji w otoczeniu) Defensywa Opuszczenie branży Zorientowane na szukanie okazji Postawy bierne strategicznej