Partnerstwo dla prewencji Europejska Kampania Informacyjna 2012-2013 Katowice, 14 listopada 2011 r. spotkanie Krajowej Sieci Partnerów KPC Agencji w Bilbao

Różne poglądy na prewencję wypadkową w przeszłości Karl Marbe (1869 – 1953) Teoria Marbego: „Istnieje większe prawdopodobieństwo wypadku, jeśli jego potencjalna ofiara miała już wcześniej podobne zdarzenie” – co oznacza, że prędzej ulegnie nieszczęśliwemu wypadkowi człowiek, który już raz tego doświadczył. Karl Marbe to ciekawa postać – XIX wieczny naukowiec zajmujący się m.in. badaniami w obszarze psychologii pracy. Wspominam o nim, żeby pokazać inne spojrzenie na pracowników w XIX i na początku XX wieku niż obecnie. Obecnie pracownik (przynajmniej teoretycznie) jest partnerem pracodawcy w obszarze dbałości o bezpieczne warunki pracy.

Różne poglądy na prewencję wypadkową w przeszłości Wniosek Karla Marbego: Istnieje typ ludzi, którzy mają psychofizyczne predyspozycje do ulegania nieszczęśliwym zdarzeniom (tzw. pechowcy lub wypadkowicze), spotyka się ich w każdym zawodzie.

Różne poglądy na prewencję wypadkową w przeszłości Działania prewencyjne wg Marbego Przeprowadzanie badań psychologicznych mających na celu wykrywanie „pechowych” osób i eliminowanie ich z zawodów, w których o wypadki najłatwiej.

Czy teoria Karla Marbego była słuszna??? Różne poglądy na prewencję wypadkową w przeszłości Czy teoria Karla Marbego była słuszna???

Różne poglądy na prewencję wypadkową w przeszłości Teoria Marbego wywołała szeroką dyskusję lecz nie została potwierdzona przez innych uczonych.

Dzisiejsze statystyki Co roku w EU ponad 5500 osób traci życie wskutek wypadków w miejscu pracy. (Eurostat) 159 000 osób umiera rocznie w wyniku chorób zawodowych. (MOP) Wiele z tych osób udałoby się uratować, gdyby przewidziano zagrożenia i wdrożono racjonalne środki bezpieczeństwa , które byłyby surowo przestrzegane!

Lepiej zapobiegać niż leczyć, dlatego warto Czym jest prewencja Lepiej zapobiegać niż leczyć, dlatego warto promować bezpieczne i zdrowe miejsca pracy. I stąd zrodził się pomysł Agencji w Bilbao, aby podjąć temat takiego podejścia do wypadków w ramach kolejnej europejskiej kampanii informacyjnej.

Prewencja wg EU-OSHA Partycypowanie i analiza różnych aspektów pracy w celu zidentyfikowania zagrożeń mogących wystąpić nagle lub po upływie dłuższego czasu, a także podjęcie działań w celu ich wyeliminowania lub zmniejszenia. To zgrabna formułka, mówiąca innymi słowy że prewencja to Zaplanowane działanie przyczyniające się do redukcji liczby wypadków, zdarzeń niepożądanych i negatywnych w zakresie bezpieczeństwa i zdrowia w pracy (takich jak: choroby zawodowe, urazy, śmierć) poprzez: - przestudiowanie zaistniałych przypadków - przygotowanie prognoz częstości ich występowania - zastosowanie w praktyce działań interwencyjnych i środków naprawczych.

Tematyka kampanii – dlaczego prewencja? Jest podstawą europejskiego podejścia do bezpieczeństwa i zdrowia w pracy (podstawowe zasady prewencji – określone w art. 6 Dyrektywy Rady 89/391/EWG) Jest podstawowym warunkiem budowania kultury bezpieczeństwa Obecna strategia wspólnotowa opiera się na zasadach zapobiegania, które szczegółowo przedstawiono w dyrektywie Rady 89/391/EWG z dn. 12 czerwca 1989 r. W art. 6 dyrektywy określono, że na pracodawcy spoczywa odpowiedzialność za podjęcie działań związanych z bezpieczeństwem i zdrowiem zgodnie z tymi ogólnymi zasadami zapobiegania.

Cele strategiczne kampanii Partnerstwo dla prewencji 2012-2013 rozpowszechnianie wiedzy, że pracownicy i kierownictwo muszą współpracować celem zapobiegania zagrożeniom w miejscu pracy z przyczyn etycznych , praktycznych, prawnych i gospodarczych; zapewnienie pracodawcom czytelnych i prostych wskazówek dotyczących zarządzania konkretnymi rodzajami zagrożeń związanych z pracą, we współpracy z pracownikami i ich przedstawicielami, zapewnienie praktycznych informacji i narzędzi promowania kultury bezpieczeństwa, w szczególności w MSP wspierania włączania kwestii zarządzania ryzykiem i zagrożeniami zdrowia do strategii społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw tworzenie fundamentów bardziej zrównoważonej kultury zarządzania ryzykiem w Europie

Cele strategiczne kampanii Partnerstwo dla prewencji 2012-2013 Podkreślenie znaczenia: działań kadry zarządzającej w zakresie BHP zaangażowania pracowników na rzecz bezpieczeństwa i zdrowia w miejscu pracy

Partnerstwo dla prewencji Bardzo ważne jest, by pracownicy i ich przedstawiciele rozumieli te zasady, jeśli mają skutecznie kontrolować, a w miarę możliwości eliminować zagrożenia. Nie chodzi o egzekwowanie od pracodawcy narzuconych mu odgórnie obowiązków wobec pracowników, chodzi o dobrowolną współpracę obu stron.

Podstawowe zasady zapobiegania zagrożeniom (1): Unikanie zagrożeń Ocena zagrożeń, których nie da się uniknąć Zwalczanie zagrożeń u źródła Adaptacja procesów do potrzeb indywidualnych, w szczególności w przypadku projektowania miejsc pracy oraz wyboru wyposażenia i metod produkcji Dostosowania do postępu technicznego Wymiana elementów niebezpiecznych na bezpieczne lub bezpieczniejsze W tych obszarach – dotyczących identyfikacji i eliminacji zagrożeń – potrzebna jest współpraca na linii: pracodawca – pracownik. Powtarzamy dokładnie to, co mówiliśmy przy okazji kampanii poświęconej ocenie ryzyka zawodowego –dobre dla Ciebie , dobre dla firmy.

Podstawowe zasady zapobiegania zagrożeniom(2): Stworzenie spójnej ogólnej polityki prewencyjnej obejmującej rozwiązania technologiczne, organizację pracy, warunki robocze, relacje społeczne oraz wpływ czynników związanych ze środowiskiem pracy. Nadanie zbiorowym środkom zapobiegawczym pierwszeństwa przed indywidualnymi środkami zapobiegawczymi. Przekazywanie pracownikom odpowiednich instrukcji Do pracowników i ich bezpieczeństwa należy podejść kompleksowo – stąd mowa o spójnej ogólnej polityce prewencyjnej w przedsiębiorstwie, właściwej komunikacji pracodawcy z pracownikiem, o pierwszeństwie środków ochrony zbiorowej nad środkami ochrony indywidualnej.

Co oznacza w praktyce przywództwo? (1) widoczne czynne zaangażowanie zarządu i dyrektorów/właścicieli przedsiębiorstwa ustanowienie wydajnych systemów komunikacji oraz struktur zarządzania w „dół”, lub komunikacji krzyżowej w mniejszych przedsiębiorstwach zaangażowanie pracowników i ich przedstawicieli w promowanie i osiąganie bezpiecznych i zdrowych warunków pracy np. poprzez nadawanie im uprawnień i zachęcanie do skutecznej komunikacji „w górę” oraz zapewnienie wysokiej jakości szkoleń zarządzanie kwestiami bhp na podstawie oceny ryzyka Stworzenie odpowiedniej wewnętrznej polityki w zakresie BHP, stosowanie się do jej wymogów, w rzeczywistości, a nie tylko w teorii. Przywództwo w zakresie bhp oznacza: Zaangażowanie kadry zarządzającej Komunikację z pracownikami – zarówno w „górę” jak i w „dół” Edukację pracowników (szkolenia) Zarządzanie bezpieczeństwem na podstawie oceny ryzyka.

Co oznacza w praktyce przywództwo? (2) włączanie dobrego zarządzania bezpieczeństwem i zdrowiem do wszystkich elementów działalności podkreślanie znaczenia kwestii związanych z bhp w strategiach społecznej odpowiedzialności organizacji promowanie tych idei wzdłuż całości łańcucha dostaw monitorowanie, sprawozdawczość i przeglądy dotyczące wyników w zakresie bhp 5. Kompleksowość działania(włączanie bhp do wszystkich elementów działalności firmy, również do strategii społ. Odpo. Przedsięb.) 6. Promowanie idei wśród współpracujących organizacji. 7. Monitorowanie, sprawozdawczość i przegląd dot. Wyników w zakresie bhp.

Jak wygląda zaangażowanie pracowników w praktyce? Efektywny i otwarty dialog, zakładający rzeczywiste słuchanie wątpliwości drugiej strony. Wspólne rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji. Udział w tworzeniu strategii i praktyk w dziedzinie bhp. Udział pracowników w promowaniu i osiąganiu bezpiecznych warunków pracy, przyjaznych dla zdrowia. Pełne współdziałanie pracowników z pracodawcami, mające na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa, zdrowia i dobrego samopoczucia. Stosowanie ustaleń celem osiągnięcia rezultatów w praktyce. To współdziałanie, działanie na zasadzie partnerstwa – stąd takie nazewnictwo: „dialog, udział, stosowanie ustaleń’.

Korzyści z zaangażowania pracowników niższy wskaźnik wypadków niższy wskaźnik absencji pracowników większa świadomość zagrożeń w miejscu pracy lepsza kontrola zagrożeń w miejscu pracy ekonomiczne rozwiązania wyższe morale pracowników i bardziej zadowoleni pracownicy Większa świadomość zagrożeń – pracownicy są bardziej świadomi na co są narażeni, więc lepiej się kontrolują Ekonomiczne rozwiązania – wypadki wiążą się ze znacznymi kosztami dla pracowników, ich rodzin, pracodawców i całego społeczeństwa.

Adresaci kampanii pracodawcy, organizacje zrzeszające pracodawców pracownicy, specjaliści ds. BHP, związki zawodowe inne zainteresowane strony (np. inspektorzy pracy, eksperci itp.)

Strategiczni adresaci kampanii liderzy wśród organizacji/przedsiębiorstw (sektor prywatny jak i publiczny) specjaliści ds. bezpieczeństwa w pracy Liderzy bezpieczne pracy – zarówno duże przedsiębiorstwa jak i MSP 2. specjaliści BHP odgrywają rolę ogniwa łączącego pracodawców, pracowników, działają dla dobra obu stron.

Kalendarium kampanii 2012 18 kwietnia oficjalne rozpoczęcie kampanii podczas duńskiego przewodnictwa w Radzie UE inauguracja Konkursu Dobrych Praktyk 43 tydzień Europejski Tydzień Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy 2013 28 kwietnia ceremonia wręczenia nagród w Konkursie Dobrych Praktyk w czasie przewodnictwa Irlandii w Radzie UE 22-23 listopad przedsięwzięcie zamykające kampanię w czasie litewskiego przewodnictwa w Radzie UE Europejski tydzień to moment kumulacji działań kampanijnych

Prewencja oznacza właściwe zarządzanie ryzykiem. Partnerskie działania pracodawców i pracowników na rzecz prewencji niosą ze sobą wiele korzyści.

Dziękuję za uwagę Mam nadzieję, że ta krótka prezentacja będzie dobrym przyczynkiem do naszej dzisiejszej dyskusji nad kształtem polskie edycji kampanii poświęconej prwencji.