Polityka Spójności w UE Robert Kulik

Polityka Spójności Europejska polityka spójności zwana też polityką regionalną to szereg instytucji, norm prawnych oraz projektów mających na celu wyrównywanie dysproporcji pomiędzy regionami państw Wspólnoty

Powstanie Państwa członkowskie pragną wzmocnienia jedności swoich gospodarek i zabezpieczenia ich harmonijnego rozwoju przez redukowanie zróżnicowań istniejących między regionami oraz łagodzenie zacofania regionów mniej uprzywilejowanych Deklaracja tak zawarta w traktatach rzymskich z 1957 jest pierwszym przejawem świadomości występowania problemów nie równego rozwoju i chęci przeciwdziałania im na szczeblu ponad narodowym

EFS i EBI EFS- Europejski fundusz socjalnych utworzony w 1957 jest pierwszym funduszem z tych które potem zostaną określone jak fundusze strukturalne początkowo zajmuje się problemami socjalnymi na terenie całej Wspólnoty EBI- Europejski Bank Inwestycyjny- Ma na celi wspieranie rozwoju poprzez udzielanie kredytów państwom członkowskim

Przełom w polityce spójności EFRR- Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego utworzony w 1975.Jego celem było niwelowanie różnic regionalnych w celu osiągnięcia w przyszłości Unii Gospodarczej i Celnej. Powstały przede wszystkim by wspierać biedne rejony w tym nowo przyłączoną Irlandie był pierwszym funduszem działającym na płaszczyźnie regionalnej w dzisiejszym znaczeniu tego słowa.

Przełom w polityce spójności EPS i EFOiGR (Europejski fundusz orientacji i gwarancji rolnych 1964) otrzymały swój wymiar regionalny to znaczy obowiązek szczególnej koncentracji części działań na regionach problematycznych. Komitet Polityki Regionalnej przy Komisji wspólnot europejskich powołany z połączenia wszystkich organów nadzorujących politykę regionalną w Wspólnotach

Wielka Reforma polityki regionalnej Jednolity Akt Europejski (1986) po raz pierwszy zapewnia szerokie umocowanie traktatowe dla rozwijającej się polityki spójności Uzyskanie spójności i harmonijnego rozwoju całej Wspólnoty a nie tylko najbogatszych i prężnych regionów stało się głównym zadaniem dla wszystkich członków EWG

Wielka Reforma polityki regionalnej Fundusze strukturalne uległy podwojeniu (63 mld ECU) Komisja uzyskała znaczą rolę jako manager polityki Wprowadzono nowe zasady partnerstwa oraz dodatkowości Dokonano decentralizacji sposobów rozdziału środków i uelastyczniono sposób ich przyznawania

Reformy z Maastricht Utworzono na mocy traktatu nowy organ opiniodawczy Komitet Regionów którego opinii trzeba zasięgać we wszystkich sprawach związanych z polityką regionalną Dalszy wzrost przejrzystości i spójności w sposobach wydatkowania i przyznawania funduszy Fundusz Spójności- Nowa jednostka nie zaliczana do F strukturalnych cel rozwój infrastruktury komunikacyjnej kryt. 90% PKB

Agenda 2000 Od teraz Unia miała przeznaczać na politykę spójności 0.46% PKB Budżet na lata Mld Euro Nowe metody kontrolowania wydatków z funduszy strukturalnych

Aktualne cele Polityki Spójności Cel 1 – regiony w których produkt na jednego mieszkańca wynosi mniej niż 75% średniej unijnej, wysokie bezrobocie nie dobory w dziedzinie przemysłu i infrastruktury. Obszary peryferyjne i rzadko zaludnione Cel 2 – regiony borykające się z problemami wskutek gospodarczej i socjalnej restrukturyzacji, zmian przemysłowych i strukturalnych a także zmniejszającego się wzrostu gospodarczego Cel 3 – dotyczy rozwoju zasobów ludzkich, dostosowywania i modelownia systemów kształcenia, szkolenia zawodowego, programów zatrudniania i zwalczania bezrobocia.

Główne ciała decyzyjne Parlament Europejski – współdecyduje o kształcie budżetu opiniuje większość decyzji Komisja Europejska – Sprawuje bezpośredni nadzór nad Funduszami Strukturalnymi dysponuje samodzielnie częścią środków, wytwarza wiele inicjatyw politycznych Rada Unii Europejskiej – naczelny organ Unii o charakterze ustawodawczym decyduje o kształcie polityki regionalnej w ramach zakreślonych przez traktaty, współdecyduje o budżecie Rada europejska - ciało złożone z głów i szefów rządów państw członkowskich formalnie bez większych uprawnień faktycznie przesądzające kształt traktatów europejskich a więc i polityki spójności

Ideologiczne podstawy PS Dwa główne nurty przesądzające o kształcie wspólnoty Nurt neoliberalny propagujący jak największą wolność i swobodę gospodarczą oraz szerokie otwieranie się gospodarek europejskich Nurt centro-lewicowy propaguje model europejskiego kapitalizmu regulowanego opowiada się za wsparciem gospodarczym dla potrzebujący

Projekty Neoliberalne Jednolity rynek europejski – uznawany za sztandarowy projekt neoliberalny w Wspólnotach ma na celi likwidacje wszelkich barier pomiędzy krajami wspólnoty i zaostrzanie konkurencji na jej terenie Unia Gospodarczo Walutowa – Wspólna waluta jest projektem liberalnym nie tylko ze względu na chęć otwierania i ujednolicania rynków ale także ze względu na cele stawiane prze EBC tj. walkę o niski poziom inflacji oraz mocną pozycję Euro

Projekty centro-lewicowe CAP – wspólna polityka rolna Polityka spójności – jest sztandarowym projektem o prominencji centro-lewicowej. Ma na celu korygowanie problemów powodowanych z którymi pozostałe wielkie projekty unijne nie dają sobie rady. Jest odpowiedzią na ogólno europejskiej przekonanie o potrzebie wspieranie rejonów będących w trudnej sytuacji oraz przekona o tym iż wolnym rynek jest nie zdolny do skutecznego rozwiązania tych problemów

DZIĘKUJE ZA UWAGĘ Pobudka to już koniec!!!

Bibliografia Cohesion Policy in the Political Economy of the European Union SUSANA BORRÁS,HELLE JOHANSEN Polityka spójności społeczno - gospodarczej Unii Europejskiej Katarzyna Głąbicka, Zrównoważony rozwój regionalny w Unii Europejskiej Mieczysław Dudek Polityka spójności na lata Witold Wilak B2006WWillakPL.pdf B2006WWillakPL.pdf