PAŃSTWOWY MONITORING ŚRODOWISKA Państwowy Monitoring Środowiska (PMŚ) wg ustawy o PIOŚ (Dz.U. 77/91, poz. 335) jest systemem pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska.   System ten obejmuje część badań związanych z oceną zagrożeń i kondycji środowiska, wyselekcjonowaną z licznego zbioru programów badawczych realizowanych. Cel: zwiększanie skuteczności działań na rzecz ochrony środowiska poprzez zbieranie, analizowanie i udostępnianie danych dotyczących stanu środowiska i zmian w nim zachodzących.

W tym sformułowaniu mieści się: Wspomaganie (informacjami) procesów decyzyjnych na każdym szczeblu zarządzania; Informowania społeczeństwa o stanie środowiska, które w systemie prawnym demokratycznego państwa jest nie tylko przedmiotem ochrony ale i podmiotem współdecydującym o kierunkach działań. Zadania PMŚ wykraczają poza tradycyjne rozumienie monitoringu środowiska tzn. traktowanie go nie tylko jako systemy badań jakości poszczególnych systemów środowiska, ale szerzej jako systemu zdolnego do tworzenia analiz, ocen i prognoz.

Realizacja programu PMŚ umożliwia: 1. Ocenę dotrzymania w skali kraju norm jakości środowiska (określonych polskim prawem); 2.  Kreowanie strategii ochrony środowiska na różnych poziomach zarządzania; 3. Śledzenie postępu w realizacji polityki ekologicznej kraju/regionu; 4. Ocenę funkcjonowania instrumentów prawnych w zakresie ochrony środowiska (pozwolenia, oceny oddziaływania na środowisko, plany zagospodarowania przestrzennego); 5. Informowanie i edukację ekologiczną środowiska.

Podstawowe zadania, dostarczanie wiadomości o: 1. aktualnym stanie i stopniu zanieczyszczenia poszczególnych komponentów środowiska; 2.  ładunkach zanieczyszczeń odprowadzanych do środowiska; 3.  dynamice antropogennych przemian środowiska przyrodniczego; 4.   przewidywanych skutkach użytkowania środowiska. Programy pomiarowe poszczególnych podsystemów realizowane są poziomach: sieci międzynarodowe sieci krajowe sieci regionalne sieci lokalne

MONITORING obejmuje bloki informacyjne:  EMISJA - jakościowa i ilościowa charakterystyka zanieczyszczeń odprowadzanych do środowiska przez określone źródło zanieczyszczeń zanieczyszczenia gazowe zanieczyszczenia pyłowe ilość i skład ścieków ilość i charakterystyka odpadów IMISJA - zawartość określonych zanieczyszczeń w poszczególnych komponentach środowiska: powietrze atmosferyczne wody powierzchniowe, w tym Bałtyku wody podziemne powierzchnia ziemi, w tym gleby przyroda ożywiona ekosystemy w ramach monitoringu zintegrowanego

ZASOBY NATURALNE I STRUKTURY PRZYRODNICZE: 1.   struktury geomorfologiczne kraju 2.   zasoby naturalne 3.   struktury przyrodnicze WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE I KLIMATYCZNE: ·      opady atmosferyczne ·      prędkość i kierunek wiatrów ·      temperatura i jej pionowy rozkład ·      stan wód   PROGNOZY - będą tworzone na podstawie danych zgromadzonych w pozostałych blokach informacyjnych, weryfikowanych w oparciu o pomiary.

Kryteria, które muszą spełnić badania aby mogły być zakwalifikowane jako monitoringowe:  ·   Cykliczność pomiarów ·      Unifikacja metodyk ·      Unifikacja sprzętu ·      Unifikacja interpretacji wyników   Jakość badań może być poprawiona przez: - akredytację laboratoriów badawczych - krajowe i międzynarodowe badania porównawcze - opracowanie i wdrażanie systemów jakości

Indywidualny program pomiarowy musi być zatwierdzony: ¨  zasady lokalizacji punktów pomiarowych ¨  częstotliwość i zakres badań ¨  metody pomiarowe ¨  sposób interpretacji wyników   W aktualnym programie położono większy nacisk na: -     problemową prezentację wyników badań -     dostępność danych dotyczących presji na środowisko (emisje) -     powiązania międzykomponentowe -     dokładniejsze rozpoznawanie procesów zachodzących w skali globalnej -     opracowania prognoz długofalowych -     wykorzystania metod modelowania -     wdrażania systemów zapewnienia jakości